budhadal - Tumblr blog

budhadal · 24 days ago

Text

ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਦੇ ਜਥੇਦਾਰ - ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਿੱਖ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਵੰਸ਼

ਜਥੇਦਾਰ ਬਾਬਾ ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਅਕਾਲੀ

14ਵੇਂ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਪੰਥ ਅਕਾਲੀ ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਜਥੇਦਾਰ

1964 ਵਿੱਚ ਪਟਿਆਲਾ ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ, ਬਾਬਾ ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਅਕਾਲੀ 96 ਕਰੋੜੀ (ਕ੍ਰੋੜੀ) ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੂਰਵਜ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਬਾਬਾ ਸੰਤਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਦੇ 14ਵੇਂ ਜਥੇਦਾਰ ਵਜੋਂ ਸਹੁੰ ਚੁਕਾਈ। ਬਾਬਾ ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਅਕਾਲੀ 96 ਕਰੋੜੀ ਬਾਬਾ ਆਸਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਅਤੇ ਬੀਬੀ ਕੁਲਵੰਤ ਕੌਰ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਹਨ। ਉਹ ਇੱਕ ਜਾਣਕਾਰ ਅਤੇ ਗਤੀਸ਼ੀਲ ਨੇਤਾ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਨੂੰ ਨਵੀਆਂ ਉਚਾਈਆਂ 'ਤੇ ਲੈ ਜਾਣ ਦਾ ਹੈ। ਉਹ 10 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ ਅਤੇ 1977-1996 ਤੱਕ ਹਜੂਰੀ ਸਵੈਕ ਸਨ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਘੋੜਸਵਾਰੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮਾਰਸ਼ਲ ਆਰਟਸ ਵਿੱਚ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ। ਉਹ ਪੂਰਵਜ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਦਿਸਹੱਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲੈ ਜਾਣ ਲਈ ਲੰਬੀ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਖਸ਼ੇ।

ਜਥੇਦਾਰ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਬਾਬਾ ਸੰਤਾ ਸਿੰਘ ਜੀ

13ਵੇਂ ਜਥੇਦਾਰ

96 ਕਰੋੜੀ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਬਾਬਾ ਸੰਤਾ ਸਿੰਘ, 13ਵੇਂ ਜਥੇਦਾਰ ਦਾ ਜਨਮ 1928 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਸਰਦਾਰ ਬਘਵਾਨ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਤਾ ਪ੍ਰਿਤਪਾਲ ਕੌਰ ਦੇ ਪੁੱਤਰ, ਪਿੰਡ ਕਿਲਾ ਮੀਆਂ ਸਿੰਘ (ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਗੁਜਰਾਂਵਾਲਾ, ਹੁਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ) ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਸਨ। 10 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਬੁੱਢਾਦਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਬਾਬਾ ਚੇਤ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਇਸਦੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗੁਰੂਆਂ ਦੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਗੁਰੂ ਦਾ ਬਾਗ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਿੰਟਿੰਗ ਪ੍ਰੈਸ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਾਹਿਤ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਫ਼ਤ ਵੰਡੇ। ਹੁਣ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਪਟਿਆਲਾ ਤੋਂ ਛਾਪੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਿਹੰਗਾਂ (ਨਿਹੰਗ ਸਿੰਘ ਸੰਦੇਸ਼) ਦਾ ਇੱਕ ਮਾਸਿਕ ਰਸਾਲਾ (ਰਸਾਲਾ) ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਉਹ ਪਟਿਆਲਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫੈਕਟਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ ਜੋ ਸਮੁੱਚੇ ਨਿਹੰਗ ਭਾਈਚਾਰੇ ਲਈ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ਾਸਤਰ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਫੈਕਟਰੀ ਤਲਵਾਰਾਂ ਅਤੇ ਭੱਲੇ (ਜ਼ੈਪਲਾਈਨ) ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਸਾਰੇ ਤਕਨੀਕੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਯੋਗ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਮਦਦ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯੋਗ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਅਤੇ ਸਰੋਵਰ ਵੀ ਬਣਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗੁਰੂਆਂ ਦੀ ਪੁਰਾਣੀ ਕਹਾਵਤ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸ਼ਾਂਤ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲੰਗਰ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾ ਕੇ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਸੇਵਾ ਲਈ ਵੀ ਕਈ ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਖਰੀਦੀ ਹੈ।

ਜਥੇਦਾਰ ਬਾਬਾ ਚੇਤ ਸਿੰਘ ਜੀ

12ਵੇਂ ਜਥੇਦਾਰ

ਬਾਬਾ ਚੇਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਨਮ 1914 ਵਿੱਚ ਸਰਦਾਰ ਗੁਰਦਿੱਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਤਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਕੌਰ ਸਾਬੋ (ਤਲਵੰਡੀ ਤੋਂ) ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜਥੇ ਦੀ ਦਿਲੋਂ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸੋਢੀਆਂ ਤੋਂ ਜ਼ਮੀਨ ਦਾ ਇੱਕ ਟੁਕੜਾ ਖਰੀਦਿਆ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਗੁਰੂ ਦਾ ਬਾਗ (ਗੁਰੂ ਦਾ ਪਾਰਕ) ਰੱਖਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 54 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਇੱਕ ਆਮ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 1968 ਵਿੱਚ ਅਕਾਲ ਚਲਾਣਾ ਕਰ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਦਮਦਮਾ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਨਮ ਸਥਾਨ ਹੈ।

ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਕਲਾਧਾਰੀ

11ਵੇਂ ਜਥੇਦਾਰ

ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਕਲਾਧਾਰੀ ਦਾ ਜਨਮ 1876 ਵਿੱਚ ਕਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਤਾ ਅਥਰ ਕੌਰ ਸੀ। ਉਹ ਲਾਹੌਰ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਹੋਏ ਅਤੇ ਪਟਿਆਲਾ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਤਹਿਸੀਲਦਾਰ ਬਣੇ। ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਨੌਕਰੀ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਬੁੱਢਾਦਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਦੇ ਜਥੇਦਾਰ ਬਣੇ। ਆਪਣੀ ਜਥੇਦਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸੱਟਾਂ ਲੱਗੀਆਂ। ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਜਥੇ ਨੂੰ ਕੈਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਇਹ ਸੋਚ ਕੇ ਕਿ ਉਹ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਾਮਰਾਜ ਨੂੰ ਪਲਟਣ ਦੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਰਚ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਬਾਬਾ ਸੋਹਣ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕੈਦ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਉਸਦੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ 66 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਇੱਕ ਆਮ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 1942 ਵਿੱਚ ਉਸਦਾ ਦੇਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਸਦਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿੱਚ ਅਕਾਲੀ ਫੂਲਾ ਸਿੰਘ ਦੇ ਬੁਰਜ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ ਹੈ।

ਜਥੇਦਾਰ ਬਾਬਾ ਤੇਜਾ ਸਿੰਘ ਜੀ

10ਵੇਂ ਜਥੇਦਾਰ

ਬਾਬਾ ਤੇਜਾ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਨਮ 1839 ਵਿੱਚ ਖਜ਼ਾਨ ਸਿੰਘ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਤਾ ਰਾਵਲਪਿੰਡੀ (ਪਾਕਿਸਤਾਨ) ਤੋਂ ਸੁਗੋ ਸੀ। ਉਹ 1907 ਵਿੱਚ ਬੁੱਢਾਦਲ ਦੇ ਜਥੇਦਾਰ ਬਣੇ। ਉਹ ਕੱਚ ਨਾਲ ਕੜਾ ਮਾਰ ਕੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਅਸਾਧਾਰਨ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੀਰਤਨ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਉਹ 22 ਸਾਲ ਬੁੱਢਾਦਲ ਦੇ ਜਥੇਦਾਰ ਰਹੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 90 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਇੱਕ ਆਮ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 1929 ਵਿੱਚ ਅਕਾਲ ਚਲਾਣਾ ਕਰ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿੱਚ ਅਕਾਲੀ ਫੂਲਾ ਸਿੰਘ ਦੇ ਬੁਰਜ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ ਹੈ।

ਜਥੇਦਾਰ ਬਾਬਾ ਗਿਆਨ ਸਿੰਘ ਜੀ

9ਵੇਂ ਜਥੇਦਾਰ

ਮੁੱਲਾਂਪੁਰ ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ ਬਾਬਾ ਗਿਆਨ ਸਿੰਘ ਜੀ ਇੱਕ ਦਿਓਲ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਸਨ। ਜਿਸ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਉਹ ਆਏ ਸਨ, ਉੱਥੇ ਤਾਤਲੇ ਜਾਤੀ ਦੇ ਲੋਕ ਆਮ ਸਨ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤ ਬਾਬਾ ਪ੍ਰੇਮ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਛਕ ਕੇ ਪੰਜਾਬ ਆਏ ਸਨ। ਮਾਹਿਲਪੁਰ ਦੇ ਬਾਬਾ ਫਤਹਿ ਸਿੰਘ, ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਨਿਹੰਗ ਸਿੰਘ ਸਨ, ਨੇ ਦੋਸਤੀ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਵਜੋਂ ਬਾਬਾ ਗਿਆਨ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੂੰ ਪੰਜ ਬਹੁਤ ਹੀ ਕੀਮਤੀ ਘੋੜੇ ਦਿੱਤੇ। ਬਾਬਾ ਗਿਆਨ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੂੰ ਫਤਹਿ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਿੱਖ ਨੀਂਹ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਪੂਰਾ ਸਮਰਥਨ ਦਿੱਤਾ। ਬਾਬਾ ਗਿਆਨ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਬਾ��ਾ ਫਤਹਿ ਸਿੰਘ ਜੀ ਅਤੇ ਬਾਬਾ ਸਾਧੂ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਸੋਢੀਆਂ ਤੋਂ ਸ਼ਾਦ ਬਾਗ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ। ਹੁਣ ਬਾਬਾ ਗਿਆਨ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੀ ਚੌਥੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਹੁਣ ਸ਼ਹੀਦ ਬਾਗ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।

ਬਾਬਾ ਗਿਆਨ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲੋਕ ਤੰਬਾਕੂ ਕੱਟਦੇ ਸਨ, ਬਾਬਾ ਜੀ ਨੂੰ ਇਹ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਕਮਾਈ ਲਈ ਕੀ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਵਾਲੀ ਚੀਜ਼ ਲੈਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੰਬਾਕੂ ਦੀ ਖੇਤੀ ਬੰਦ ਕਰ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰਨੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਸਿਹਤਮੰਦ ਭੋਜਨ ਮਿਲੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਇੰਨੀ ਪ੍ਰੇਰਨਾਦਾਇਕ ਸ਼ਕਤੀ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਸਾਰੀ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪਸੰਦ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਢਾਲ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਬਾਬਾ ਗਿਆਨ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਸ਼ਹੀਦ ਬਾਗ, ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ ਹੈ।

