#laban kabataan

[upismediacenter]

UPIS, nagkaisa upang manatiling #BuhayAngEDSA

Nakiisa ang komunidad ng University of the Philippines Integrated School (UPIS) sa paggunita ng ika-38 na anibersaryo ng EDSA People Power Revolution noong Pebrero 25 na pinangunahan ng Departamento ng Araling Panlipunan mula Pebrero 26 hanggang 29 sa loob ng UPIS sa pamamagitan ng pagsusuot ng bibe hair clip.

Ang pagsuot ng bibe hair clip ay pakikiisa sa mas makabagong paraan ng pagpapakita ng protesta. Simboliko ang pagsusuot ng bibe hair clip dahil maiuugnay ito sa nangyaring protesta ng mga mamamayan ng Taiwan at Hong Kong laban sa opresyon ng Mainland China na hindi kinikilala ang soberanya ng mga teritoryong ito.

Bilang panimulang gawain, naglabas ng pahayag ang Departamento ng Araling Panlipunan noong Pebrero 26 sa Facebook na nagbahagi ng pakikiisa ng departamento, Kilusang Araling Panlipunan (KAP), at buong komunidad ng UPIS sa paggunita ng anibersaryo. Sa pahayag na ito, ipinaalala ang ikinakatawan ng anibersaryo—ang pag-aalala sa pagkakaisa at pakikibaka ng taumbayan na siyang nagbigay-daan sa panunumbalik ng demokrasya at kalayaan sa bansa sa pamamagitan ng mapayapang rebolusyon. Inilatag rin ang isyu na tinanggal ito sa mga araw ng non-working holiday ng taon at ang isyu ng Charter Change na banta sa demokrasyang ipinaglaban ng mga Pilipino ng nakaraang 38 taon. Winakasan ito sa pamamagitan ng pagbibigay-diin sa kahalagahan ng demokrasya sa lipunan at sa patuloy na pag-alala ng komunidad ng UPIS sa mga pangyayari sa kasaysayan sa gitna ng ginagawang pagpapahina at pagbubura ng diwa ng EDSA sa kasalukuyan. Kasama rin sa inilabas ang imbitasyon ng departamento na makilahok ang mga mag-aaral sa pagsusuot ng bibe hair clip.

Bukod sa pagsusuot ng bibe hair clip, naging bahagi rin ng mga gawain ang mga dilaw na ribbon na itinali sa iba't ibang gate ng gusali ng K-2, 3-6, at 7-12 pati na rin sa mga pinto ng mga silid bilang simbolo ng pagkakaisa laban sa rehimen ng Diktadurang Marcos Sr. at bilang pagpapakita ng dedikasyon sa demokrasya. Nagmula ang tradisyong ito bilang pagsalubong sa pagbalik ni Dating Senador Ninoy Aquino matapos ang tatlong taong pagka-exile sa Estados Unidos, tulad ng isinasaad sa kantang “Tie a Yellow Ribbon Round the Ole Oak Tree” na tungkol sa paglaya at pag-uwi ng isang ex-convict. Bilang tugon sa tema ng EDSA, naglagay rin ang KAP ng isang freedom wall sa labas ng Departamento ng Araling Panlipunan upang mahikayat ang mga estudyante na malayang isulat ang kanilang mga nalalaman sa paksa.

Ayon kay Ginoong Joseph Tablizo, ang tagapayo ng KAP, hangarin ng programang maipaalala at hikayating makiisa ang buong komunidad ng UPIS sa paggunita sa halaga ng EDSA People Power sa ating kasaysayan, at maipakita ang diwa ng demokrasya sa pamamagitan ng napapanahong paraan ng pagpoprotesta. Umaasa rin ang tagapayo na may napulot na aral ang mga mag-aaral mula sa programang ito.

Sa mga salita ni Ginoong Joseph Tablizo, “...masasabing iba-iba na ang depiksyon ng mga mag-aaral ng UPIS sa demokrasya… Ito ay nagpapakita na nabubuhay pa rin ang kahulugan ng kalayaan sa kabataan, iba-iba man ang interpretasyon nila.” Sa pagdiriwang ng ika-38 na anibersaryo ng EDSA People Power Revolution, sana ay alalahanin ang tunay na kasaysayan ng Pilipinas sa harap ng lahat ng nangyayaring historical distortion sa lipunan. Hindi dapat kalimutan ang ipinaglaban ng mga mamamayang Pilipino para sa demokrasya; gawin itong lakas upang makamit natin muli ang tunay na kalayaan. //nina Martin Arevalo, Sophia Dormiendo, at Elis Reyes

[pannaginip]

Kabataan Partylist on Twitter @KabataanPL:

Kabataan Partylist warns against Senate railroading of Mandatory ROTC amid US-China showdown in WPS

Kabataan Partylist raises alarm over sudden rush of the Senate leadership to pass the proposed Mandatory ROTC Bill by the end of May.

This is despite significant disunity among senators in previous deliberations and the lack of formidable public clamor from primary stakeholders and civil society in general.

Notably, such commitment by the Senate to railroad Mandatory ROTC coincides with the escalating tensions in the West Philippine Sea since the past month.

“Sana hindi gamitin ang isyu ng girian ng Tsina at US sa ating karagatan para isagasa ang pagpasa sa Mandatory ROTC. Nais nating ihanda ang mga kabataan na magmahal at maglingkod sa bayan, hindi sa gera ng dayuhan,” says Kabataan Partylist Rep. Raoul Manuel.

“Kung makakaladkad ang Pilipinas sa giyera ng US at Tsina, makikinabang lamang ang US sa milyun-milyong kabataan na magiging reserbang hukbo sa gera nito laban sa Tsina,” adds Manuel.

“Magsimula muna tayo sa pagtugon sa krisis sa edukasyon. Paano matututo ang mga kabataan na piliin at ipagtanggol ang Pilipinas kung di nila alam ang kasaysayan at Konstitusyon? Philippine Constitution and history ang dapat gawing mandatory sa kolehiyo at hayskul, hindi Mandatory ROTC,” ends Manuel.

2024 May 14

[melodyjourney]

