ljosmyndun

[ljosmyndun]

'The person you are trying to contact is currently unavailable. Please leave a message after the beep'

[ljosmyndun]

Tumblr users: 📈 📈 📈

[ljosmyndun]

Sinds jij me je trui uitleende, nadat ik onderkleed en verward mijn huis verlaten had, voel ik van ver jouw glimlach.

Onze woorden waaien stilletjes uiteen tussen immer wuivend zeewier.

[ljosmyndun]

Iets doen, hoe doe je dat?

De kans bestaat dat je vorige week zondag met een zwaar gemoed naar je televisie kijkt. Beelden van halflege partijkwartieren worden afgewisseld met shots van Ivan De Vadder die nog maar eens nieuwe resultaten toont uit gehuchten die zelfs Google Maps niet weet liggen. Iedere grafiek lijkt een kopie van een vorige, want het verhaal is steeds hetzelfde. Het middenveld duikt harder dan de gemiddelde slechtvalk en de twee uitersten maken een sprong vooruit.

Eindelijk is een einde gekomen aan een campagne die nooit op gang kwam maar tegelijk bleef duren, en misschien is het resultaat niet zoals je verwachtte. Je hebt het gevoel dat je iets moet doen. Maar iets doen, hoe doe je dat?

Beluister deze podcast

Datzelfde gevoel had Nikki Dekker toen ze drie jaar geleden Donald Trump in de Verenigde Staten onverwacht president zag worden. In de maanden daarna ging ze op zoek naar wat zij kon doen. Het resultaat daarvan goot ze in een driedelige podcast die toepasselijk ‘Iets doen, hoe doe je dat?’ heet. Het eerste wat jij kunt doen, is dus naar deze podcast luisteren en eruit leren.

Ontdek de mechanismen

Heel wat zaken in de wereld zijn best voorspelbaar. Heb ik niet alleen zelf geleerd, maar heeft ook iedere geschiedkundige ooit verkondigd. Het is dus vrij handig als je op zoek gaat naar hoe die precies werken. Een van de beste dingen die ik op dat vlak gedaan heb, was me ooit aanmelden om een jaar lang lid te zijn van de BKB Academie. De selecties zijn vrij pittig, maar je krijgt er wel wat voor in ruil.

Een jaar lang geeft het Nederlandse (politieke) campagnebureau BKB een twintigtal jongeren de kans om de kneepjes van het vak te leren. Je krijgt er les van spindoctors, campagneleiders, activisten en journalisten. Sommige van de alumni zitten in de politiek — Peter Kwint en Marietje Schaake, bijvoorbeeld, of Thierry Baudet — maar heel wat anderen (hoi!) niet. Toch is het een perfecte leerschool om die mechanismen in de politiek en media te ontdekken.

Die mechanismen zie je ook door eens buiten de platgetreden paden te treden. Wie als journalist iemand als Dries Van Langenhove aan het woord wil laten maar niet zelf dagelijks rondhangt op de minder blinkende hoekjes van het internet, wordt opgerold waar-ie zelf bijstaat 🤡🌎.

Praat met mensen

Hoe ziet iemand er volgens jou uit die op een extreme partij stemt? Hoeveel mensen ken jij die dat vandaag gedaan hebben? En weet je ook waarom ze dat doen?

Het is zeer makkelijk om doembeelden over de ander te verzinnen — of het nu ‘een extreemrechtse stemmer’ of ‘een immigrant’ is — maar dat gaat die mensen niet wegtoveren. Pas door met en niet over anderen te praten, weet je waarom ze doen wat ze doen.

Niet dat je het extremisme moet aanvaarden of niet langer moet benoemen — want dat is exact de fout die velen de voorbije maanden begingen. Nee, door zowel offline als online met anderen in gesprek te gaan en door te vragen, leer je vooral waar ze van wakker liggen en kan je proberen zelf met een oplossing of positief verhaal te komen.

Aan politiek doen is meer dan politicus zijn

Deze zomer mocht ik een debat modereren met onder andere Sammy ‘Barack Obama van de Aldi’ Mahdi in het panel. (Zijn woorden, niet de mijne). Een van de belangrijkste zaken die daarin aan bod kwam, is dat heel wat mensen zonder dat ze het weten al ‘aan politiek doen’. Mensen die zich inzetten voor hun buurt, bijvoorbeeld, of die een drukkingsgroep oprichten.

Enkele vrouwen uit mijn BKB-jaar hebben bijvoorbeeld een initiatief gelanceerd dat ‘Stem op een Vrouw’ heet. De voorbije verkiezingen behaalden ze al kleine en grote overwinningen, eerst in Nederland en nu op Europees niveau. ‘Iets doen’ betekent dus niet per se dat je zelf de politiek in moet. De eerste stap is altijd de moeilijkste — dus wie nog meer tips heeft om ‘iets’ te doen: laat maar weten.

[ljosmyndun]

1 Jaar L

Vrolijk zwaait ze in het raam van de trein naar haar eigen spiegelbeeld. De panda zit samen met de beste moeder ooit naast haar te kijken naar hoe we aan een slakkengang België verlaten. Op reis naar het verre Amsterdam - de stad waar ik haar al zo vaak over vertelde en die ook als decor fungeert in verschillende boekjes die ik ��s avonds voorlees. Exact een jaar geleden waren we ook onderweg, maar toen nog zonder haar. Met z’n tweeën en een trolley, op uitstap naar het ziekenhuis en een nieuw leven.

