۹نۆ مەرجی گرنگ لە مەرجەکانی لا اله الا الله:
(١) العلم_زانیاری
(٢) الیقین_دڵنیایی
(٣) القبول_ڕازی بوون
(٤) الإنقیاد_ملکەچ بوون
(٥) الصدق_ڕاستگۆیی
(٦) الإخلاص_نیەت پاکی
(٧) الولاء و البراء_خۆشویستن و ڕقلێبوونەوە
(٨) کوفر بە طاغوت
(٩) کوفر بە ئەهلی طاغوت
بۆ موسوڵمان بوون پێغەمبەرﷺ فەرموویەتی:
أُمِرْتُ أنْ أُقَاتِلَ النَّاسَ حتَّى يَشْهَدُوا أنْ لا إلَهَ إلَّا اللَّهُ، وأنَّ مُحَمَّدًا رَسولُ اللَّهِ، ويُقِيمُوا الصَّلَاةَ، ويُؤْتُوا الزَّكَاةَ، فَإِذَا فَعَلُوا ذلكَ عَصَمُوا مِنِّي دِمَاءَهُمْ وأَمْوَالَهُمْ إلَّا بحَقِّ الإسْلَامِ، وحِسَابُهُمْ علَى اللَّهِ.
الراوي : عبدالله بن عمر | المحدث : البخاري | المصدر : صحيح البخاري
الصفحة أو الرقم : 25 | خلاصة حكم المحدث : [صحيح]
واتە:(فهرمانم پێكراوه بجهنگم لهگهڵ خهڵكیدا ههتاوەکو شایەدی دەدەن بە لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّه و شایەدی دەدەن بە محمد رسول اللَّه و نوێژ دەکەن و زەکات دەدەن, ئەگەر ئەمانەیان ئەنجامدا ئەوا خوێنیان و ماڵ و سامانیان لێم پارێزراودەبێت تهنها بهههقی ئیسلام نهبێت، وە حیساب و لێپرسینهوهشی لهلای اللَّه یــە)
بەڵام هەر بە دەمی نا و بەس! بەڵکو بە هێنانەدی مەرجەکانی و داواکاریەکانی وەک لە قورئان و سونەت ڕوون کراوەتەوە:
①_مەرجی یەکەم: عیلم بوون بە لا اله الا الله کە الله فەرموویەتی: (فَاعْلَمْ أَنَّهُ لاَ إِلهَ إلاَّ الله) [محمد: 19]
عن عثمان رضي الله عنه قال: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم: (من مات وهو يعلم أنه لا إله إلا الله دخل الجنة)رواە مسلم (٢٦).
واتە: هەرکەسێ بمرێ و بزانێ هیچ خوایەک شایستەی پەرستن نیە بەحەق تەنها الله نەبێ ئەچێتە بەهەشتەوە.
وە شایەتوومان بە حەق نەبێ وەرناگیرێ! :
وَلا يَملِكُ الَّذينَ يَدعونَ مِن دونِهِ الشَّفاعَةَ إِلّا مَن شَهِدَ بِالحَقِّ وَهُم يَعلَمونَ [الزخرف/٨٦]
(ئهوهش چاك بزانن) ئهو ڕۆژه، ئهوانهی که ئهوان دهیانپهرستن له جیاتی اللە تکاو شهفاعهتیان بهدهست نیه، مهگهر کهسێك که شایهتی ڕاستی دابێت و بزانێت کێ شایستهی تکا بۆکردنه.
②_مەرجی دووەم: یەقین بوون بەو شایەتوومانەی کە دەیهێنێ وەک الله لە سوڕەتی الحجرات/١٥ دەفەرمووێ:
إِنَّمَا المُؤمِنونَ الَّذينَ آمَنوا بِاللَّهِ وَرَسولِهِ 👈🏽ثُمَّ لَم يَرتابوا👉🏽 وَجاهَدوا بِأَموالِهِم وَأَنفُسِهِم في سَبيلِ اللَّهِ ۚ أُولٰئِكَ هُمُ الصّادِقونَ
بێگومان ئیماندارانی ڕاست ئهوانهن کهباوهڕیان به الله و پێغهمبهری الله هێناوه و 👈🏽پاشان نهکهوتوونهته هیچ گومان و دوودڵیهکهوه👉🏽، به خۆیان و سهر و ماڵیشیانهوه تێکۆشاون لهپێناوی ئاینی اللەدا، تهنها ئا ئهوانهڕاستن.
وە ئەوەی یەقینی نەبێ بە شایەتوومان کافرە وەک الله لە سوڕەتی التوبة/٤٥ باسی کردووە:
إِنَّمَا يَسْتَأْذِنُكَ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِاللَّـهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ 👈🏽وَارْتَابَتْ قُلُوبُهُمْ فَهُمْ فِي رَيْبِهِمْ يَتَرَدَّدُونَ👉🏽
(بهڵکو) بهڕاستی تهنها ئهوانه مۆڵهتت لێ دهخوازن که باوهڕ به الله و به ڕۆژی دوایی ناهێنن، 👈🏽ئهوانه ههمیشه دوودڵن و دڵه ڕاوکێیانه، بهردهوام له گومانی خۆیاندا سهرگهردان و وێڵن و دێن و دهڕۆن.👉🏽
وە لە حەدیسێکدا رسول اللهﷺ دەفەرمووێ:
..أشهَدُ أنْ لا إلهَ إلَّا اللهُ، وأنِّي رسولُ اللهِ، لا يَلْقى اللهَ بهما عبْدٌ 👈🏽غيرُ شاكٍّ فيهما👉🏽 إلَّا دخَلَ الجنَّةَ.
