#bùi tiến dũng bị loại | Explore Tumblr Posts and Blogs

vietluanvanluat · 2 years

Text

Tiêu đề: Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam

Chia sẻ cho các bạn sinh viên ngành luật Tiêu đề: Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam. Hiện nay có rất nhiều bạn sinh viên đang gặp khó khăn trong việc viết bài: luận văn, khóa luận, báo cáo, tiểu luận, liên quan đến pháp luật hành chính trong pháp luật Việt nam. Biết được điều đó nên mình đã ở đây để đưa ra những bài luận văn hay nhất để các bạn tham khảo. Hãy liên hệ với mình khi các bạn đang cần hỗ trợ cho bài làm của mình nhé.

LỜI MỞ ĐẦU

https://vietluanvanluat.com/tieu-de-trach-nhiem-hanh-chinh-trong-phap-luat-viet-nam/

Vi phạm hành chính là một vấn đề hết sức phức tạp và nhạy cảm nhưng do nhận thức được tầm quan trọng, ý nghĩa lý luận và thực tiễn của vấn đề này, nên đã có nhiều công trình nghiên cứu dưới nhiều góc độ khác nhau như: Pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính của Hoàng Xuân Hoan - Nguyễn Trí Hòa (1993), NXB Thành phố Hồ Chí Minh; Hỏi đáp về Pháp lệnh Xử phạt vi phạm hành chính của Đặng Thanh Sơn - Hà Thị Nga (1996), NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội; Tìm hiểu về xử phạt vi phạm hành chính của Phạm Dũng - Hoàng Sao (1998), NXB Pháp lý; Chế tài hành chính - Lý luận và thực tiễn của tiến sĩ Vũ Thư (2000), NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội; Vi phạm pháp luật và đấu tranh chống vi phạm pháp luật trong lĩnh vực kinh tế ở Việt Nam hiện nay (2003), Luận án tiến sĩ Luật học của Bùi Minh Thanh, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội; Vi phạm pháp luật hành chính trong lĩnh vực hải quan và giải pháp xử lý, Luận văn thạc sĩ Luật học của Lê Nguyễn Nam Ninh (2004), Học viện Hành chính Quốc gia, Hà Nội … Hoặc một số công trình có đề cập nội dung rất nhỏ liên quan đến vi phạm pháp luật nói chung như: Chính sách đất đai của Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam của Tôn Gia Huyên (trong cuốn bình luận khoa học Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2002); Về thực trạng chính sách đất đai ở Việt Nam của Phạm Hữu Nghị, Tạp chí Nhà nước và pháp luật, 8/2002; Tạp chí Quản lý nhà nước, 4/2001.

Qua nghiên cứu các tài liệu trên và bài giảng của thầy Nhựt, nhóm sinh viên xin được giới thiệu khái quát về Vi Phạm Hành Chính và Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam hiện nay.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM ĐẾN DỊCH VỤ:

===>>> Bảng Giá Viết Thuê Tiểu Luận

1.VI PHẠM HÀNH CHÍNH

1.1. Khái niệm : Tiêu đề: Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam

Vi phạm hành chính là hành vi do cá nhân, tổ chức thực hiện với lỗi cố ýhoặc vô ý, vi phạm các quy đinh của pháp luật về quản lý nhà nước mà không phải là tội phạm và theo quy đinh của pháp luật phải bị xử phạt hành chính.

1.2. Đặc điểm:

Vi phạm hành chính là một trong bốn loại vi phạm pháp luật xảy ra phổ biến trong đời sống xã hội. Tuy mức độ nguy hiểm cho xã hội của vi phạm này thấp hơn so với tội phạm nhưng vi phạm hành chính gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại cho lợi ích của Nhà nước, tập thể, lợi ích của cá nhân cũng như lợi ích chung của toàn thể cộng đồng, là nguyên nhân dẫn đến tình trạng phạm tội nảy sinh trên các lĩnh vực của đời sống xã hội nếu như không được ngăn chặn và xử lý kịp thời.

Vi phạm hành chính là hành vi trái với các quy định của pháp luật về quản lý nhà nước trên các lĩnh vực khác nhau của đời sống xã hội như quy tắc về an toàn giao thông, quy tắc về an ninh trật tự an toàn xã hội ...

1.3. Các văn bản pháp luật quy định:

Chính phủ đã ban hành khá nhiều văn bản pháp luật quy định về vi phạm hành chính và các biện pháp xử lý đối với loại vi phạm này như Nghị định số 143/CP ngày 27/5/1977 của Chính phủ ban hành Điều lệ xử phạt vi cảnh, Pháp lệnh xử phạt vi phạm hành chính ngày 30/01/1989, Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính ngày 6/7/1995 và văn bản đang có hiệu lực pháp lý thi hành là Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính ngày 2/7/2002 (sửa đổi, bổ sung năm 2007 và 2008). Cùng với Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính, Chính phủ đã ban hành các nghị định quy định cụ thể về việc xử lý các vi phạm hành chính trên các lĩnh vực khác nhau ngoài xã hội.Nghị định 128/2008/NĐ-CP ngày 16/12/2008 là một nghị định có hiệu lực hướng dẫn cho các nghị định xử lý vi phạm hành chính khác.

1.4. Các yếu tố cấu thành vi phạm hành chính:

Như bất kỳ loại vi phạm pháp luật nào, vi phạm hành chính được cấu thành bởi bốn yếu tố bao gồm mặt khách quan, mặt chủ quan, chủ thể và khách thể.

1.4.1. Mặt khách quan:

Mặt khách quan của cấu thành vi phạm pháp luật là chỉ những gì thể hiện ra bên ngoài của hành vi vi phạm pháp luật.

Dấu hiệu bắt buộc trong mặt khách quan của vi phạm hành chính là hành vi

phạm hành chính tức là hành vi mà tổ chức, cá nhân thực hiện xâm phạm các quy tắc quản lý nhà nước và đã bị pháp luật hành chính ngăn cấm. Việc bị ngăn cấm được thể hiện rõ ràng trong các văn bản pháp luật quy định về xử phạt hành chính, theo đó pháp luật quy định rằng những hành vi này sẽ bị xử phạt bằng các hình thức, biện pháp xử phạt hành chính. Như vậy, khi xem xét, đánh giá hành vi cá nhân hay tổ chức có phải là vi phạm hành chính hay không, bao giờ cũng có những căn cứ pháp lý rõ ràng xác định hành vi đó phải được pháp luật quy định là sẽ xử phạt bằng các biện pháp xử phạt hành chính.

Không được áp dụng “nguyên tắc suy đoán vi phạm” hoặc “áp dụng pháp luật tương tự” trong việc xác định vi phạm hành chính.

Đối với một số loại vi phạm hành chính cụ thể, dấu hiệu trong mặt khách quan có tính chất phức tạp, không đơn thuần chỉ có một dấu hiệu nội dung trái pháp luật trong hành vi mà còn có thể có sự kết hợp với những yếu tố khác. Thông thường những yếu tố này có thể là: Tiêu đề: Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam

a/ Thời gian thực hiện hành vi vi phạm:

Ví dụ: Căn cứ điểm l khoản 1 Điều 8 Nghị định 34/2010/NĐ-CP ngày 02/4/2010 của Chính phủ quy định hành vi vi phạm hành chính là: “Bấm còi hoặc gây ồn ào, tiếng động lớn làm ảnh hưởng đến sự yên tĩnh trong đô thị và khu đông dân cư trong thời gian từ 22 giờ ngày hôm trước đến 5 giờ ngày hôm sau, trừ các xe ưu tiên đang đi làm nhiệm vụ theo quy định” https://vietluanvanluat.com/tieu-de-trach-nhiem-hanh-chinh-trong-phap-luat-viet-nam/

b/ Địa điểm thực hiện hành vi vi phạm:

Ví dụ:

Căn cứ điểm a khoản 1 Điều 16 Nghị định 45/2005/NĐ-CP ngày 06/4/2005 của Chính phủ quy định hành vi vi phạm hành chính là: “Hút thuốc lá, thuốc lào ở nơi công cộng như: trong rạp hát, rạp chiếu phim, phòng họp, phòng làm việc, bệnh viện, thư viện, phòng đợi của nhà ga, bến xe, sân bay, bến cảng, trên các phương tiện giao thông công cộng hoặc ở những nơi công cộng khác có quy định cấm”.

Căn cứ điểm a khoản 2 Điều 19 Nghị định 75/2010/NĐ-CP ngày 12/7/2010 của Chính phủ quy định hành vi vi phạm hành chính là: “Kinh doanh trò chơi điện tử ở địa điểm cách trường học dưới 200 m hoặc quá 22 giờ đêm đến 8 giờ sáng”

c/ Công cụ phương tiện vi phạm:

Một hành vi vi phạm hành chính thường là do một chủ thể gây ra, nhưng bên cạnh đó người vi phạm có phương tiện công cụ dùng để vi phạm.

Ví dụ: Hành vi điều khiển xe lạng lách hoặc đánh võng trên đường bộ trong, ngoài đô thị vi phạm điểm b khoản 7 điều 9 nghị định 34/202/04/2010 thì phương tiện vi phạm ở đây là xe máy được sử dụng cho hành vi vi phạm là phương tiện vi phạm.

d/ Hậu quả và mối quan hệ nhân quả: Nói chung hậu quả của vi phạm hành chính không nhất thiết là thiệt hại cụ thể. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, hành

của tổ chức, cá nhân bị coi là vi phạm hành chính khi hành vi đó đã gây ra những thiệt hại cụ thể trên thực tế.

Ví dụ : Hành vi làm rơi gỗ, đá hoặc các vật phẩm khác được coi là hành vi xâm phạm công trình giao thông đường sắt theo quy định của khoản 5 Điều 32 Nghị định số 44/2006/NĐ- CP ngày 25/04/2006 khi "gây tai nạn cho đoàn tàu chạy qua hoặc cho người đi trên tàu nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự". Trong các trường hợp này, việc xác định mối quan hệ nhân quả giữa hành vi vi phạm hành chính với thiệt hại cụ thể đã xảy ra là cần thiết để bảo đảm nguyên tắc cá nhân, tổ chức chỉ phải chịu trách nhiệm về những thiệt hại do chính hành vi của mình gây ra.