In de weken daarvoor hadden mensen me om de haverklap gevraagd ‘of ik er klaar voor was’. Dat was ik al mijn hele leven, maar voorbereid was ik niet. Bewust, omdat ik het gevoel had dat dat toch maar nutteloos zou zijn. Ieder kind is uniek, dus het had geen zin om me nu al druk te maken in scenario’s die misschien nooit zouden voorvallen. Misschien zou ze wel heel onrustig zijn, of net in slaap vallen van zodra ze haar matras aanraakt. Daar urenlang over lezen zou alleen maar extra stress met zich meebrengen - en ouders doen zichzelf zo al genoeg stress aan.

Omdat we de eerste in onze vriendenkring zijn die een kind kreeg, moest ik uiteindelijk vooral online opzoeken hoe alles werkt. Zo zat ik ’s nachts op YouTube tutorials te bekijken over hoe je een kind moet laten boeren of kan masseren zodat het rustig wordt.

Niet dat we alles alleen hebben moeten ontdekken. Nee, het afgelopen jaar heb ik meermaals geleerd dat we onze pollekes mogen kussen in dit fantastische land. Ik ben ontroerd door het fantastische werk van de vroedvrouwen, de CM, Kind & Gezin, de Gezinsbond… Vaak werd ik getroffen op onverwachte momenten. Wanneer we ’s nachts naar de dokter van wacht moesten omdat ze plots ziek was geworden en de taxichauffeurs ons gerust stelden. ‘Ik heb ook een dochter en heb ooit hetzelfde meegemaakt. Dat komt goed, alles komt altijd goed.’

Dat alles goedkomt hebben we onlangs nog geleerd - al had het evengoed anders kunnen uitdraaien. Vijf dagen ziekenhuis, op zoek naar een infectie die nu verdwenen maar nooit gevonden is. Woorden als ‘kanker’ en ‘ontsteking’ die vielen voor we een botscan of een echo van haar hart moesten nemen. De pediater die zo neutraal mogelijk bloed- en infectiewaarden dicteert en de stagiaires, die hun lessen ‘empathie’ en ‘arts-patiëntcommunicatie’ nog niet gekregen hadden, die verschrikt reageren. Mjin voornemen om de grootste doos Duplo ooit te kopen wanneer we hier ongeschonden uit zouden raken.

Dezelfde mensen die vroegen of ik er klaar voor was, vragen nu hoe mijn leven veranderd is sinds zij er is. Niet echt. Ik ben niet rustiger geworden. Ik ben niet vaker thuis - we nemen haar gewoon mee op tripjes in binnen- en buitenland. Ik ben de wereld niet vanuit haar ogen gaan kijken - want die zie ik altijd al vanuit het perspectief van een kind. Toch ben ik niet volledig dezelfde. Onlangs had ik een gesprek met een vriendin over emoties, en of er nog nieuwe emoties zouden bestaan die we niet kennen omdat we ze nog nooit gevoeld hebben.

Een jaar geleden had ik ongetwijfeld gezegd dat we alle emoties al kennen. Toen kende ik het gevoel nog niet dat zo’n bizarre mix van liefde, trots, angst en geluk is dat er geen woord voor bestaat. Dat was voor ze in het ziekenhuis belandde. Voor ik haar voor het eerst hoorde babbelen. Voor ze voor het eerst als een blok op me in slaap viel nadat ze me lachend had aangekeken. Voor ik haar voor het eerst tevoorschijn zag komen, woensdag exact een jaar geleden.

[ljosmyndun]

Gisteren ging ik in Antwerpen naar de première van ‘Fantastic Beasts: The Crimes of Grindelwald’, het tweede deel van de Harry Potter-prequels. Een film die op Rotten Tomatoes een score van 57 procent behaalde, waardoor ik met een klein hartje naar de cinema trok.

De tweede Fantastic Beasts-film is niet zo slecht als ik had verwacht, maar is ook geen hoogvlieger. Het is moeilijk om te verwoorden waar het precies aan ligt, maar misschien weet de film niet goed wat-ie wil zijn.

Zo zweeft hij steeds tussen grappig en serieus, licht en duister. Vooral de tweede helft zwalpt en wil zodanig veel bereiken dat er uiteindelijk niets écht lukt. De film is nog op z’n best wanneer de fabeldieren in beeld worden gebracht. Ik weet nog hoe ik als kind gefascineerd was door het boekje waarop de prequels gebaseerd zijn - een kleine encyclopedie die zogezegd van Harry Potter was geweest. Het boekje, amper honderd pagina’s lang, deed me voor het eerst beseffen dat er nog een volledige wereld naast die van Zweinstein was, vol mythische beesten en personages die nog niet in de boeken aan bod waren gekomen.

In de eerste film kregen die een centrale rol, maar op het eind van deel één werd de film grimmiger. Toen ging ‘Fantastic Beasts’ dezelfde tour op als Harry Potter, terwijl het net interessant was geweest als de prequels een eigen sfeer en stijl hadden gekregen. In de tweede film is dat alleen maar erger en wordt om de haverklap verwezen naar de personages en gebeurtenissen uit de Harry Potter-films. Daarnaast zijn er nog verschillende brugjes naar de vervolgfilms, want van ‘Fantastic Beasts’ zitten intussen nog drie andere films in de pijplijn. Nou moe!

Het grootste probleem is misschien wel dat bij Harry Potter de boeken voor de nodige diepgang, duiding en context konden zorgen, maar dat die bij ‘Fantastic Beasts’ wegvallen. Wie vervolgens een razend ambitieus verhaal - inclusief brugjes naar andere films - wil schrijven, zal veel verliezen als alles op anderhalf uur verteld moet worden. Als je ‘t mij vraagt was de ambitie met ‘Fantastic Beasts’ meer stof voor een Netflix-serie, verfilmd door een andere regisseur dan de man die laatste vier Harry Potter-delen mocht inblikken. Maar wie ben ik.