الراوي : أبو هريرة | المحدث : مسلم | المصدر : صحيح مسلم
الصفحة أو الرقم: 27 | خلاصة حكم المحدث : [صحيح]
واتە پێغەمبەر دەفەرمووێ: ..شایەتیدان بە لا اله الا الله و محمد رسول الله هیچ کاتێ نەبووە بەندەیەک بچێتەوە بەردەمی الله و گومان و ڕاڕایی تێدا نەبووبێ لێی ئیلا دەڕواتە بەهەشتەوە.
③_مەرجی سێیەم: دەبێ شایەتوومانەکەی قبوڵ بێت بە ئیعتیقاد و قەول و عەمەل جێبەجێی بکات ئەنا کافرە و شایەتوومانەکەی لێ وەرناگیرێ وەک الله لەوبارەوە دەفەرمووێ:
إِنَّهُم كانوا إِذا قيلَ لَهُم لا إِلٰهَ إِلَّا اللَّهُ يَستَكبِرونَ [الصافات/٣٥]
ئهوانه کاتی خۆی که پێیان دهوترا: هیچ خوایهک نیه(بەحەق) جگه له (الله) سهریان بادهدا و فوویان دهکرده خۆیان و فیزیان دهکرد...[واتە قبوڵیان نەبوو]
وَيَقولونَ أَئِنّا لَتارِكو آلِهَتِنا لِشاعِرٍ مَجنونٍ (٣٦)
دهیانوت: ئێمه چۆن واز له خواکانمان دههێنین بۆ شاعیرێکی شێت؟!
أَجَعَلَ الآلِهَةَ إِلٰهًا واحِدًا ۖ إِنَّ هٰذا لَشَيءٌ عُجابٌ [ص/٥]
(ههروهها دهیانوت: ئایا پێتان سهیر نیه) ههموو خواکانی کردووه به یهک خوا، بهڕاستی ئهمه شتێکی زۆر سهیر و سهمهرهیه!!
وەک ئەبینین لەو سێ ئایەتە قوڕەیشیەکان لە لوتبەرزی و عینادیان شایەتوومانەکەیان قبوڵ نەئەکرد چونکە لە مەعناکەی تێگەیشتبوون کە گەر بیڵێن لێیان قبوڵ ناکرێ تا واز لە بتەکانیان نەهێنن و ڕێبازی باو و باپیرانیان بەرنەدەن!!
وە قبوڵ بوونی شایەتوومان نایەتەجێ گەر بە بەشێکی دین ڕازی ببی کە شایەتوومان داوات لێ ئەکات و بە بەشەکەی تری ڕازی نەبیت! وەک اللە دەفەرمووێ:
{...أَفَتُؤْمِنُونَ بِبَعْضِ ٱلْكِتَٰبِ وَتَكْفُرُونَ بِبَعْضٍۢ ۚ فَمَا جَزَآءُ مَن يَفْعَلُ ذَٰلِكَ مِنكُمْ إِلَّا خِزْىٌۭ فِى ٱلْحَيَوٰةِ ٱلدُّنْيَا ۖ وَيَوْمَ ٱلْقِيَٰمَةِ يُرَدُّونَ إِلَىٰٓ أَشَدِّ ٱلْعَذَابِ ۗ وَمَا ٱللَّهُ بِغَٰفِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ}سوڕەتی البقرة(٨٥)
واتا꞉(....جا ئایە بڕوادەھێنن بە ھەنێک لە کتێبەکە و بێ باوەڕدەبن بە ھەندێکی تری جا تۆڵەی ئەو کەسانە کەوا بکەن لە ئێوە ھەر ڕیسوایی و بەدناویە لە ژیانی دونیادا و لە ڕۆژی دوایشدا دەگەڕێندرێنەوە بۆ ناو سەختترین سزا وە اللَّه تعالی بێ ئاگانیە لەو کارانەی ئێوە دەیکەن)
اللَّه تعالی فەرموویەتی:{وَيَقُولُونَ نُؤْمِنُ بِبَعْضٍ وَنَكْفُرُ بِبَعْضٍ وَيُرِيدُونَ أَن يَتَّخِذُوا بَيْنَ ذَٰلِكَ سَبِيلًا(١٥٠) أُولَٰئِكَ هُمُ الْكَافِرُونَ حَقًّا ۚ وَأَعْتَدْنَا لِلْكَافِرِينَ عَذَابًا مُّهِينًا(١٥١)}سوڕەتی النساء
واتا:( ❨یاخود❩دهڵێن: باوهڕ دههێنین به ههندێکی وە باوهڕ به ههندێکی تری ناهێنین و دهیانهوێت لهو نێوانهدا ڕێگه و بهرنامهیهک بۆ خۆیان بهدهست بهێنن.❨١٥٠❩
واتـه: بەڕاستی ئەوان کافرن بۆ کافران سزایهکی سهر شۆڕکهرمان ئامادهکردوه❨١٥١❩)
④_مەرجی چوارەم: ملکەچ بوونە بەوەی شایەتوومان لێتی داوا ئەکات وە نەفیکردنی هەرشتێ کە پێچەوانەی لا اله الا الله بێت وەک الله لەو بارەوە لە ئایەتی [١٢٥/النساء] فەرموویەتی:
وَمَنْ أَحْسَنُ دِينًا مِّمَّنْ 👈🏽أَسْلَمَ وَجْهَهُ لِلَّـهِ👉🏽 وَهُوَ مُحْسِنٌ وَاتَّبَعَ مِلَّةَ إِبْرَاهِيمَ حَنِيفًا ۗ وَاتَّخَذَ اللَّـهُ إِبْرَاهِيمَ خَلِيلًا
کێ ههیه ئاینی چاکتره پهسهندتر و جوانتر بێت لهو کهسهی ڕووی کردۆته الله و 👈🏽خۆی تهسلیمی ئهو زاته کردووه👉🏽و لهکاتێکدا کارجوان و کار پهسهندهو شوێنی ئاینی ئیبراهیمی ملکهچ و فهرمانبهردار کهوتبێت، که الله ئیبراهیمی کردۆته خۆشهویستی خۆی ڕێزداری کردووه.