1.4.2. Mặt chủ quan: Tiêu đề: Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam

Mặt chủ quan của cấu thành vi phạm pháp luật là những gì thể hiện bên trong của chủ thể khi có hành vi vi phạm pháp luật.

https://vietluanvanluat.com/

Dấu hiệu bắt buộc trong mặt chủ quan của vi phạm hành chính là dấu hiệu lỗi của chủ thể vi phạm. Vi phạm hành chính phải là hành vi có lỗi thể hiện dưới hình thức cố ý hoặc vô ý. Nói cách khác, người thực hiện hành vi này phải trong trạng thái có đầy đủ khả năng nhận thức và điều khiển hành vi của mình nhưng đã vô tình, thiếu thận trọng mà không nhận thức được hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội (lỗi vô ý) hoặc nhận thức được điều đó nhưng vẫn cố tình thực hiện (lỗi cố ý). Khi có đủ căn cứ để cho rằng chủ thể thực hiện hành vi trong tình trạng không có khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi, chúng ta có thể kết luận rằng đã không có vi phạm hành chính xảy ra. Ngoài lỗi là dấu hiệu bắt buộc trong mặt chủ quan của mọi vi phạm hành chính, ở một số trường hợp cụ thể, pháp luật còn xác định dấu hiệu mục đích là dấu hiệu bắt buộc của một số loại vi phạm hành chính.

Ví dụ: Hành vi gây ảnh hưởng đến việc giữ gìn vệ sinh chung sẽ bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 60.000 đồng đến 100.000 đồng đối với hành vi đổ nước hoặc để nước chảy ra khu tập thể, lòng đường, vỉa hè, nhà ga, bến xe, nơi công cộng, trên các phương tiện giao thông hoặc ở những nơi khác làm mất vệ sinh chung.theo điểm b khoản 01 điều 09 nghị định 150/2005/NĐ-CP ngày 12/12/2005. Nhưng nếu nhà người ta bị bể ống nước thì không phạt được, hoặc khi phát hiện ra hành vi vi phạm đến lúc lập được biên bản thì nước đã khô.

Đối với tổ chức vi phạm hành chính, có ý kiến cho rằng lỗi chỉ là trạng thái tâm lý của cá nhân trong khi thực hiện hành vi vi phạm nên không đặt ra vấn đề lỗi đối với tổ chức vi phạm hành chính. Khi xử phạt vi phạm hành chính đối với tổ chức, chỉ cần xác định tổ chức đó có hành vi trái pháp luật hành chính và hành vi đó theo quy định của pháp luật bị xử phạt bằng các biện pháp xử phạt vi phạm hành chính là đủ. Quan điểm khác lại cho rằng cần phải xác định lỗi của tổ chức khi vi phạm hành chính thì mới có đầy đủ cơ sở để xử phạt vi phạm hành chính đối với tổ chức vi phạm. Theo quan điểm này, lỗi của tổ chức được xác định thông qua lỗi của các thành viên trong tổ chức đó khi thực hiện nhiệm vụ, công vụ được giao. Về phương diện pháp luật, pháp lệnh xử ly vi phạm hành chính hiện hành quy định chung rằng tổ chức phải chịu trách nhiệm về mọi vi phạm hành chính do mình gây ra và có nghĩa vụ chấp hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Đồng thời, còn phải có trách nhiệm xác định lỗi của người thuộc tổ chức của mình trực tiếp gây ra vi phạm hành chính trong khi thi hành nhiệm vụ, công vụ được giao để truy cứu trách nhiệm kỷ luật và để bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật.

Ví dụ: xử phạt vi phạm hành chính đối với nhà thầu thi công công trình xây dựng sai phép hoặc không phép.

1.4.3. Chủ thể vi phạm hành chính :

Chủ thể thực hiện hành vi vi phạm hành chính là các tổ chức, cá nhân có năng lực chịu trách nhiệm hành chính theo quy định của pháp luật hành chính. Theo quy định của pháp luật hiện hành, cá nhân là chủ thể của vi phạm hành chính phải là người không mắc các bệnh tâm thần hoặc mắc các bệnh khác làm mất khả năng điều khiển hành vi và đủ độ tuổi do pháp luật quy định, theo điều 6 của pháp lệnh:

a/ Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi là chủ thể của vi phạm hành chính trong trường hợp thực hiện hành vi với lỗi cố ý. Như vậy, khi xác định người Ở độ tuổi này có vi phạm hành chính hay không cần xác định yếu tố lỗi trong mặt chủ quan của họ. Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính hiện hành không định nghĩa thế nào là có lỗi cố ý hoặc vô ý trong vi phạm hành chính. Tuy nhiên, như đã phân tích trên, thông thường người thực hiện hành vi với lỗi cố ý là người nhận thức được hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, bị pháp luật cấm đoán nhưng vẫn cố tình thực hiện.

b/ Người từ đủ 16 tuổi trở lên có thể là chủ thể của vi phạm hành chính trong mọi trường hợp.

c/ Tổ chức là chủ thể vi phạm hành chính bao gồm: các cơ quan nhà nước, các tổ chức xã hội, các đơn vị kinh tế, các đơn vị thuộc lực lượng vũ trang nhân dân và các tổ chức khác có tư cách pháp nhân theo quy định của pháp luật; Cá nhân, tổ chức nước ngoài cũng là chủ thể vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật Việt Nam, trừ trường hợp diều ước quốc tế mà Việt Nam ký kết hoặc tham gia có quy định khác. Tiêu đề: Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam

1.4.4. Khách thể của vi phạm hành chính :

Khách thể của vi phạm hành chính chỉ các quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ nhưng đã bị các hành vi vi phạm hành chính xâm hại.

Dấu hiệu khách thể để nhận biết về vi phạm hành chính là hành vi vi phạm này đã xâm hại đến trật tự quản lý hành chính nhà nước được pháp luật hành chính quy định và bảo vệ.

1.5. Phân biệt giữa vi phạm hành chính và tội phạm :

Dấu hiệu căn bản để phân biệt vi phạm hành chính với tội phạm hình sự là mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi vi phạm. https://vietluanvanluat.com/

Vi phạm hành chính là hành vi nguy hiểm cho xã hội nhưng chưa đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự.

Vi phạm hành chính có mức độ nguy hiểm thấp hơn so với tội phạm hình sự.

Trong nhiều trường hợp trên thực tế, ranh giới giữa vi phạm hành chính và tội phạm hình sự rất khó xác định. Vì vậy, nếu không giải quyết đúng đắn vấn đề này rất dễ xảy ra tình trạng "để lọt tội phạm" hoặc " xử lý oan người vi phạm chưa đến mức phạm tội". Mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi vi phạm được đánh giá ở nhiều yếu tố khác nhau và những yếu tố này thường được ghi nhận trong các văn bản pháp luật của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Căn cứ vào các quy định hiện hành, việc đánh giá mức độ nguy hiểm của tội phạm và vi phạm hành chính thường dựa vào những căn cứ dưới dây:

1.5.1. Mức độ gây thiệt hại cho xã hội :

Mức độ gây thiệt hại có thể biểu hiện dưới nhiều hình thức khác nhau như mức độ gây thương tật, giá trị tài sản bị xâm hại, giá trị hàng hóa phạm pháp ...

Dựa vào dấu hiệu này, ta có thể phân biệt ranh giới giữa vi phạm hành chính và tội phạm hình sự.

Ví dụ: Khoản 1 Điều 138 Bộ Luật hình sự 1999 (sửa đổi, bổ sung năm 2009) quy định: " Người nào trộm cắp tài sản của người khác có giá trị từ hai triệu đồng đến dưới năm mươi triệu đồng hoặc dưới hai triệu đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng ... thì bị ... ". Như vậy, nếu như giá trị tài sản bị trộm cắp dưới mức quy định nêu trên thì người vi phạm chỉ bị xử phạt hành chính về hành vi "trộm cắp vặt" theo quy định của khoản 1 Điều 18 Nghị định của Chính phủ số 150/2005/NĐ-CP ngày 12/12/2005;

1.5.2. Mức độ tái phạm hoặc vi phạm nhiều lần :

Dấu hiệu này cũng có thể giúp chúng ta xác định được ranh giới giữa tội phạm và vi phạm hành chính. Trong Bộ Luật hình sự, nhiều loại tội phạm được nhà làm luật mô tả là “đã bị xử phạt hành chính”. Trong những trường hợp này, nếu chỉ đánh giá về mặt hành vi thì khó xác định được đó là tội phạm hay vi phạm hành chính mà phải căn cứ vào dấu hiệu tái phạm hoặc vi phạm nhiều lần. Ví dụ: Điều 161 Bộ Luật hình sự 1999 (sửa đổi, bổ sung năm 2009) quy định: " Người nào trốn thuế với số tiền từ 100 triệu đ��ng đến dưới 300 triệu đồng hoặc dưới 100 triệu đồng nhưng đã bị xử phạt hành chính về hành vi trốn thuế ... thì bị ... ". Như vậy, trường hợp này nếu trốn thuế dưới 100 triệu đồng nhưng tái phạm thì mới bị coi là vi phạm tội phạm

1.5.3. Công cụ, phương tiện, thủ đoạn thực hiện hành vi vi phạm : Tiêu đề: Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam

Đây cũng là một căn cứ để đánh giá mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi vi phạm.

Ví dụ: Điều 104 Bộ Luật hình sự quy định: “Người nào cố ý gây thương tích ... mà tỷ lệ thương tật từ 11% đến 30% hoặc dưới 11% nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây thì ...

1.Dùng hung khí nguy hiểm hoặc dùng thủ đoạn gây nguy hại cho nhiều người”.

Như vậy, nếu gây thương tật dưới 11 % nhưng dùng hung khí nguy hiểm hoặc dùng thủ đoạn gây nguy hại cho nhiều người thì cũng bị coi là hành vi phạm tội thuộc khung hình phạt như từ 11% đến 30%).

Trong xử lý vi phạm hành chính, phải tuân thủ triệt để quy định có tính nguyên tắc liên quan đến việc xác định ranh giới tội phạm và vi phạm hành chính, đó là " Khi xem xét vụ vi phạm để quyết định xử phạt, nếu xét thấy hành vi vi phạm có dấu hiệu tội phạm thì người có thẩm quyền phải chuyển ngay hồ sơ cho cơ quan tiến hành tố tụng hình sự có thẩm quyền. Nghiêm cấm việc giữ lại các vụ vi phạm có dấu hiệu tội phạm để xử lý hành chính. Đối với các trường hợp đã ra quyết định xử phạt, nếu sau đó phát hiện hành vi vi phạm có dấu hiệu tội phạm mà chưa hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự thì người đã ra quyết đinh xử phạt phải chuyển hồ sơ vụ vi phạm cho cơ quan tiến hành tố tụng hình sự có thẩm quyền".