[ljosmyndun]

‘Ik heb niets te verbergen’

‘Wie niets te verbergen heeft, hoeft ook niet bang te zijn van het veiligheidsschild’, tweette iemand gisteren naar Jan Jambon. De politicus had net trots aangekondigd dat ons land 3000 slimme camera’s op de straten zal hangen zodat ‘geseinde, criminele  voertuigen geen kant meer uit zullen kunnen op onze wegen.’

Dat enkel zij die slechte bedoelingen hebben wat te verbergen hebben, is een stelling die met enkele kleine vragen makkelijk onderuit te halen is. Mag ik even je telefoon en de bijhorende pincode? Geef meteen ook al je rekeningafschriften. En oh, gebruik je weleens de incognito-modus van je internetbrowser?

Al snel zul je merken dat iedereen wel wat te verbergen heeft en dat het wel degelijk nuttig kan zijn om niet zomaar akkoord te gaan met de invoering van 3000 camera’s die ons doen en laten volgen. Slimme toestellen waarvan de (al dan niet geanonimiseerde) data in handen komt van de politie, Staatsveiligheid, verkeersleidingscentra, de uitbaters van havens en andere partners die in ANPR-camera’s investeren. In eerste instantie.

‘In eerste instantie’, inderdaad, want het is niet omdat nu netjes wordt geformuleerd wat er met alle gegevens kan gebeuren, dat het ook in de toekomst zo zal blijven. Een van de belangrijke partners in het project is bijvoorbeeld Proximus. Wie garandeert dat de telecomoperator binnen tien jaar na heel wat stevig lobbywerk mijn doen en laten niet zal kunnen volgen? Of verzekeringsmaatschappijen en autofabrikanten?

‘Nou en, je geeft je data toch ook aan commerciële bedrijven?’, werpen critici op. Dat klopt: miljoenen Belgen zitten op Facebook en gebruiken de diensten van Google. Toch gaat die vergelijking niet op, want mensen hebben nog altijd de keuze om die diensten niet te gebruiken of met alternatieven als Mastodon en Duckduckgo aan de slag te gaan. Wanneer je overal camera’s op de openbare weg gaat plaatsen is dat niet langer het geval.

Wanneer data die voor één doel werd verzameld (in dit geval: om terrorisme te bestrijden) nadien ook voor andere (commerciële) doelen gebruikt wordt, is er sprake van een zogenaamde function creep. Doorgaans gebeurt dit door één database te koppelen aan een andere, ‘omdat de data nu eenmaal voorhanden is’.

Een mogelijke manier om daarmee om te gaan is burgers een duidelijk overzicht bieden van alle informatie die via de ANPR-camera’s over hen verzameld wordt én wie gevraagd heeft om die in te mogen kijken.

Om de installatie van de camera’s tegen te houden is het hoe dan ook te laat - en eenmaal ze er zijn wordt het onmogelijk om die maatregel terug te draaien. Zo wordt beetje bij beetje onze vrijheid ingeperkt in ruil voor een soort vals gevoel van veiligheid. Een dure operatie ook - de eerste 1000 camera’s kostten 36,5 miljoen euro, jaarlijks kost het centrale systeem 2,5 miljoen euro aan onderhoud en 10 miljoen euro voor 200 voltijdse personeelsleden die met de geregistreerde data aan de slag gaan. Wie iets te verbergen heeft moet gevangen worden - en dat mag duidelijk wat kosten.

[ljosmyndun]

[ljosmyndun]

Dinosauriërs zijn de maks. Soms.

Toen drie jaar geleden de Jurassic Park-franchise nieuw leven in werd gepompt waren de reacties verdeeld. The Guardian gaf Jurassic World 80%, The Wall Street Journal een kwart daarvan. Toch bracht de film maar liefst 1,6 miljard op - slechts vier films deden ooit beter. Reden genoeg om er nog een aantal vervolgen aan te breien: Jurassic World 2 is sinds vandaag in de zalen.

Toen ik gisteren naar de première ging wist ik niet waar ik me aan moest verwachten. Ik vond de vorige film maar matig en het feit dat de persvisie last-minute verplaatst werd, was geen goed voorteken.

Toch begon Jurassic World 2 zeer goed. Meer zelfs: de eerste twintig minuten waren fantastisch. Doordat je als kijker het gevoel had dat er wat op het spel stond, kwam de film meteen een pak volwassener over dan de vorige Jurassic-prent.

Die euforie verdween al snel naarmate de film vorderde. Dinosauriërs zijn volgens De Neveneffecten misschien wel de maks, maar met dino’s alleen maak je geen film. Helaas werd Jurassic World 2 al snel een karikatuur van de franchise, met nog luidere en idiotere gevechten vol CGI dan de vorige film, aangevuld met tenenkrommende dialogen en scènes die nergens op slaan. Ja, er zitten hier en daar wat knipogen in, maar in een seizoen waarin minstens vijf blockbusters in de cinema’s gelost worden moet je hoger durven mikken dan dat.

Na vijf films zou je daarnaast toch wel stilaan beginnen denken dat mensen doorhebben dat dino’s in leven houden misschien toch niet zo'n strak plan is, maar nee. Jurassic World 2 is al bij al te ongeloofwaardig om echt meeslepend te zijn - en het voelt raar om zoiets te zeggen over een film die draait rond een futuristisch pretpark vol dino’s.