وَمَن 👈🏽يُسلِم👉🏽 وَجهَهُ إِلَى اللَّهِ وَهُوَ مُحسِنٌ فَقَدِ استَمسَكَ بِالعُروَةِ الوُثقىٰ..[لقمان/٢٢]
ئهو کهسهی ڕوو بکاته پهروهردگاری و کارهکانی ههمووی بگێڕێتهوه بۆ لای ئهو، له کاتێکدا ئادهمیزادێکی چاکهخوازه، ئهوه بهڕاستی مانای وایه که دهستی به لا اله الا اللەوه..
جا الله بەدوای ئەوەیا باسی عاقیبەتی ئەوانە ئەکات کە تەسلیمی شایەتوومان نابن:
وَمَن كَفَرَ فَلا يَحزُنكَ كُفرُهُ ۚ إِلَينا مَرجِعُهُم فَنُنَبِّئُهُم بِما عَمِلوا ۚ إِنَّ اللَّهَ عَليمٌ بِذاتِ الصُّدورِ (23)
ئهوهش کافر بووه، ئهوه کافربوونهکهی، خهفهتبارت نهکات، گهڕانهوهیان ههر بۆ لای ئێمهیه، جا ئاگاداریان دهکهینهوه بهوهی که کردوویانه، بێگومان الله ئاگاداره به ههموو ئهو شتانهی که له سینه و دڵ و دهروونهکاندا حهشاردراون.
نُمَتِّعُهُم قَليلًا ثُمَّ نَضطَرُّهُم إِلىٰ عَذابٍ غَليظٍ(24)
کهمێک ماوهیان دهدهین، تا تاوێک ڕابوێرن، پاشان ناچاریان دهکەین که بچنه ناو سزای توند و سهختهوه.
⑤_مەرجی پێنجەم: ڕاستگۆییە لە وتنی شایەتووماندا کە قبوڵ نابێ تا بە ڕاستگۆییەوە بەبێ دووڕوویی وەری نەگریت هەروەکو الله لە سوڕەتی [العنکبوت/٢_٣] ئەفەرمووێ:
أَحَسِبَ النّاسُ أَن يُترَكوا أَن يَقولوا آمَنّا وَهُم لا يُفتَنونَ
واتـه: ئایا خهڵكی وایانزانیوه، وازیان لێدههێنرێت و پشتگوێ دهخرێن كه بڵێن ئیمان و باوهڕمان هێناوه، لهكاتێكدا ئهوان تاقی نهكرێنهوه و تووشی سزا و ئازار نهكرێن؟
وَلَقَد فَتَنَّا الَّذينَ مِن قَبلِهِم ۖ فَلَيَعلَمَنَّ اللَّهُ الَّذينَ 👈🏽صَدَقوا وَلَيَعلَمَنَّ الكاذِبينَ👉🏽
واتـه: بێگومان ئێمه ئهوانهی پێش ئهمانمان تاقیكردۆتهوه به جۆرهها شێوه، تا الله ئهوانهی 👈🏽ڕاستیان كردووه بیانناسێنێت و دهركهون، ههروهها درۆزنهكانیش دهبێت بناسێنێت و دهركهون.👉🏽
وە ڕاستگۆ نەبوون لە وتنی شایەتوومانـدا سیفاتی مونافیقە وەک الله لە سوڕەتی [البقرة/۸_١٠] فەرموویەتی:
وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَقُولُ آمَنَّا بِاللَّهِ وَبِالْيَوْمِ الْآخِرِ وَمَا هُمْ بِمُؤْمِنِينَ
واتـه: له ناو خهڵکیدا کهسانێک ههن که دهڵێن: ئیمان و باوهڕمان به الله و به ڕۆژی قیامهت هێناوه (لهڕاستیدا ئهوانه درۆ دهکهن) ئهوانه ههمیشه باوهڕدار نین).
فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزَادَهُمُ اللَّهُ مَرَضًا ۖ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ بِمَا كَانُوا يَكْذِبُونَ (۱۰)
واتـه: ئهوانه له دڵ و دهروونیاندا نهخۆشی بێ باوهڕی و حهسوودی و کینه ههیه، اللەش دهردیان گران و کاریگهر دهکات و سزایهکی سهختیش (له دینا و قیامهتدا) چاوهڕێنانه به هۆی درۆکردن و (دژایهتییان بۆ ئیسلام).
وە پێغەمبەرﷺ لەوبارەوە دەفەرمووێ:
..ما مِن أحَدٍ يَشْهَدُ أنْ لا إلَهَ إلَّا اللَّهُ وأنَّ مُحَمَّدًا رَسولُ اللَّهِ، صِدْقًا مِن قَلْبِهِ، إلَّا حَرَّمَهُ اللَّهُ علَى النَّارِ..
الراوي : أنس بن مالك | المحدث : البخاري | المصدر : صحيح البخاري
الصفحة أو الرقم: 128 | خلاصة حكم المحدث : [صحيح]
واتە پێغەمبەرﷺ فەرموویەتی: هیچ کەسێ نیە شایەتی دابێ بە لا الە الا الله و محمد رسول الله لە دڵەوە بەڕاستی بێت ئیلا الله دۆزەخی لەسەر حەرام ئەکات.