𝗚𝗲𝗻𝗲𝗿𝗮𝘁𝗶𝗼𝗻 𝗭 : 𝗔 𝗣𝗲𝗿𝘀𝗽𝗲𝗰𝘁𝗶𝘃𝗲

𝐌𝐚𝐡𝐚𝐥 𝐤𝐨𝐧𝐠 𝐌𝐚𝐧𝐝𝐢𝐫𝐢𝐠𝐦𝐚𝐧𝐠 𝐇𝐞𝐧𝐞𝐫𝐚𝐬𝐲𝐨𝐧,

"Mandirigma" Kung may salita mang maaari ko kayong ihambing, iyan ay ang salitang mandirigma, Ihinahalintulad ko kayo sa mga giyererong pinaglalaban ang bayan kapalit man nito'y kamatayan, makamit lang ang hinahangad na kapayapaan, ngunit kayong mga kabataang nasa henerasyon na ito, magandang kinabukasan ang nais niyong makamtan, hindi man kalasag at sibat ang inyong pinanghahawakan, talino at lakas ang inyong puhunan para sa inaasam ninyong magandang kinabukasan. Kaya naman karamihan sa inyo'y ginagapang ang pag-aaral upang tumuklas ng kaalamang hindi lahat ay nabibigyan. Ang iba sainyo'y itinataguyod ang pamilya kasabay ng pagsusunog ng kilay matustusan lang ang hinahangad na edukasyon. Henerasyon na kung saan makikita sainyo ang matatapang, mga kabataang handang Ilaban ang katotohanan marinig lamang ng kataas taasan. Mga Mandirigma na ang kalaban ay sariling isipan kasama ang lipunan. "Walang magandang kinabukasan ang kabataan, kung hindi kami lalaban." Boses ng kabataan. Lipunan, na palagi kayong hinuhusgahan dahil sa naipapakita ninyong kakayahan, lingid sa kanilang isipan na ang inyong mga laban ay para sa inyong kapakanan, kailangan ninyo pang mas tumapang, para na rin sa mga susunod pang giyerang kailangang malampasan. Maraming nagsasabing kayo'y sensitibo, maliit na bagay ay iniiyakan ninyo, ang hindi nila alam kailangan ninyong maging pursigido, dahil ang mga salitang naririnig ninyo ay mananatiling salita ng mga tao, mula sa mga taong walang bilib sa anong kakayahan ang maipapakita ninyo, mga salitang negatibo sa kahit anong perspektibo, ngunit ang mga Ito'y nagiging sangkap sa pagbuo ng inyong pagkatao, nang mas tumatag katulad ng isang gusaling taon ang ginugol mapagtibay lang ang pundasyon nito. Depresyon, marami sainyo ang kalaban niti, sarili laban sa sarili, walang kasiguraduhin kung maipapanalo. Ano bang dahilan ng halo halong usapan sa isip ninyo? Pamilyang kailangan buhayin habang nagpapagal kayo? Sariling kailangang sagipin sa panahon na hindi sigurado? Lipunang walang ginawa kundi husgahan at saktan kayo, na animo'y entablado'y na kailangan ikaw ay perpekto at lahat sila'y mga hurado? Ngunit lahat ng laban na kinakaharap niyo, ang tanging sarili ang kasangga mo, mula sa responsibilidad sa sarili, kapatid, anak, at ka- magaral, lahat ay kailangan mong pangunahan, gaya ng mga punong nakatayo pa rin sa gitna ng trahedya't sakuna, masugatan ma'y babangon at babangon ngunit kailanma'y hindi matitibag, punuin ka man ng pangamba at bagabag, huwag ka sanang magpapadaig dahil may kinabukasang nagaantay para sa araw mong hindi ka kailan man nagpatinag. Hindi lingid sa iyong kaalaman na kaya mong gawin ang mga bagay na iyong kinatatakutan, may mga bagay na kailangan mong sumubok at masaktan upang matutuhan kung kinakailangan, ang isang mandirigma ay walang laban na sinususukuan, maraming bagay pa ang dapat mong matutuhan, unti unti, banayad, ang buhay at destinasyon ng isang tao ay parang alon, ilang beses man hampasin ay babalik sa kung saan ka nang galing, hindi mo kailanman masisilayan ang ganda ng karagatan kung hindi mo ito susuungin sa kailaliman, maaaring sa simula'y ikaw ay mahirapan, ngunit huwag mo sana itong sukuan, wala nagtatagumpay nang hindi nahihirapan. Ang buhay ninyo'y parang panaghoy, Patuloy lang sana ang pagdaloy, may panahon mang magulo madalas sana'y payapa. Mga Mandirigmang nais kong palakpakan, hindi ko akalaing ito ang aking madadatnan, musmos pa lamang ay puro takot ang nararamdaman, mula pagkabata'y responsibilidad ang nagaantay, hanggang sa magtanda'y naging tagapagbigay, hindi man sa lahat sumusuporta't umaagapay, ngunit kaya ninyong sagupain ang hamon ng buhay na nagaantay. Padayon.

Nagmamahal,

𝓝𝓪𝓹𝓪𝓰𝓵𝓲𝓹𝓪𝓼𝓪𝓷𝓰 𝓗𝓮𝓷𝓮𝓻𝓪𝓼𝔂𝓸𝓷

[ayinleiszc]

Posisyong Papel.

Panahon na ba para babaan ang edad ng mga p'wedeng makulong?

Ang krimen sa ating bansa ay unti-unti nang tumataas, habang ito'y tumataas ay bumababa naman ang edad ng mga nasasangkot dahil sa kabi-kabilang mga kadahilanan. Ang iba ay dahil lumaki sa hindi gaanong kagandahang kapaligiran at na-impluwensyahan ng may mga ginagawang kasamaan, ang iba naman ay hindi sinasadya o nadala lang sa galit, at marami pang iba. Ngunit, hindi na bago ang kasong ito dahil noong unang panahon pa lamang ay marami nang mga kabataan ang nasasangkot sa mga krimen, dahil sila ay mga menor-de-edad pa lang ay pinapupunta na lang sila sa DSWD upang doon manatili hanggang sa sila ay tumuntong sa angkop na edad (18 taong gulang).

Sa posisyong papel na ito, tatalakayin ko kung panahon na ba upang babaan ang edad ng mga p'wedeng makulong. Ayon sa Remate Om-l1ne: halos araw-araw na may iniuulat ng media na mga menor-de-edad o mas bata sa 18 anyos na sangkot sa krimen. Karamihan sa kanila ay mga nagtutulak ng droga, sangkot sa pagnanakaw at pangho-holdap, mas malala ay may mga pumapatay rin dahil sa galit, partikular na sa selos o 'love triangle'. Ang pinaka-karaniwang kinasasangkutan ng mga kabataan ay droga, alinman sila'y naimpluwensyahan o namanipula ng mga mas nakakatandang nagtutulak, kadalasan sila ay pinapangakuan ng mga materyales na bagay at pera ngunit sa bandang huli, tinatakasan sila. Ayon sa Pangilinan Law, ang mga kabataang may edad 15 hanggang 18 anyos ay pinapanagot sa batas pero mas magaan ang kanilang kaparusahan kumpara sa kaparusahan ng mga may edad. Tama ang karamihan sa atin, napakabilis dumami ang ang rate ng krimen kung saan mga menor-de-edad ang sangkot, sila'y mga mangmang pa lamang at wala pang sariling mga desisyon, kung kaya't sa tingin ko'y kaya sila nakakagawa ng krimen ay dahil diyan. Isa pang dahilan ay pinabayaan na sila ng mga magulang nila, inabanduna o pumanaw, kaya walang nagbabantay sa kanila at libre lang na gumawa ng mga labag sa batas. Ang batang walang wastong gabay galing sa kaniyang mga magulang ay karaniwang nalilihis ang landas.

Sa kabilang dako, ayon naman sa UNICEF o ang United Nations International Children's Emergency Fund, ang pagpapababa sa edad ng pananagutan sa krimen ay labag sa mga karapatan ng mga bata. – "Sa kasamaang palad, ang pagpapababa sa edad ng kriminal na pananagutan ay isang pagkilos ng karahasan laban sa mga bata. Ang mga batang sumasalungat sa batas ay biktima na ng mga pangyayari, karamihan ay dahil sa kahirapan at pagsasamantala ng mga sindikato ng krimen na nasa hustong gulang. Ang mga bata na pinagsasamantalahan at hinihimok ng mga nasa hustong gulang na gumawa ng mga krimen ay kailangang protektahan, hindi mas parusahan. Sa halip ay dapat silang bigyan ng pangalawang pagkakataon na magreporma at mag-rehabilitate." – Ito ay ayon sa pamahalaang nabanggit, tama nga naman na sila ay dapat na bigyan ng pangalawang pagkakataon dahil sila ay mga bata pa lamang at may mga magagandang kinabukasang kakaharapin pa lamang.

Sa akin namang pananaw ay hindi dapat babaan ang edad ng mga p'wedeng makulong, bagkus iyon ang naka-lagay sa batas na ang p'wede lamang makulong ay ang mga edad 18 anyos pataas. Kung isang bata ang masasangkot sa krimen, bigyan lamang ito ng mga aral at ipabuklat ang kan'yang mga mata sa reyalidad na hindi dapat pairalin ang emosyon at maging mapagmatyag at bukas ang isipan, kung maaari ay bigyan na lamang ng mas magaang parusa. Ang batas na mas pababain ang edad ng p'wedeng makulong ay hindi nararapat na maipanukala, ang kabataan ay may mga karapatan din at mas mahaba pa ang tatahaking landas kung kaya't, bantayan sila ng maigi at i-bigay ang edukasyong karapat-dapat para sa kanila.