1.5.4. Ngoài mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi, vi phạm hành chính và tội phạm còn phân biệt với nhau ở một số dấu hiệu pháp lý khác:

Tội phạm là loại vi phạm được quy định trong Bộ Luật hình sự và chỉ có Quốc hội mới có quyền đặt ra các quy định về tội phạm và hình phạt.

Vi phạm hành chính được quy định trong nhiều văn bản pháp luật khác nhau của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền như luật, pháp lệnh hoặc nghị định.

Hai loại vi phạm này cũng khác nhau ở yếu tố chủ thể. Trong khi chủ thể của vi phạm hành chính có thể là cá nhân hoặc tổ chức, chủ thể của tội phạm theo quy định của pháp luật hình sự nước ta chỉ có thể là cá nhân.

1.6. Các nguyên tắc xử lý vi phạm hành chính :

Mọi vi phạm hành chính phải được phát hiện kịp thời và phải bị đình chỉ ngay. Việc xử lý vi phạm hành chính phải được tiến hành nhanh chóng, công minh, triệt để; mọi hậu quả do vi phạm hành chính gây ra phải được khắc phục theo đúng quy định của pháp luật.( Theo điều 03 Pháp lệnh Xử Lý Vi Phạm Hành Chính 2002)

Cá nhân, tổ chức chỉ bị xử phạt hành chính khi có vi phạm hành chính do pháp luật quy định cụ thể trong các văn bản luật của Quốc hội, pháp lệnh của ủy ban Thường vụ Quốc hội và nghị định của Chính phủ. Các văn bản do Thủ tướng Chính phủ, các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Hội đồng nhân dân, ủy ban nhân dân ban hành để chỉ đạo, hướng dẫn, tổ chức thực hiện xử lý vi phạm hành chính theo thẩm quyền không được quy định hành vi vi phạm hành chính và hình thức, mức xử phạt; Cá nhân chỉ bị áp dụng các biện pháp xử lý hành chính khác nếu thuộc một trong các đối tượng được quy định tại các điều 23, 24, 25, 26 và 27 của Pháp Lệnh Vi Phạm Hành Chính . Tiêu đề: Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam

Việc xử lý vi phạm hành chính phải do người có thẩm quyền tiến hành theo đúng quy định của pháp luật.

Một hành vi vi phạm hành chính chỉ bị xử phạt hành chính một lần, cụ thể:

Một hành vi vi phạm đã được người có thẩm quyền xử phạt ra quyết định xử phạt hoặc đã lập biên bản để xử phạt thì không được lập biên bản, ra quyết định xử phạt lần thứ hai đối với chính hành vi đó nữa. Trong trường hợp hành vi vi phạm vẫn tiếp tục được thực hiện mặc dù đã bị người có thẩm quyền xử phạt ra lệnh đình chỉ thì bị áp dụng tình tiết tăng nặng quy định tại khoản 8 Điều 9 của Pháp lệnh;

Một hành vi vi phạm hành chính đã được người có thẩm quyền xử phạt ra quyết định xử phạt thì không đồng thời áp dụng biện pháp xử lý hành chính khác quy định tại Điều 22 của Pháp Lệnh đối với hành vi đó;

c) Trong trường hợp hành vi vi phạm có dấu hiệu tội phạm bị chuyển hồ sơ đề nghị truy cứu trách nhiệm hình sự mà trước đó đã có quyết định xử phạt vi phạm hành chính thì người đã quyết định xử phạt phải huỷ bỏ quyết định xử phạt; nếu chưa ra quyết định xử phạt thì không xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi đó (điều 62 PLXLVPHC) https://vietluanvanluat.com/

1.Nhiều người cùng thực hiện một hành vi vi phạm hành chính thì mỗi người

phạm đều bị xử phạt về hành vi đó và người có thẩm quyền xử phạt căn cứ vào tính chất, mức độ vi phạm, nhân thân người vi phạm, tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ mà ra quyết định xử phạt đối với từng người cùng thực hiện vi phạm hành chính (điều 3 của pháp lệnh).

Một người thực hiện nhiều hành vi vi phạm hành chính thì bị xử phạt về từng hành vi vi phạm; người có thẩm quyền chỉ ra một quyết định xử phạt trong đó quyết định hình thức, mức xử phạt đối với từng hành vi vi phạm; nếu các hình thức xử phạt là phạt tiền thì cộng lại thành mức phạt chung (khoản 2 Điều 56 của Pháp Lệnh.).

Việc xử lý vi phạm hành chính phải căn cứ vào tính chất, mức độ vi phạm, nhân thân người vi phạm và những tình tiết giảm nhẹ, tăng nặng để quyết định hình thức, biện pháp xử lý thích hợp (điều 3 của Pháp Lệnh)

Không xử lý vi phạm hành chính trong các trường hợp thuộc tình thế cấp thiết, phòng vệ chính đáng, sự kiện bất ngờ hoặc vi phạm hành chính trong khi đang mắc bệnh tâm thần hoặc các bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình. (điều 3 của Pháp Lệnh).

2.TRÁCH NHIỆM HÀNH CHÍNH

2.1- Khái niệm và đặc điểm của trách nhiệm hành chính : Tiêu đề: Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam

2.1.1. Khái niệm :

Trong giao tiếp ngôn ngữ hàng ngày, thuật ngữ “trách nhiệm” được dùng theo nhiều nghĩa khác nhau, tuỳ theo lĩnh vực và ngữ cảnh cụ thể; như trong lĩnh vực chính trị đạo đức,“trách nhiệm” được hiểu theo nghĩa bổn phận, vai trò, mang tính tích cực, xuất phát từ ý thức của con người về vị trí, vai trò của mình đối với xã hội, đối với những người thân thích… Còn trong lĩnh vực pháp lý, thuật ngữ “trách nhiệm” được hiểu theo hai nghĩa:

Trách nhiệm là nghĩa vụ (nghĩa tích cực). Trách nhiệm phải gánh chịu những hậu quả bất lợi vì đã vi phạm pháp luật, đó là sự phản ứng, lên án của Nhà nước và xã hội đối với những chủ thể vi phạm pháp luật gây hậu quả xấu cho xã hội.

Trách nhiệm hành chính mà chúng ta tìm hiểu có thể được hiểu theo nghĩa thứ hai. Để có căn cứ xác định thế nào là trách nhiệm hành chính, trước tiên chúng ta cũng cần phải biết thế nào là trách nhiệm pháp lý, vì trách nhiệm hành chính là một dạng cụ thể của trách nhiệm pháp lý.

Trách nhiệm pháp lý theo lý luận chung, đó là hậu quả bất lợi (sự trừng phạt) đối với chủ thể vi phạm pháp luật, thể hiện ở mối quan hệ đặc biệt giữa Nhà nước với chủ thể vi phạm pháp luật, được các quy phạm pháp luật điều chỉnh; trong đó chủ thể vi phạm pháp luật phải chịu những hậu quả bất lợi, những biện pháp cưỡng chế được quy định ở chế tài các quy phạm pháp luật.

Như vậy, từ những căn cứ trên ta có thể khẳng định rằng: Trách nhiệm hành chính là một dạng của trách nhiệm pháp lý được áp dụng trong hoạt động quản lý, hoạt động hành chính nhà nước theo quy định của pháp luật hành chính. Đó là sự áp dụng những biện pháp cưỡng chế hành chính mang tính chất xử phạt hoặc khôi phục lại những quyền và lợi ích bị xâm hại được quy định trong những chế tài của quy phạm pháp luật hành chính, bởi cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền đối với những chủ thể thực hiện hành vi vi phạm hành chính.

Trách nhiệm hành chính thể hiện sự phản ứng tiêu cực của cơ quan nhà nước đối với chủ thể thực hiện hành vi vi phạm hành chính. Kết quả là chủ thể đó phải gánh chịu những hậu quả bất lợi, bị thiệt hại về vật chất hoặc tinh thần.

2.1.2. Đặc điểm : trách nhiệm hành chính có các đặc điểm sau đây: Tiêu đề: Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam

a) Trách nhiệm hành chính là trách nhiệm pháp lý đặt ra đối với tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính :

Để truy cứu trách nhiệm pháp lý đối với tổ chức, cá nhân nào đó thì cần phải xác định được cơ sở thực tiễn và cơ sở pháp lý để làm căn cứ cho việc truy cứu.

Về cơ sở thực tiễn thì trách nhiệm pháp lý chỉ đặt ra đối với những chủ thể thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.

Về cơ sở pháp lý đó là những quy định của pháp luật hiện hành có liên quan đến vi phạm pháp luật đó về thẩm quyền, trình tự, thủ tục để giải quyết các vụ việc đó.

Vì thế, để tiến hành truy cứu trách nhiệm hành chính đối với tổ chức, cá nhân thì cần phải xác định cụ thể họ có thực hiện việc vi phạm hành chính trên thực tế hay không. Truy cứu trách nhiệm hành chính đối với tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính về bản chất là việc áp dụng các hình thức, biện pháp xử phạt hành chính đối với tổ chức, cá nhân đó.

Người có thẩm quyền truy cứu trách nhiệm hành chính sẽ ra quyết định buộc các chủ thể bị truy cứu trách nhiệm hành chính phải thực hiện các biện pháp chế tài hành chính, đó là những biện pháp buộc những đối tượng bị truy cứu trách nhiệm hành chính phải chịu những hạn chế về quyền tài sản hoặc tự do.

Từ sự phân tích trên ta có thể hiểu: Một người chỉ bị truy cứu trách nhiệm hành chính khi có đầy đủ cơ sở để chứng minh được họ đã thực hiện hành vi vi phạm hành chính và biện pháp chế tài hành chính áp dụng đối với họ phải có mục đích phạt vi phạm.

Có thể thấy được rằng vi phạm hành chính chỉ là cơ sở chung để truy cứu trách nhiệm hành chính đối với tổ chức, cá nhân vi phạm. Vấn đề là tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính có bị truy cứu trách nhiệm hành chính trên thực tế hay không còn phụ thuộc vào việc thực hiện nhiều quy định pháp luật khác có liên quan.

Ví dụ: Căn cứ vào thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính thì tổ chức và cá nhân đã thực hiện vi phạm hành chính, nhưng vi phạm hành chính đó đã hết thời hiệu xử phạt theo quy định của pháp luật, do đó, trách nhiệm hành chính cũng sẽ không đặt ra đối với họ trong trường hợp này.