⑥_مەرجی شەشەم: ئیخلاص و دڵپاکی تەواوە لە دەربڕینی شایەتوونماندا ئەویش هەوڵدانە بۆ پاککردنەوەی عیبادەتەکان لە هەموو خڵتە و پیسیەک کە بۆ غەیری الله ئەنجام بدرێ وەک لە سوڕەتی [الـزمـر/٣] الله دەفەرمووێ:
أَلا لِلَّهِ الدّينُ 👈🏽الخالِصُ ۚ👉🏽 وَالَّذينَ اتَّخَذوا مِن دونِهِ أَولِياءَ ما نَعبُدُهُم إِلّا لِيُقَرِّبونا إِلَى اللَّهِ زُلفىٰ إِنَّ اللَّهَ يَحكُمُ بَينَهُم في ما هُم فيهِ يَختَلِفونَ ۗ إِنَّ اللَّهَ لا يَهدي مَن هُوَ كاذِبٌ كَفّارٌ
ئاگاداربن: دینی پاك و خاوێن تهنها بۆ اللەیه، ئهوانهش جگه لهو زاته کهسانی تر و شتی تر دهکهنه پشتیوانی خۆیان دهڵێن: ئێمه ئهم بت و شتانه ناپهرستین تهنها لهبهر ئهوهی له اللە نزیکمان بخهنهوه، لهکاتێکدا ئهوان له اللەوه نزیکترن، بێگومان اللە داوهری دهکات له نێوانیاندا، لهو شتانهدا که کێشهیان لهسهری ههیه و ڕایان دهربارهی جۆراوجۆره، بهڕاستی اللە ئهو بیروباوهڕه چهوتهیان لێوهرناگرێت و هیدایهت و ڕێنموویی ئهو کهسانه ناکات که درۆزن و کافرن.
إِنّا أَنزَلنا إِلَيكَ الكِتابَ بِالحَقِّ فَاعبُدِ اللَّهَ 👈🏽مُخلِصًا لَهُ الدّينَ👉🏽 (٢)
بێگومان ئێمه ئهم قورئانهمان ڕهوانه کردووه بۆ تۆ ئهی پێغهمبهر صلی الله علیه وسلم تا حهق و ڕاستی ڕوون بکاتهوه، کهواته ههر الله بپهرسته و ههر ملکهچ و دڵسۆزبه بۆ ئاین و بهرنامهکهی.
قُلِ اللَّهَ أَعبُدُ 👈🏽مُخلِصًا لَهُ ديني👉🏽 (١٤)
بڵێ: من تهنها ههر الله دهپهرستم و ملکهچ و فهرمانبهرداری ئاین و بهرنامهکهی ئهو دهبم.
وَمَا أُمِرُوا إِلَّا لِيَعْبُدُوا اللَّهَ 👈🏽مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ👉🏽 حُنَفَاءَ وَيُقِيمُوا الصَّلَاةَ وَيُؤْتُوا الزَّكَاةَ ۚ وَذَٰلِكَ دِينُ الْقَيِّمَةِ [البینة/٥]
فهرمانیشیان پێنهدرابوو جگه بهوهی که اللەپهرستی بکهن و به پاکی و دڵسۆزی و ملکهچی فهرمانبهرداری ئاین و بهرنامهکه بن و لابدهن له ههموو ئایینێك و تهنها پابهندی ئاینی ئیسلام بن، نوێژیش بهڕێك و پێکی ئهنجام بدهن، زهکاتیش له ماڵ و سامانیان دهربکهن، ئهوهیه ئاینی ڕاست و بهنرخ لای اللە.
وە بە پێچەوانەشەوە گەر بێت و لە وتنیدا ئیخلاصت نەبێ ئەوە کافر و مونافیقیت و لە چینی هەرە خوارەوەی دۆزەخی وەک الله لە سوڕەتی[النساء/١٤٥_١٤٦] دەفەرمووێ:
إِنَّ الْمُنَافِقِينَ فِي الدَّرْكِ الْأَسْفَلِ مِنَ النَّارِ وَلَن تَجِدَ لَهُمْ نَصِيرًا
بهڕاستی دووڕووهکان له چینی ههره خواری ناو دۆزهخدان و ههرگیز بۆ ئهوان پشتیوانێکت دهست ناکهوێت.
إِلَّا الَّذِينَ تَابُوا وَأَصْلَحُوا وَاعْتَصَمُوا بِاللَّـهِ وَأَخْلَصُوا دِينَهُمْ لِلَّـهِ فَأُولَـٰئِكَ مَعَ الْمُؤْمِنِينَ ۖ وَسَوْفَ يُؤْتِ اللَّـهُ الْمُؤْمِنِينَ أَجْرًا عَظِيمًا
جگه لهوانهیان تهوبهی ڕاستهقینهیان کردووه و کار و نیهتیان چاک کردووه و دهستیان به ئاینی اللەوه گرتووه و پهیڕهوی بهرنامهکهی دهکهن و به تهواویی دین و ئاینیان ساغ کردۆتهوه بۆ اللە، جا ئهوانه لهگهڵ ئیمانداراندا دهبن و (لهگهڵ ئهواندا حهشر دهکرێن)، بێگومان له ئایندهدا اللە پاداشتی زۆر و بێ سنوور دهبهخشێت به ئیمانداران.
کەواتە سەبەبی ڕزگار بوون لە ئاگری دۆزەخ تەنیا تەوبەکردنە لە شیرک و ڕیا و ئیخلاص بوونت لە کردنی هەرشتێ کە لا اله الا الله داواتلێ ئەکات
وە لە حەدیسێکدا پێغەمبەرﷺ دەفەرمووێ:
..أسْعَدُ النَّاسِ بشَفَاعَتي يَومَ القِيَامَةِ، مَن قالَ لا إلَهَ إلَّا اللَّهُ، 👈🏽خَالِصًا مِن قَلْبِهِ، أوْ نَفْسِهِ.👉🏽
الراوي : أبو هريرة | المحدث : البخاري | المصدر : صحيح البخاري
الصفحة أو الرقم: 99 |
واتە: پێغەمبەر فەرمووی ..ئەوکەسەی دڵخۆشترین ئەبێ بە شەفاعەتی من لە ڕۆژی قیامەتدا ئەو کەسەیە بڵێ لا الە الا الله بە ئیخلاصەوە لە دڵ و دەرونیەوە دەربچێ.