ਜਥੇਦਾਰ ਬਾਬਾ ਪ੍ਰਹਿਲਾਦ ਸਿੰਘ ਜੀ

8ਵੇਂ ਜਥੇਦਾਰ

ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਦੇ ਅੱਠਵੇਂ ਜਥੇਦਾਰ ਬਾਬਾ ਪ੍ਰਹਿਲਾਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਸਰਦਾਰ ਜਗਤ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਸਰਦਾਰਨੀ ਬਿਸ਼ਨ ਕੌਰ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਸਨ। 1846 ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਦੇ ਜਥੇਦਾਰ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸਫਲ ਜਥੇਦਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਨ। ਆਪਣੇ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਦੇ ਵੀ ਜਥੇਦਾਰ ਬਣੇ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ ਜਥੇਦਾਰ ਵਜੋਂ ਬਾਬਾ ਜੀ 'ਤੇ ਬਾਬਾ ਆਲਾ ਸਿੰਘ ਨੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ, ਜਿਸਦਾ ਜਵਾਬ ਬਾਬਾ ਆਲਾ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਦੇਣਾ ਪਿਆ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਭਾਰੀ ਜੰਗ ਲੜੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੰਗੇ ਸਭ ਤੋਂ ਬਦਲਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣ ਗਏ। ਸਿੰਘਾਂ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਲਈ ਫੌਜ ਲਿਆਂਦੀ ਗਈ - ਇਹਨਾਂ ਦੰਗਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਾਰੇ ਗਏ ਅਤੇ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਕੁਝ ਨੂੰ ਕੈਦੀ ਬਣਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਦੇ ਕਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਜੋ ਕੁਝ ਬਚੇ ਉਹ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਲੁਕੇ ਹੋਏ ਸਨ।

ਕੁਝ ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ ਦੇ ਹੁਕਮ ਹੇਠ ਰਹੇ ਅਤੇ ਹਜੂਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਨੇੜੇ ਰਹੇ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਇਹਨਾਂ ਦੰਗਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਤੱਕ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਲਈ ਪਿਆਰ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ। ਬਾਬਾ ਜੀ ਦਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ਼੍ਰੀ ਅਬਚਲ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਬਾਬਾ ਨਿਧਾਨ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ ਹੈ।

ਜਥੇਦਾਰ ਬਾਬਾ ਹਨੂੰਮਾਨ ਸਿੰਘ ਜੀ

7ਵੇਂ ਜਥੇਦਾਰ

ਬੁੱਢਾਦਲ ਦੇ ਸੱਤਵੇਂ ਜਥੇਦਾਰ ��ਾ ਜਨਮ 1756 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਨੌਰੰਗ ਸਿੰਘ ਵਾਲਾ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਜ਼ੀਰਾ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਬਾਬਾ ਹਨੂੰਮਾਨ ਨੇ 1845 ਵਿੱਚ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਆਪਣੀ ਲੜਾਈ ਲੜੀ। ਉਹ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਾਬਤ ਹੋਏ। ਇਸ ਲੜਾਈ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ ਸਿਪਾਹੀ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਉਹ ਆਪਣੀ ਫੌਜ ਸਮੇਤ ਪਟਿਆਲਾ ਵਾਪਸ ਆਏ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ ਤੋਪਾਂ ਨੇ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 1500 ਸਿੱਖ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਬਾਬਾ ਹਨੂੰਮਾਨ ਸਿੰਘ ਬਚ ਨਿਕਲਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਘੁਡਾਮ ਪਹੁੰਚ ਗਏ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਇੱਕ ਹੋਰ ਲੜਾਈ ਲੜੀ। ਕੁੰਭੜਾ (ਸੁਹਾਣਾ) ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 500 ਹੋਰ ਸਿੱਖ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਬੁੱਢਾਦਲ ਦੇ ਜਥੇਦਾਰ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ (ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ) ਦੀ ਵੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸੁਹਾਣਾ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ।

ਜਥੇਦਾਰ ਅਕਾਲੀ ਫੂਲਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਜਥੇਦਾਰ ਅਕਾਲੀ ਫੂਲਾ ਸਿੰਘ ਜੀ

6ਵੇਂ ਜਥੇਦਾਰ

ਬੁੱਢਾਦਲ ਦੇ ਛੇਵੇਂ ਜਥੇਦਾਰ ਦਾ ਜਨਮ 14 ਜਨਵਰੀ 1761 ਨੂੰ ਪਿੰਡ ਸਿੰਹਾ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਸਰਦਾਰ ਈਸ਼ਵਰ ਸਿੰਘ ਸਨ ਜਦੋਂ ਉਹ ਸਿਰਫ਼ 9 ਸਾਲ ਦੇ ਸਨ। ਅਕਾਲੀ ਫੂਲਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਬਾਬਾ ਨੈਣਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਤੋਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਛਕਿਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਰਹੇ। 1800 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਉਹ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਆਏ ਅਤੇ 1809 ਵਿੱਚ ਜ਼ਾਲਮ ਸ਼ੀਆਤ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨਾਲ ਜੰਗ ਲੜੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨਾਲ ਗੱਠਜੋੜ ਕਰਕੇ ਮੁਸਲਿਮ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਨਾਲ ਕਈ ਹੋਰ ਲੜਾਈਆਂ ਲੜੀਆਂ।

1823 ਵਿੱਚ ਨੌਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਲੰਡੇ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਤਾਂ ਉਹ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਦੇ ਜਥੇਦਾਰ ਸਨ।

ਜਥੇਦਾਰ ਬਾਬਾ ਨੈਣਾ ਸਿੰਘ ਜੀ

5ਵੇਂ ਜਥੇਦਾਰ

ਪੰਜਵੇਂ ਜਥੇਦਾਰ ਬਾਬਾ ਨੈਣਾ ਸਿੰਘ ਜੀ 20 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਵਿੱਚ ਆਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭਰਾ ਭੂਪ ਸਿੰਘ ਸਨ ਜੋ ਉਸ ਸਮੇਂ ਇੱਕ ਸੰਤ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋ ਪੁੱਤਰ ਸਨ - ਚਿਦੱਥ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਖੜਗ ਸਿੰਘ। ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਬਾਬਾ ਨੈਣਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਰਹੇ। ਬਾਬਾ ਨੈਣਾ ਸਿੰਘ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ ਬਰਨਾਲਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਖੁਦੀਕੁਰਦ ਨਾਮਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਇੱਕ ਸਿੱਧੂ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਨ। ਕੁੜੀ ਖੁਰਦ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਰਾਣੀ ਚੰਦ ਕੌਰ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਰਾਣੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜੋ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਰਾਜਾ ਆਲਾ ਸਿੰਘ ਦੀ ਪਤਨੀ ਸੀ। ਖੁਦੀ ਖੁਰਦ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਸੰਗਰੂਰ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਬਾਬਾ ਨੈਣਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿੱਚ ਬਿਬੇ ਕਸਰ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ਸਥਿਤ ਹੈ।

ਜਥੇਦਾਰ ਸਰਦਾਰ ਜੱਸਾ ਸਿੰਘ ਆਹਲੂਵਾਲੀਆ

ਚੌਥਾ ਜਥੇਦਾਰ

ਜਥੇਦਾਰ ਸਰਦਾਰ ਜੱਸਾ ਸਿੰਘ ਆਹਲੂਵਾਲੀਆ ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਦੇ ਚੌਥੇ ਜਥੇਦਾਰ ਸਰਦਾਰ ਜੱਸਾ ਸਿੰਘ ਅਲੂਵਾਲੀਆ ਦਾ ਜਨਮ 3 ਮਈ 1718 ਨੂੰ ਲਾਹੌਰ (ਪਾਕਿਸਤਾਨ) ਦੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਆਲੂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ (ਸਰਦਾਰ ਬਦਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਕਲਾਲ) ਸਨ। 1723 ਵਿੱਚ, ਬਦਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਾ ਦੇਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ। 1723 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਾਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਮਾਤਾ ਸੁੰਦਰ ਕੌਰ ਜੀ ਕੋਲ ਰਹਿਣ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਗਏ, ਅਤੇ ਉੱਥੇ 6 ਸਾਲ ਰਹੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਵਾਬ ਕਪੂਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਭੇਂਟ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 'ਜਥੇ' ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ। 1738 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋ ਗਏ।

14 ਅਕਤੂਬਰ 1745 ਨੂੰ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਥੇ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਪੂਰਥਲਾ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਜਿੱਤ ਲਿਆ, ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਆਪਣੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਬਣਾਇਆ। 26 ਅਪ੍ਰੈਲ 1761 ਨੂੰ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਾਹੌਰ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਮੁਦਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਵਾਹਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਧਿਕਾਰ ਦਾ ਇੱਕ ਕੰਮ ਸੀ।

5 ਫਰਵਰੀ 1762 ਨੂੰ ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਕੁਪਰਹਿੜੇ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਪੰਥ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਹਿੰਦੂਆਂ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਤੋਂ ਛੁਡਾਇਆ। ਉਸਨੇ ਅੱਗੇ ਪੂਰੇ ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ (ਉਪ-ਸਮੂਹਾਂ ਸਮੇਤ) ਨੂੰ 2 ਵੱਡੇ ਸਮੂਹਾਂ - ਬੁੱਢਾਦਲ ਅਤੇ ਤਰਨਾਦਲ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਦਿੱਤਾ।

ਜਥੇਦਾਰ ਨਵਾਬ ਕਪੂਰ ਸਿੰਘ ਜੀ

ਤੀਜੇ ਜਥੇਦਾਰ

ਜਥੇਦਾਰ ਨਵਾਬ ਕਪੂਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ ਦੇ ਤੀਜੇ ਜਥੇਦਾਰ, ਬਾਬਾ ਨਵਾਬ ਕਪੂਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ 1697 ਨੂੰ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਸ਼ੇਖੂਪੁਰਾ (ਪਾਕਿਸਤਾਨ) ਦੇ ਕਾਲੋਕਾ ਨਾਮਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ, ਚੌਧਰੀ ਦਲੀਪ ਸਿੰਘ ਵਿਰਕ (ਇੱਕ ਜਾਟ) ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਅਤੇ ਭਰਾ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤ (ਅੰਮ੍ਰਿਤ), ਅਮਰਤਾ ਅਤੇ ਉੱਤਮ ਗਿਆਨ ਦਾ ਸੁਗੰਧ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਸੰਤ ਬਣ ਗਏ। 1726 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਬਾਬਾ ਦਰਬਾਰਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਜਥੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ।

1733 ਵਿੱਚ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਫੈਜ਼ੂਲਪੁਰ ਨੂੰ ਜਿੱਤ ਲਿਆ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਸਿੰਘਪੁਰ ਰੱਖਿਆ। ਉਸੇ ਸਾਲ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ "ਨਵਾਬ" ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। 1734 ਵਿੱਚ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ ਨੂੰ ਦੋ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਦਿੱਤਾ,

ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਅਤੇ ਤਰੁਣਾਦਲ (ਇਸਨੂੰ ਅੱਗੇ 5 ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ)। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਪੂਰੇ ਪੰਥ ਦੇ 12 ਵੱਖ-ਵੱਖ ਉਪ-ਸਮੂਹ ਵੀ ਬਣਾਏ। ਇਹਨਾਂ ਜਥਿਆਂ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਵਿੱਚ ਬਾਹੀ ਜੱਸਾ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਬਾਹੀ ਥਰਾਜ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਾ ਨਾਮ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਉਹ 20 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਜਥੇਦਾਰ ਰਹੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦੇਹਾਂਤ 1753 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਾਬਾ ਤਾਲ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ ਹੈ।