[dan6085]

Ang katiwalian ay isang problema na kinakaharap ng maraming bansa sa buong mundo. Ito ay isang sakit sa lipunan na nakakasira sa pag-unlad ng isang bansa at nagdudulot ng kawalan ng tiwala ng mga mamamayan sa kanilang pamahalaan. Narito ang ilang mga hakbang na maaaring gawin upang labanan at maalis ang katiwalian sa ating bansa.

Una, kailangan natin ng matibay na batas laban sa katiwalian. Kailangan natin ng mga batas na nagtatakda ng mga parusa para sa mga taong nakikipagsabwatan at nagpapakalat ng katiwalian. Ang mga batas na ito ay dapat na mas mahigpit kaysa sa kasalukuyan upang mapakita ang determinasyon ng pamahalaan na labanan ang katiwalian.

Pangalawa, kailangan ng transperensya at accountability sa paggastos ng pondo ng gobyerno. Kailangan natin ng mas mahigpit na pagbabantay at pag-audit sa lahat ng mga pondo ng gobyerno, mula sa maliit na pondo hanggang sa malalaking proyekto. Dapat na magkaroon ng mahigpit na pagbabantay upang mapanatili ang integridad ng mga proyekto at malaman kung saan napupunta ang pera ng bayan.

Pangatlo, kailangan ng pagtuturo ng tamang pananaw sa katiwalian sa mga kabataan. Kailangan natin ng edukasyon tungkol sa kahalagahan ng pagiging matapat at hindi kumikiling sa katiwalian. Kailangan nating turuan ang mga kabataan tungkol sa mga epekto ng katiwalian sa ating lipunan at kung paano ito nakakasama sa pag-unlad ng bansa.

Pang-apat, kailangan natin ng pagtitiyak sa pagpapatupad ng batas. Hindi sapat na magkaroon ng matibay na batas laban sa katiwalian. Dapat din nating masiguro na ito ay maipatutupad sa lahat ng antas ng pamahalaan. Kailangan nating maging sigurado na ang batas ay hindi lamang nasa papel, kundi ginagampanan din ng bawat isa.

Sa kabuuan, ang labanan sa katiwalian ay hindi madaling gawin. Ngunit kung magsisimula tayo sa mga simpleng hakbang tulad ng pagpapatupad ng mahigpit na batas, transparency at accountability sa paggastos ng pondo ng gobyerno, edukasyon sa mga kabataan, at pagsiguro na ang batas ay maipapatupad, mayroon tayong pag-asa na maalis ang katiwalian sa ating bansa at makapag-unlad tayo bilang isang bansa.

[moonswrath]

isang prebiliihyo ang edukasyon. walang lugar ang mga nasa laylayan dahil masyadong sakim ang mga mayayaman. kahit baliktarin mo pa ang mundo, hadlang pa rin ang kahirapan sa magandang kinabukasan ng mga kabataan.

nakakatawa si richard goma. ang lakas ng loob na magreklamo sa dalawang oras na traffic sa edsa— hindi niya ba alam na ang mga pribadong sasakyan ang puno’t dulo ng malalang trapiko sa bansa? nasaan ang simpatya para sa mga komyuter na araw-araw nakikipag-bakbakan at siksikan makapagtrabaho lang pang-laman sikmura?

kayong mga pulitiko at mayayaman ay masyadong walang muwang at hindi mulag reyalidad. ang pagiging makasarili at pagpapalaganap niyo ng prebilihiyo ay nakakasuka.

kaya ikaw, lumabas ka at pakinggan mo ang sigaw ng madla. huwag mo ng takpan ang tenga at buksan mo na ang iyong mga mata; hindi ito ang panahon para magbingi-bingihan at magbulag-bulagan. bumoses ka. hindi ka ba nababahala na ang mga nakaluklok sa taas ay walang kwenta at hindi makamasa? puro korap at mukhang pera, pero kahit kailan hindi naging makamasa. tingnan mo nalang ang mga nasa senado, ‘yan ba ang huwarang pulitiko? nakakasuka. ang mga kagaya nila ay hindi na nararapat na bigyan pa ng plataporma.

tama na ang pagiging neutral o apolitical.

magsalita ka, bumoses ka. gamitin mo ang boses at boto mo bilang sandata laban sa kanila. hindi kailanman mapapantayan ng kahit na ano ang pagtindig at pakikibaka mo para sa mga taong nangangailangan ng boses mo.

[granadaonline]

Keber Ko Diyan: Pride, Diyaspora, at Kakayanang Pilipino.

Ang paglago ng diyaspora ng mga Pilipino sa buong mundo ay isang patunay ng ating lakas at pagiging malikhain. Habang dumarami ang mga Pilipino sa iba't ibang panig ng mundo, hindi maikakaila na ang kanilang paglalakbay ay nagdudulot ng mas malalim na koneksyon sa kanilang lahi, na nagbibigay ng bagong pananaw sa "Filipino pride" sa ibang bansa. Ang pagbuo ng masiglang komunidad sa ibayong dagat ay hindi lamang nagiging sanhi ng pagpapalaganap ng ating kultura kundi pati na rin ng pagprotekta at pagpapayaman sa ating wika.

Isang kapansin-pansing halimbawa ng epekto ng pagkakaroon ng mga Pilipino sa ibang bansa ay ang viral na TikTok video ng batang naiyak dahil sa hindi siya Pilipino. Ang video na ito ay nagpapakita ng malalim na pagnanais ng mga kabataan na maramdaman ang koneksyon sa kanilang sariling kultura kahit na sila ay lumaki sa ibang bansa. Ang reaksyon ng batang ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pagkakaroon ng malalim na ugnayan sa sariling lahi at sa ating wika, kahit sa kabila ng pisikal na distansya mula sa ating bayan.

Ang mga pagdiriwang tulad ng Manitoba Festival sa Canada ay nagiging patunay ng malalim na pagpapahalaga sa kulturang Pilipino sa ibayong dagat. Ang festival na ito ay hindi lamang umaakit sa mga Pilipino kundi pati na rin sa mga dayuhan, na nagiging daan upang mas maraming tao ang makakilala at makappreciate sa ating kultura. Sa pamamagitan ng ganitong mga pagdiriwang, naipapakita natin ang ating tradisyon, sining, at musika sa mundo, na nagiging sanhi ng mas malalim na pagkakaintindihan at pagpapahalaga sa ating lahi. Higit pa rito, ito ay isang magandang paraan upang i-ankla ang ating mga kababayan sa kanilang mga ugat kahit na sila ay malayo sa kanilang tahanan. Ang ganitong mga kaganapan ay nagbibigay pugay at alaala sa ating pinagmulan at nagpapalakas ng ating koneksyon sa ating kultura.

Sa kabilang banda, maraming Pilipino ang lumilipat sa ibang bansa upang makahanap ng mas magandang oportunidad sa buhay. Madalas nating naririnig ang mga kasabihang "Hindi ka aasenso sa Pilipinas" o "Mas malaki ang kita sa ibang bansa," kaya't hindi nakapagtataka na maraming Pilipino ang nagbabalak na mag-impake at maglakbay patungo sa ibang lugar. Kapag nandoon, makikita natin ang mataas na pagpapahalaga sa mga kasanayan ng mga Pilipino tulad ng nursing, pagiging seaman, at iba pang propesyon na hindi masyadong napapansin sa ating bansa. Sa kabila ng ganitong mga pagsubok, ang mga Pilipino ay nagiging inspirasyon sa kanilang mga lugar ng trabaho, pinapakita ang kanilang dedikasyon at husay sa bawat aspeto ng kanilang trabaho.