Việc xác định cụ thể chủ thể vi phạm hành chính (tổ chức, cá nhân) có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, góp phần giúp ta có thể phân biệt được trách nhiệm hành chính với trách nhiệm hình sự (cá nhân thực hiện hành vi phạm tội). Tiêu đề: Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam

b) Trách nhiệm hành chính là trách nhiệm trước Nhà nước:

Đó là việc tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính đã xâm phạm đến trật tự quản lý nhà nước do Nhà nước thiết lập. Vì thế, Nhà nước buộc các tổ chức, cá nhân trên phải gánh chịu những hậu quả pháp lý bất lợi để bảo vệ trật tự quản lý hành chính nhà nướcmà mình đã thiết lập. Việc thực hiện biện pháp chế tài của các tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính là trách nhiệm của họ trước Nhà nước chứ không phải trước các chủ thể khác. Đây là điểm khác biệt giữa trách nhiệm hành chính với trách nhiệm dân sự (Vì trong trách nhiệm dân sự, việc phải thực hiện các biện pháp chế tài của tổ chức, cá nhân bị truy cứu trách nhiệm dân sự là nghĩa vụ của họ trước một tổ chức hay cá nhân cụ thể có quyền và lợi ích bị xâm hại, Nhà nước chỉ là chủ thể có vai trò đảm bảo việc thực hiện đầy đủ các biện pháp chế tài dân sự của bên phạm đối bên bị vi phạm).

c) Việc truy cứu trách nhiệm hành chính phải được thực hiện trên cơ sở các quy định của pháp luật hành chính

Cụ thể: Pháp luật hành chính của Nhà nước ta đã quy định cụ thể những người có thẩm quyền thực hiện hoạt động truy cứu trách nhiệm hành chính đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính. Hiện nay, thẩm quyền truy cứu trách nhiệm hành chính được trao cho nhiều cơ quan tổ chức khác nhau, nhưng những người được trao thẩm quyền này trước hết và chủ yếu vẫn là những người có thẩm quyền quản lý hành chính nhà nước trong hệ thống cơ quan hành chính nhà nước. Bên cạnh đó, trong một số trường hợp đặc biệt, thẩm quyền trên cũng được trao cho Thẩm phán Toà án nhân dân và Chấp hành viên của cơ quan thi hành án dân sự.

Ngoài ra, quá trình truy cứu trách nhiệm hành chính phải đảm bảo lựa chọn và áp dụng đúng các biện pháp chế tài hành chính đối với tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính.

Truy cứu trách nhiệm hành chính phải được tiến hành theo thủ tục hành chính do pháp luật hành chính quy định.

Truy cứu trách nhiệm pháp lý nói chung và trách nhiệm hành chính nói riêng đều tác động trực tiếp đến việc đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của các đối tượng có liên quan. Vì vậy, khi tiến hành việc truy cứu trách nhiệm hành chính, các chủ thể có thẩm quyền bắt buộc phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về thủ tục do pháp luật đặt ra, chẳng hạn: Người có thẩm quyền truy cứu trách nhiệm hành chính phải thực hiện các công việc theo đúng trình tự về thời gian, không gian của sự việc…Như vậy thì mới đảm bảo việc có đầy đủ căn cứ cần thiết để tiến hành truy cứu trách nhiệm hành chính đối với tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính một cách nhanh chóng, kịp thời trong thời hạn pháp luật quy định nhưng vẫn đạt hiệu quả cao.

2.2. Xử phạt vi phạm hành chính :

2.2.1. Khái niệm :

https://vietluanvanluat.com/tieu-de-trach-nhiem-hanh-chinh-trong-phap-luat-viet-nam/

Xử phạt vi phạm hành chính là hoạt động của các chủ thể có thẩm quyền, căn cứ vào các quy định pháp luật hiện hành, quyết định áp dụng các biện pháp xử phạt hành chính và các biện pháp cưỡng chế hành chính khác (trong trường hợp cần thiết, theo quy định của pháp luật) đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính. Tiêu đề: Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam

2.2.2. Đặc điểm : Hoạt động xử phạt vi phạm hành chính có đặc điểm sau đây:

Xử phạt vi phạm hành chính được áp dụng đối với cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật. Nói cách khác, vi phạm hành chính là cơ sở để tiến hành hoạt động xử phạt vi phạm hành chính. Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính và các nghị định hướng dẫn thi hành của chính phủ quy định hành vi vi phạm hành chính, hình thức, biện pháp xử phạt hành chính áp dụng đối với tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính trong các lĩnh vực quản lý hành chính nhà nước cụ thể là những cơ sở pháp lý quan trọng để tiến hành hoạt động xử phạt vi phạm hành chính.

Xử phạt hành chính được tiến hành bởi các chủ thể có thẩm quyền theo quy định của pháp luật. Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính các văn bản pháp luật khác có quy định về xử phạt vi phạm hành chính quy định cụ thể các chủ thể có thầm quyền xử phạt vi phạm hành chính, hình thức, mức độ xử phạt hành chính mà họ được phép áp dụng đối với tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính;

Xử phạt vi phạm hành chính dược tiến hành theo những nguyên tắc, trình tự thủ tục được quy định trong các văn bản pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính do các cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành;

Kết quả của hoạt động xử phạt vi phạm hành chính thể hiện ở quyết định xử phạt vi phạm hành chính ghi nhận các hình thức, biện pháp xử phạt áp dụng đối với tổ chức, cá nhân vì phạm hành chính. Việc quyết định áp dụng biện pháp xử phạt đó ngoài việc thể hiện sự trừng phạt nghiêm khắc của Nhà nước đôi với các tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính còn hướng tới mục đích giáo dục cho mọi người ý thức tuân thủ pháp luật hành chính nói riêng và pháp luật nói chung, ý thức tôn trọng các quy tắc của đời sống cộng đồng, phòng ngừa các vi phạm pháp luật có thể xảy ra.

2.2.3. Các hình thức xử phạt vi phạm hành chính và các biện pháp cưỡng chế hành chính khác Tiêu đề: Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam

a) Các hình thức xử phạt chính:

Đối với mỗi vi phạm hành chính, tổ chức, cá nhân, vi phạm phải chịu một trong các hình thức xử phạt hành chính là cảnh cáo hoặc phạt tiền:

Cảnh cáo:

Hình thức này được áp dụng đối với tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính nhỏ, lần đầu, có tình tiết giảm nhẹ hoặc đối với mọi hành vi vi phạm hành chính do người chưa thành niên từ đủ 14 tuổi đến ~ 16 tuổi thực hiện. Khi xử phát cảnh cáo, người có thẩm quyền quyết định xử phạt bằng văn bản. Như vậy, chỉ có thể áp dụng hình thức xử phạt cảnh cáo đối với cá nhân từ đủ 16 tuổi trở lên hoặc tổ chức phạm hành chính khi có đủ điều kiện sau đây:

Hành vi vi phạm mà tổ chức, cá nhân thực hiện được văn bản pháp luật quy định là có thể ấp dụng hình thức xử phạt cảnh cáo. Nếu loại vi phạm mà tổ chức cá nhân đó thực hiện mà pháp luật quy định chỉ bị áp dụng hình thức phạt tiền thì không được phép áp dụng hình thức xử phạt cảnh cáo.

Việc áp dụng hình thức xử phạt cảnh cáo dối với tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính chỉ được thực hiện khi đó là vi phạm lần đầu và có tình tiết giảm nhẹ theo quy định của Điều 8 Pháp lệnh xử lí vi phạm hành chính. Hình thức xử phạt cảnh cáo khác với hình phạt cảnh cáo khi vi phạm tội phạm. Người bị tòa án tuyên hình phạt cảnh cáo theo thủ tục tố tụng hình sự được coi là có án tích và bị ghi vào lí lịch tư pháp. Trong khi đó hình thức xử phạt hành chính cảnh cáo là hình thức xử phạt mang tính giáo dục dối với tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính; đối tượng bị áp đụng hình thức xử phạt cảnh cáo không được coi là có án tích và không bị ghi vào lí lịch tư pháp. Tiêu đề: Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam

Phân biệt hình thức xử phạt cảnh cáo với hình thức kỉ luật cảnh cáo áp dụng đối với cán bộ, công chức :

Hình thức xử phạt cảnh cáo được áp dụng đối với tổ chức, cá nhân: có hành vi vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật. Hình thức xử phạt cảnh cáo do người có thẩm quyển xử phạt vi phạm hành chính quyết định áp đụng, theo thủ tục xử phạt vi phạm hành chính đã được pháp luật quy định

Hình thức kỷ luật cảnh cáo áp dụng đối với cán bộ, công chức (trừ những người được bầu cử giữ chức vụ theo nhiệm kì trong các cơ quan nhà nước, các tổ chức chính trị, chính trị-xã hội) có hành vi vi phạm các quy định của pháp luật, thông thường là các quy định về các việc mà cán bộ công chức không được làm, các quy định về nội quy làm việc trong cơ quan, đơn vị nhưng chưa đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự. Hình thức kỉ luật cảnh cáo do thủ hưởng cơ quan, đơn vị sử dụng cán bộ, công chức áp dụng đối với các cán bộ, công chức thuộc quyền theo thủ tục xử lí kỉ luật do pháp luật quy định.