[ljosmyndun]

Je data, geld of helemaal niets

Wie een abonnement op de Amerikaanse krant The Washington Post wil nemen, heeft er sinds kort een nieuwe optie bij. Naast een ‘Basic Subscription’ van 60 dollar per jaar (wat een prijs!) is er nu ook een ‘Premium EU Subscription’ die jaarlijks 90 dollar kost. Wie voor die optie kiest, hoeft niet langer schrik te hebben dat zijn of haar data met derden wordt gedeeld.

Toen ik het voor het eerst zag, voelde het vooral zeer wrang aan. Privacy is een luxegoed geworden. Enkel wie ervoor kan betalen wordt online met rust gelaten, het doen en laten van anderen wordt wel nog gevolgd. Dat terwijl het recht op privacy voor iedereen geldt, maar alleen niet zo tastbaar is als andere basisrechten.

Je zou natuurlijk kunnen opwerpen dat mensen die sites dan maar niet hoeven te bezoeken. ‘Die arme mediabedrijven moeten ook geld verdienen’, klinkt het. Al valt dat ‘arm’ goed mee, als je naar de cijfers van de lokale uitgevers kijkt. De Persgroep maakte vorig jaar 109 miljoen euro nettowinst. Mediahuis: 14,8 miljoen euro. Buitenbeentje Roularta had in 2017 een verlies van 12,9 miljoen euro, het jaar voordien was er meer dan 20 miljoen euro winst.

Die uitgevers gaan er vrijwel steeds vanuit dat hun lezers maar op twee manieren kunnen betalen: voor de diepgaande stukken leg je geld neer, wie de pure nieuwsitems wil lezen moet data afstaan die vervolgens ingezet wordt om gepersonaliseerde advertenties voor te schotelen. Een gemiste kans om de groep te bereiken die niet kan betalen om de stukken te lezen die achter een betaalmuur steken. De twintigers en dertigers die geen 23 euro per maand kunnen neerleggen om een digital only abonnement op De Standaard te nemen, bijvoorbeeld, of maandelijks 34,50 euro voor De Tijd kunnen missen.

Met de nodige creativiteit kun je al wie het geld niet kan missen om zo’n duur abonnement te nemen alsnog laten kennismaken met die artikelen achter de betaalmuur, zonder dat uitgevers ze zomaar moeten weggeven. Integendeel: zet die lezers in op een manier die zowel de uitgevers als de journalisten helpen.

Wie bijvoorbeeld een artikel deelt en op die manier extra lezers aanbrengt, zou punten kunnen krijgen waarmee vervolgens andere stukken ‘aangekocht’ kunnen worden. Hetzelfde zou je kunnen doen bij wie waardevolle reacties onder een artikel plaatst of wie een taalkundige of inhoudelijke fout uit een stuk plukt.

Een voorbeeld: op de site van De Tijd staat sinds kort een kaart met alle Vlaamse startups en scale-ups. Die heeft absoluut het potentieel om een evergreen te worden die de komende jaren honderdduizenden bezoekers naar de site lokt, net zoals de bruto-netto calculator op de site van Jobat dat doet. Toch staan er op de kaart nog heel wat fouten, omdat de data niet altijd up-to-date zijn. Dit is een ideale kans om lezers te betrekken én te belonen: wie vijf waardevolle toevoegingen of verbeteringen aan de kaart doet, krijgt één artikel dat achter de betaalmuur staat cadeau. Een win-winsituatie voor iedereen - en misschien wel het begin van een nieuw ‘verdienmodel’.

[ljosmyndun]

Zuckenberg

Afgelopen dinsdag was Mark Zuckerberg te gast in het Europees Parlement. ‘Te gast’, inderdaad, want zijn bezoek had veel weg van een theekransje. Wat vooraf werd aangekondigd als een groots kruisverhoor, werd al snel afgezwakt tot een walk in the park voor Zuckerberg. Eerst zou de bijeenkomst achter gesloten deuren doorgaan, tot in overleg met (!) de Facebook-CEO werd besloten dat een livestream er wel vanaf kon.

Niet dat die spannende televisie opleverde, want net als vorige maand in de Verenigde Staten hoefde Zuckerberg amper kritische vragen te beantwoorden. Meer zelfs, aan het eind van het gesprek sprong de Zweedse politica Cecilia Wikström enthousiast op om een foto met Zuckerberg te maken. Ze duwde haar smartphone in de handen van een andere politicus, die zich duidelijk wat gegeneerd voelde.

Niet veel later prijkte de foto al op het Twitter-profiel (waarom niet op Facebook?) van Wikström. De Zweedse ziet eruit als een tiener die net Enzo Knol heeft ontmoet, Zuckerberg alsof-ie naar zijn eerste galabal mag. In de achtergrond zie je een aantal politici vreemd kijken. Terecht.

Het is een van de triestigste beelden van 2018. Ligt het aan de te oprechte glimlach op een punt waarop Wikström net uiterst kritisch had moeten zijn? Of aan de idiote fout in de tweet (‘Zuckenberg’, really?) die ofwel uit onwetendheid gemaakt werd, ofwel het gevolg is van het al te vlug willen tweeten. ‘Ik heb de CEO van Facebook ontmoet!’ Wie het waagde om er iets kritisch op te reageren, werd spontaan geblokkeerd op Twitter.

Het is de ultieme bekroning voor de promotietour van Zuckerberg. Zijn ‘kruisverhoren’ zijn een symbooldossier geworden, waarmee politici vooral voor hun eigen achterban willen scoren met vragen die nergens op slaan. Het heeft een haar gescheeld of een Belgische politicus zou dinsdag nog in staat geweest zijn om te polsen naar de impact van Facebook op de gemeenteraadsverkiezingen in oktober.