Gayunpaman, hindi maikakaila na may mga Pilipino na nakakalimot sa kanilang mga ugat kapag sila ay umaahon na sa hirap at nagpapakain sa wikang dayuhan tulad ng Ingles at iba pang western na kultura. Para sa mga kabataang Pilipino na lumalaki sa ibang bansa, maaaring maging hamon ang pagkakaroon ng pagkakakilanlan at pagkakaunawaan sa kanilang tunay na lahi. Ang mga diskurso na ang mga "Filipinx" ay hindi tunay na Pilipino at ang diskriminasyon laban sa mga tunay na Pilipino ay nagiging bahagi ng kanilang karanasan. Ngunit hindi lahat ng Pilipino sa ibang bansa ay ganito. Sa pamamagitan ng paggamit ng ating wika at pagpapalaganap ng ating kultura, nagiging posible na ipasa natin sa susunod na henerasyon ang pagpapahalaga sa ating mga lokal na konsepto tulad ng pagpapakumbaba, bayanihan, at pakikipagkapwa-tao.

Sa dulo ng lahat ng ito, hindi maikakaila na ang ating wika ang nagbubuklod sa atin kahit saan man tayo magpunta. Ang marinig ang mga salitang "Uy, kababayan" o "Pilipino rin ako" sa isang dayuhang bansa ay nagbibigay ng ginhawa at kaligtasan sa mga Pilipino. Ang pagkakaroon ng kakayahang makipag-usap sa ating sariling wika ay nagbibigay-daan sa mas malalim na koneksyon at pakikipagkapwa.

Ang aking ama ay isang seafarer at nakakasalamuha siya ng iba't ibang tao sa bawat barkong nadedestino sa kanya. Iba't ibang lahi ang kanyang nakakasama, ngunit sabi niya, kahit na aabot na sa daan-daang mga foreigner ang kanyang nakakasama, iba pa rin ang pakiramdam kapag kapwa Pilipino ang kanyang kasama. Ang sense of solidarity at bayanihan na pinagbubuklod ng wikang Filipino ay nagbibigay ng natatanging suporta at pagkakaintindihan na hindi kayang gayahin ng mga dayuhan.

Sa pagtatapos ng lahat ng ito, ang mga kabataan, lalo na ang mga kabataang Pilipino na lumalaki sa ibang bansa, ay dapat nating bigyan ng pagkakataon na mapanatili ang kanilang koneksyon sa kanilang lahi. Ang paggamit ng ating wika at pagpapalaganap ng ating kultura ay mahalaga upang maipasa natin sa susunod na henerasyon ang mga pagpapahalagang hindi kayang irepika ng ibang bansa. Sa bawat hakbang ng ating paglalakbay, dala-dala natin ang ating wika at kultura, na nagbibigay sa atin ng lakas at identidad sa anumang dako ng mundo.

"Hindi mahalaga kung gaano ka-layo sa ating bayan, dahil ang tunay na kayamanan ay ang pagmamalaki natin sa pagiging Pilipino na dala-dala natin saan man tayo magpunta."

[peryodismo2324]

Dagitab, Tinanghal na Kampeon sa ‘DALOY’ 2024

Martha Caasi at Cian Dimagiba Mayo 31, 2024

Nakilahok ang bawat pangkat mula sa Grado 7 hanggang 10 sa kompetisyon ng Powerdance sa programang “DALOY,” na ginanap noong ika-22 ng Mayo sa UP Integrated School Gym. Sa programang "DALOY," idinaos ang Powerdance, kung saan nagtanghalang bawat pangkat mula sa grado 7 hanggang 10 ng kanilang mga presentasyon na sumasagot sa tanong na "Ano ang dapat ipinaglalaban ng kabataan sa henerasyon ngayon?". Sa loob ng limang minuto, ipinakita ng bawat pangkat ang kanilang mga sagot sa pamamagitan ng pagtatanghal ng kanilang sariling mga sayaw, cheer, at introduksyon.

DALOY﹕ Pagtatanghal ng Batch 2026 (Kuha ni Doreen Mae Bergado)

Sa isang huling sayaw, itinanghal na kampeon sa Powerdance 2024, ang Batch 2026, na kilala bilang "Dagitab." Sa kanilang pagtatanghal, ipinahayag nila ang kahalagahan ng kalayaan ng pananalita. Mula sa kanilang mga kasuotan hanggang sa kanilang mga sigaw, ipinakita ng Dagitab ang kahalagahan ng boses ng kabataan, at ipinakita nila na ang bawat indibidwal ay may karapatan na ipahayag ang kanilang mga opinyon at pananaw. Ayon kay Cleo Millanes, isa sa mga pangunahing Core Group Choreographers ng Batch 2026, "Dagitab on top!" Ang kanilang asal at ugnayan sa loob ng kanilang batch ang nagbigay-daan sa kanila upang maging kakaiba kumpara sa ibang mga kalahok. Ipinahayag niya din na bagamat may mga hamon sa komunikasyon dulot ng mataas na heat index, nagtagumpay sila sa pamamagitan ng patuloy na pakikipag-ugnayan at paggamit ng anumang paraan upang tiyakin na mayroon pa ring progreso.

DALOY﹕ Pagtatanghal ng Batch 2027 (Kuha ni Cian Dimagiba)

Pinarangalan naman na bilang 1st runner up ang Batch 2027 na tinatawag na "Alpas," sinundan ng Batch 2028 bilang 2nd runner up, at ng Batch 2029 na tinatawag na "Sinag" bilang 3rd runner up. Sa bawat pagtatanghal, ipinahayag ng mga pangkat ang kanilang mga adbokasiya. Nilalaman ng Alpas ang laban para sa ligtas na kapaligiran, habang ang Batch 2028 ay nagbigay-diin sa pagkakasama sa lipunan, at sa huli, ipinaglaban ng Sinag ang kanilang kalayaan at kinabukasan. Bilang pangwakas na bahagi ng programa, may espesyal na mga pagtatanghal mula sa Batch 2024, na tinatawag na "Sanghaya," at mula sa UPIS Pep Squad. Kasama ang kanilang mga tagapayo, ipinamalas ng Sanghaya ang kanilang huling pagtatanghal sa pamamagitan ng pagpapakita ng iba't ibang genre ng musika, habang patuloy na sumusunod sa temang "DALOY." Matagumpay rin na itinanghal ng UPIS Pep Squad ang kanilang pagtatanghal na puno ng mga piramide, mga stunt, at mga sorpresa tulad ng pagpalit ng kasuotan.

[filingmataas]

Nasaan na nga ba ang pagmamahal?

Inilathala ng bandang The Black Eyed Peas ang kantang "Where is the love?" noong taong 2009. Sumasaklaw ang komentaryong ito sa iba't ibang mahahalagang isyu ng ating lipunan. Ilang halimbawa na rito ang terorismo, diskriminasyon sa ibang lahi, digmaan, pag-ikot ng mundo ng mga tao sa pera, at huwad na mga balita. Hangang-hanga ako sa paggamit ng banda sa kanilang plataporma upang ipaalam sa sangkatauhan ang mga suliraning nangyayari sa lipunan. Nakasaad dito ang mga problema tulad ng (1) mga teroristang nangdidiskrimina ng ibang lahi sapagkat tinitingnan nila ang kanilang mga sarili bilang "nakatataas" kompara sa iba, (2) mga bansang gumagamit ng mga siyentipikong pagsisiyasat tulad ng nuclear power at mga kemikal upang makipagdigmaan laban sa ibang mga bansa, at (3) ang media na nagpapakita ng maling impormasyon at mga negatibong ideya upang magbago ng pananaw ng mga sariwang isipan tulad ng mga bata. Binabanggit din nila ang paghihirap at pagkamatay ng mga tao, at kabilang na rito ang pagkamatay ng mga kabataan. Sa pamamagitan ng kanilang kanta, humihingi sila ng tulong at patnubay sa Diyos ang mga artista upang maisagawa natin ang ating mga ipinapangaral, sa halip na balewalain ang sitwasyon at hayaan itong lumala, habang ipinapaalala sa atin na nasa iisang mundo lamang tayo, na ito lamang ang mayroon tayo, at mayroon tayong pagkakataon na ayusin ang mga mali habang may oras pa.