ਜਥੇਦਾਰ ਬਾਬਾ ਦਰਬਾਰਾ ਸਿੰਘ ਜੀ

ਦੂਜੇ ਜਥੇਦਾਰ

ਖ਼ਾਲਸਾ ਪੰਥ ਦੇ ਦੂਜੇ ਜਥੇਦਾਰ, ਬਾਬਾ ਦਰਬਾਰਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ ਦਲ ਨਾਮਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਬਾਬਾ ਦਰਬਾਰਾ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਘਰਬਾਰਾ ਸਿੰਘ ਭਾਈ ਨਾਨੂ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਦੋ ਪੁੱਤਰ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਜੀ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਨ। 12 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਮਹਾਰਾਜ ਕੋਲ ਗਏ। 16 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉ�� ਦੀਵਾਨ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਸਨ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ 16 ਸਾਲ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 12 ਸਾਲ ਸ਼੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਦੇ ਜਥੇਦਾਰ ਵੀ ਬਣੇ। ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਉਮਰ 90 ਸਾਲ ਲੰਬੀ ਸੀ। ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਥੇਦਾਰੀ ਆਪਣੇ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਨਵਾਬ ਕਪੂਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤੀ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ 1734 ਵਿੱਚ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪਿੰਡ ਕਾਹਲਾਵਾ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ।

ਜਥੇਦਾਰ ਬਾਬਾ ਬਿਨੋਦ ਸਿੰਘ ਜੀ

ਪਹਿਲਾ ਜਥੇਦਾਰ

ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਜਥੇਦਾਰ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਦੇਵ ਜੀ (ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਦੂਜੇ ਗੁਰੂ) ਦੀ 7ਵੀਂ ਪੀੜ੍ਹੀ ਵਿੱਚੋਂ ਸਨ। ਉਹ ਹਰ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਬਹਾਦਰ ਦੇ ਨਾਲ ਰਹੇ ਅਤੇ ਫੌਜ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਮੂਹਰੇ ਕੀਤੀ। ਗੁਰਦਾਸ ਨੰਗਲ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਬਾਬਾ ਵਿਨੋਦ ਸਿੰਘ ਥੋੜ੍ਹੇ ਜਿਹੇ ਬਚ ਗਏ ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਬਹਾਦਰ ਨੂੰ ਕੈਦ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦੇ ਘਾਟ ਉਤਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਬਾਬਾ ਵਿਨੋਦ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਵੀ ਇੱਕ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਫੌਜ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਮੌਤ ਦੇ ਘਾਟ ਉਤਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਿਆਲਕੋਟ (ਪਾਕਿਸਤਾਨ) ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ।

ਇਹ ਸਮੱਗਰੀ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇੱਥੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ!

#baba budha dal #budha dal head #leader budha dal #leader of the shiromani panth akali budha dal

0 notes

budhadal · 24 days ago

Text

बुड्ढा दल के जत्थेदार – ऐतिहासिक सिख नेतृत्व वंश

जत्थेदार बाबा बलबीर सिंह जी अकाली

शिरोमणि पंथ अकाली बुड्ढा दल के 14वें और वर्तमान जत्थेदार

वर्ष 1964 में पटियाला में जन्मे बाबा बलबीर सिंह जी अकाली 96 करोड़ी (करोरी) को उनके पूर्ववर्ती सिंह साहिब बाबा संता सिंह जी ने बुड्ढा दल के 14वें जत्थेदार के रूप में शपथ दिलाई। बाबा बलबीर सिंह जी अकाली 96 करोड़ी बाबा अस्सा सिंह जी और बीबी ��ुलवंत कौर के पुत्र हैं। वे बुड्ढा दल को नई ऊंचाइयों पर ले जाने के विजन वाले एक कुशल और गतिशील नेता हैं। वे 10 साल की उम्र में बुड्ढा दल में शामिल हुए और 1977-1996 तक हजूरी स्वाक रहे।

उन्होंने पंजाब पुलिस के कई जवानों को घुड़सवारी और अन्य मार्शल आर्ट का प्रशिक्षण दिया। वे अपने पूर्ववर्ती द्वारा शुरू की गई गतिविधियों को सक्रिय रूप से आगे बढ़ा रहे हैं। वाहे गुरु उन्हें लंबी और खुशहाल जिंदगी का आशीर्वाद दें ताकि वे बुड्ढा दल को नई ऊंचाइयों पर ले जा सकें।

जत्थेदार सिंह साहिब बाबा संता सिंह जी

13वें जत्थेदार

96 करोड़ी सिंह साहिब बाबा संता सिंह, 13वें जत्थेदार का जन्म 1928 में हुआ था। सरदार बागवान सिंह और उनकी मां प्रितपाल कौर के पुत्र, किला मिया सिंह (जिला गुजरांवाला, अब पाकिस्तान में) गांव के हैं। 10 साल की उम्र में, वे बुड्ढाल में शामिल हो गए और बाबा चेत सिंह साहिब के नेतृत्व में इसकी सेवा की। उन्होंने गुरुओं के संदेश का प्रचार करने के लिए आनंदपुर साहिब में गुरु दा बाग में एक प्रिंटिंग प्रेस शुरू की। उन्होंने कई धार्मिक साहित्य प्रकाशित करवाए और उन्हें आम लोगों में मुफ्त में वितरित किया। अब सभी प्रकाशन पटियाला से छपते हैं। उन्होंने निहंगों (निहंग सिंह संदेश) की एक मासिक पत्रिका (रसाला) शुरू की है।

वे पटियाला में एक फैक्ट्री शुरू करवाने में सक्रिय रूप से शामिल थे जो पूरे निहंग समुदाय के लिए विभिन्न प्रकार के शास्त्र बना रही है। फैक्ट्री में तलवारें और भाला (ज़ेपलाइन) बनते हैं। वह मदद के लिए आने वाले सभी तकनीकी रूप से योग्य व्यक्तियों की सराहना करते हैं और उनका समर्थन करते हैं। उनके कुशल मार्गदर्शन में कई गुरुद्वारों और सरोवरों का निर्माण भी किया जा रहा है। उन्होंने बहुत ही सुखद वातावरण में विभिन्न गुरुद्वारों में आम जनता को लंगर उपलब्ध कराकर गुरुओं की पुरानी कहावत को बनाए रखा है। उन्होंने ��पने समुदाय की सेवा के लिए कई एकड़ जमीन भी खरीदी है।

जत्थेदार बाबा चेत सिंह जी

12वें जत्थेदार

बाबा चेत सिंह का जन्म 1914 में सरदार गुरदित सिंह के बेटे के रूप में हुआ था और उनकी मां प्रधान कौर साबो (तलवंडी से) थीं। उन्होंने जत्थे की दिल और आत्मा से सेवा की। उन्होंने आनंदपुर साहिब रेलवे स्टेशन के सामने सोधियों से ज़मीन का एक टुकड़ा खरीदा और उसका नाम गुरु दा बाग (गुरु का पार्क) रखा। उन्होंने 54 साल तक एक सामान्य जीवन जिया और 1968 में उनका निधन हो गया। उनका गुरुद्वारा उनके जन्म स्थान दमदमा साहिब में स्थित है।

बाबा साहिब जी कलाधारी

11वें जत्थेदार

बाबा साहिब जी कलाधारी का जन्म 1876 में किशन सिंह के बेटे के रूप में हुआ था और उनकी मां अतहर कौर थीं। उन्होंने लाहौर से स्नातक की उपाधि प्राप्त की और पटियाला के पहले तहसीलदार बने। अपनी पहली नौकरी छोड़ने के बाद वे बुड्ढादल में शामिल हो गए, बाद में वे अकाल तख्त के जत्थेदार बन गए। अपनी जत्थेदारी के दौरान उन्हें कई चोटें भी लगीं। अंग्रेजों ने उन्हें और उनके जत्थे को यह सोचकर कैद कर लिया कि वे ब्रिटिश साम्राज्य को बदलने की साजिश रच रहे होंगे। कैद के दौरान बाबा सोहन सिंह ने उनकी सेवा की। उन्होंने 66 साल तक सामान्य जीवन जिया और 1942 में उनका निधन हो गया। उनका गुरुद्वारा अमृतसर में अकाली फूला सिंह की बुर्ज के पास स्थित है।

जत्थेदार बाबा तेजा सिंह जी

10वें जत्थेदार

बाबा तेजा सिंह का जन्म 1839 में खजान सिंह के बेटे के रूप में हुआ था और उनकी मां रावलपिंडी (पाकिस्तान) की सुगो थीं। वे 1907 में बुड्ढादल के जत्थेदार बने। वे कांच से कड़ा बजाकर बहुत ही असामान्य तरीके से कीर्तन करते थे। वे 22 साल तक बुड्ढादल के जत्थेदार रहे। उन्होंने 90 साल तक सामान्य जीवन जिया और 1929 में उनका निधन हो गया। उनक�� गुरुद्वारा अमृतसर में अकाली फूला सिंह के बुर्ज के पास स्थित है।

जत्थेदार बाबा ज्ञान सिंह जी

9वें जत्थेदार

मुलानपुर में जन्मे बाबा ज्ञान सिंह जी एक देओल परिवार से थे। जिस शहर से वे आए थे, वहां आम तौर पर ततले जाति के लोग रहते थे। वे अपने दोस्त बाबा प्रेम सिंह के साथ बपतिस्मा लेने के बाद पंजाब आ गए। पंजाब के प्रसिद्ध निहंग सिंह माहिलपुर के बाबा फतेह सिंह ने दोस्ती के प्रतीक के रूप में बाबा ज्ञान सिंह जी को पांच बेहद कीमती घोड़े दिए थे। पंजाब में एक मजबूत सिख नींव बनाने के लिए बाबा ज्ञान सिंह जी को फतेह सिंह जी ने पूरा सहयोग दिया था। बाबा ज्ञान सिंह जी के पंजाब आने से पहले बाबा फतेह सिंह जी और बाबा साधु सिंह जी ने सोधियों से शाद बाग वापस ले लिया था। अब बाबा ज्ञान सिंह जी की चौथी पीढ़ी शहीद बाग की देखभाल कर रही है।

बाबा ज्ञान सिंह जी के शासनकाल में आम लोग तम्बाकू की खेती करते थे, बाबा जी को यह पसंद नहीं था कि वे अपनी कमाई के लिए क्या कर रहे थे। उन्होंने इन लोगों से कोई भी खाद्य पदार्थ लेने से मना कर दिया। उन्होंने सलाह दी कि उन्हें तम्बाकू की खेती बंद कर देनी चाहिए, इसके बजाय उन्हें अन्य खाद्य पदार्थ उगाने चाहिए, जिससे उन्हें स्वास्थ्यवर्धक भोजन मिलेगा। उनके पास इतनी प्रेरक शक्ति थी कि वे पूरी जनता को अपनी पसंद के अनुसार ढाल सकते थे। बाबा ज्ञान सिंह जी का गुरुद्वारा साहिब शहीद बाग, आनंदपुर साहिब में स्थित है।