وە لە حەدیسێکی تردا ئەفەرمووێ:
قالَ رَسولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عليه وسلَّمَ: فإنَّ اللَّهَ قدْ حَرَّمَ علَى النَّارِ مَن قالَ: لا إلَهَ إلَّا اللَّهُ، يَبْتَغِي بذلكَ وجْهَ اللَّهِ .
الراوي : عتبان بن مالك | المحدث : البخاري | المصدر : صحيح البخاري | الصفحة أو الرقم : 425
واتە: اللە ئاگری حەرام کردووە لەسەر ئەو کەسەی ئەڵێ لا الە الا الله کە بە تەنها لەبەر خاتری اللە ئەیڵێ.
⑦_مەرجی حەوتەم بریتیە لە: الولاء و البراء واتە خۆشویستن و ڕق لێبوونەوە لەپێناوی الله واتە خۆشویستنی ئەو کەسانەی کە هەڵگری ئەم پەیامی لا اله الا الله و محمد رسول اللەیەن وە ڕق لێبوونەوە لەو کەسانەی کە دووژمنی ئەم پەیامی شایەتوومانەن وەک الله لەبارەی خۆش ویستنەوە لەپێناوی خۆیدا لە سوڕەتی [البقرة/۱٦٥]ـدا دەفەرمووێ:
وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَتَّخِذُ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَنْدَادًا يُحِبُّونَهُمْ كَحُبِّ اللَّهِ ۖ وَالَّذِينَ آمَنُوا أَشَدُّ حُبًّا لِلَّهِ ..
واتە: ههندێك كهس ههیه لهجیاتی ئهوهی اللەپهرست بێت، شتانی تر دادهتاشێت بۆ خۆی و (شوێن ڕێنمووییهكانی الله ناكهوێت و) خۆشهویستی و سۆزی دهدات بهو بت و بهرنامۆلكهو تووله ڕێگهیانه و خۆشی دهوێن، وهك چۆن ئیمانداران اللەیان خۆش دهوێت، بهڵام ئهوانهی ئیمان و باوهڕیان هێناوه زۆر زیاتر اللەیان خۆش دهوێت..
هەروەها لەم ئایەتانەی تریشدا باسی خۆش ویستن و ڕقل لێبوونەوە دەکات لەپێناوی الله:
اللَّه تعالی فهرموویهتی: {مُّحَمَّدٌۭ رَّسُولُ ٱللَّهِ ۚ وَٱلَّذِينَ مَعَهُۥٓ أَشِدَّآءُ عَلَى ٱلْكُفَّارِ رُحَمَآءُ بَيْنَهُمْ(٢٩)} [سورەتی الفتح]
واتاکەی:(محمدﷺ ڕهوانهکراوی اللەـیه، ئهوانهش که له خزمهتیدان و شوێنی کهوتوون توندوتیژن بهرامبهر بێباوهڕان(كافران) و بهبهزهیی و میهرهبانن له نێوان خۆیاندا).
اللَّه تعالی فهرموویهتی:{لا تَجِدُ قَوْماً يُؤْمِنُونَ بِاللە وَالْيَوْمِ الآخِرِ يُوَادُّونَ مَنْ حَادَّ اللە وَرَسُولَهُ وَلَوْ كَانُوا آبَاءَهُمْ أَوْ أَبْنَاءَهُمْ أَوْ إِخْوَانَهُمْ أَوْ عَشِيرَتَهُمْ(٢)} [سورەتی المجادلة]
واتاکەی:(کهسانێکت دهست ناکهوێت باوهڕبهێنن به اللَّه و به ڕۆژی دوایی، لهکاتێکدا کهسانێکیان خۆشبووێت که دژایهتی اللَّه و پێغهمبهرهکهیان کردبێت، ئهگهرچی ئهو دوژمنانه باو و باپیریان بن یان نهوهیان بن یان برایان بن یان عهشیرهتیان بن).
⑧_مەرجی هەشتەم: کافر بوون بە هەرشتێ کە لە غەیری الله ئەپەرسترێ[کوفر بە طاغوت] یەکێکە لە مەرجەکانی تەوحید وەک پێغەمبەرﷺ لە حەدیسێکدا دەفەرمووێ:
أبي مالك سعد کوڕی طارق که له باوکیهوه (رضی اللَّه عنه)، دهیگێڕێتهوه دهفهرمووێ؛ گوێم له پێغهمبهری اللَّه ﷺ فهرمووی: (مَنْ قَالَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّه ُ (وفي روايةٍ: من وحد اللهَ) وَكَفَرَ بِمَا يُعْبَدُ مِنْ دُونِ اللَّهِ حَرُمَ مَالُهُ وَدَمُهُ وَحِسَابُهُ عَلَى اللَّهِ). صحيح مسلم, كتاب الإيمان(٢٣)
واتاکەی: [هەرکەسێك بڵێت لَاإِلَهَ إِلَّااللَّه(لە ڕیوایەتێکی تر ھاتووە:(من وحد اللَّه: هەرکەسێك اللَّه تعالی بە تەنیا بپەرستێت)((من وحد اللَّه لەسەر صیغەی شرط هاتووە واتا مەرجی بۆ داناوە))
وە بێباوەڕبێت بە هەرشتێك کە لە جگە لە اللَّه دەپەرسترێن ئەوا ماڵ و سامانەکەی و خوێنەکەی حەرام دەبێت و حیساب و لێپرسینەوەشی لای اللَّه ـيە].
الله دهفهرموێت:(فمن يكفر بالطاغوت ويؤمن بالله فقد استمسك بالعروة الوثقى لا انفصام لها والله سميع عليم)ئهو كهسهی بهرائهت بكات له طاغوتهكان و تهكفيريان بكات وه ئيمان بهێنێت به الله ئهوكاته ئهوكهسه دهستی گرتووه به ئيسلامهوه واته(لا إله إلا الله) وه پچڕانی نيه .