Sumasalamin sa totoong buhay ang mga isyung nabigyang-pansin ng kanta, kung isasaalang-alang ang kamakailang mga kaganapan tulad ng salungatan sa pagitan ng Palestine at Israel. Nakaaapekto ito sa buhay ng libu-libo, kabilang na ang mga sanggol na maagang ipinanganak at walang agad-agarang magamit na mga incubator dahil sa pagkawala ng kuryente na dulot ng giyera. Iilan halimbawa pa nito ang mga kaganapan tulad ng pagkamatay ni George Floyd, ang pambobomba ng grupong ISIS, katiwalian para sa pagmamahal sa pera, at pagkamatay ng maraming tao bilang epekto ng maling impormasyon na kumalat sa internet tungkol sa pandemya ng COVID-19. Nangyayari ito sa totoong buhay, at patuloy itong nagiging isyu sa lipunan. Kung nais nating ayusin ang ating mundo para sa ikabubuti, kailangan muna nating palawakin at isabuhay ang pagmamahal sa isa’t isa.

Kung nais na magbasa pa nang karagdagang impormasyon tungkol sa mga kaganapang nabanggit, maaaring magpatuloy sa mga link na ito:

https://edition.cnn.com/2023/11/13/middleeast/gaza-babies-incubators-al-shifa-hospital-israel-intl-hnk/index.html

https://edition.cnn.com/interactive/2021/03/us/george-floyd-case-timeline/

https://edition.cnn.com/world/middleeast/isis

https://fbe.unimelb.edu.au/newsroom/fake-news-in-the-age-of-covid-19 

[halkonensis]

TAYO ANG MARTILYONG PUPUKPOK SA HULING PAKO NG ATAUL NG IMPERYALISMO!¹:

Maikling pagninilay hinggil sa araw ng "kasarinlan" at libro ng mga Macabeo²

"Ang takdang panahon ni Matatias ay dumating. Ngunit bago siya namatay, sinabi niya sa kanyang mga anak, 'Laganap ngayon ang karahasan at paghihirap. Mga mapagmataas ang nasa kapangyarihan at tayo'y hinamak. Kayo, mga anak, ay dapat maging matapat sa Kautusan at kung kinakailangan ay handang ibuwis ang buhay para sa tipan ng Diyos sa ating mga ninuno.'" (1 Mac. 2:49-50 MBBTAG-DC)

Larawan: "Machabeusze" (Ang Mga Macabeo) ni Wojciech Kornelli Stattler (1830-1842)

Sa paggunita ng pagpahayag ng kasarinlan ng bansa, kailangan nating tingnan ang ating paligid. Nakalantad ang katototohanang HINDI TUNAY ang kalayaan. Binabalot pa rin tayo ng halimaw ng imperyalismo ng US at Tsina sa aspektong pang-ekonomiya, pampolitika, pangkultura, pangmilitar, at pang-ugnayang panlabas.

Ang paring si Matatias, ang anak niyang si Judas Macabeo at ang salinlahi nila ay nagtanggol laban sa pananakop ng mga haring Griyego, pagpaslang sa mga ina at bata, at pambubusabos sa kultura at relihiyong Judio, kahit sa kasukdulang pagtangan ng armas at pagbubuwis ng buhay. Hinarap ng mga banal na Macabeong martir ang pang-uusig, pagpapahirap at pagpaslang upang itaguyod ang kalooban ng Diyos at ang pagtitipan Niya sa mamamayan ng Israel.

Kailangang halawan ang kanilang buhay sa harap ng pang-aapi at pandarahas, lalo na sa hanay ng Kristiyanong kabataan. Sa pagtangan ng parehong papel bilang pag-asa ng bayan at tagasunod ni Cristo, dapat nating sabay na siyasatin at suriin ang kalagayan ng lipunan sa lenteng maka-Diyos at maka-mamamayan.

Nananatili ang kahirapan at kagutuman sapagkat dinadambong ng ganid na mga imperyalista ang ating yaman. Gamit ang papet na AFP-PNP at ang pamahalaan, laganap ang mga paglabag sa karapatang pantao lalo na sa hanay ng mga lumalaban sa kanilang pananakop.

Hindi malilimutan ang ginawang pagkubkob sa UCCP Haran, Davao City ng mga paramilitar na suportado ng AFP-PNP noong 2020. Nagbakwit ang mga Lumad sa UCCP Haran dahil sa militarisasyon ng Pantaron Range, na pinadadambong ng pamahalaan sa mga lokal at dayong kompanya ng mina. Hanggang sa kasalukuyan naman, naka-freeze pa rin ang bank account ng Rural Missionaries of the Philippines, mga misyonaryong nakikidepensa sa laban ng mamamayan sa kanayunan, dahil sa di-umanong pagpopondo sa NPA, ayon sa Anti-Money Laundering Council, bagay na pinabulaanan ng mga misyonaryo.

Sa larang ng ekonomiya, patuloy pa rin ang pag-iral ang mga export processing zone (EPZ) sa bansa, kung saan ineempleyo ang mga manggagawang Pilipino kapalit ang napakababang sahod sa mga pagawaang pagmamay-ari ng dayuhan na may tiba-tibang tubo—manipestasyon ng neoliberalismo sa bansa.

Maraming malalapat mula sa kasaysayan ng ating kaligtasan patungo sa patuloy nating pakikibaka para sa ganap na kasarinlan. Ang pinakasigurado rito ay takda na ang lahat--makakamit din natin ang ganap na buhay at kalayaan.

Wika nga ni Cristo sa kaniyang alagad nang magtanong sila hinggil sa pagpapasuko niya sa kayamanan ng lalaking lumapit sa kaniya, "Ngunit maraming nauuna ang mahuhuli, at maraming nahuhuli ang nauuna." (Mc. 10:31) May pangako si Cristo sa mga pinayuyuko ng imperyalismo, at ito ang pangako ng kaligtasan! At kung babalikan natin ang kasaysayan ng mga Macabeo, maigting silang nakibaka laban sa pagpaslang ng mga dayuhang mananakop at pambubusabos sa kultura. Sa harap ng ganitong kalagayan, kahit ang Banal na Kasulatan ay binibigyang-katuwiran ang ating kasalukuyang laban!

Samakatuwid, mandato sa ating mga Kristiyano na magbuklod sa mamamayang nilalabanan ang mga atake ng imperyalismo sa ating bayan. Dadalhin natin ang pangako ni Jesus na buhay na masaganang lubos (Jn. 10:10) sa pakikiisa sa mga laban ng mamamayan kasabay ng paghahatid ng Mabuting Balita.

MGA TALA [1] Hindi sigurado ang pinagmulan ng pangalang "Macabeo", ngunit isa sa mga namamayaning kahulugan ay "martilyo". [2] Ang Mga Libro ng Mga Macabeo (1 Macabeo at 2 Macabeo) ay librong Deuterocanonical. Ibig sabihin, kasama lamang siya sa canon o opisyal na mga libro ng Biblia ng Simbahang Katoliko buhat ng Konseho ng Trent noong ika-16 siglo, matapos ang kilusang Repormasyon na nagpasiklab ng pag-usbong ng Protestantismo. Gayunpaman, kalakhan sa mga simbahang Protestante ay kinikilala ang halaga ng Mga Libro ng mga Macabeo bilang librong apocryphal ng Lumang Tipan.