जत्थेदार बाबा प्रहलाद सिंह जी

8वें जत्थेदार

बुड्ढा दल के आठवें जत्थेदार बाबा प्रहलाद सिंह जी सरदार जगत सिंह और सरदारनी बिशन कौर के पुत्र थे। वर्ष 1846 में उन्हें बुड्ढा दल का जत्थेदार नियुक्त किया गया। वे अपने समय के सबसे सफल जत्थेदारों में से एक थे। अपने शासनकाल के दौरान वे अकाल तख्त के जत्थेदार भी बने। बाद में जत्थेदार के रूप में अपने शासनकाल के दौरान बाबा जी पर बाबा आला सिंह ने हमला किया, जिसका उन्हें जवाब देना पड़ा। उन्होंने बहुत भयंकर युद्ध लड़ा जिसमें उन दोनों को फांसी दे दी गई। उनकी मृत्यु के बाद दंगे सबसे अधिक बदलते परिदृश्यों में से एक बन गए। सिंहों को नियंत्रित करने के लिए सेना को बुलाया गया - इन दंगों के दौरान कई लोग मारे गए और घायल हो गए और कुछ को बंदी बनाकर हैदराबाद किले में कैद कर दिया गया। जो कुछ लोग बच गए वे जंगल में छिप गए।

कुछ सिख गुरु के हुकुम के अधीन रहे और हजूर साहिब के पास ही रहे और जो सिख पंजाब में हुए दंगों में शामिल नहीं थे, उन्होंने पीढ़ियों तक शांति और समृद्धि के लिए प्रेम को प्रवाहित रखा। बाबा जी का गुरुद्वारा श्री अबचल साहिब में बाबा निधान सिंह जी के गुरुद्वारे के पास स्थित है।

जत्थेदार बाबा हनुमान सिंह जी

7वें जत्थेदार

बुड्ढादल के सातवें जत्थेदार का जन्म 1756 में नौरंग सिंह वाला गांव, जिला जीरा में हुआ था। बाबा हनुमान ने 1845 में अंग्रेजों के खिलाफ अपनी लड़ाई लड़ी। वे अंग्रेजों के लिए बहुत भारी साबित हुए। इस लड़ाई के दौरान कई ब्रिटिश सैनिक मारे गए। जब वे अपनी सेना के साथ पटियाला लौटे तो उन पर ब्रिटिश तोपों से हमला किया गया और 1500 सिख मारे गए। हालांकि, बाबा हनुमान सिंह सुरक्षित बच निकलने में कामयाब रहे और घुड़म पहुंचे और अंग्रेजों के साथ एक और लड़ाई लड़ी। कुंबाड़ा (सुहाना) की लड़ाई में उन्हें 500 अन्य सिख सैनिकों के साथ मार दिया गया। बुड्ढा दल के जत्थेदार के रूप में अपनी नियुक्ति के दौरान उन्होंने अकाल तख्त (अमृतसर) की भी सेवा की। उनका गुरुद्वारा सुहाना में स्थित है।

जत्थेदार अकाली फूला सिंह जी जत्थेदार अकाली फूला सिंह जी

छठे जत्थेदार

बुड्ढा दल के छठे जत्थेदार का जन्म 14 जनवरी 1761 को सिन्हा गांव में हुआ था। उनके पिता सरदार ईश्वर सिंह की मृत्यु तब हो गई जब वे मात्र 9 वर्ष के थे। अकाली फूला सिंह जी ने बाबा नैना सिंह जी से दीक्षा ली और आनंदपुर साहिब में उनके साथ रहे। 1800 ई. में वे अमृतसर आए और 1809 में क्रूर शिया मुसलमानों के साथ युद्ध लड़ा। उन्होंने महाराजा रणजीत सिंह जी के साथ गठबंधन करके मुस्लिम शासकों के साथ कई अन्य युद्ध लड़े।

1823 में नौशायर की लड़ाई में उनका बलिदान हुआ। उनका गुरुद्वारा लूंडे नदी के तट पर स्थित है। जब उनका बलिदान हुआ तब वे अकाल तख्त के जत्थेदार थे।

जत्थेदार बाबा नैना सिंह जी

5वें जत्थेदार

पांचवें जत्थेदार बाबा नैना सिंह जी 20 वर्ष की आयु में बुड्ढादल में आए। उनके भाई भूप सिंह थे जो उस समय संत थे और उनके दो बेटे थे - चिदथ सिंह और खड़ग सिंह। खड़ग सिंह बाबा नैना सिंह जी के साथ ही रहे। बरनाला के पास खुदीकुर्द नामक गांव में जन्मे बाबा नैना सिंह सिद्धू परिवार से थे। कुड़ी खुर्द की स्थापना रानी चंद कौर नामक रानी के अधीन हुई थी, जो एक महान राजा अला सिंह की पत्नी थीं। खुदी खुर्द संगरूर जिले के अंतर्गत आता है। बाबा नैना सिंह जी का गुरुद्वारा अमृतसर में बिबे कसार नदी के तट पर स्थित है।

जत्थेदार सरदार जस्सा सिंह आहलूवालिया

चौथे जत्थेदार

जत्थेदार सरदार जस्सा सिंह आहलूवालियाबुद्धदल के चौथे जत्थेदार सरदार जस्सा सिंह आलुवालिया का जन्म मई 1718 की तीसरी तारीख को लाहौर (पाकिस्तान) जिले के एक गांव आलु में हुआ था। उनके पिता सरदार बदर सिंह जी कलाल थे। 1723 में बदर सिंह जी का निधन हो गया। 1723 में वे अपनी मां के साथ माता सुंदर कौर जी के पास रहने के लिए दिल्ली चले गए और 6 साल तक वहीं रहे। उन्होंने नवाब कपूर सिंह जी से नाम लिया और 'जत्थे' में शामिल हो गए। 1738 में वे अपने लोगों के बीच मशहूर हो गए।

14 अक्टूबर 1745 को उन्होंने एक युद्ध में एक जत्थे का नेतृत्व किया। उन्होंने कपूरथला पर हमला किया और उसे जीत लिया और उसे अपनी राजधानी बनाया। 26 अप्रैल 1761 को उन्होंने लाहौर पर विजय प्राप्त की और अपनी मुद्रा जारी की। चूंकि यह अर्थव्यवस्था को सुचारू रूप से चलाने में अधिकार का एक कार्य था।

5 फरवरी 1762 को मलेरकोटला के पास कुपरहिदे गांव में उन्होंने पंथ का नेतृत्व किया और मुसलमानों से हिंदुओं की कई महिलाओं को बचाया। उन्होंने आगे चलकर पूरे खालसा पंथ (उप-समूहों सहित) को 2 प्रमुख समूहों - बुढदल और तरनादल में विभाजित किया।

जत्थेदार नवाब कपूर सिंह जी

तीसरे जत्थेदार

जत्थेदार नवाब कपूर सिंह जीखालसा पंथ के तीसरे जत्थेदार बाबा नवाब कपूर सिंह जी का जन्म 1697 को कलोका नामक गांव, जिला शेखूपुरा (पाकिस्तान) में चौधरी दलीप सिंह विर्क (एक जाट) के घर में हुआ था। उन्होंने अपने पिता और भाई के साथ अमरता और ज्ञान का अमृत पिया और संत बन गए। 1726 में वे बाबा दरबारा सिंह जी के जत्थे में शामिल हो गए। 1733 में उन्होंने फैजुलपुर पर विजय प्राप्त की और इसका नाम बदलकर सिंहपुर रखा। उसी वर्ष उन्हें "नवाब" की उपाधि दी गई। 1734 में उन्होंने खालसा पंथ को दो समूहों में विभाजित किया, बुड्ढा दल और तरुणादल (इसे आगे 5 अलग-अलग समूहों में विभाजित किया गया)। उन्होंने पूरे पंथ के 12 अलग-अलग उप-समूह भी बनाए। इन समूहों के नेताओं में बही जस्सा सिंह और बही थराज सिंह जी का नाम था। वे 20 साल तक जत्थेदार रहे। 1753 में उनक�� निधन हो गया। उनका गुरुद्वारा बाबा ताल के पास स्थित है।

जत्थेदार बाबा दरबारा सिंह जी

द्वितीय जत्थेदार

खालसा पंथ के दूसरे जत्थेदार बाबा दरबारा सिंह जी का जन्म डल नामक गांव में हुआ था। बाबा दरबारा सिंह और घरबारा सिंह भाई नानू सिंह जी के दो बेटे थे, जिनके पूर्वज गुरु हरगोबिंद के परिवार से थे। 12 साल की उम्र में वे आनंदपुर साहिब में शिरी गुरु गोबिंद महाराज के पास चले गए। 16 साल की उम्र में उन्हें दीवान का पद मिला। उन्होंने 16 साल तक गुरु जी क�� सेवा की और 12 साल तक शिरी अकाल तख्त के जत्थेदार भी रहे। वे 90 साल तक लंबे समय तक जीवित रहे। अपनी मृत्यु से पहले उन्होंने अपनी जत्थेदारी अपने उत्तराधिकारी नवाब कपूर सिंह जी को सौंप दी। वे 1734 में शहीद हो गए। उनका गुरुद्वारा कहलावा गांव में स्थित है।

जत्थेदार बाबा बिनोद सिंह जी

प्रथम जत्थेदार

खालसा पंथ के पहले जत्थेदार और गुरु अंगद देव जी (सिखों के दूसरे गुरु) की 7वीं पीढ़ी से थे। वे हर युद्ध में बाबा बंदा सिंह बहादुर के साथ रहे और सेना का नेतृत्व किया। गुरदास नंगल की लड़ाई में बाबा विनोद सिंह बाल-बाल बच गए, जबकि दुर्भाग्य से बाबा बंदा सिंह बहादुर को कैद कर लिया गया और उन्हें शहीद कर दिया गया। बाबा विनोद सिंह भी एक युद्ध में अपनी सेना का नेतृत्व करते हुए शहीद हो गए थे। उनका गुरुद्वारा सियालकोट (पाकिस्तान) में स्थित है।

यह सामग्री मूल रूप से यहाँ प्रकाशित हुई थी!

#baba budha dal #budha dal head #leader budha dal #leader of the shiromani panth akali budha dal

0 notes

budhadal · 29 days ago

Text

Warrior Saint – The Journey of Jathedar Baba Balbir Singh Ji

Rooted in Gurbani and masterful in traditional Sikh martial arts, Jathedar Baba Balbir Singh Ji lives the ideals of Guru Sahib through action and service. Upholding the timeless principles of the Nihang tradition, he embodies humility, discipline, and unwavering devotion to Panthic Seva — inspiring Sikh youth around the world.

👉 Discover Baba Ji’s spiritual journey and his tireless dedication to the Guru’s cause.

#baba budha dal #budha dal head #leader budha dal #leader of the shiromani panth akali budha dal

0 notes

budhadal · 1 month ago

Text

Jathedars of Budha Dal – Historical Sikh Leadership Lineage

Jathedar Baba Balbir Singh Ji Akali

14 th and the Current Jathedar of Shiromani Panth Akali Budha Dal

Born in Patiala in the year 1964, Baba Balbir Singh Ji Akali 96 Crori (Krori) was sworn in as the 14th Jathedar of Budha Dal by his predecessor Singh Sahib Baba Santa Singh Ji. Baba Balbir Singh Ji Akali 96 Crori is a son of Baba Assa Singh Ji and Bibi Kulwant Kaur. He is a well versed and a dynamic leader with a vision to take Budha Dal to the new heights. He joined Budha Dal when he was 10 years old and was a Hajoori Swak from 1977-1996.