Phạt tiền:

Phạt tiền là hình thức xử phạt chính được quy định tại Điều 14 pháp lệnh xử lý phạm hành chính năm 2002. Các tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính nếu không thuộc trường hợp bị xử phạt cảnh cáo thì bị xử phạt bằng hình thức phạt tiền. Pháp lệnh xử lí vi phạm hành chính năm 2002 quy định mức phạt tiền trong xử phạt vi phạm Căn cứ vào tính chất, mức độ vi phạm, mức phạt tối đa trong các lĩnh vực quản lý nhà nước được quy định như sau (Pháp lệnh sữa đổi, bổ sung năm 2008): https://vietluanvanluat.com/tieu-de-trach-nhiem-hanh-chinh-trong-phap-luat-viet-nam/

Phạt tiền tối đa đến 300.000 đồng được áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính trong các lĩnh vực: an ninh, trật tự, an toàn xã hội; quản lý và bảo vệ các công trình giao thông; khai thác và bảo vệ công trình thuỷ lợi; lao động; đo lường, chất lượng sản phẩm hàng hoá; kế toán; thống kê; tư pháp; bảo hiểm xã hội; phòng cháy, chữa cháy;

Phạt tiền tối đa đến 40.000 đồng được áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính trong các lĩnh vực: giao thông đường bộ; giao thông đường thủy nội địa; văn hoá - thông tin; du lịch;phòng, chống tệ nạn xã hội; đê điều, phòng chống lụt, bão; y tế; giá; điện lực; bảo vệ và kiểm dịch thực vật; bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản; thú y; giống cây trồng; giống vật nuôi; quốc phòng; dân số và trẻ em; lao động đi làm việc ở nước ngoài; dạy nghề; biên giới quốc gia;

Phạt tiền tối đa đến 70.000 đồng được áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính trong các lĩnh vực: thương mại; phí, lệ phí; hải quan; an toàn và kiểm soát bức xạ; giao thông đường sắt; bưu chính, viễn thông và tần số vô tuyến điện; chuyển giao công nghệ; kinh doanh bảo hiểm; quản lý vật liệu nổ công nghiệp; thể dục, thể thao;

Phạt tiền tối đa đến 100.000 đồng được áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính trong các lĩnh vực: hàng hải; hàng không dân dụng; khoa học, công nghệ; đo đạc, bản đồ; giáo dục; công nghệ thông tin; tài nguyên nước; thuế;

Phạt tiền tối đa đến 500.000 đồng được áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính trong các lĩnh vực: bảo vệ môi trường; chứng khoán; xây dựng; đất đai; ngân hàng; sở hữu trí tuệ; quản lý rừng, bảo vệ rừng và quản lý lâm sản; nghiên cứu, thăm dò và khai thác nguồn lợi hải sản, dầu khí và các loại khoáng sản khác.

Đối với hành vi vi phạm hành chính trong các lĩnh vực quản lý nhà nước mà chưa được quy định tại các lĩnh vực trên đây thì Chính. phủ quy định mức phát tiền, nhưng tối đa không vượt quá 100.000 đồng.

Trong trường hợp luật quy định mức phạt tiền tối đa khác với quy định tại được đề cập trong Pháp lệnh thì áp dụng theo quy định của luật.

Việc lựa chọn, áp đụng mức tiền phạt đối với người vi phạm phải trong khung phạt cụ thể được văn bản pháp luật quy định cho loại vi phạm đã thực hiện theo mức trung bình của khung tiền phạt được quy định đối với hành vi đó; nếu có tình tiết giảm nhẹ thì áp đụng mức tối thiểu của khung tiền phạt; nếu có tình tiết tăng nặng thì mức phạt tiền có thể tăng lên nhưng không được vượt quá mức tối đa của khung tiền phạt. Tiêu đề: Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam

Việc lựa chọn, áp dụng mức tiền phạt đối với người chưa thành niên vi phạm hành chính được quy định như sau :

Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi vi phạm hành chính, chỉ bị phạt cảnh cáo, không bị phạt tiền.

Người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi vi phạm hành chính thì có thể áp dụng hình thức xử phạt vi phạm hành chính được Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính năm 2002 quy định. Khi phạt tiền đối với họ thì mức tiền phạt không được quá một phần hai mức phạt đối với người thành niên, trong trường hợp họ không có tiền nộp phạt thì cha mẹ hoặc người giám hộ phải nộp phạt thay. Ngoài ra, Pháp lệnh xử lí vi phạm hành chính năm 2002 quy định:

Khi quyết định xử phạt một người thực hiện nhiều hành vi vi phạm hành chính thì người có thẩm quyền chỉ ra một quyết định .xử phạt trong đó quyết định hình thức, mức xử phạt đối với từng hành vi vi phạm, nếu các hình thức xử phạt là phạt tiền thì được cộng lại thành mức phạt chung.

Cá nhân, tổ chức vi phạm bị phạt tiền có thể nộp tiền phạt tại chỗ hoặc tại kho bạc nhà nước theo đúng quy định của pháp luật và được nhận biên lai thu tiền phạt.

Trục xuất.

Trục xuất là việc buộc người nước ngoài vi phạm hành chính trên lãnh thổ Việt Nam phải rời khỏi Việt Nam. Chính phủ quy định thủ tục trục xuất. Trục xuất vừa là hình thức phạt chính vừa là hình thức phạt bổ sung trong từng trường hợp cụ thể.Trục xuất là hình thức phạt chính khi được áp dụng độc lập hoặc là hình thức phạt bổ sung khi được áp dụng kèm theo hình thức phạt chính khác.

b) Các hình phạt bổ sung : Tiêu đề: Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam

Ngoài các hình thức xử phạt chính, tùy theo tính chất, mức độ vi phạm, cá nhân, tổ chức vi phạm còn có thể bị áp đụng một hoặc các hình thức xử phạt bố sung là: Tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề và tịch thu tang vật, phương tiện được sử dụng để vi phạm hành chính.

Tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề:

Tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề của tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính có thời hạn hoặc không thời hạn khi tổ chức, cá nhân đó đã vi phạm nghiêm trọng quy định sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề đó. Trong thời gian bị tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề, cá nhân, tổ chức không được tiến hành các hoạt động ghi trong giấy phép, chứng chỉ hành nghề. Hình thức xử phạt được áp dụng khi có đủ hai điều kiện sau:

Văn bản pháp luật về xử phạt hành chính quy định có thể áp dụng biện pháp xử phạt này đối với vi phạm hành chính cụ thể

Cá nhân, tổ chức đã có hành vi trực tiếp vi phạm quy tấc sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề.

Tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề do những người có thẩm quyền được pháp luật quy định (Chủ tịch UBND cấp huyện, cấp tỉnh, Trưởng công an cấp huyện, cấp tỉnh, Chi cục trưởng cục kiểm lâm…) áp dụng đối với tổ chức, cá nhân vi phạm. Pháp luật quy định rõ ai có thẩm quyền được tước quyền sử đụng những loại giấy phép, chứng chỉ hành nghề nào.

Trong trường hợp xử lý vụ việc vi phạm hành chính nếu phát hiện giấy phép, chứng chỉ hành nghề cấp không đúng thẩm quyền hoặc giấy phép có nội dung trái pháp luật thì người có thẩm quyền xử phạt phải tiến hành thu hồi ngay đồng thời báo cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền biết. Tiêu đề: Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam

Tịch thu tang vật, phương tiện được sử dụng để vi phạm hành chính:

Là việc người có thẩm quyền xử phạt quyết định áp dụng biện pháp tịch thu để sung vào công quỹ nhà nước các tài sản, vật dụng, hàng hóa, tiền bạc ... dùng để thực hiện hành vi vi phạm hành chính hoặc do vi phạm hành chính mà có.

Khi áp dụng hình thức này cần lưu ý dối với vật, tiền bạc, phương tiện được sử dụng để vi phạm hành chính thuộc các hình thức sở hữu hợp pháp bị tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính chiếm đoạt một cách bất hợp pháp hoặc sử dụng trái phép thì không được tịch thu mà phải trả lại cho chủ sở hữu hợp pháp.

Tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề và tịch thu tang vật, phương tiện được sử dụng để vi phạm hành chính là những hình thức phạt bổ sung, vì vậy, không được áp dụng một cách độc lập mà luôn được áp dụng theo với hình thức xử phạt chính (trừ trường hợp pháp luật quy định khấc). Điều này có nghĩa là khi một tổ chức hay cá nhân bị xử phạt hành chính, nhất thiết sẽ bị áp dụng hình thức xử phạt chính ngoài ra họ có thể bị áp dụng kèm theo các hình thức xử phạt bổ sung.

Cụm từ "áp dụng kèm theo" ở đây không nên hiểu một cách máy móc là phải do cùng một người có thẩm quyền quyết định áp dụng và ghi nhận trong cùng văn bản áp dụng hình thức xử phạt chính mà chúng có thể do các cấp khác nhau có thẩm quyền quyết định áp dụng và cố nhiên nó có thể được ghi nhận trong các văn bản áp dụng khác nhau.

c) Các biện pháp khắc phục hậu quả do vi phạm hành chính gây ra: Tiêu đề: Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam

Trong nhiều trường hợp ngoài việc bị áp dụng các biện pháp xử phạt hành chính như đã nêu trên, tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính còn có thể bị áp dụng các biện pháp khấc phục hậu quả do vi phạm hành chính gây ra. Về mặt bản chất, biện pháp cưỡng chế hành chính này không có tính trừng phạt người vi phạm hành chính mà chỉ nhằm mục đích khắc phục những hậu quả do vi phạm hành chính dã để lại trên thực tế.

Các biện pháp này bao gồm:

Buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu đã bị thay đổi do vi phạm hành chính gây ra hoặc buộc tháo dỡ công trình xây dựng trái phép;

Buộc thực hiện các biện pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường, lây lan dịch bệnh do vi phạm hành chính gây ra;

Buộc đưa ra khỏi lãnh thổ Việt Nam hoặc buộc tái xuất hàng hoá, vật phẩm, phương tiện; https://vietluanvanluat.com/tieu-de-trach-nhiem-hanh-chinh-trong-phap-luat-viet-nam/

Biện pháp này được áp dụng đối với tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính trong trường hợp đưa hàng hóa, vật phẩm, phương tiện vào lãnh tổ Việt Nam, nhập khẩu trái với quy định của pháp luật hoặc hàng tạm nhập tái xuất nhưng không được tái xuất đúng với quy định của pháp luật thì buộc đưa ra khỏi lãnh thổ Việt Nam hoặc buộc tái xuất. Pháp luật quy định trong các trường hợp trên, cá nhân, tổ chức vi phạm phải chịu mọi chi phí để thực hiện biện pháp này.