Het pijnlijke is dat het hele Cambridge Analytica-schandaal, en de vele gelijkaardige schandalen die nog aan het licht moeten komen, niet alleen rond Facebook draaien. Toch blijven onwetende politici en journalisten op één bedrijf focussen, omdat het nu eenmaal geruststellend is om een boeman te hebben.

Het probleem ligt nochtans niet per se bij de Facebooks, Googles, WeChats en Telegrams van deze wereld. Deels wel, maar wat nog veel erger is, zijn de Cambridge Analyticas, Palantirs en overheden die ze misbruiken. De bedrijven en organisaties die data verzamelen, kopen of samenbrengen en vervolgens voor andere doeleinden gebruiken dan waarvoor ze oorspronkelijk bedoeld waren.

Een organisatie die data verzamelt voor een wetenschappelijk experiment, maar die daarna gebruikt om verkiezingen mee te beïnvloeden. Een overheid die gegevens uit het bevolkingsregister doorverkoopt. Een fitnesscentrum dat aan verzekeringsmaatschappijen laat weten hoe vaak iemand z’n abonnement gebruikt. ‘Function creep’ heet zoiets met een officieel woord - wat mij betreft mag het dit jaar uitgeroepen worden tot Woord van het Jaar. Tijd dat politici daar eens over nadenken - en samen met grote platformen als Facebook kijken hoe ze dat kunnen aanpakken - in plaats van selfies te maken met Mark ‘Zuckenberg’.

[ljosmyndun]

Kleine Smollie

Vijftig uur vooraf. We zitten op een terras van de Vrijdagmarkt, waar de stad samen met ons ontwaakt. Mijn thee met mango smaakt mierzoet. In stilte kijken we naar mensen die passeren, wijzen zo nu en dan naar een mooie hond die voorbij wandelt. Net als de voorbije negen maanden hebben we geen greintje stress of angst voor wat komen zal. Het voelt alsof het altijd zo had moeten zijn.

Nog minder dan vierentwintig uur. Mijn gedachten dwalen af naar een collega die vorige week plots opdook naast m’n bureau. ‘Nog even hé. Wat je gaat meemaken kan je enkel in clichés omschrijven, maar ze kloppen allemaal’. Opnieuw die vaderlijke hand die even op mijn schouder rust.

De Dag. We wandelen door volledig verlaten straten naar de tramhalte. Een trolley, een rugzak en twee kleine tassen - alsof we even op citytrip naar Rotterdam gaan. In enthousiaste berichten vol hoofdletters supporteren onze vrienden vanop de tribune mee.

Niet veel later zijn de uren die tergend langzaam passeerden omgeslagen in minuten die veel te snel gaan. Een kwartier waarin dokter Delanote en haar ploeg fantastisch werk verricht hebben.

Toen ik dertien was, gingen we met het gezin op vakantie naar Italië. Borgo San Lorenzo heette het dorpje waar we verbleven. Aan het zwembad zat een ander Nederlandstalig gezin, met een kind van een jaar of zeven. ‘Die voornaam,’ zo zei ik tegen mijn moeder, ‘zal ik later aan mijn kind geven.’

Welkom, dochter. Ik kan niet wachten om je te leren kennen, Luca.

[ljosmyndun]

Kunnen we dan nu afronden?

‘Oh, hallo! Ik zie je denken: wiens ballen heeft hij in godsnaam moeten strelen om een eigen film te krijgen?’, zegt de rode superheld sarcastisch tegen de kijkers aan de andere kant van het scherm. De openingsscène van Deadpool zette in 2016 meteen de toon voor de rest van de film: een mix van zelfspot, het aftasten van de spelregels van het superheldengenre en humor die niet voor tere zieltjes bedoeld is.

Ik zag de film twee jaar geleden op het vliegtuig, en zelfs in die erbarmelijke omstandigheden voelde ik meteen dat Deadpool een mijlpaal zou vormen. Eindelijk een ‘superheld’ die niet per se ernstig of beangstigend was - een verademing in een genre dat zichzelf net een tikkeltje te serieus was beginnen nemen. De film kreeg een R-rating opgekleefd, maar zorgde er wel voor dat heel wat blockbusters die daarna verschenen ook wat meer humor bevatten. Soms was dat geforceerd (Suicide Squad), soms ging het al iets beter (Thor: Ragnarok, Guardians of the Galaxy 2).

Dat heeft vooral te maken met de miljoenen die Deadpool onverwacht opleverde. 783 miljoen dollar om precies te zijn, alsjeblieft dankjewel. Dat hadden er gerust nog wat meer kunnen zijn, als China - de tweede grootste filmmarkt ter wereld - de film niet verboden had.

Omdat Hollywood alles tot in den treure moet uitmelken kwam er deze week - uiteraard - een tweede deel in de zalen. De marketingmachine draait al een tijd op volle toeren, met onder andere een grappig spotje met David Beckham en een originele guerrilla-actie in warenhuizen. Het openingsweekend leverde zo’n 300 miljoen dollar op, 36 miljoen meer dan de voorganger. Niet slecht voor een productiebudget van 110 miljoen dollar.

Ik heb de film net gezien en ja: de formule werkt nog steeds. Deadpool blijft sarcastisch, een tikkeltje emotioneel en vooral heel grappig. Blij vlagen zelfs hilarisch. Een hele reeks meta-grappen over popcultuur passeert de revue. Ook daarnaast wordt geen enkel onderwerp geschuwd, met moppen over racisme, seksisme, cultural appropriation en dubstep. Ja, dat las je goed.