He trained many of the Punjab Police personnel in Horse Riding and other martial arts. He is actively taking forward the activities started by predecessor. May Wahe Guru bless him with a long and a cheerful life to lead the Budhadal well into the new horizons.

Jathedar Singh Sahib Baba Santa Singh Ji

13th Jathedar

96 Crori Singh Sahib Baba Santa Singh, the 13th Jathedar was born in 1928. Son of Sardar Baghwan Singh and his mother Pritpal Kaur, belongs to the village Kila Miya Singh (Distt. Gujranwala, now in Pakistan). At the age of 10, he joined Budhadal and served it under the leadership of Baba Chet Singh Sahib. He started a printing press at Guru Da Bagh, at Ananadpur Sahib to propegate the message of Guru(s). He got published many religious literature(s) and distributed them among the common people, free of cost. Now all publications are printed from Patiala. He has started, a monthly magazine (rasala) of Nihang’s (Nihang Singh Sandesh).

He was actively involved in getting a factory started in Patiala that is making various types of shastras for the entire Nihang community. Factory makes Swords and Bhala’s (Zepline). He appreciates and supports all the technically qualified persons, who comes for the help. Many Gurudwaras and Sarovars are also being constructed under the able guidance of him. He has kept the old saying of the gurus by providing Langar to the general public at various gurduwaras under a very soothing environment. He has bought many acres of land to serve his own community as well.

Jathedar Baba Chet Singh Ji

12th Jathedar

Baba Chet Singh was born in 1914, son of Sardar Gurdit Singh and his mother was Pradhan Kaur Sabo (from Talwandi). He served the Jatha with heart and soul. He bought a piece of land, in front of Anandpur Sahib Railway station, from the Sodhies and named it as Guru Da Bagh (Guru’s Park). He lead a normal life spanning 54 years and passed away in 1968. His gurudwara is located in Damdama Sahib, the place of his birth.

Baba Sahib Ji Kaladhari

11th Jathedar

Baba Sahib ji Kaladhari was born in 1876, son of Kishan Singh and his mother was Athar Kaur. He graduated from Lahore and became the first Tehsildar of Patiala. After leaving his first job, he joined the Budhadal, later on he became the Jathedar of Akal Takht. He suffered lot of injuries during his Jathedari. Britishers imprisoned him and his Jatha, thinking that, he must be hatching a conspiracy to turn the British Empire. Baba Sohan Singh served him, during the captivity period. He lead a normal life spanning 66 years and passed away in 1942. His Gurudwara is located in Amritsar, near the burj of Akali Phula Singh.

Jathedar Baba Teja Singh Ji

10th Jathedar

Baba Teja Singh was born in 1839, son of Khazan Singh, and his mother was Sugo from Rawalpindi (Pakistan). He became the Jathedar of Budhadal in 1907. He used to perform Kirtan in a very un-usual manner by banging kada with glass. He remained as the Jathedar of Budhadal for 22 years. He lead a normal life spanning 90 years and passed away in 1929. His Gurudwara is located in Amritsar, near the burj of Akali Phula Singh.

Jathedar Baba Gian Singh Ji

9th Jathedar

Born in Mulanpur, Baba Gian Singh Ji came from a Deol family. The town from where he came from had a common cast of Tatlay. He along with his friend Baba Prem Singh came to Punjab after getting baptized. Baba Fathay Singh of Mahilpur, who was a well renowned Nihang Singh in Punjab gave five highly precious horses to Baba Gian Singh Ji as a sign of friendship. Baba Gian Singh Ji was given full support by Fathay Singh Ji to form a strong Sikh foundation in the Punjab. Before Baba Gian Singh Ji came to Punjab, Baba Fateh Singh Ji and Baba Sadhu Singh Ji had got back the Shad Bagh from the Sodhies. Now the fourth generation of Baba Gian Singh Ji is now taking care of Shahid Bagh.

During the reign of Baba Gian Singh Ji people in general were sawing tobacco, Baba Ji didn’t liked what they were doing for their earnings. He refused to take any eatables from these people. He advised that they should stop cultivating tobacco, instead they should produce other eatables and that would yield a healthier food. He had enough persuasive power to mould the entire general public to what he liked. The Gurudawara of Baba Gian Singh Ji is located at Sahib Shahid Bagh, Anandpur Sahib.

Jathedar Baba Prahlad Singh Ji

8th Jathedar

The eighth Jathedar of Budha dal Baba Prahlad Singh Ji was a son of Sardar Jagat Singh and Sardarni Bishan Kaur. In the year 1846 he was assigned as the jathedar of the Budhadal. He was one of the most successful Jathedar of his own time. During his reign he became the Jathedar of Akal Takhat also. Later during his reign as a Jathedar Baba Ji was attacked by Baba Ala Singh, for which the former had to response. They fought a very heavy war in which both of them were executed. After their death rioting became one of the most ever changing scenario. Military was brought in to control Singhs – many were killed and wounded during these riots and some were taken prisoners and were jailed in Hyderabad fort. Few who survived were hiding in the woods.

Some of the Sikhs remained under the Hukum of Guru and remained near to Hajur Sahib and Sikhs who were not involved in these rioting in Punjab kept the love for peace and prosperity flowing through the generations. Gurudwara of Baba Ji is situated near the Gurudwara of Baba Nidhan Singh Ji at Shri Abchal Sahib.

Jathedar Baba Hanuman Singh Ji

7th Jathedar

The seventh jathedar of Budhadal was born in 1756 in a village Naurang Singh Wala, Distt. Zira. Baba Hanuman fought his battle in 1845 against the British. He proved too much for the British. Many British soldiers were killed during this battle. As he returned to Patiala along with his army he was fired at by the British cannons and 1500 Sikhs were killed. However, Baba Hanuman Singh managed to escape unhurt and reached Ghudam and fought another battle with the British. In the battle of Kumbada (Suhana) he was executed along with 500 other Sikh soldiers. During his appointment as the jathedar of Budhadal he also served the Akal Takhat (Amritsar). His gurudwara is situated in Suhana.

Jathedar Akali Phula Singh Ji Jathedar Akali Phula Singh Ji

6th Jathedar

The sixth Jathedar of Budhadal was born on the 14th Day of January 1761 in a village Sinha. His father was sardar Ishwar Singh died when he was just 9 years old. Akali Phula Singh Ji got baptised from Baba Naina Singh Ji and remained with him at Anandpur Sahib. In 1800AD he came to Amritsar and fought a war with the cruel Shiat Muslim in 1809. He fought many other battle(s) with the Muslim rulers in alliance with Maharaja Ranjit Singh ji.

In the battle of Naushire in 1823 he was sacrificed. His gurduwara is situated on the banks of river Loonday. When he was sacrificed he was a Jathdar of Akal Takhat.

Jathedar Baba Naina Singh Ji

5th Jathedar

The fifth Jathedar Baba Naina Singh ji came into the Budhadal at the age of 20 years. His brother was Bhup Singh who was also a saint at that time and had two sons – Chidth Singh and Kharagh Singh. Kharagh Singh remained with Baba Naina Singh ji. Baba Naina Singh, who was born in a village named KhudiKurd, near Barnala belonged to a Sidhu family. Kudi Khurd was established under a queen named Rani Chand Kaur, wife of a great king Ala Singh. Khudi Khurd comes under distt. Sangrur. Gurdwara of Baba Naina Singh Ji is situtated on the banks of river Bibay Kasar in Amritsar.

Jathedar Sardar Jassa Singh Ahluwalia

4th Jathedar

Jathedar Sardar Jassa Singh AhluwaliaThe fourth Jathedar of Budhadal Sardar Jassa Singh Aluwalia was born on the third day of May 1718 in a village Alu, Distt. Lahore (Pakistan). His father was (Sardar Badar Singh Ji Kalal). In 1723, Badar Singh Ji passed away. In 1723, he along with his mother went to Delhi to stay with Mata Sunder Kaur Ji, and stayed there for 6 years. He beptised himself from Nawab Kapoor Singh Ji and joined the ‘Jatha’. In 1738, he became famous among his people.

On 14th Oct. 1745, he lead one Jatha in a battle. He attacked Kapurthala and conqured it, and made it his capital. On the 26th April 1761, he conqured Lahore and floated his own currency. As this was one of the act of authority in making the economy flow.

On the 5th of Feb 1762 in a village Kuparhidhe near Malerkotla, he lead the Panth and rescued many womens of Hindus from the Muslim. He further divided the entire Khalsa panth (including the sub-groups) into 2 major groups – Budhadal and Tarnadal.

Jathedar Nawab Kapoor Singh Ji

3rd Jathedar

Jathedar Nawab Kapoor Singh JiThe third jathedar of the Khalsa Panth, Baba Nawab Kapoor Singh Ji was born on 1697, in a village named Kaloka, Distt Shekupura (Pakistan), in a house of Chowdhary Dalip Singh Virk (a Jat). He along with his father and brother had nectar (amrit), the draught of immortality and knowledge sublime, and became a saint. In 1726, he joined the jatha of Baba Darbara Singh Ji.

In 1733, he conqured Faizulpur and re-named it as Singhpur. In the same year, he was entitled “Nawab”. In 1734, he divided the Khalsa Panth into two groups,

Budha Dal and Tarunadal (it was further divided into 5 different groups). He also formed 12 different sub-groups of the entire panth. Bahi Jassa Singh and Bahi Thraj Singh ji were named as among the leaders of these groups. He remained as the jathedar for a period of 20 years. He passed away in 1753. His gurudwara is situated near Baba Tal.

Jathedar Baba Darbara Singh Ji

2nd Jathedar

The second jathedar of the Khalsa Panth,Baba Darbara Singh ji was born in a village known as Dal. Baba Darbara Singh and Gharbara Singh were two sons of Bhai Nanu Singh ji, whose forefather belonged to Guru Hargobind’s family. At the age of 12, he went to Shiri Guru Gobind Maharaj at Anandpur Sahib At the age of 16, he was entitled as Diwan. He served Guru ji for the16 years and also became the jathedar of Shiri Akal Takht for 12 years. He had a long life for 90 years. Before his death, he handed over his jathedari to his successor Nawab Kapoor Singh ji. He was martyred in 1734. His gurudwara is situated in a village Kahlawa.

Jathedar Baba Binod Singh Ji

1st Jathedar

The first jathedar of the Khalsa Panth and was from the 7th generation of Guru Angad Dev Ji (2nd Guru of the Sikhs). He accompanied Baba Banda Singh Bahadur in every battle and lead the army by front. In the battle of Gurdas Nangal Baba Vinod Singh had a narrow escape while unfortunately Baba Banda Singh Bahadur was imprisoned and was matyared. Baba Vinod Singh too was matyared while leading his army in a battle. His gurdwara is situated in Sialkot (Pakistan).

This content was originally published HERE!

#baba budha dal #budha dal head #leader budha dal #leader of the shiromani panth akali budha dal

0 notes

budhadal · 1 month ago

Text

A Saint with the Sword – The Life of Jathedar Baba Balbir Singh Ji

With a heart full of Gurbani and hands skilled in ancient weaponry, Jathedar Baba Balbir Singh Ji exemplifies the teachings of Guru Sahib. He leads by example, maintaining traditional Nihang values in a modern world. His humility, discipline, and commitment to Panthic Seva are a guiding light for Sikh youth across the globe.

👉Learn about Baba Ji’s spiritual path and dedication to Guru’s mission.