Buộc tiêu huỷ vật phẩm gây hại cho sức khỏe con người, vật nuôi và cây trồng, văn hoá phẩm độc hại;

Các biện pháp khác do Chính phủ quy định

Việc áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả do vi phạm hành chính gây ra nêu trên phải đảm bảo các yêu cầu sau đây:

Chỉ được áp dụng khi văn bản pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính cho phép áp dụng đối với vi phạm hành chính cụ thể đó;

Khi áp dụng phải tuân thủ triệt để pháp luật về thẩm quyền, thủ tục áp dụng.

d). Các biện pháp ngăn chặn và đảm bảo xử phạt vi phạm hành chính

Khi phát hiện tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính, để ngăn chặn kịp thời không cho vi phạm của họ tái diễn, đảm bảo cho việc xử lý cũng như thi hành quyết định xử lý sau này có hiệu quả, người có thẩm quyền tùy từng trường hợp cụ thể do pháp luật quy định có thể Tạm giữ người (Điều 44, Pháp lệnh năm 2002) Tiêu đề: Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam

Tạm giữ tang vật, phương tiện vi phạm hành chính. (Điều 46)

Khám người. (Điều 47)

Khám phương tiện vận tải, đồ vật. (Điều 48)

Khám nơi cất dấu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính. (Điều 49)

Bảo lãnh hành chính. (Điều 50)

Quản lý người nước ngoài vi phạm pháp luật Việt Nam trong thời gian làm thủ tục trục xuất. (Điều 51)

Truy tìm đối tượng phải chấp hành quyết định đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục, cơ sở chữa bệnh trong trường hợp bỏ trốn. (Điều 52)

1.Các biện pháp xử lý hành chính khác:

Theo quy định của Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính, biện pháp xử lý hành chính khác được áp dụng đối với công dân Việt Nam vi phạm pháp luật về an ninh, trật tự, an toàn xã hội (cờ bạc, ma túy, gây rối trật tự công cộng, mại dâm…) nhưng chưa đến mức phải xử lý hình sự.

Mục đích: áp dụng các biện pháp quản lý này nhằm giáo dục ý thức chấp hành pháp luật của đối tượng vi phạm, giáo dục và tạo điều kiện cho người vi phạm trở thành công dân lương thiện, có ích cho xã hội, ngăn ngừa khả năng tái phạm ở họ.

Khác biệt giữa biện pháp xử lý hành chính và biện pháp xử lý hành chính khác

Về đối tượng: Xử phạt hành chính được áp dụng đối với tổ chức, cá nhân vi phạm chính bao gồm cá nhân, tổ chức Việt Nam, cá nhân, tổ chức nước ngoài vi phạm hành chính trên lĩnh vực khác nhau của quản lý hành chính nhà nước. Trong khi đó đối tượng của việc áp dụng các biện pháp xử lý hành chính khác là cá nhân công dân Việt Nam, có hành vi vi phạm pháp luật về an ninh, trật tự an toàn xã hội nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.

Về thẩm quyền quyết định áp dụng: Thẩm quyền quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính khác theo quy định của pháp luật thuộc về chủ tịch UBND cấp tỉnh, huyện hoặc cấp xã. Trong khi đó thẩm quyền áp dụng các biện pháp xử phạt vi phạm hành chính được pháp luật không chỉ cho Chủ tịch UBND các cấp mà còn cho nhiều chủ thế khác.

Về thủ tục quyết định áp dụng: Việc áp dụng các biện pháp xử lý hành chính khác đối với các đối tượng vi phạm pháp luật ảnh hưởng trực tiếp đến quyền tự do của mỗi cá nhân. Vì vậy thủ tục quyết định áp dụng các biện pháp xử lý hành chính khác rất chặt chẽ, phải qua nhiều khâu xét duyệt với sự tham gia của nhiều cơ quan, cán bộ có thẩm quyền khác nhau. Trong khi đó thủ tục xử phạt vi phạm hành chính được pháp luật quy định đơn giản, thuận tiện hơn.

Các biện pháp xử lý hành chính khác bao gồm:

Giáo dục tại xã, phường, thị trấn.

Đưa vào trư��ng giáo dưỡng.

Đưa vào cơ sở giáo dục.

Đưa vào cơ sở chữa bệnh

2.2.4. Thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính Tiêu đề: Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam

Khác với việc xét xử các hành vi phạm tội thẩm quyền được giao cho một cơ quan duy nhất là tòa án thực hiện, việc xử phạt vi phạm hành chính được giao cho nhiều cơ quan, cán bộ có thẩm quyền khác nhau thực hiện, gồm:

Chủ tịch UBND các cấp;

Cơ quan công an nhân dân;

Bộ đội biên phòng;

Cơ quan cảnh sát biển;

Cơ quan hải quan;

Cơ quan kiểm lâm;

Cơ quan thuế;

Cơ quan quản lý thị trường;

Cơ quan thanh tra chuyên ngành;

Cảng vụ hàng hải, cảng vụ thủy nội địa, cảng vụ hàng không;

Tòa án nhân dân và cơ quant hi hành án dân sự;

Cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự, cơ quan khác được ủy quyền thực hiện chức năng lãnh sự của Việt Nam ở nước ngoài, Cục quản lý lao động ngoài nước;

Hội đồng cạnh tranh và cơ quan quản lý cạnh tranh;

Ủy ban chứng khoán nhà nước.

Đồng thời, pháp luật cũng quy định thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính cụ thể của mỗi cán bộ có thẩm quyền xử phạt trong các cơ quan này.

Trong trường hợp vi phạm hành chính thuộc thẩm quyền xử phạt của nhiều người thì việc xử phạt do người thụ lý đầu tiên thực hiện.

Trong trường hợp xử phạt một người thực hiện nhiều hành vi vi phạm hành chính thì thẩm quyền xử phạt được xác định theo nguyên tắc sau đây:

Nếu hình thức, mức xử phạt được quy định đối với từng hành vi đều thuộc thẩm quyền của người xử phạt thì thẩm quyền xử phạt vẫn thuộc người đó.

Nếu hình thức, mức xử phạt được quy định đối với một trong các hành vi vượt quá thẩm quyền của người xử phạt thì người đó phải chuyển vụ vi phạm đến cấp có thẩm quyền xử phạt;

Nếu các hành vi thuộc thẩm quyền xử phạt của nhiều người thuộc các ngành khác nhau thì thẩm quyền xử phạt thuộc chủ tịch ủy ban nhân dân các cấp có thẩm quyền xử phạt nơi xảy ra vi phạm;

2.2.5. Thủ tục xử phạt vi phạm hành chính và thời hạn, thời hạn, thời hiệu trong xử phạt vi phạm hành chính:

a). Thủ tục ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính:

Theo quy định của Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính thì việc ra quyết định xử phạt hành chính được tiến hành theo các thủ tục dưới đây:

Khi phát hiện vi phạm hành chính của cá nhân, tổ chức người có thẩm quyền xử phạt phải ra lệnh đình chỉ ngay hành vi vi phạm của cá nhân, tổ chức. Tiêu đề: Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam

Nếu vi phạm của cá nhân, tổ chức chỉ phạt ở mức cảnh cáo hoặc phạt tiền đến 200.000 đồng thì người có thẩm quyền xử phạt ra quyết định xử phạt tại chỗ mà không cần lập biên bản về vi phạm hành chính (trừ trường hợp xử phạt vi phạm hành chính được phát hiện, truy tìm bằng phương tiện, kỹ thuật nghiệp vụ). Đây là loại thủ tục xử phạt đơn giản.

Nếu vi phạm của tổ chức, cá nhân bị phạt tiền ở mức từ 200.000 đồng trở lên thì người có thẩm quyền xử phạt phải thực hiện việc xử phạt như sau:

Lập biên bản về hành vi vi phạm hành chính. Thời hạn ra quyết định xử phạt là 10 ngày kể từ ngày lập biên bản về vi phạm hành chính, đối với vụ vi phạm hành chính có nhiều tình tiết phức tạp thì thời hạn ra quyết định xử phạt là 360 ngày. Trong trường hợp xét thấy cần thêm thời gian để xác minh thu nhập chứng cứ thì người có thẩm quyền phải báo cáo thủ trưởng trực tiếp của mình văn bản để xin gia hạn, việc gia hạn phải bằng văn bản. Thời gian gia hạn không được quá 30 ngày.

Nếu trong quá trình xử phạt vi phạm hành chính, khi xét thấy hành vi vi phạm có dấu hiệu tội phạm, người có thẩm quyền phải chuyển ngay hồ sơ cho cơ quan xử lý hình sự có thẩm quyền giải quyết. Pháp luật nghiêm cấm việc giữ lại các vụ vi phạm có dấu hiệu tội phạm để xử lý hành chính.

b). Thủ tục thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính: Tiêu đề: Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam

Quyết định xử phạt có hiệu lực kể từ ngày ký, trừ trường hợp trong quyết định quy định ngày có hiệu lực khác. Quyết định xử phạt được gửi cho cá nhân, tổ chức bị xử phạt và cơ quan thu tiền phạt trong thời hạn ba ngày, kể từ ngày ra quyết định xử phạt. https://vietluanvanluat.com/tieu-de-trach-nhiem-hanh-chinh-trong-phap-luat-viet-nam/

Trong thời hạn mười ngày, kể từ ngày được giao quyết định xử phạt, cá nhân, tổ chức bị xử phạt phải nộp tiền phạt tại Kho bạc nhà nước được ghi trong quyết định xử phạt, trừ trường hợp đã nộp tiền phạt tại chỗ và những trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 58, Pháp lệnh 2002.

Hết thời gian tự nguyện thi hành quyết định xử phạt mà tổ chức, cá nhân không thi hành quyết định xử phạt thì cơ quan có thẩm quyền sẽ áp dụng các biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt buộc tổ chức, cá nhân đó phải thi hành, bao gồm:

Khấu trừ một phần lương, hoặc một phần thu nhập, khấu trừ tiền từ tài khoản tại ngân hàng.

Kê biên tài sản có giá trị tương đương với số tiền phạt để bán đấu giá.

Áp dụng các biện pháp cưỡng chế khác để thi hành quyết định xử phạt.

c). Thời hạn, thời hiệu trong xử phạt vi phạm hành chính:

Thời hạn xử phạt vi phạm hành chính:

Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền đến 200.000 đồng: xử phạt ngay khi phát hiện ra vi phạm hành chính.

Trường hợp khác: Thời hạn 10 ngày kể từ ngày lập biên bản về vi phạm hành chính (nếu có tình tiết phức tạp, hoặc phải gia hạn, thời hạn trên có thể được kéo dài nhưng không quá 60 ngày – Điều 56, Pháp lệnh 2002)

Thời hạn chấp hành quyết định xử phạt:

Quyết định xử phạt vi phạm hành chính phải được tổ chức, cá nhân vi phạm chấp hành trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày được giao quyết định xử phạt (trừ trường hợp có quy định khác).