[upismediacenter]

FEATURE: Exiting UPIS with Flying Colors

The end of another successful school year is fast approaching. With this, another batch steps into a new door, revealing the next chapter of their lives. Batch 2023, also known as AMA23 are filled with students who come from different backgrounds and who each carry their own baggage. As their years in the cheerful halls of UPIS and the moments wandering about the quadrangle’s grassy grounds come to an end, let us shine light upon students who overcame challenges and responsibilities above that of being a student. Let us also see how UPIS has been a safe space for them in light of the school’s efforts in creating a safer and more inclusive environment, especially through the Gender and Development Committee.

Amira Castillo (they/them)

Student activist Amira Castillo has been a member of Kabataan Partylist UP Diliman for more than two years now. Mira's desire to investigate new avenues for serving the public is their primary motivation for joining politically active organizations.

Their experience in high school can be described as full—whether it may be due to the challenges, moments of stress, frustrations, or just being around people that share the same interests.

As an activist, Mira would describe a safe space as something that is tied with the concept of academic freedom and having a conducive space for self discovery and social development. To them, what makes UPIS a safe space is the academic freedom that it offers to its students. Everyone has access to a place where they can not only learn about oneself, but also the society they live in. In UPIS, students are taught ways on how to serve the nation.

However, there remain certain aspects that the school should improve on to offer a safer environment to those inside it. Mira expressed that, “UPIS should keep nurturing its students to be critical and push them to learn outside the four corners of the classroom.”

"Laban, pag-asa ng bayan!", Mira leaves a short but impactful message to the next generations of students.

Jerson Quetua (he/him)

Jerson Quetua has been part of the UPIS Table Tennis Team since 2016. Initially, he didn’t plan on joining the sport, but when he tried out for the team back in 5th grade, he easily fell in love. Throughout his career, he has played in various tournaments, the biggest one being the UAAP, in which he has always been part of the line up ever since he was a freshman. He has not missed a single UAAP season since then. He's glad to share that he had fun throughout the entire journey and the time he’s spent with the team and the sport, even if he's officially finished playing for the school.

Jerson described his experience as fun yet tiring. Some physical challenges that he had to endure were injuries and compromised sleep schedules. He also questioned his athletic ability on a number of occasions. “The mental factors that affected my performance as an athlete are self doubts if I can perform in a tournament,” Jerson shares.

As a student athlete, he refers to their training grounds as his sanctuary in school. It's a place where people can freely express themselves and feel no judgment, no barriers or limitations on what you can do. As a whole, he thinks that UPIS is a safe space—he is free to be himself without fear of criticism for his actions.

To help UPIS become a safer place, Jerson suggests having diverse student organizations that are more catered towards the interests of students, giving them more opportunities to meet people who share the same goals and hobbies. With this, it may become a step closer to fully understanding one another.

Jerson leaves a few words of advice for athletes like him, and those who would want to start their sporting careers, “Keep on working hard and don't ever stop working on yourself for your improvements, keep the commitment that you have for the sport you are playing for. And be motivated with success.”

Klyssa Betito (she/her)

A consistent student leader since elementary, Klyssa Betito experienced managing positions in the 3-6 Pamunuan ng Kamag-Aral, Year Level Organizations, and as the Editor-In-Chief of the UPIS Media Center Batch 2023. Her passion and interest in leading is brought to life by the joy and satisfaction she acquires from helping others. As a result, she feels motivated to step up and does so on several occasions.

Difficult yet fulfilling—Klyssa summarizes her experience in these two words. Due to the obstacles brought about by the pandemic, the need for effective communication between students, teachers, and those in the UPIS community alike is augmented. From here, we were able to discover numerous ways and means of communication and methods of connecting with our fellow schoolmates.

To her, UPIS is a safe space because everyone within the community is free to be vocal about their ideas or beliefs, and free to express their true selves. Inside each classroom, students are educated with encouragement to constantly broaden their viewpoints on all situations and to pay attention to what is going on around them. This can also be applied to when she’s talking to her fellow students—they are free to converse about a variety of topics.

When asked about what UPIS should improve on to become a better space, she answered that the school doesn't really discuss certain topics that are taboo in Filipino culture; a good example of such is Sex Education.

“Patuloy nating itaguyod ang kasabihang 'paglingkuran ang sambayanan'. Balikan natin kung para saan at kanino ang bawat bagay na ginagawa natin. At sa panahong na-bu-burn out na tayo, mapaghuhugutan natin ng lakas ang mga tao sa paligid natin at sama-sama nating haharapin ang kahit na anong balakid,” Klyssa advises her juniors, for fulfilling your duties and obligations is just as vital as letting yourself get a moment of rest from time to time.

Sam Arinto (she/her)

Sam Arinto owns a crochet flower business called “none.made”. Her business started from trying out a new hobby during the pandemic—crocheting and knitting, along with embroidering and sewing. Her hobby was getting pricey, so she thought of selling her creations to get her money back. Sam finds her business, in her words “Very fulfilling!” because she is her own boss. She gets to do all the things that she loves, from pre- and post-production, marketing, creating social media content, financing and customer service. She also shares that she is happy since her crochet creations are usually bought as gifts for Valentine’s Day, Mother’s Day, among other events, thus she feels as though she is part of her customers' celebration.

It has been two years since Sam started selling her products, but she is yet to officially launch her business as a business. This is connected to what she shared as her biggest challenge, which is managing her time. She has had a hard time continuing her business since producing products can be time consuming and needs to be planned well. So for now, she is continuing to build up her business and exploring what works and what doesn’t with the clientele. “Ngayon, comfortable lang ako maging Instagram-art-account-dump na paminsan-minsan nagpo-post sa Facebook Marketplace,” she jokingly shares as she hopes to be able to commit to her business soon.

She finds UPIS a safe space since her schoolmates, as well as UPIS alumni are very supportive of her products. She also noted that we are privileged to learn about different ideas and to share our own opinion on things. But she says, there is always room for improvement.

She sees that UPIS, particularly the administration, is taking steps to provide a safer, more inclusive space. However, she thinks the students themselves have to work on those improvements. She encourages the lower batches to improve the spaces in UPIS by exercising kindness towards each other and to ourselves.

“Super ironic na manggaling sa'kin, as someone na hindi pa 100% sa business pero don't be afraid to put yourself out there!” Sam advises, “You have to start somewhere to be everywhere.” She shares that in regards to selling your creations, it is vital to take rests since the drive to make a profit and the need to hustle can take out the joy in art. “Take a step back rin paminsan-minsan para hindi mawala 'yung love mo para sa ginagawa mo.”

Esha Catiis (she/her)

Esha Catiis started dancing in 2016 when she was just in 6th grade. She is currently part of UPeepz, an open team, and UPIS BLK, our very own streetdance club, wherein she was able to participate in the streetdance competition in UAAP Season 81.

Esha shares that there was a lot of pressure growing as a dancer. She knew it took time and effort to be good at something, so she learned to only compare herself to her previous self. She also encountered challenges in managing her time for family, herself, friends, academics, and her progress in dancing. With this, she learned how to prioritize—“to listen to whatever is the most important, to what truly matters first as of the moment.”

Being able to freely express different styles, cultures, backgrounds, and expressions in a performance is her definition of a safe space as a dancer. Dancing comes from a very diverse variety of people, which has led to certain dance styles being discriminated against.

Esha considers UPIS as a bit of a conservative environment. But she explains that through “different performances, lessons about culture, and proper tradition practices,” the school can be a safe space. She believes that students have created a space where one can express themselves freely as we are so used to diversity with the UPIS community being home to not only one religion, skin color, gender identity, and more.