Meer van hetzelfde dus, wat vooral doet vrezen voor de toekomst van het personage. Ja, twee keer lukt dat, maar in een tijd waarin elke superheld plots grappig is, ligt het gevaar voor sleet om te hoek te loeren. Stiekem hoop ik dat het hierna gedaan is. Deadpool blijft een origineel karakter en ook al zijn de films entertainend: een derde film hoeft écht niet.

[ljosmyndun]

Instappen in de raket

Toen ik eind december bij De Tijd langsging om een artikel te pitchen, ging ik blij buiten met de vraag om er tijdelijk aan de slag te gaan. Niet veel later gaf ik mijn vaste job op om vier maanden lang een journalist te vervangen die even in het buitenland zat.

Het werd een van de beste beslissingen die ik in tijden nam. Iedere dag leerde ik bij, mocht ik nieuwe dingen uitproberen, schreef ik over onderwerpen en bedrijven die ik voordien nog niet goed kende. Door te kijken naar hoe eindredacteuren en chefs mijn stukken corrigeerden en door over artikelen te pingpongen met m’n collega Pieter leerde ik meer over schrijven dan de voorbije 25 jaar bij elkaar. Het was - en is - een eer om te mogen samenwerken met mensen naar wie ik al zeer lang opkijk en wiens teksten ik de afgelopen jaren zelf met veel plezier heb gelezen.

‘Wat ik daarna ga doen, dat zien we dan wel’, klonk het een maand of vijf geleden. Nu zijn we bijna ‘dan’ en weet ik wat ik daarna zal doen: ik kruip aan boord van de raket die In The Pocket heet. Het bedrijf dat 8 jaar geleden werd opgericht door Jeroen Lemaire - die je zou kunnen kennen van z’n column in De Tijd, waarin hij het over de impact van technologie heeft - en dat in eerste instantie begon met het maken van apps voor smartphones.

Dat deden ze zo goed dat ze al snel een van de grootste spelers in België werden, die aan de slag mochten voor Bancontact, De Persgroep en Proximus. Vorig jaar besloot het team om het roer om te gooien en ook met andere technologieën aan de slag te gaan. Mensen gaan nu eenmaal niet eindeloos applicaties blijven downloaden én soms is ‘we maken een app’ niet per se de juiste oplossing voor een bepaald probleem.

De voorbije maanden bouwden ze onder andere een HoloLens-toepassing voor de luchthaven van Parijs en een AR-toepassing voor Telenet. Wie een blik op hun vacatures werpt - er staan er momenteel een stuk of twintig online - ziet dat de ambities nog een pak hoger liggen. Toen Jan me vroeg om eens een koffie te drinken hoorde ik nog een pak meer wilde toekomstplannen, waardoor ik helemaal overtuigd was om bij hen aan de slag te gaan. Een gevoel dat bevestigd werd na een heel interessant gesprek met Jeroen.

Weer een sprong in het diepe. Hoe het bedrijf er over vijf jaar zal uitzien kan niemand voorspellen. Het is niet omdat ik binnen enkele dagen/uren/minuten vader word, dat ik niet voor de minst risicovolle optie zou moeten gaan. Toch?

Bij In The Pocket zal ik vooral schrijven over nieuwe technologieën. Of er een podcast over maken. Of video’s. Of. Hoe ik de job concreet zal invullen zal ik de komende maanden samen met mijn collega’s ontdekken. Voor het zover is geef ik nog enkele dagen alles van mezelf bij De Tijd. Ik heb van elke seconde op de redactie genoten, heb me geen moment verveeld en ben nooit met tegenzin gaan werken - ook niet toen ik om 4u op moest voor de vroege shifts. Een van de beste beslissingen die ik in tijden nam, al zeg ik het zelf.

[ljosmyndun]

Vogelkes

De mensen in de trein kijken mijn richting uit. ‘Shit, heb ik het weer gedaan?’, denkt de stem in mijn hoofd. Inwendig haal ik mijn schouders op en glimlach ik eens naar de man op het zitje tegenover me. Nee, ik was niet met u aan het lachen, maar met de stemmen in mijn koptelefoon. Daar deed namelijk net iemand alsof hij Eddy Wally is, begrijpt u? Niet grappig? OK, wacht, toen ik daarvoor ook hardop lachte was dat omdat een luide Nederlander tegen een Vlaamse komiek schreeuwde dat hij een schop in z’n radijzen verdiende als hij nog één keer ‘Hero’ van Enrique Iglesias zou zingen.

Het is een situatie die me de afgelopen jaren minstens twintig keer is overkomen. Ik schoot luidop in de lach terwijl ik in de trein zat, stond aan te schuiven aan de kassa of over straat liep. Vooral die laatste was een riskante plek, want hoe leg je in godsnaam aan een groep hangjongeren uit dat je heus niet met hen staat te schaterlachen?

De aanstoker van die situaties is Xander De Rycke, de Vlaamse komiek die zeven jaar geleden wat met een recorder ging klooien. Hij nam gesprekken op met zijn beste vrienden, met collega’s, met zijn idolen en ging die nadien als podcast uitbrengen. Op technisch vlak was de kwaliteit in die beginjaren vaak bedroevend, maar in het land der blinden was eenoog koning. De podcast van Xander werd al snel een van de populairste van Vlaanderen. ’Mosselen om Half Twee’ heet de reeks - een referentie aan een anekdote die minstens tien keer verteld wordt in de 298 afleveringen die de voorbije jaren verschenen.