Khi đã ban hành xong quyết định xử phạt cán bộ có thẩm quyền cần nhanh chóng giao quyết định đó cho cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính: tống đạt trực tiếp cho đối tượng vi phạm. Tiêu đề: Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam

Thời hiệu trong xử phạt vi phạm hành chính:

Vấn đề thời hiệu trong xử phạt vi phạm hành chính cũng là vấn đề tương đối phức tạp. Nhằm mục đích phát hiện, xử lý và thi hành quyết định xử lý các vi phạm hành chính đã xảy ra một cách nhanh chóng, kịp thời. Pháp luật hiện hành đã quy định một số thời hiệu sau đây trong xử phạt hành chính:

Thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính: là một năm kể từ ngày vi phạm hành chính được thực hiện. Đối với một số loại vi phạm hành chính trong các lĩnh vực như tài chính, xây dựng, môi trường, nhà ở, đất đai, đê điều, xuất bản, xuất khẩu, nhập khẩu, xuất cảnh, các hành vi buôn lậu, sản xuất, buôn bán hàng giả thì thời hiệu được tính là hai năm kể từ ngày vi phạm hành chính được thực hiện.

Đối với cá nhân đã bị khởi tố, truy tố hoặc đã có quyết định đưa ra xét xử theo thủ tục tố tụng hình sự nhưng sau đó có quyết định đình chỉ điều tra hoặc đình chỉ vụ án mà hành vi vi phạm có dấu hiệu vi phạm hành chính thì bị xử phạt hành chính: trong hời hạn 3 ngày kể từ ngày ra quyết định đình chỉ điều tra hoặc đình chỉ vụ án, người đã ra quyết định phải gửi quyết định cho người có thẩm quyền xử phạt; trong trường hợp này, thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính là 3 tháng kể từ ngày người có thẩm quyền xử phạt nhận được quyết định đình chỉ và nhận hồ sơ vụ vi phạm.

Trong thời hạn nêu trên mà cá nhân, tổ chức lại thực hiện vi phạm hành chính mới trong cùng lĩnh vực trước đây đã vi phạm hoặc cố tình trốn tránh, cản trở việc xử phạt thì thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính được tính lại kể từ thời điểm thực hiện vi phạm hành chính mới hoặc thời điểm chấm dứt hành vi trốn tránh, cản trở việc xử phạt (Điều 10, Pháp lệnh 2002).

Thời hiệu thi hành quyết định xử phạt: (Điều 69, Pháp lệnh 2002) là một năm kể từ ngày ban hành quyết định xử phạt. Đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm cố tình trốn tránh hoặc trì hoãn việc thi hành thì thời hiệu nói trên được tính lại kể từ thời điểm chấm dứt hành vi trốn tránh, trì hoãn.

2.2.6. Khiếu nại, tố cáo, khởi kiện về xử phạt vi phạm hành chính và việc giải quyết Khiếu nại, tố cáo, khởi kiện về xử phạt cũng như xử lý vi phạm hành chính và việc giải quyết chúng được Pháp lệnh 2002 quy định như sau:

Cá nhân, tổ chức bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc người đại diện hợp pháp của họ có quyền khiếu nại về quyết định xử phạt vi phạm hành chính, quyết định áp dụng các biện pháp ngăn chặn và bảo đảm việc xử lý vi phạm hành chính.

Người bị giáo dục tại xã, phường, thị trấn, đưa vào trường giáo dưỡng, đưa vào cơ sở giáo dục, đưa vào cơ sở chữa bệnh, quản chế hành chính hoặc người đại diện hợp pháp của họ có quyền khiếu nại về việc áp dụng biện pháp đó.

Mọi công dân có quyền tố cáo về hành vi trái pháp luật trong xử lý vi phạm hành chính. Việc khiếu nại tố cáo được thực hiện theo quy định của pháp luật về khiếu nại, tố cáo. Tiêu đề: Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam

Khởi kiện hành chính (Điều 119, Pháp lệnh 2002): Việc khởi kiện đối với quyết định xử phạt vi phạm hành chính, quyết định áp dụng các biện pháp ngăn chặn và bảo đảm việc xử lý vi phạm hành chính, quyết định giáo dục tại xã, phường, thị trấn, đưa vào trường giáo dưỡng, đưa vào cơ sở giáo dục, đưa vào cơ sở chữa bệnh, quản chế hành chính được thực hiện theo quy định của pháp luật về thủ tục giải quyết các vụ án hành chính.

3.THỰC TRẠNG XỬ LÝ VI PHẠM HÀNH CHÍNH:

Góp ý cho dự thảo Luật Xử lý vi phạm hành chính ngày 15-10, các thành viên Hội đồng Khoa học Bộ Tư pháp đặc biệt nhấn mạnh tới việc kiểm soát thẩm quyền của Chính phủ trong việc ban hành các quy định về xử phạt vi phạm hành chính. Kết quả rà soát thống kê của ban soạn thảo cho thấy hiện đang có trên 100 nghị định của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính, mà nhiều quy định trong số đó trùng lắp, chồng lấn nhau về phạm vi điều chỉnh; mâu thuẫn, chồng chéo nhau giữa các hành vi, mức xử phạt… Từ đó, đa số các thành viên ban soạn thảo đề xuất phương án căn cứ vào phạm vi các lĩnh vực quản lý nhà nước của mỗi bộ, cơ quan ngang bộ, Chính phủ sẽ ban hành một nghị định quy định xử phạt chung cho toàn bộ nội dung quản lý thuộc bộ, ngành đó. Nếu theo phương án này, số lượng các nghị định xử phạt vi phạm hành chính sẽ được giới hạn dưới 30 văn bản. https://vietluanvanluat.com/

Hiện nay có rất nhiều văn bản quy định về xử phạt vi phạm hành chính tuy nhiên vẫn thiếu quy định xử phạt trong một số lĩnh vực chuyên ngành như: quản lý trật tự, tư pháp, an toàn thực phẩm... Ví dụ, vi phạm các quy định về hành nghề luật sư phải đúng biển hiệu, dán nhãn mác hàng hóa không đúng… nước ta hiện nay, các chế tài xử lý vi phạm hành chính được sử dụng rất phổ biến và trở thành một công cụ quản lý quan trọng của bộ máy hành chính, nhưng hầu hết các địa phương đều bức xúc vì phải xử phạt quá nhiều.

Hành vi vi phạm xuất hiện ở mọi lĩnh vực nhưng quy định lại chưa theo kịp. Ví dụ, gần đây ở các thành phố có lượng khách du lịch lớn như TPHCM, Hà Nội, Vũng Tàu, Nha Trang, các hành vi vi phạm của người nước ngoài ngày càng tăng nhưng chưa có các quy định xử phạt phù hợp với đối tượng này.

Tuy nhiên, ở một số lĩnh vực, dù đã có quy định về xử phạt vi phạm hành chính với đầy đủ thẩm quyền, hình thức xử phạt, mức phạt nhưng vẫn không xử phạt được. Ví dụ các vi phạm về quảng cáo do khó bắt quả tang nên hầu như không xử lý được.

Pháp lệnh xử phạt vi phạm hành chính mới được sửa đổi năm 2008 nhưng đã bộc lộ nhiều bất cập. Nhiều địa phương bức xúc về các quy định không phù hợp thực tế của pháp lệnh. Song song với pháp lệnh là các luật và nghị định có những quy định chi tiết về xử phạt vi phạm hành chính theo pháp luật chuyên ngành nên nảy sinh nhiều mâu thuẫn, chồng chéo giữa các văn bản pháp luật.

Rõ ràng, xử phạt vi phạm hành chính chỉ áp dụng với những người có hành vi gây ra lỗi. Nhưng thực tế phát triển, nhất là ở các địa phương đang đô thị hóa nhanh, thì nguyên nhân vi phạm nhiều khi không hẳn thuộc về người dân mà do quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội. Các địa phương lập quy hoạch khắp mọi nơi và lấp đầy bằng các dự án.

Theo quy định thì ở những vùng đó sẽ không cấp đăng ký kinh doanh, nếu kinh doanh không đăng ký thì sẽ bị phạt theo Nghị định 43/2010 (trước đây là Nghị định 88). Nhưng, trên thực tế rất nhiều dự án không được triển khai, nhiều năm chưa giải phóng mặt bằng, người dân không được đền bù, tái định cư nên vẫn phải sinh sống và kiếm sống trên chính mảnh đất của mình. Thế là vi phạm luật và bị phạt. Cơ quan quản lý phạt xong lại cho tồn tại, không thể cưỡng chế. Tình trạng này rất phổ biến, nhưng lỗi không phải do người dân không muốn đăng ký kinh doanh mà không được đăng ký kinh doanh. Tiêu đề: Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam

Đây là một ví dụ điển hình về sự chồng chéo, mâu thuẫn giữa các luật (pháp lệnh) và giữa luật với nghị định:

Ví dụ Pháp lệnh xử phạt vi phạm hành chính quy định Chủ tịch Hội đồng cạnh tranh chỉ được xử phạt đến 70 triệu đồng là không phù hợp với Luật Cạnh tranh. Hoặc Pháp lệnh xử phạt vi phạm hành chính không quy định thẩm quyền của Chánh thanh tra tổng cục, thanh tra cục, nhưng các nghị định lại quy định, ví dụ như Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tài nguyên môi trường.

Hay trong Nghị định xử phạt trong lĩnh vực hóa chất tách thẩm quyền xử phạt về ngành công thương, nhưng chức năng, nhiệm vụ theo dõi lĩnh vực này từ trước đến nay thuộc Quản lý thị trường (Bộ Tài chính). Nghị định 40/2009 xử phạt về thú y quy định chỉ có thanh tra thú y có thẩm quyền xử phạt, nhưng thanh tra thú y mới chỉ có ở cấp bộ, cấp tỉnh, chưa có ở cấp huyện, cơ sở,…

Nhiều địa phương đề nghị tăng thẩm quyền cho chính quyền cấp cơ sở vì nếu thực hiện đúng thẩm quyền theo luật định thì trong hầu hết các trường hợp vi phạm cấp cơ sở chỉ kiểm tra, phát hiện vi phạm và lập biên bản, báo cáo cấp trên, dẫn đến tình trạng quá tải ở cấp trên. Mặc dù quy định hiện nay đã nâng dần thẩm quyền xử phạt của cấp xã từ 500.000 lên 2 triệu đồng, cấp huyện từ 10 triệu lên 20 triệu nhưng cấp xã vẫn không phạt được vì phần lớn các hành vi vi phạm đều có mức phạt cao hơn, nên lại phải chuyển lên cấp quận, huyện. Quy định như vậy vô hình trung đã làm yếu đi chức năng quản lý cấp cơ sở.

Nghị định 34/2010 quy định phạt tiền từ 20-30 triệu đồng đối với hành vi chiếm dụng đường phố để bày bán hàng hóa… là quá cao, không khả thi đối với những người buôn bán nhỏ. Phần lớn những người này không có tài sản, không có tài khoản nên không thể cưỡng chế được, còn tịch thu phương tiện, dụng cụ thì không có nơi cất giữ, thủ tục thanh lý phức tạp, mất nhiều thời gian, công sức.