To improve UPIS for students who are dancers in particular, it is important to have more freedom when it comes to their sport and art. “We would love to teach others how dance affects the community, how it brings everyone together, how it shapes culture, and how it brings awareness to different traditions and backgrounds. It also brings respect to a variety of groups that most have discriminated against. A freedom to express using our performance and an opportunity to present this will be given our utmost gratitude, assuring that through dance, UPIS can be one step closer to diversity and being a safer space for all.”

Esha hopes that students who have talents they wish to share or are dancers like her to not give up on their art or to at least continuously pursue what they‘re really passionate about as “passion drives life”. She encourages them to keep trying because you will never know the outcome unless you take the step. “The first step is always the scariest and the hardest,” reminds Esha, “But you’d never know if the cat is alive until you’ve opened the box.”

Logan “Isaak” Sampang (he/fae/it/she)

Logan "Isaak" Sampang identifies as Polygender, Bisexual, Demisexual, and Demiromantic. He initially thought he was just an ally. But the more he researched and interacted with his friends who are also in the community, the more he realized that he identified with their experiences and feelings. When he was ready, he slowly underwent a social transition. “I came out by saying a new name and my pronouns,” he shares, “I was a bit nervous, but thankfully most listened and even asked me about what I preferred.” When he became more open about it, others in a similar position started to act more comfortably as well.

When asked about the challenges he encountered as a member of the LGBTQIA+ community in UPIS, he shared that our curriculum mentioned very little about the community and the information taught was outdated. Isaak had to research on his own and learn through others who were part of the community instead.

Isaak defines a safe space in UPIS as “somewhere you can be out without being worried about discrimination in any form.” He adds that this includes having the right to privacy, such as being safe in the knowledge that your classmates will respect your boundaries, which also applies to teachers as they are accommodating and understanding of your family matters. However, he discloses that sometimes, disrespectful comments from peers and inevitably a teacher, are still made to this day.

To make UPIS a better space for members of the LGBTQIA+ community, Isaak lists a few steps that could be done. A few are concerned with the UPIS rules and regulations, such as those concerning the dress code and that it must be acknowledged that “the PDA Rule doesn't take the community into account, as it denies the existence of nonbinary people and people who are attracted to the same sex,” says Isaak. He also adds that the rules UPIS laid out lack in acknowledging the community's existence. Creating change in the curriculum to educate people better on the community and the hardships they experience can aid others to understand or at least accept their existence. A rule that explicitly states that a teacher will not out one to their family unless they are comfortable with it is also important. He also shares things that the students and teachers can help out with, such as normalizing mentioning pronouns when introducing oneself and avoiding ‘boys vs. girls’ activities so as to not trigger someone's dysphoria or exclude nonbinary students.

Isaak leaves a message to those in UPIS that are also part of the community—to educate themselves and those around them. “We're thankfully in a lucky enough situation where our school doesn't explicitly shun people in our community,” he notes, “So take advantage of that and express who you are, as that will help others do the same and teach everyone else how to accept your presence.”

These students are only a small handful of AMA23—the seniors we look up to, who have many experiences to share and memories to hold onto as students, and soon alumni of UPIS. As we gather to witness yet another successful batch of UPIS students set foot into a whole new chapter of their lives, we also hope for them to carry on painting their futures with colors just as vivid and bright. May we take their experiences and advice to heart and learn from them while our journey in high school still continues. Let us wish our seniors luck as they exit UPIS with flying colors. //by Daphne De Ramos and Grace Gaerlan

[pannaginip]

Katribu Youth on Twitter @katribu_natl:

LIGTAS NA PAGBABALIK PARA KINA DEXTER CAPUYAN AT BAZOO DE JESUS! [We demand the safe return of Dexter Capuyan and Bazoo de Jesus!]

Marami na ang napagtagumpayang laban nina Dexter and Bazoo bilang mga lingkod Katutubo. [Dexter and Bazoo have won many battles as indigenous rights activists.]

Hindi tayo susuko at mananatiling hihiling sa kanilang ligtas na pagbabalik! Patuloy tayong maniningil at aaksyon! [We will not give up and we will continue demanding their safe return! We will continue holding them accountable and taking action!]

SURFACE DEXTER CAPUYAN! SURFACE BAZOO DE JESUS! SURFACE ALL DESAPARECIDOS! ✊

Iniimbitahan ng Kabataan para sa Tribung Pilipino sa muling pagkakataon ang lahat! Tumindig tayo at makiisa sa kampanyang ligtas na pagbabalik ni Dexter at Bazoo ngayong Abril 29, sa Camp Crame, 9:00 AM. [Kabataan para sa Tribung Pilipino invites everyone once again! Let's take a stand and join the campaign for the safe return of Dexter and Bazoo this April 29, in Camp Crame, 9:00 AM.]

#SurfaceDexterCapuyan #SurfaceBazooDeJesus #SurfaceAllDesaparecidos

2024 Arp. 28

[ali-gutz]

Panahon na ba upang babaan ang kriminal na pananagutan ng mga kabataang nasasangkot sa krimen?

      Hindi lingid sa ating kaalaman na ang kabataan ay ang pag-asa ng bayan. Ngunit sa kasalukuyan, maging ang mga bata ay nakakagawa na ng krimen sa iba’t ibang kadahilanan. Maaari na ang sanhi ay kahirapan, kapabayaan ng magulang, at paggamit sa kanila ng mga sindikato. Ang minimum age of criminal responsibility (MACR) sa Pilipinas ay itinakda sa 15 taong gulang. Sa kasalukuyan ay may panukalang batas sa kongreso na naglalayong ibaba ang MACR sa 9 na taon. Ngunit hindi dapat ito ibaba sapagkat hindi pa sila mature, biktima lamang sila, at mas lalo lang silang magkakasala.

      Sa edad na 9, hindi pa ganap ang pag-unlad ng mga bata (developmental immaturity), na nagpapabawas sa kanilang kriminal na pananagutan. Sa ganyang edad, ay tumutuklas pa sila sa buhay.  Maraming pag-aaral sa larangan ng child and adolescent development at juvenile delinquency ang nagpapakita ng mga ebidensiya kung bakit hindi dapat pareho ang paraan ng pagpapanagot sa mga Child In Conflict With The Law (CICL) at sa mga matatandang nagkasala sa batas. Ayon sa Psychological Association Of The Philippines (2016), may mga mahahalagang pagbabago sa kanilang utak, partikular sa prefrontal region, na may kinalaman sa pagpipigil ng mga udyok ng sarili (impulses), sa pagpapasya, sa pagplaplano nang pangmatagalan, sa pagkontrol sa damdamin, at sa pagtitimbang sa mga panganib (risks) at mabubuting bunga (rewards) ng kanilang mga gawain. Bagama’t masasabing kahit papaano ay may kakayahan silang maunawaan kung ano ang tama at mali, kulang pa rin ang kanilang kapasidad, dahil na rin sa kanilang murang edad, na makita ang pangmatagalang epekto ng kanilang mga desisyon sa kanilang sarili at kapaligiran.

      Dahil dito, ginagamit ng mga sindikato ang mga bata bilang instrumento upang maisakatuparan ang kanilang mga iligal na gawain. Sa gayong dahilan, ang mga nasa hustong gulang ang siyang dapat na parusahan, hindi ang mga bata, na biktima lamang ng pagsasamantala at pang-aabuso. Bagkus, sila ay dapat na sagipin mula sa mga kamay ng mga sindikato. Ang mga sindikato ang siyang dapat na hulihin at parusahan. Paliwanag ng Psychological Association of the Philippines (2016), “Ang mga bata ay karaniwang walang laban sa mga pananakot at pamumuwersa ng mga matatanda. Wala silang kalayaang katulad ng sa mga matatanda upang lubusang tumutol at iiwas ang sarili sa mga sitwasyong patungo sa paglabag sa batas.”