Net zoals minstens dertig andere anekdotes, inside jokes en illustere legendes die met de regelmaat van de klok opduiken. Wie inhaakt bij de meest recente afleveringen heeft vaak geen idee waar het precies over gaat - alsof je naar ‘Infinity War’ zou kijken zonder dat je ooit een andere film van Marvel hebt gezien.

Alle afleveringen van ‘Mosselen om Half Twee’ nemen intussen 388,6 uur in beslag. Dat zijn meer dan 16 volledige dagen. Omdat ik die allemaal beluisterde, heb ik het gevoel dat ‘Mosselen om Half Twee’ een deel van mezelf is geworden. Hoeveel vrienden heb jij waar je meer dan 388 uur naar luisterde? 

Ik ben niet de enige die er zo over denkt - er is zelfs iemand die een tattoo met het logo van de podcast heeft. Meer zelfs: twee jaar geleden betaalde ik samen met 699 anderen om de opname van de 200ste aflevering van ‘Mosselen om Half Twee’ live bij te wonen. De Neveneffecten schoven aan, er werden bizarre anekdotes verteld en iemand zong verkleed als Samson een lied. Een aflevering zoals alle andere, met andere woorden. 

En dat ga ik morgen opnieuw doen, wanneer de 300ste aflevering in de Antwerpse Arendbergschouwburg wordt opgenomen. Samen met een paar honderd anderen kom ik bijeen voor de laatste ‘Mosselen om Half Twee’. Inderdaad, de podcast stopt.

‘Je wil geen middelmaat beginnen af te leveren. De zin om podcasts te maken blijft, maar ik heb net iets te veel paniekaanvallen op maandag gehad - ‘Kut, we hebben nog niks!’ - waarna ik mezelf kapot spurtte om toch nog iets ineen te draaien, en dat nog nahijgend op dinsdag online te gooien’, zei Xander vorige week in Focus Knack. In schoonheid eindigen (of, zoals fans hopen, een lange pauze nemen) is dan ook een begrijpelijke beslissing, waar hij ongetwijfeld lang over heeft nagedacht. 

Met ‘Mosselen om Half Twee’ verdwijnt een cultreeks die uitgroeide tot een instituut. De eerste Vlaamse podcast die honderden mensen zo gek wist te krijgen om naar een live opname te komen, de eerste die meer dan 15.000 keer per aflevering beluisterd werd, de eerste waarvan een fan het logo liet tattoëren, de eerste die een eigen strip uitbracht… Mijn treinritten zullen alleszins nooit meer hetzelfde zijn.

[ljosmyndun]

Het einde van een tijdperk

Vanavond gaat in Kinepolis Brussel 'Avengers Infinity War' in première. Daarmee begint stilaan een einde te komen aan een franchise waarvan ik alle achttien films heb gezien. Niet dat ik de reeks al van bij het begin volgde, want als tiener heb ik op de Harry Potter- en Lord of the Rings-films na amper Hollywood-producties bekeken.

De afgelopen jaren heb ik die 'schade' ingehaald en verslond ik het hele Marvel-universum. De films zullen uiteraard nooit een Gouden Palm of een Oscar voor Beste Film winnen, maar dat neemt niet weg dat het fijne films om te bekijken zijn.

Een commercieel meesterplan ook, dat universum. In mijn stuk dat ik onlangs over Black Panther schreef leg ik uit hoe Marvel-baas Kevin Feige een gigantische puzzel aan het leggen is, die na vandaag bijna voltooid zal zijn. Met Infinity War komt namelijk (zo goed als) een einde aan de derde grote fase. 'Het einde van een tijdperk', tweette comic fan Alfredo.

De druk op de film van vanavond is gigantisch - zowel van de fans als de geldschieters. De eerste Avengers-film bracht een slordige 1,5 miljard dollar op en bij Black Panther staat de teller intussen op 1,3 miljard. Deze film tot een goed einde brengen zonder brokken te maken is alsof je een F1-toernooi in een porseleinwinkel organiseert, want er zijn zeer veel factoren die meespelen.

Zo moet het verhaal in het Marvel Cinematic Universe passen én op zichzelf kunnen staan zodat nieuwe kijkers er ook wat aan hebben. Omdat de film volgend jaar een vervolg krijgt, moet die ook eindigen met een cliffhanger. Nou moe!

Daarnaast zijn er ook een stuk of dertig hoofdpersonages. Klinkt als de insteek voor een slecht eindwerk op de kunstschool. Ieder personage heeft ook zijn of haar eigen drijfveren en is qua karakter sterk genoeg om een volledige film te dragen - denk maar aan Iron Man, Spider-Man of Thor. Bij vorige Avengers-films kwamen vaak een handvol superhelden bijeen, maar nooit zo veel als nu. Wat ook nieuw is, is dat heel wat van de ‘eigen films’ van die nieuwe personages een specifieke stijl hebben. Bij Guardians of the Galaxy spat de humor en eighties muziek er vanaf, Doctor Strange doet aan Inception denken en Black Panther heeft dan weer een maatschappijkritische ondertoon. Hoe combineer je die stijlen?

Alsof dat nog niet genoeg is, wordt in de film ook afscheid genomen van enkele kleppers. Toen de franchise in 2008 begon werden langlopende contracten afgesloten, die nu stilaan aflopen. Enerzijds verdienen superhelden waarmee fans een decennium lang doorbrachten een waardig afscheid, maar anderzijds moet je ook de nodige vaart in het verhaal houden.