#baba budha dal #budha dal head #leader budha dal #leader of the shiromani panth akali budha dal

0 notes

budhadal · 2 months ago

Text

बुड्ढा दल - गुरु के मार्ग के शाश्वत संरक्षक

बुड्ढा दल की वंशावली श्री गुरु हरगोबिंद साहिब जी के समय अकाल सेना के निर्माण से जुड़ी है। बाबा बुड्ढा जी को परंपरा के सबसे प्रमुख सिखों में से एक माना जाता है, वे श्री गुरु नानक देव जी के सबसे करीबी शिष्यों में से एक थे और उन्होंने पहले छह सिख गुरुओं की सेवा की थी। जब बाबा बुड्ढा जी छठे गुरु का अभिवादन करने के लिए घोड़े पर सवार सिख योद्धाओं के साथ ग्वालियर किले में पहुंचे, तो श्री गुरु हरगोबिंद साहिब बहुत प्रसन्न हुए और उन्होंने निम्नलिखित वरदान दिया;

जब श्री गुरु गोबिंद सिंह जी ने बाबा बंदा सिंह बहादुर के साथ खालसा पंथ को नांदेड़ से पंजाब भेजा, तो बाबा बिनोद सिंह को दल खालसा, खालसा सेना का जत्थेदार चुना गया। बाबा बिनोद सिंह श्री गुरु अंगद देव जी (दूसरे सिख गुरु) के परिवार की सातवीं पीढ़ी के थे, और उन्होंने सक्रिय रूप से श्री गुरु गोबिंद सिंह जी की सेवा की थी। जब श्री गुरु गोबिंद सिंह जी के प्रति वफादार निहंग सिंहों और बाबा बंदा बहादुर के प्रति वफादार सिखों के बीच मतभेद पैदा हो गए, तो बाबा बिनोद सिंह के नेतृत्व में निहंग सिंह खालसा की सच्ची परंपराओं को जीवित रखने के लिए दूसरों के साथ अलग हो गए। वे तत (सच्चे) खालसा के रूप में जाने गए जबकि बाबा बंदा बहादुर के प्रति वफादार समूह को बंदाई खालसा के रूप में जाना जाता था। बाबा बंदा सिंह बहादुर की शहादत के साथ, खालसा जल्द ही फिर से एकजुट हो गया जब नवाब कपूर सिंह ने खालसा का नेतृत्व संभाला तो गुरु की सक्रिय सेवा करने वाले सिखों की वंशावली को औपचारिक रूप से बुड्ढा दल के रूप में संस्थागत रूप दिया गया। ज्ञानी सुलूखान सिंह 1773 में हुई इस प्रक्रिया पर टिप्पणी करते हैं;

यह उल्लेखनीय है कि बुड्ढा दल ने आज भी इनमें से कुछ प्रमुख ऐतिहासिक घटनाओं से मूल निशान साहिब (युद्ध के मानक) को अपने पास रखा है, जो उनके निरंतर गुरु द्वारा नियुक्त वंश की निशानी है। इनमें बाबा बुड्ढा जी की ग्वालियर यात्रा से एक निशान साहिब और नवाब कपूर सिंह के काल से बुड्ढा दल निशान साहिब शामिल हैं।

बुड्ढा दल सिखों के पांचवें मोबाइल सिंहासन (पंजवान तख्त) के रूप में कार्य करता था। अकाल तख्त, पटना साहिब, केसगढ़ साहिब और हजूर साहिब चार स्थिर तख्त साहिब हैं। उनके रखरखाव के लिए चालदा वहीर थे - एक चलता-फिरता शिविर जो अपना पूरा समय एक ऐतिहासिक तीर्थस्थल से दूसरे तीर्थस्थल पर जाने में बिताते थे, यह सुनिश्चित करते हुए कि ऐसा करने के लिए नियुक्त व्यक्ति अपने सौंपे गए गुरुद्वारा साहिब में कर्तव्यों का ठीक से पालन कर रहे हैं। आज भी बुड्ढा दल में एक स्थिर इकाई और एक चालदा वहीर शामिल हैं जो भारत भर में घूम-घूम कर सिख धर्म का संदेश फैलाते हैं और गुरु के ऐतिहासिक तीर्थस्थलों का दौरा करते हैं, जिनमें से कई अभी भी बुड्ढा दल की देखरेख में हैं।

बुड्ढा दल का सर्वोच्च नेतृत्व अकाली फूला सिंह के समय में अधिक स्पष्ट था, जिन्होंने सिख साम्राज्य के महाराज रनजीत सिंह के शासनकाल के दौरान भी सिख धर्म से संबंधित मामलों में पूर्ण अधिकार का प्रयोग किया। सिख काश्तकारों के उल्लंघन के लिए भूमि के राजा, महान महाराजा रनजीत सिंह को कोड़े मारने का उनका आदेश इस तथ्य की पुख्ता पुष्टि करता है। कई यूरोपीय पर्यवेक्षकों ने भी निहंग सिंहों के सर्वोच्च अधिकार पर टिप्पणी की;

अधिकार की अपनी स्थिति के कारण ही बुड्ढा दल को शिरोमणि (सबसे उच्च) शब्द दिया जाता है। हाल के दिनों में यह शब्द व्यापक रूप से शिरोमणि गुरुद्वारा प्रबंधक कमेटी (एसजीपीसी) के साथ जुड़ गया है, जिन्हें 1920 के दशक में पंजाब में ब्रिटिश शासन के दौरान विभिन्न गुरुद्वारों की जिम्मेदारियों का प्रबंधन करने के लिए सौंपा गया था। अपने तुलनात्मक रूप से छोटे इतिहास में उन्होंने सिख धर्म की मुख्यधारा से बुड्ढा दल और इसकी ऐतिहासिक विरासत के प्रभाव को हटाने के लिए कई प्रयास किए हैं। दशकों से वे जमीन, संपत्ति और धार��मिक अधिकारों को सुरक्षित करने के लिए अदालतों की मदद ले रहे हैं। अपनी स्थापना के बाद से ही उन्होंने एक समानांतर बुड्ढा दल स्थापित करने का प्रयास करके बुड्ढा दल को अपने अधीन लाने की कोशिश की है।

अकाल तख्त के जत्थेदार चुने गए पूर्व एसजीपीसी ज्ञानी कृपाल सिंह तख्त साहिबों के संबंध में निहंगों की ऐतिहासिक स्थिति पर ध्यान देते हैं;

'बाबा अकाली फूला सिंह की शहादत के बाद बाबा हनुमान सिंह बुड्ढा दल के अगले जत्थेदार बने। उनके बाद बाबा प्रहलाद सिंह, बाबा ज्ञान सिंह ने बुड्ढा दल के जत्थेदार के पद पर काम किया। हालांकि, उनके समय की ऐतिहासिक जानकारी का अभाव है। श्री अकाल तख्त साहिब, श्री केसगढ़ साहिब और तख्त श्री दमदमा साहिब के मुख्य ग्रंथी निहंग तरीके से कपड़े पहनते थे। हम यह बता सकते हैं कि तख्तों का प्रबंधन और नियंत्रण बुड्ढा दल के जत्थेदार के हाथों में था। बुड्ढा दल पंजाब के सभी ऐतिहासिक गुरुद्वारों की देखभाल करता था और धार्मिक परंपराओं और रीति-रिवाजों के संरक्षण पर ध्यान देता था। वे दीक्षा समारोह आयोजित करने और सिख धर्म का प्रचार करने के लिए भी जिम्मेदार थे। चूंकि वे हमेशा चलते रहते थे, इसलिए सिख तख्त साहिबों का सामान्य संचालन और यह सुनिश्चित करना कि सिख शिक्षाओं का सही तरीके से पालन किया जाए, वहां के मुख्य ग्रंथी की जिम्मेदारी थी। (श्री अकाल तख्त साहिब अते जत्थेदार साहिबान, पृष्ठ 57)

यह भी अच्छी तरह से प्रमाणित है कि तख्त श्री हजूर साहिब और तख्त श्री पटना साहिब के वरिष्ठ पुजारी निहंग सिंह थे। संप्रदाय, सिख धर्म में पारंपरिक आदेश जिनकी संस्थाएँ श्री गुरु गोबिंद सिंह जी के समय मौजूद थीं, अभी भी बुद्ध दल की श्रेष्ठता को मान्यता देते हैं। निर्मल संप्रदाय के एक प्रमुख सदस्य संत नाहर सिंह निर्मला कहते हैं;

‘बुड्ढा दल ही असली खालसा है। श्री गुरु गोबिंद सिंह जी ने बाबा बिनोद सिंह जी को खालसा पंथ का मुखिया बनाया, उनके बाद बाबा दरबारा सिंह और फिर नवाब कपूर सिंह ने उन्हें बुड्ढा दल नाम दिया। वे दसवें गुरु द्वारा नियुक्त गुरु खालसा पंथ हैं। बुड्ढा दल शिरोमणि पंथ है, जब भी किसी जत्थे (समूह) या संप्रदाय के प्रमुख का चयन करना होता था, तो नियुक्ति का अधिकार केवल बुड्ढा दल के पास होता था।’ (ऑडियो रिकॉर्डिंग, मई 2008)

हालाँकि औपचारिक रूप से बुड्ढा दल के नाम से 1730 के दशक से ही जाना जाता है, जत्थेदारों की वंशावली बाबा बिनोद सिंह जी से शुरू हुई। उल्लेखनीय रूप से श्री गुरु हरगोबिंद साहिब जी ने बुड्ढा दल के गठन में महत्वपूर्ण भूमिका निभाई थी और श्री गुरु गोबिंद सिंह जी ने खुद खालसा सेनाओं के कमांडर के रूप में काम किया था। बाबा बिनोद सिंह को बुड्ढा दल का पहला जत्थेदार माना जाता है क्योंकि यह वे ही थे जिन्हें श्री गुरु गोबिंद सिंह जी ने खालसा पंथ की कमान सौंपी थी और उन्हें गुरु खालसा पंथ का प्रमुख बनाया था। 1730 के दशक में दल खालसा से तत खालसा और फिर बुड्ढा दल के रूप में जाना जाता है, सिख गुरुओं से अपनी अखंड वंशावली के साथ इस आंदोलन का नेतृत्व खालसा पंथ की सेवा करने वाले कई सबसे प्रसिद्ध योद्धा संतों ने किया है। बाबा बुड्ढा जी को व्यापक सूची के रूप में देखा जाता है। जत्थेदारों को 96 करोड़ी के रूप में जाना जाता है, जिसका अर्थ है 960 मिलियन खालसा सेना का प्रभारी, जो माना जाता है कि खालसा राज के समय मौजूद होगा। सिख धर्म में 96 करोड़ शब्द विशेष रूप से जत्थेदारों बुड्ढा दल के लिए आरक्षित है, जिन्हें क्रमशः;

जत्थेदार बाबा बिनोद सिंह जी

जत्थेदार बाबा दरबारा सिंह जी

जत्थेदार बाबा नवाब कपूर सिंह जी

जत्थेदार बाबा जुस्सा सिंह जी आहुलवाला (सुल्तान उल क़ौम)

जत्थेदार अकाली बाबा नैना सिंह जी

जत्थेदार अकाली बाबा फूला सिंह जी

जत्थेदार अकाली बाबा हनुमान सिंह जी

जत्थेदार बाबा प्रहलाद सिंह जी

जत्थेदार बाबा ज्ञाना सिंह जी

जत्थेदार बाबा तेजा सिंह जी

जत्थेदार बाबा साहिब सिंह जी कलाधारी

जत्थेदार बाबा चेत सिंह जी

जत्थेदार बाबा संता सिंह जी

जत्थेदार बाबा बलबीर सिंह जी अकाली (बुड्ढा दल के वर्तमान जत्थेदार)

बुड्ढा दल आज भी गुरु के संदेश का प्रचार करता है और सिख समुदाय में मार्शल भावना का संचार करता है। बुड्ढा दल स्कूल और अन्य शैक्षणिक संस्थान तथा प्रिंटिंग प्रेस खोलकर समाज के लिए योगदान दे रहा है। इसके सदस्य पूरे भारत में नियमित रूप से धार्मिक उपदेश देते हैं और अब यह एक स्थापित अंतरराष्ट्रीय संगठन है।

यह सामग्री मूलतः यहां प्रकाशित हुई थी!