       Kung itutuloy ang pagpapababa ng MACR sa 9 taong gulang, makakahalubilo nila ang mga kriminal na nasa hustong gulang at malalantad sila sa kanilang masasamang gawi. Kung gayon, maaaring unti-unti nila itong matutunan hanggang sa masubukan nila ito sa oras na sila ay makalaya. Ang pagkukulong sa mga bata sa mga bilangguan, ay maaaring magtulak pa sa kanilang maging hardened offenders. Ayon sa Psychological Association of the Philippines (2016), ang paglalantad ng mga bata sa pormal na sistemang pangkatarungan, kung saan sila ay itinuturing na mga kriminal at lantad sa impluwensya ng mga kriminal, ay magbubunga sa pagkakaroon nila ng pagkakakilanlang kriminal. Ayon sa mga pag-aaral, ang pagpasok ng mga bata sa pormal na sistemang pangkatarungan ay hindi balakid sa paggawa ng krimen, bagkus ay nagiging sanhi pa ng muli nilang paglabag sa batas.

      Sa pangkalahatan, malinaw na walang magandang maidudulot kung itutuloy ang pagbaba ng MACR. Ang isip ng mga bata ay nasa proseso pa ng pag-unlad. Ang mga ito ay hindi pa ganap na nabubuo hanggang sa young adulthood.  Ang pagpapababa sa edad ng kriminal na pananagutan ay hindi makakapigil sa mga may sapat na gulang na nagkasala mula sa pag-abuso sa mga bata upang gumawa ng mga krimen. Ang mga batang sumasalungat sa batas ay biktima na ng mga pangyayari, karamihan ay dahil sa kahirapan at pagsasamantala ng mga sindikato ng krimen na nasa hustong gulang. Ang mga bata na pinagsasamantalahan at hinihimok ng mga nasa hustong gulang na gumawa ng mga krimen ay kailangang protektahan, hindi mas parusahan. Sa halip ay dapat silang bigyan ng pangalawang pagkakataon na magreporma.

[reynan-silvino]

KAHIRAPAN

Ang kahirapan ay isa sa pinakamalaking problema ng ating bansa dahil sa kahirapan ay maraming kabataan Ang hindi nakapag-aral at maraming pamilya ang nagkakasakit, bukod sa edukasyon Marami din mga taong napipilitang gumawa ng masama para sa ikakabuhay ng pamilya, sapagkat walang pinag-aralan lalo na ngayun na lahat Ng bagay,pagkaon ay nagmamahal Ang mga presyo ng atong bilihin. Minsan kahirapan na din ang sumisira ng pamilya dahil sa kakulangan Ng pondasyon,sadyang ngayun ay kailang ng tao ang pera lalo't may mga pangarap sila sa kanilang mga anak,Bukod sa pamilya ay kahirapan ay sumisira din ng pangarap sa isang esdyante, sa pamilya.Kahirapan ay sadyang Kay saklap sa atung buhay.

Pero meron paring mga Pilipino na patuloy pa din lumalaban, laban sa kahirapan patuloy pa din sa pagsusumikap sa bubay mga taong hindi nawalan Ng pag-asa na makaginhawa at makaalis sa kahirapan, patuloy pa din sa pag-ngiti at nangangarap Hindi Lang para sa kanilang sarili kundi para din sa kanilang Pamilya. Dito sa Pilipinas karaniwang nakikita Ang mga taong nagtatrabaho hanggang sa umaga ay gabi. At bilang isang pilipino ako'y isang mahirap din namumuhay kasama ang aking pamilya na patuloy na sumisikap sa araw-araw at nakikita mo talaga na ang buhay ay hindi madali. At dahil nga namulat ako sa Pamilyang mahirap Lang din natutunan ko na din lumalaban mag isa at nag papatuloy na nangangarap at isina-isip ko lage na meron akong pamilya na nandyan sa akin lage, at higit sa lahat hindi hadlang ang kahirapan para hindi lumaban at lalo na sa PANGARAP.

[paperbackriot]

9.20.19 // United People's Action, 47th anniversary of the declaration of martial law

[bulanbanwa]

ANG KUBOL AT ANG PIKETLAYN: Lunan ng Ating Pagkakaisa at Pakikibaka

Mga larawan mula sa Mayday Multimedia

Di mapigilang maging emosyonal nang kaunti nang makitang ginagawa ng mga kasama sa Tambisan Sa Sining ang float ng kilusang paggawa para sa ML@50 commemoration ngayong araw. Simple, pero impactful ang atake ng Tambe sa pagkakataong ito. Gumawa sila ng kubol, hango sa maalamat na kubol na itinitirik ng manggagawa sa panahon ng welga.

Bilang aktibista tayo ngayon sa hanay ng mga manggagawa, napakahalagang mapaalalahanan kung bakit pinili, patuloy na pinipili at patuloy na tinatahak natin ang landas na ito.

Sa kulang-kulang isang dekada sa progresibong kilusan, malapit sa akin ang mga kubol. Nagsilbi ang mga itong tahanan para sa isang kabataang may existential crisis, kumbaga, sorely unsure of the world before him emelatik. Taong 2013 sa welga sa Pentagon unang nakakita ng kubol. Pilit winasak ng kapulisan, pero paulit-ulit itinitindig ng mga kasamang welgista, ng kanilang pamilya, at ng mga kapwa aktibistang estudyanteng sumusuporta.

Ibang sitwasyon naman nang buwagin ang piketlayn ng Golden Fortune ng security goons. Bilang aktibo na noon sa LFS, nagkumahog kaming manawagan ng mga tarapal at ibang pangangailangan para itindig muli ang kubol. Pagkamartsa sa site ng construction sa Binondo, tinindig ng mga welgista ang piketlayn sa loob ng sampung minuto. Kumbaga, kung klaro ang layunin, at sistematikong ipinapatupad ang tungkulin, mabilis nakakamit ang tagumpay.

Sa Tanduay naman makakaranas ng pandarahas ng estado at ng goons. Saku-sakong bato ang ihahagis sa amin habang nagpoprotesta laban sa malaganap na kontraktwalisasyon sa pabrika ni Lucio Tan sa Laguna. Sa panahong iyon naman, makikita ko kung paanong lumalabas sa mga pader ng pabrika ang pakikipagkaisa ng mga manggagawa sa mga kauri nila. Tatlong welga ang nakatindig sa iisang factory belt. Nagtutulungan ang mga manggagawa, at ang may relatibong alwan, todo assist sa mga nasa gitna ng laban. Partikular na paborito ang pagmamarshal ng mga unyonista ng Honda sa martsa.

Maraming mga kwento sa kubol at sa piketlayn. Pero nakakaantig rin yung sa kubol ng Artex na di nila binubuwag even after 38 years, nagsara na ang pabrika, at nakabinbin pa rin ang desisyon sa mga kaso nila sa korte. Minsan, dumalaw sa pambansang opisina ng KMU ang mga manggagawa. May mga livelihood projects na raw sila para sa mga retirado at beterano ng welga. Nang matanong sila bakit andun pa rin ang kubol, simpleng sagot nila ay "dahil di pa tapos ang laban."

Dahil di pa nga tapos. Pero kung may itinuturo ang kubol sa atin, ito ay ang kaya nating itirik at itindig ang ating mga tahanan kung nasaan ang masa at mga kasama. Na sa panahon ng matinding ligalig at kawalang-kasiguraduhan, may pansamantalang masisilungan. Kung buwagin ang ating tahanan, may babangon at titindig muli. At kung maging masikip na ang lungsod para itindig ang kubol at piketlayn, huhungos ang manggagawa at kabataan para magtayo ng kubol, at gagawing tahanan, at lunsaran ng laban ang kanayunan.