الله دهفهرموێت:(ولقد بعثنا في كل أمة رسولا أن اعبدوا الله واجتنبوا الطاغوت) [النحل/٣٦]
واتە꞉ بێگومان ئێمه لهناو ههر گهل و نهتهوهیهکدا پێغهمبهرێکمان ڕهوانهکردووه و پێمان ڕاگهیاندووه که پێیان بڵێت: تهنها الله بپهرستن، خۆتان دووره پهرێز بگرن له ههموو پهرستراوێکی تر.
الله ئاگادارمان دهكاتهوه كه ههر كهس هاوهڵی بۆ ئهنجام بدات لهو شتانهی كه تايبهته به اللەوه و شهريكی نييه تيايدا، ئهو كهسه دهبێت به موشريك و ههموو كردهوهكانی ههڵدهوهشێتهوه و الله لێی خۆش نابێت
(ولقد أوحي إليك وإلى الذين من قبلك لئن أشركت ليحبطن عملك)الزمر 65
واتە꞉ بادڵنیابن که وهحی و نیگا نێردراوه بۆ تۆ و بۆ ئهوانهی پێش تۆش: ئهگهر هاوهڵگهر بیت و شهریک بۆ اللە بڕیار بدهیت کار و کردهوه چاکهکانیشت پووچه و دهچیته ڕیزی خهسارهتمهند و زهرهرمهندانهوه.
⑨_مەرجی نۆیەم: کوفر کردن بە ئەهلی طاغوت لە مەرجی موسوڵمان بوونە وەک الله دهفهرموێت:
(قد كانت لكم اسوة حسنة في ابراهيم والذين معه اذ قالوا لقومهم انا براء منكم ومما تعبدون من دون الله كفرنا بكم وبدا بيننا وبينكم العداوة والبغضاء ابدا حتى تؤمنوا بالله وحده.)
واتە꞉ ئهی ئیمانداران، بهڕاستی له ئیبراهیم و ئهوانهی که لهگهڵیدا بوون نموونهیهکی چاکتان خراوهته بهرچاو، کاتێك که به قهومهکهی خۆیانیان وت: دوای ساڵهها بانگهواز، ئێمه بهرین له ئێوه و لهو شتانهش که لهجیاتی اللە دهیپهرستن، ئێمه باوهڕمان بهو دین و ئاینهی ئێوه نیه، ئیتر دوژمنایهتی و
ڕقهبهرایهتی لهنێوانماندا بهرپا بووه تا ئهو کاتهی که باوهڕ به اللەی تاك و تهنها دههێنن.
ئهو كهسهی كه دهبێت به موسوڵمان دهبێت بهڕائهت بكات له موشريكهكانی قهومهكهی و تهكفيريان بكات ، ههركهسه و دهبێت تهكفيری ئهو قهومه موشريكه بكات كه لهناوياندا دهژی واته꞉(ههموومان تهكفيری گهلهكهی خۆمان بكهين)لهم ئايهته پيرۆزهدا ئهوهمان بۆ ڕوون دهبێتهوه(إذ قالوا لقومهم) بە قەومەکەی خۆیان وت نەک بە سەرۆکەکەیان! ,کەواتە دەرکەوت ههموو پێغمبهرانيش (علیهم الصلاة والسلام )تهكفيری ئهو قهومه موشريكانهيان كردووه كه لهناوياندا ژياون.
وەک یارانی ئەشکەوت لەم سێ ئایەتەدا بە ڕوونی تەکفیری قەومەکەیان ئەکەن و بەڕائەتیان لێ ئەکەن:
👈🏽هٰؤُلاءِ قَومُنَا👉🏽 اتَّخَذوا مِن دونِهِ آلِهَةً ۖ لَولا يَأتونَ عَلَيهِم بِسُلطانٍ بَيِّنٍ ۖ فَمَن أَظلَمُ مِمَّنِ افتَرىٰ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا〖الکهف/١٥〗
ئا ئهوانه قهومهکهی خۆمانن (له ڕێبازی ڕاست لایانداوه لهجیاتی اللەپەرستی) شتی تریان کردووه به خوای خۆیان، دهبا بهڵگهیهکی ئاشکراش بهێنن لهسهریان، جا کێ ستهمکارتره لهوهی که درۆ بۆ اللە ههڵدهبهستێت؟!
وَإِذِ اعتَزَلتُموهُم وَما يَعبُدونَ إِلَّا اللَّهَ فَأووا إِلَى الكَهفِ يَنشُر لَكُم رَبُّكُم مِن رَحمَتِهِ وَيُهَيِّئ لَكُم مِن أَمرِكُم مِرفَقًا (۱٦)
(ههندێکیان وتیان) جا ئێسته که ئێوه بڕیارتانداوه خۆتان دووره پهرێزبگرن لهم خهڵکه و لهوشتانه که له جیاتی اللە دهیانپهرستن، تهنها اللەپهرستی بکهن، ده پهنا بهرنه ئهشکهوتهکه، ئهو کاته پهروهردگارتان ڕهحمهت و میهرهبانی خۆیتان بهسهردا پهخش دهکاتهوه و هۆکاری حهوانهوهتان بۆ دابین دهکات.
إِنَّهُم إِن يَظهَروا عَلَيكُم يَرجُموكُم أَو يُعيدوكُم في 👈🏽مِلَّتِهِم👉🏽 وَلَن تُفلِحوا إِذًا أَبَدًا (٢٠)
چونکه بهڕاستی ئهو بت پهرستانه ئهگهر پێتان بزانن، ئهوه بهرد بارانتان دهکهن، یان دهتانگێڕنهوه بۆ ناو ئاینی خۆیان، ئهو کاته ئیتر ههرگیز سهرفراز نابن.