Ngược lại, mức phạt 300.000 - 600.000 đồng hành vi vi phạm điều kiện vệ sinh là quá thấp đối với nhà hàng lớn nhưng lại quá cao đối với bán hàng vỉa hè.

Mặt khác, một hành vi vi phạm có khi lại do nhiều cơ quan cùng xử phạt: giao thông, công an, quản lý trật tự đô thị… dẫn đến “loạn” xử phạt, công tác phối hợp giữa các lực lượng rất yếu, quyền ai người nấy phạt, chồng chéo với nhau là chuyện thường xảy ra.

Thủ tục xử phạt chưa minh bạch. Các quy định hiện hành không thống nhất biểu mẫu giữa các lực lượng được giao thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính. Thời hiệu xử phạt quy định là một năm, trong trường hợp phức tạp thì chưa có quy định kéo dài thời hiệu. Hiện nay cũng chưa có hướng dẫn về thủ tục tống đạt quyết định nên thực tế trong quá trình thực hiện có nhiều bức xúc từ phía người bị phạt do các cơ quan chức năng chưa làm rõ thủ tục đối với người bị xử phạt, dẫn đến tâm lý bị phạt nhưng chưa “tâm phục khẩu phục”.

Còn nhiều thủ tục chưa được hướng dẫn cụ thể. Ví dụ Pháp lệnh quy định bắt buộc phải có chữ ký của người vi phạm trong biên bản, điều này sẽ khó thực hiện nếu đối tượng vi phạm không chịu ký, không chịu giao tang vật.

Trong nhiều quy định về xử phạt vi phạm hành chính, các mức phạt đôi khi cũng chồng chéo nhau và không hợp lý. Chẳng hạn, Nghị định 111/2009 xử phạt trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử quy định mức phạt tối đa 100 triệu, nhưng Pháp lệnh chỉ quy định mức phạt cao nhất trong an toàn bức xạ là 70 triệu đồng.

Thực tiễn với nhiều bất cập, chồng chéo như vậy đòi hỏi cần có một khung pháp lý thống nhất, lập lại trật tự về xử phạt vi phạm hành chính, để phạt đúng người, đúng hành vi vi phạm, phát huy hiệu quả răn đe, giáo dục, chứ không nhằm là phạt được bao nhiêu tiền, thu được nhiều phương tiện, tháo dỡ được nhiều công trình xây dựng…

4. KIẾN NGHỊ Tiêu đề: Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam

Từ những quy định pháp luật hiện hành về thẩm quyền XPVPHC và thực tiễn thực hiện thẩm quyền này, thiết nghĩ việc sửa đổi Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính cần quán triệt một số nội dung sau:

Một là, cần quy định hợp lý hệ thống các cơ quan có thẩm quyền XPVPHC: Vấn đề không phải ở chỗ càng nhiều cơ quan có thẩm quyền XPVPHC thì càng tốt.

Ví dụ: Bộ Thương mại chưa thành lập cơ quan thanh tra chuyên ngành thương mại, và cơ quan quản lý thị trường được Chính phủ giao chức năng thanh tra chuyên ngành thương mại nên cần tiếp tục giao cho cơ quan quản lý thị trường thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính. Điều này bảo đảm cho công cuộc đấu tranh, xử lý các hành vi buôn lậu, kinh doanh trái phép, buôn bán hàng giả,… thu được nhiều kết quả.

Nhà nước không nên giao quyền XPVPHC cho cơ quan cảnh sát kinh tế, cảnh sát hình sự để đảm bảo cho các cơ quan này tập trung vào việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ chính của mình, tránh tình trạng hành chính hóa các quan hệ hình sự.

Đối với Tòa án nhân dân, để đảm bảo việc xử lý vi phạm hành chính được nhanh chóng, kịp thời, cần tiếp tục quy định thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của cơ quan này. Tuy nhiên, không dừng ở mức độ quy định Thẩm phán được phân công chủ tọa phiên tòa chỉ có quyền phạt cảnh cáo, phạt tiền mà còn có thẩm quyền áp dụng các hình thức xử phạt khác như tịch thu tang vật, phương tiện phạm, buộc bồi thường thiệt hại….

Việc quy định về các cơ quan có thẩm quyền XPVPHC phải dựa trên cơ sở: bất cứ hành vi vi phạm hành chính ở lĩnh vực nào cũng cần có chủ thể xử lý kịp thời, nhanh chóng, đúng pháp luật. Người có thẩm quyền quản lý ngành, lĩnh vực nào thì có thẩm quyền xử lý các vi phạm hành chính phát sinh trong ngành, lĩnh vực đó. Cần xác định chủ thể ra quyết định xử phạt là cá nhân có thẩm quyền để bảo đảm xử lý đúng đắn các vi phạm hành chính. Đồng thời quy định rõ trách nhiệm của họ trong việc ra quyết định xử phạt. Cần loại trừ tình trạng quyết định XPVPHC được ban hành dưới dạng như: TM. Ủy ban nhân dân; TM. Ban thanh tra…. Trong trường hợp những quyết định này có sự vi phạm về thời hạn ra quyết định xử phạt, mức phạt không tương xứng với tính chất, mức độ vi phạm… thì việc xác định trách nhiệm của chủ thể ra quyết định xử phạt sẽ rất khó khăn.

Pháp lệnh mới cần được xây dựng theo hướng khắc phục nhược điểm của Pháp lệnh năm 1989 và Pháp lệnh năm 1995 về việc xác định thẩm quyền xử phạt đối với trường hợp một người thực hiện nhiều vi phạm hành chính. Xuất phát từ thẩm quyền, từ chế độ hoạt động của Ủy ban nhân dân, nên quy định: Nếu một cá nhân, tổ chức thực hiện nhiều hành vi vi phạm hành chính mà các hành vi vi phạm thuộc thẩm quyền xử phạt của nhiều cơ quan khác nhau thì hồ sơ vụ vi phạm được chuyển tới Chủ tịch Ủy ban nhân dân để ra quyết định xử phạt.

Hai là, thẩm quyền xử phạt không chỉ thể hiện ở việc xác định cơ quan nào có quyền phạt mà trước hết thể hiện ở hình thức và mức phạt. Quy định về hình thức, mức phạt mà người có thẩm quyền áp dụng phải phù hợp với đặc thù quản lý ngành, lĩnh vực, với tình hình thực tế. Lĩnh vực quản lý nào càng quan trọng, càng phức tạp, hành vi vi phạm trong lĩnh vực đó càng nguy hiểm, mức phạt phải càng cao thì mới bảo đảm tác dụng răn đe, trừng phạt, phòng ngừa. Tiêu đề: Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam

Pháp lệnh mới cần quy định giá trị tang vật, phương tiện bị tịch thu cho phù hợp, nếu không sẽ vi phạm nguyên tắc xử lý vi phạm hành chính: “… phải căn cứ vào tính chất, mức độ vi phạm, nhân thân, các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ để quyết định hình thức, biện pháp xử lý thích hợp”. Nếu Pháp lệnh không quy định rõ về mức tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm (một phần, toàn bộ hay giá trị bao nhiêu…) sẽ dẫn đến tình trạng khó xác định ranh giới tịch thu trong quá trình truy cứu trách nhiệm hình sự đối với người phạm tội và tịch thu trong quá trình truy cứu trách nhiệm hành chính đối với cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính. https://vietluanvanluat.com/

Một điểm dễ nhận thấy là: Trong các văn bản về xử phạt vi phạm hành chính hiện nay, chức vụ của người có thẩm quyền xử phạt càng cao thì thẩm quyền về mức phạt của họ cũng tăng lên. Điều này cần được kế thừa trong các văn bản sau này về XPVPHC. Cũng cần tăng mức phạt tiền cho người có thẩm quyền để phù hợp với tình hình kinh tế – xã hội hiện nay. Ví dụ: cần tăng mức phạt tiền của thanh tra chuyên ngành, của Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp. Đó cũng là điều kiện bảo đảm xử lí đúng đắn, kịp thời các vi phạm hành chính.

Ba là, quy định của pháp luật về hình thức phạt tiền cho thấy mức phạt tối thiểu và tối đa có khoảng cách khá xa. Để việc áp dụng mức phạt tiền được đúng đắn, trong các văn bản về XPVPHC cần cụ thể hóa hơn nữa các dấu hiệu của phạm hành chính. Cần chia nhỏ khung phạt tiền để tránh tình trạng: Các vi phạm hành chính có tính chất, mức độ như nhau nhưng người có thẩm quyền áp dụng các mức phạt rất khác nhau.

Cuối cùng, về thủ tục xử phạt, nơi nộp phạt cũng cần quy định theo hướng: phải có đủ thời gian để người có thẩm quyền xem xét kỹ, xử lý đúng các

phạm hành chính. Quy định về nơi nộp tiền phạt cũng cần tạo điều kiện thuận lợi cho cá nhân, tổ chức nộp phạt tại chỗ nếu cá nhân, tổ chức vi phạm bị phạt đến 100.000 đồng,… Quy định này sẽ khắc phục được tình trạng do nơi nộp phạt xa kho bạc nhà nước mà người bị xử phạt hối lộ cho người có thẩm quyền xử phạt với suy nghĩ “đôi bên cùng có lợi”.

Hoàn thiện các quy định về XPVPHC, trong đó có các quy định về thẩm quyền XPVPHC là nhu cầu cấp thiết hiện nay vì vi phạm hành chính xảy ra rất phổ biến, gây nhiều tác hại về kinh tế – xã hội. Việc xử lý đúng đắn các vi phạm hành chính phụ thuộc vào nhiều yếu tố, một trong các yếu tố đó là những quy định đúng đắn về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính. Cùng với việc hoàn thiện các quy định pháp luật là trách nhiệm tuyên truyền, phổ biến các văn bản về xử phạt vi phạm hành chính, nhằm tác động đến nhiều chủ thể gồm người có thẩm quyền xử phạt cũng như các tổ chức, cá nhân. Những quy định về thẩm quyền XPVPHC càng có điều kiện thực hiện tốt trên thực tế khi có một đội ngũ những người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính có phẩm chất, trình độ, năng lực và ý thức, trách nhiệm cao trong quá trình thực thi chức trách được giao. Tiêu đề: Trách Nhiệm Hành Chính trong pháp luật Việt Nam

1 note · View note