Tot slot biedt Infinity War hopelijk al een vooruitblik op wat komen zal. Wanneer volgend jaar écht een einde komt aan het tijdperk, moet Marvel met nieuwe films op de proppen komen. Volgens Kevin Feige zitten er een twintigtal in de pijplijn.

Ik houd mijn hart vast voor vanavond, maar heb er tegelijk zo veel zin in. Avengers, Assemble!

[ljosmyndun]

De vraag

‘Wanneer zou je als ouder geslaagd zijn?’, vroeg Lais. Ze keek me aan en klemde haar handen rond haar koffie, die al anderhalf uur onaangeroerd was. Te hard opgegaan in het gesprek om ook maar één slok te drinken. Een jaar geleden leerde ik haar kennen op vijfhonderd meter van de plek waar we nu zaten. Een slordige 10.000 kilometer van mijn huis.

Toen ik in de herfst van 2016 bij mijn vriend Pepijn in Sao Paulo op bezoek ging, zagen mijn dagen er vaak hetzelfde uit. Ik ontdekte de stad terwijl hij zat te werken, om na een lange dwaaltocht twee uurtjes door te brengen in Miranta 9. Een koffiebar die uitkijkt op een snelweg - een van mijn favoriete plekken ter wereld. Een groot deel van mijn boek heb ik daar herschreven, terwijl ik af en toe wezenloos naar de auto’s staarde die onder me denderden.

Op een van die dagen was het hek voor Miranta 9 gesloten. Omdat het begon te regenen en niet alle buurten in Sao Paulo even veilig zijn, stond ik op het punt om terug te keren naar Pepijns huis toen een meisje van mijn leeftijd me aansprak. ‘Weet jij toevallig of ze straks opengaan?’, vroeg ze. Eerst in het Portugees, daarna herhaalde ze haar vraag in het Engels. Ik haalde m’n schouders op en vertelde dat ik geen idee had. Samen trokken we de aandacht van een man aan de andere kant van de poort, die zei dat het café vandaag uitzonderlijk gesloten was.

Het meisje draaide zich om, maar keerde daarna op haar stappen terug. ‘Zijn hier nog andere koffiebars in de buurt?’, vroeg ze me. Opnieuw haalde ik m’n schouders op en vertelde ik dat ik geen idee had. ‘Zullen we er anders eentje op FourSquare zoeken?’, stelde ze voor. Nu ja, veel tijd om over haar voorstel na te denken kreeg ik niet, want ze had de app intussen al geopend.

Een kwartier later zaten we in een koffiebar wat verderop. Samen brainstormden we over mijn boek - waar toen nog veel aan geschaafd moest worden - en vertelde zij over wat ze in Sao Paulo kwam doen. Ze was vanuit de Braziliaanse hoofdstad Brasilia naar Sao Paulo afgezakt voor een sollicitatiegesprek. Iets met de toekomst van onderwijs, ze was psycholoog. Het klonk alvast veelbelovend.

Toen ik een jaar later opnieuw bij Pepijn op bezoek ging, stuurde ik naar Lais. We hadden elkaar een jaar lang niet gehoord - maar waren wel vrienden op Facebook - dus hadden vast wel wat te vertellen.

Twee dagen later zaten we in een koffiebar - een andere dan de vorige keer - wat voor ons allebei vooral best grappig was. ‘Zie ons hier nu zitten. Normaal zouden onze wegen maar één keer gekruist zijn, maar nu doen ze dat nog een tweede keer’, zei ik. Het voelde vertrouwd, alsof we gewoon verder waren gegaan na dat ene gesprek.

Door beurtelings vragen af te vuren, dansten we om elkaar heen. Hoe zit het nog met dat boek van je? Ben je aangenomen voor die job? Ik leerde dat we in een min of meer gelijkaardige fase waren aanbeland: zij was net haar baan verloren, ik had voor mezelf uitgemaakt dat ik ontslag zou nemen. Het voelde goed om eens uit te zoomen op het voorbije jaar. Stil te staan bij beslissingen die we genomen hadden, of van plan waren te nemen.

Na een uur kwam het gesprek uit op een van de belangrijkste gebeurtenissen die me dit jaar te wachten staat: ik word vader. Binnen minder dan honderd dagen intussen - Lais was een van de eerste mensen aan wie ik het vertelde.

Ze herhaalde haar vraag. ‘Wanneer zou je als ouder geslaagd zijn?’

Ik sloeg mijn ogen neer en keek naar de koffie die voor me stond. Tja, wanneer ben je in godsnaam geslaagd als ouder? Als je kinderen een gelukkig leven leiden en niet in de goot eindigen, uiteraard, maar dat is logisch. Wat wil ik écht aan mijn kind doorgeven? ‘Je moet één iets kiezen’, zei Lais.

Er zoefden zo veel gedachten door mijn hoofd, toekomstbeelden en scenario’s die ik al heel m’n leven met mij meedraag. Droomt van de toekomst, staat al negen jaar in mijn Twitter-bio te lezen. Een toekomst die binnen enkele maanden het heden wordt. Als ik één wens had, welke zou het dan zijn?

Het is een vraag die sindsdien is blijven hangen en die ik ongetwijfeld pas na een aantal jaar écht zal kunnen beantwoorden. Momenteel denk ik dat ik als ouder geslaagd zal zijn als ik m’n kind een open geest en een gezonde nieuwsgierigheid kan meegeven, maar misschien is dat morgen wel anders. Hoe meer ik erover nadenk, hoe minder ik een helder antwoord zie. En misschien is dat net exact hoe het moet zijn.