2 notes
·
View notes
وانغ زنغ تشي : تشن ذو اليدين الصغيرتين
ترجمتها عن الصينية:مي عاشور
2016
في الماضى كان أطباء أمراض النساء قليلون جدًّا في قريتنا، وكان الناس عادة ما يستعينون بالداية في عملية الولادة. كانت معظم العائلات تستعين بنفس الداية، كأنها كانت ثابتة لا تتغير، حتى إنه كان هناك بيت به ثلاثة نساء، فولدوا أبنائهم وبناتهم كلهم على يديها. الداية يجب أن تكون شخصًا معروفًا للجميع، وكيف يمكن أن تكون غريبة؟. فهي تعرف جيدًا ظروف كل منزل، حتى يمكن أن تصبح الخادمة الكبيرة هناك مساعدة لها، فلا تحتاج إلى البحث عن شخص لمساعدتها في عملية التوليد. أصبح يسيطر على الناس اعتقاد بأن هذه الداية "مبروكة"؛ لأنها عندما تولد أى أي امرأة تكون الولادة ميسرة وسهلة.
كانت الداية تقدم القرابين وتشعل البخور يوميًّا لآلهة الإنجاب في بيتها.
من يجرؤ على أن يستدعي طبيبًا للتوليد؟. هنا أغلب من يدرسون الطب رجال. ولكن ابنة لي خوا ليان فقط مشت على خطى والدها، وتخصصت في مجال الطب، حتى أصبحت الطبيبة الوحيدة الموجودة في المدينة كلها. ولكنها لم تكن تولد النساء؛ لأنها تخصصت في قسم الباطنة، وكانت فتاة كبيرة في السن.
من يجرؤ من الشباب الذين يدرسون الطب على التخصص في قسم التوليد والنساء ؟ فكلهم يشعرون بأنه أمر مخز وليس منه رجاء، فيترفعون عنه. لكنني أيضًا لا يمكن أن أجزم بعدم وجود أطباء رجال تخصصوا في هذا المجال؛ ، لأن تشن ذا اليدين الصغيرتين كان واحدًا من أبرز الأطباء الرجال الذين تخصصوا في قسم التوليد.
جاء اسم تشن ذو اليدين الصغيرتين؛ ، لأن يديه كانتا صغيرتين جدًّا، حتى إنهما كانتا أصغر وأنعم وأكثر ليونة من يد المرأة. كان متخصصًا في الولادات المتعسرة، فإذا كان وضع الجنين داخل بطن أمه بالعرض أو مقلوبًا، يمكنه أن ينزله بسهولة ( بالطبع يستعين بالأدوية والآلات). يقال إن ذلك بسبب صغر يديه، وحركتهما السلسة، مما كان يقلل أيضًا من آلام الولادة. لم يمكن ممكنًا أن تستعين العائلات الثرية به، أما عائلات الطبقة المتوسطة، فتطلبه في أضيق الحدود. عندما تكون هناك امرأة وضع جنينها غير معتدل، وتعجز الداية عن فعل شيء، تقترح على الفور قائلة: " اذهبوا لاستدعاء تشن ذي اليدين الصغيرتين".
بالطبع كان لتشن ذي اليدين الصغيرتين اسمًا حقيقيًا، ولكن الجميع يلقبونه هكذا.
توليد امرأة أمر لا يمكن تأجيله؛ ، لأنه متعلق بحياة شخصين. كان تشن ذو اليدين الصغيرتين يربي حصان سباق أبيض اللون، شعره كله منساب ولا توجد شعرة واحدة متطايرة . يقول المتخصصون في الخيول: أن إن خطوات خيل السباق من هذا النوع، كالبط البري البري؛ سريعة، دقيقة، و منتظمة.
عندنا في المناطق التي تكثر بها الأنهار والمياه، يندر وجود من يربون الخيول. ففي كل مناسبة عندما كان يعبر جنود من الجيش فوق خيولهم، كان الجميع يتدافعون مهرولين إلى جسر القناة، لمشاهدة الموكب، وينبت بداخلهم شعور أنه شيء مبهر وجميل للغاية.
دائمًا ما كان تشن ذو اليدين الصغيرتين يركب حصانه الأبيض ويتنقل به إلى كل مكان، لإجراء عمليات التوليد، فربط الجميع اسمه باسم حصانه الأبيض، فأصبحوا يطلقون عليه اسم: " تشن ذو اليدين الصغيرتين ذو الحصان الأبيض".
إن جميع زملاء تشن ذي اليدين الصغيرتين، في أقسام الباطنة والجراحة، يحتقرونه، ويعتبرون أنه ليس طبيبًا، بل كالداية مع الفارق بأنه رجل، ولكن تشن ذا اليدين الصغيرتين لم يكن يكترث لكل هذا؛ فبمجرد أن يطلبه أحد، يثب على حصانه الأبيض على الفور، ويطير إلى هناك.
كانت هناك امرأة تئن من فرط الألم، وعندما سمعت صوت الجرس المعلق في عنق حصانه، هدأت واطمأن قلبها بعض الشىء. نزل تشن ذو اليدين الصغيرتين من على ظهر حصانه، ودخل فورًا إلى غرفة الولادة. وبعد وقت قصير( وأحيانًا يكون الوقت طويلًا) ، سُمع صوت "واء"، فكان المولود قد وصل إلى الدنيا. كان جبين تشن ذي اليدين الصغيرتين يتفصد عرقاً، وعندما خرج من الغرفة، انحنى وضم يديه قائلًا لصاحب البيت: " ألف مبروك، الأم والابن بخير"، فاجتاحت وجه الرجل ابتسامة عريضة، وأعطاه ظرفًا أحمر به أجرته، أخذه تشن دون أن ينظر إلى ما بداخله، فقط ذهب ليغسل يديه، ثم احتسى فنجانًا من الشاي الساخن، بعدها قال: "سأستأذن"، وخرج فورًا من الباب. كان صوت جرس حصانه يدوى في الأفق....... حتى تلاشى.
أنقذ تشن ذو اليدين الصغيرتين حياة ناس كثيرة
ذات عام، جاءت القوات المتحالفة وبدأت المنواشات بين قطاعين عسكريين. فكانت فرقة منهم تابعة للجيش الوطني الثوري، وكان يطلق عليها محليًّا اسم "جيش الحزب"، وكانوا في مواجهة فرقة سون تشوان فانغ. وكان سون شان فانغ يطلق على نفسه: " القائد العام للقوات المتحالفة على المقاطعات الخمسة"، وكانت قواته تسمى بـ"القوات المتحالفة". عسكرت مجموعة من القوات المتحالفة في "معبد تيان وانغ". كانت زوجة قائد الفرقة ( من يعرف إذا كانت زوجته أم جاريته)، على وشك الولادة. فقاموا باستدعاء أكثر من داية، ولكن لم تتمكن أي منهن من توليدها. كانت هذه المرأة أشبه بخنزير مذبوح يتلوى من فرط الألم. فأرسل القائد شخصًا ليستدعي تشن ذي اليدين الصغيرتين.
عندما دخل تشن ذو اليدين الصغيرتين إلى "معبد تيان وانغ". كان القائد مضطربًا يمشي ذهابًا وإيابًا أمام الحجرة. عندما رأى تشن ذو اليدين الصغيرتين، قال: "يجب عليك أن تحافظ على حياة الطفل ووالدته ، إن لم تفعل...... فسأُخرج مخك من رأسك! ....... ادخل!".
كانت بطن المرأة بها دهون كثيرة جدًّا، مما جعل تشن ذو اليدين الصغيرتين يبذل مجهودًا ضخمًا حتى نجح في توليدها. ولأن هذه المرأة كانت سمينة، فاستغرقت ولادتها وقتًا أطول، وجهدًا أكبر أنهكه. خرج تشن ذو اليدين الصغيرتين وهو يترنح، وحيا القائد بيده قائلًا: " مبروك..... سيادة القائد ! المولود ولد!".
ابتسم القائد حتى ظهرت أسنانه، وقال،": "أتعبناك! ---- تفضل".
كانت قد أُعدت وليمة في الخارج. وكان الضباط المساعدون حاضرين. احتسى تشن ذو اليدين الصغيرتين قدحان من الخمر. أخرج القائد عشرين دولار فضي، وأعطاها إلى تشن ذي اليدين الصغيرتين، وقال له : " إنها لكَ، ليسوا قليلين".
أخذهم تشن ذو اليدين الصغيرتين، وقال: "ثقيلون جدًّا، ثقيلون جدًّا".
بعد أن احتسى تشن ذو اليدين الصغيرتين الخمر، وأخذ العشرين دولار فضي ، عزم الرحيل قائلًا: " سأستأذن، سأستأذن".
"لن أوصلك"، قال القائد.
خرج تشن ذو اليدين الصغيرتين من المعبد، وقفز على حصانه. وحينها أخرج القائد مسدسه، وصوبه تجاه تشن ذي اليدين الصغيرتين.
كان القائد يقول وهو يطلق النار عليه : " كيف سمحت لنفسك بأن تلمس امرأتي!، لا يمكن لرجل سواي أن يلمسها........... ، يالك من محتال......سحقًا لكَ". كان القائد يشعر بمراراة شديدة حينذاك.
——————————————————————————————————وانغ زنغ تشي(1920-1997) أديب، روائي، وكاتب نثري ومسرحي صيني كبير.
4 notes
·
View notes
يا اخر جروحي و يا أول من تذكرت ونساني
وين ابنسى هالملامح و التفاصيل العديمه
قلبي اللي كان بين الجدي و سهيل اليماني
تلته تفاحة أدم من هوى الخلد و نعيمه
لا تحداني على عطفي - وأنا عيبي حناني
ما عطاني الله صبر ايوبه و قدرة كليمه
ليتني لاقيك قبل القاك يا ليته مداني
وليت لي ذكرى بعمرك و أبغانيك القديمه
ذكرياتك في ضلوعي لو رحلت مْن المباني
وين ما مرت دروبي في وطن صدري مقيمه
كان وجهك في خوا راسي مثل بن أشقراني
كان صوتك مثل صب الغيم لعروقً هشيمه
المح طيوفك و أرحب كنّك مسير مكاني
و اتنفس ريح عطرك في هوى الصبح نسيمه
أسمع اسمك بالسوالف و أحتوي لهفه كياني
كم سترت وسوم حبك كني مسوي جريمه
ما تخيرتك لقيتك تسرق بغفلة كياني
من ترك ظل القصور بهالزمن و أختار خيمه ؟
و لا استفز الحرب فيني غير مبداي بزماني
يوم غيري جرته لمْصارع الحرب الغنيمه
حبك الله ينزعه مني بلا منطق عماني
مثل مايعمي مسيل الدمع نظرات اليتيمه
هو لوى كفي و بس ؟ الا و أنا ساهي لواني
جيتله مثل البروق و لا لقيت قبال غيمه
لو شره قلبي عليك أموت ما يشره لساني
ودي أسال ليه ؟ لكن واقفه بالحلق شيمه
يا عسى النسيان فال القلب يا علّ و عساني
عن ضياعي فيك أُرشد للدروب المستقيمه
الفرح بعد الحزن متبوع يا وجه المحاني
ان عبس وجه الزمان "إشاره النصر الهزيمه "
اليقين اللي احسه بالدعاء و بالأماني
دايماً نهايه أمثالي بهالدنيا عظيمه ..
0 notes