#baba budha dal #budha dal head #leader budha dal #leader of the shiromani panth akali budha dal

0 notes

budhadal · 2 months ago

Text

Budha Dal: The Timeless Legacy of the Guru Khalsa Panth

Discover the legacy of Budha Dal – the timeless warrior-saint tradition of the Guru Khalsa Panth. From its divine origins under Guru Hargobind Sahib Ji to its role as the fifth Takht of Sikhism, Budha Dal upholds the spiritual, martial, and historical essence of Sikh heritage. Explore its unbroken leadership, fearless Nihang warriors, and modern contributions to Sikh society.

#baba budha dal #budha dal head #leader budha dal #leader of the shiromani panth akali budha dal

0 notes

budhadal · 2 months ago

Text

ਬੁੱਢਾ ਦਲ - ਗੁਰੂ ਦੇ ਮਾਰਗ ਦੇ ਸਦੀਵੀ ਰਖਵਾਲੇ

ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਦੀ ਵੰਸ਼ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਅਕਾਲ ਸੈਨਾ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਬਾਬਾ ਬੁੱਢਾ ਜੀ ਨੂੰ ਪਰੰਪਰਾ ਦੇ ਮੋਹਰੀ ਸਿੱਖਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਨੇੜਲੇ ਚੇਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਨ ਅਤੇ ਪਹਿਲੇ ਛੇ ਸਿੱਖ ਗੁਰੂਆਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਬਾਬਾ ਬੁੱਢਾ ਜੀ ਛੇਵੇਂ ਗੁਰੂ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕਰਨ ਲਈ ਘੋੜਿਆਂ 'ਤੇ ਬੈਠੇ ਸਿੱਖ ਯੋਧਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਗਵਾਲੀਅਰ ਕਿਲ੍ਹੇ ਪਹੁੰਚੇ, ਤਾਂ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹੋਏ ਅਤੇ ਹੇਠ ਲਿਖਿਆ ਵਰਦਾਨ ਦਿੱਤਾ;

ਜਦੋਂ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਬਹਾਦਰ ਦੇ ਨਾਲ ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ ਨੂੰ ਨੰਦੇਰ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬ ਭੇਜਿਆ, ਤਾਂ ਬਾਬਾ ਬਿਨੋਦ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਦਲ ਖਾਲਸਾ, ਖਾਲਸਾ ਫੌਜ ਦਾ ਜਥੇਦਾਰ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ। ਬਾਬਾ ਬਿਨੋਦ ਸਿੰਘ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ (ਦੂਜੇ ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ) ਦੀ ਸੱਤਵੀਂ ਪੀੜ੍ਹੀ ਵਿੱਚੋਂ ਸਨ, ਅਤ�� ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੀ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਨਿਹੰਗ ਸਿੰਘਾਂ ਅਤੇ ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਬਹਾਦਰ ਦੇ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਸਿੱਖਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਮਤਭੇਦ ਪੈਦਾ ਹੋਏ, ਤਾਂ ਬਾਬਾ ਬਿਨੋਦ ਸਿੰਘ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਨਿਹੰਗ ਸਿੰਘਾਂ ਨੇ ਖਾਲਸਾ ਦੀਆਂ ਸੱਚੀਆਂ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਾ ਰੱਖਣ ਲਈ ਦੂਜਿਆਂ ਦਾ ਸਾਥ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। ਉਹ ਤੱਤ (ਸੱਚੇ) ਖਾਲਸਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਣ ਲੱਗੇ ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਬਹਾਦਰ ਦੇ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਬੰਦਈ ਖਾਲਸਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਬਹਾਦਰ ਦੀ ਸ਼ਹਾਦਤ ਨਾਲ, ਖਾਲਸਾ ਜਲਦੀ ਹੀ ਦੁਬਾਰਾ ਇੱਕਜੁੱਟ ਹੋ ਗਿਆ। ਬਾਬਾ ਬਿਨੋਦ ਸਿੰਘ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਨਿਮਰ ਅਤੇ ਸਿਆਣੇ ਬਾਬਾ ਦਰਬਾਰਾ ਸਿੰਘ ਨੇ ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਉਹ ਸਮਾਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਨਵਾਬ ਕਪੂਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਖਾਲਸਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਸੰਭਾਲੀ ਤਾਂ ਗੁਰੂਆਂ ਦੀ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਵੰਸ਼ ਨੂੰ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਵਜੋਂ ਸੰਸਥਾਗਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਗਿਆਨੀ ਸੁਲੱਖਣ ਸਿੰਘ 1773 ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਬਾਰੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਦੇ ਹਨ;

ਇਹ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਅਜੇ ਵੀ ਇਹਨਾਂ ਕੁਝ ਮੁੱਖ ਇਤਿਹਾਸਕ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੇ ਮੂਲ ਨਿਸ਼ਾਨ ਸਾਹਿਬ (ਲੜਾਈ ਦੇ ਮਿਆਰ) ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਿਰੰਤਰ ਗੁਰੂ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਵੰਸ਼ ਦੇ ਸੰਕੇਤ ਵਜੋਂ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬਾਬਾ ਬੁੱਢਾ ਜੀ ਦੀ ਗਵਾਲੀਅਰ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਨਵਾਬ ਕਪੂਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦਾ ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਨਿਸ਼ਾਨ ਸਾਹਿਬ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਪੰਜਵੇਂ ਮੋਬਾਈਲ ਤਖਤ (ਪੰਜਵਾਂ ਤਖ਼ਤ) ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਸੀ। ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ, ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ, ਕੇਸਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਹਜ਼ੂਰ ਸਾਹਿਬ ਚਾਰ ਸਥਿਰ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਲਈ ਚਲਦਾ ਵਹੀਰ ਸੀ - ਚਲਦਾ ਡੇਰਾ ਜੋ ਆਪਣਾ ਸਾਰਾ ਸਮਾਂ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਅਸਥਾਨ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਅਸਥਾਨ ਤੱਕ ਜਾਣ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਸਨ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੌਂਪੇ ਗਏ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬਾਨ ਵਿੱਚ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਡਿਊਟੀਆਂ ਨਿਭਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਅੱਜ ਵੀ ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਥਿਰ ਇਕਾਈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਚਲਦਾ ਵਹੀਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜੋ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਫੈਲਾਉਣ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ ਭਾਰਤ ਭਰ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਜੇ ਵੀ ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਹਨ।

ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਦੀ ਸਰਵਉੱਚ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਅਕਾਲੀ ਫੂਲਾ ਸਿੰਘ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਧੇਰੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਿੱਖ ਰਾਜ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ ਵੀ, ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਅਧਿਕਾਰ ਵਰਤਿਆ ਸੀ। ਸਿੱਖ ਕਿਰਾਏਦਾਰਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਧਰਤੀ ਦੇ ਰਾਜੇ, ਮਹਾਨ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਕੋਰੜੇ ਮਾਰਨ ਦਾ ਉਸਦਾ ਹੁਕਮ ਇਸ ਤੱਥ ਦੀ ਪੱਕੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਨਿਰੀਖਕਾਂ ਨੇ ਨਿਹੰਗ ਸਿੰਘਾਂ ਦੇ ਸਰਵਉੱਚ ਅਧਿਕਾਰ 'ਤੇ ਵੀ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ;

ਇਹ ਆਪਣੀ ਅਧਿਕਾਰ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੀ ਹੈ ਕਿ ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਲਈ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ (ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ) ਸ਼ਬਦ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ (SGPC) ਨਾਲ ਵਿਆਪ�� ਤੌਰ 'ਤੇ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ 1920 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ, ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨ ਲਈ ਸੌਂਪਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਆਪਣੇ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਛੋਟੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਵਿਰਾਸਤ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੀ ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਤੋਂ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਉਹ ਜ਼ਮੀਨ, ਜਾਇਦਾਦ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਨ ਲਈ ਅਦਾਲਤਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ। ਆਪਣੀ ਸਿਰਜਣਾ ਤੋਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਸਮਾਨਾਂਤਰ ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਕੇ ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਨੂੰ ਇਸਦੇ ਵਿੰਗ ਹੇਠ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ।

ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਜਥੇਦਾਰ ਗਿਆਨੀ ਕਿਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬਾਨ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਨਿਹੰਗਾਂ ਦੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦੇ ਹਨ;

'ਬਾਬਾ ਅਕਾਲੀ ਫੂਲਾ ਸਿੰਘ ਦੀ ਸ਼ਹਾਦਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬਾਬਾ ਹਨੂੰਮਾਨ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਦੇ ਅਗਲੇ ਜਥੇਦਾਰ ਵਜੋਂ ਸਹੁੰ ਚੁਕਾਈ ਗਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬਾਬਾ ਪ੍ਰਹਿਲਾਦਾ ਸਿੰਘ, ਬਾਬਾ ਗਿਆਨਾ ਸਿੰਘ ਨੇ ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਦੇ ਜਥੇਦਾਰ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਦੀ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਬਾਰੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ। ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ, ਸ੍ਰੀ ਕੇਸਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਦਮਦਮਾ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਗ੍ਰੰਥੀ ਨਿਹੰਗ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਜੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਅਸੀਂ ਇਹ ਦੱਸਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹਾਂ ਕਿ ਤਖ਼ਤਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਦੇ ਜਥੇਦਾਰ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਾਰੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦਿੰਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਛਕਾਉਣ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਲਈ ਵੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਸਨ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹਮੇਸ਼ਾ ਗਤੀਸ਼ੀਲ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ, ਸਿੱਖ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬਾਨ ਦਾ ਆਮ ਸੰਚਾਲਨ ਅਤੇ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਕਿ ਸਿੱਖ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ, ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਗ੍ਰੰਥੀ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸੀ। (ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਜਥੇਦਾਰ ਸਾਹਿਬਾਨ, ਪੰਨਾ 57)

ਇਹ ਵੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਜਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਹਜ਼ੂਰ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਪੁਜਾਰੀ ਨਿਹੰਗ ਸਿੰਘ ਸਨ। ਸੰਪ੍ਰਦਾਇ, ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਰਵਾਇਤੀ ਸੰਪਰਦਾਵਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਮੌਜੂਦ ਸਨ, ਅਜੇ ਵੀ ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਦੀ ਉੱਤਮਤਾ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਨਿਰਮਲ ਸੰਪ੍ਰਦਾਇ ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਮੈਂਬਰ ਸੰਤ ਨਾਹਰ ਸਿੰਘ ਨਿਰਮਲਾ ਦੱਸਦੇ ਹਨ;

'ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਅਸਲੀ ਖਾਲਸਾ ਹੈ। ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਬਾਬਾ ਬਿਨੋਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੂੰ ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ ਦਾ ਮੁਖੀ ਬਣਾਇਆ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਾਬਾ ਦਰਬਾਰਾ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਫਿਰ ਨਵਾਬ ਕਪੂਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਰੱਖਿਆ। ਉਹ ਦਸਵੇਂ ਗੁਰੂ ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੁਕਤ ਗੁਰੂ ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ ਹਨ। ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਪੰਥ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਵੀ ਕਿਸੇ ਜਥੇ (ਸਮੂਹ) ਜਾਂ ਸੰਪ੍ਰਦਾਵ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮੁਖੀ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ, ਤਾਂ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਜਿਸ ਕੋਲ ਨਿਯੁਕਤੀ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ।' (ਆਡੀਓ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ, ਮਈ 2008)

ਭਾਵੇਂ 1730 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਇਸਨੂੰ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਜਥੇਦਾਰਾਂ ਦਾ ਵੰਸ਼ ਬਾਬਾ ਬਿਨੋਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਦੇ ਗਠਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਸੀ ਅਤੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਖੁਦ ਖਾਲਸਾ ਫੌਜਾਂ ਦੇ ਸੈਨਾਪਤੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ। ਬਾਬਾ ਬਿਨੋਦ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਜਥੇਦਾਰ ਵਜੋਂ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਉਹੀ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ ਦੀ ਕਮਾਨ ਸੌਂਪੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਗੁਰੂ ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ ਦੇ ਮੁਖੀ ਬਣ ਗਏ ਸਨ। ਤੱਤ ਖਾਲਸਾ ਅਤੇ ਫਿਰ 1730 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਨੂੰ ਦਲ ਖਾਲਸਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਸਿੱਖ ਗੁਰੂਆਂ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਅਟੁੱਟ ਵੰਸ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਲਹਿਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਯੋਧੇ ਸੰਤਾਂ ਨੇ ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਬਾਬਾ ਬੁੱਢਾ ਜੀ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਸੂਚੀ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਥੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ 96 ਕਰੋੜੀ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਭਾਵ 960 ਮਿਲੀਅਨ ਖਾਲਸਾ ਫੌਜ ਦਾ ਇੰਚਾਰਜ ਜੋ ਕਿ ਖਾਲਸਾ ਰਾਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਮੌਜੂਦ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ 96 ਕਰੋੜੀ ਸ਼ਬਦ ਸਿਰਫ਼ ਜਥੇਦਾਰ ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਲਈ ਰਾਖਵਾਂ ਹੈ ਜੋ ਕ੍ਰਮਵਾਰ;

ਜਥੇਦਾਰ ਬਾਬਾ ਬਿਨੋਦ ਸਿੰਘ ਜੀ

ਜਥੇਦਾਰ ਬਾਬਾ ਦਰਬਾਰਾ ਸਿੰਘ ਜੀ

ਜਥੇਦਾਰ ਬਾਬਾ ਨਵਾਬ ਕਪੂਰ ਸਿੰਘ ਜੀ

ਜਥੇਦਾਰ ਬਾਬਾ ਜੱਸਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਆਹੂਲ ਵਾਲੇ (ਸੁਲਤਾਨ ਉਲ ਕੌਮ)

ਜਥੇਦਾਰ ਅਕਾਲੀ ਬਾਬਾ ਨੈਣਾ ਸਿੰਘ ਜੀ

ਜਥੇਦਾਰ ਅਕਾਲੀ ਬਾਬਾ ਫੂਲਾ ਸਿੰਘ ਜੀ

ਜਥੇਦਾਰ ਅਕਾਲੀ ਬਾਬਾ ਹਨੂੰਮਾਨ ਸਿੰਘ ਜੀ

ਜਥੇਦਾਰ ਬਾਬਾ ਪ੍ਰਹਿਲਾਦਾ ਸਿੰਘ ਜੀ

ਜਥੇਦਾਰ ਬਾਬਾ ਗਿਆਨਾ ਸਿੰਘ ਜੀ

ਜਥੇਦਾਰ ਬਾਬਾ ਤੇਜਾ ਸਿੰਘ ਜੀ

ਜਥੇਦਾਰ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਸਿੰਘ ਜੀ ਕਾਲਾਧਾਰੀ

ਜਥੇਦਾਰ ਬਾਬਾ ਚੇਤ ਸਿੰਘ ਜੀ

ਜਥੇਦਾਰ ਬਾਬਾ ਸੰਤਾ ਸਿੰਘ ਜੀ

ਜਥੇਦਾਰ ਬਾਬਾ ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਅਕਾਲੀ (ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਜਥੇਦਾਰ)

ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਅੱਜ ਵੀ ਗੁਰੂਆਂ ਦੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਜਨਤਾ ਵਿੱਚ ਜੰਗਜੂ ਭਾਵਨਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵਿਦਿਅਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਿੰਟਿੰਗ ਪ੍ਰੈਸ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਸਮਾਜ ਪ੍ਰਤੀ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਮੈਂਬਰ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਨਿਯਮਤ ਧਾਰਮਿਕ ਉਪਦੇਸ਼ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਹੁਣ ਇੱਕ ਸਥਾਪਿਤ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਗਠਨ ਹੈ।

ਇਹ ਸਮੱਗਰੀ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇੱਥੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ!

#Baba budha dal #Budha dal head #leader Budha Dal #leader of the Shiromani Panth Akali Budha Dal

0 notes

budhadal · 2 months ago

Text

Jathedar Baba Balbir Singh Ji – Walking in the Footsteps of Gurus

Carrying the sacred traditions of Akaali Fauj, Jathedar Baba Balbir Singh Ji has devoted his life to preserving the Guru’s teachings and the discipline of Nihang Maryada. Whether through leading Gurmat Samagams, preserving ancient weapon arts, or guiding the younger generation, his presence continues to inspire seekers and saints alike. 👉 Witness how Baba Ji dedicates his life to the Guru's path and Nihang tradition.

#Baba budha dal #Budha dal head #leader Budha Dal #leader of the Shiromani Panth Akali Budha Dal

0 notes

budhadal · 2 months ago

Text

Budha Dal– The Eternal Guardians of the Guru’s Path

The lineage of the Budha Dal traces back to the creation of the Akal Sena at the time of Sri Guru Hargobind Sahib Ji. Baba Budha Ji is considered one of the foremost Sikhs within the tradition, they were one of Sri Guru Nanak Dev Ji’s closest disciples and served the first six Sikh Guru’s. When Baba Budha Ji arrived at Gwallior fort, accompanied by Sikh warriors perched on horseback to greet the Sixth Guru, Sri Guru Hargobind Sahib was greatly pleased and granted the following boon;

When Sri Guru Gobind Singh Ji sent the Khalsa Panth with Baba Banda Singh Bahadur to Punjab form Nander, Baba Binod Singh was elected as the Jathedar of the Dal Khalsa, Khalsa army. Baba Binod Singh was of the seventh generation of Sri Guru Angad Dev Ji’s family (second Sikh Guru), and had actively served Sri Guru Gobind Singh Ji. When differences arose between the Nihang Singhs loyal to Sri Guru Gobind Singh Ji and those Sikhs loyal to Baba Banda Bahadur, the Nihang Singhs lead by Baba Binod Singh departed company with the others in order to keep alive the true traditions of the Khalsa. They became known as the Tat (true) Khalsa whereas the group loyal to Baba Banda Bahadur were known as the Bandai Khalsa. With the martyrdom of Baba Banda Singh Bahadur, the Khalsa was soon united again. After Baba Binod Singh, the humble and wise Baba Darbara Singh lead the Khalsa Panth. It was when Nawab Kapoor Singh assumed leadership of the Khalsa that the lineage of the Sikhs who actively served the Guru’s were formally institutionalised as Budha Dal. Giani Slukhan Singh comments on this process which took place in 1773;

It is noteworthy that the Budha Dal still retains the original Nishan Sahib (battle standards) from some of these key historical events as a sign of their continuous Guru ordained lineage. These include a Nishan Sahib from Baba Budha Ji’s trip to Gwallior and the Budha Dal Nishan sahib from the period of Navab Kapur Singh.

The Budha Dal served as the fifth mobile throne (Panjwan Takht) of the Sikhs. Akaal Takht, Patna Sahib, Kesgarh Sahib and Hazoor Sahib are the four stationary Takht Sahibs. For their maintenance was the Chalda Vaheer – moving encampment who would spend all their time moving from one historical shrine to another ensuring that those appointed to do so were properly performing duties at their entrusted Gurdwara Sahibs. Even today Budha Dal consists of a stationary unit and a Chalda Vaheer who roam around India spreading the message of the Sikh faith and visiting the historic shrines of the Guru, many of which still remain under the supervision of the Budha Dal.

The supreme leadership of the Budha Dal was greater evident at the time of Akali Phula Singh who, even during the reign of Maharaj Runjeet Singh of the Sikh Kingdom, exercised complete authority in matters concerning the Sikh religion. His order to have the king of the land, the great Maharaja Runjeet Singh, whipped for his violation of Sikh tenants is a firm confirmation of this fact. Many European observers also commented on the supreme authority of the Nihang Singhs;

It is because of its position of authority the term Shiromani (highest of all) is applied to the Budha Dal. In recent times this term has been widely associated with the Shiromani Gurdwara Parbandak Commmitte (SGPC) who were entrusted during the 1920s, during British rule in Punjab, to manage the responsibilities of various Gurdware. In their comparatively short history they have taken many efforts to remove the influence of Budha Dal and its historical legacy from the mainstream of Sikh religion. For decades they have been enlisting the help of courts to try and secure land, property and religious . Since their creation they have sought to bring Budha Dal under its wing by attempting to set up a parallel Budha Dal.

Giani Kirpal Singh, an ex SGPC elected Jathedar of the Akaal Takht notes the historical position of the Nihangs with regards to the Takht Sahibs;

‘After the martyrdom of Baba Akali Phula Singh, Baba Hanuman Singh was sworn in Budha Dals next jathedar. After them, Baba Prehlada Singh, Baba Giana Singh served the position of Jathedar of Budha Dal. However, there is a shortage of historical information from their time period. The head priests at Sri Akaal Takht Sahib, Sri Kesgarh Sahib and at Takht Sri Damdama Sahib dressed in the Nihang manner. We are able to tel that the management and control of the Takhts was in the hands of the Jathedar of Budha Dal.Budha Dal looked after all the historic Gurdware in Punjab and paid attention to the preservation of religious traditions and customs. They were also responsible for performing initiation ceremonies and spreading the Sikh Dharam. As the remained always on the move, the general running of the Sikh Takht Sahibs and ensuring that Sikh teachings were properly followed was the responsible of the head priest there. (Sri Akaal Takht Sahib Ate Jathedar Sahiban, page 57)

There is also well decomented service that the senior priests at Takht Sri Hazoor Sahib and Takht Sri Patna Sahib were Nihang Singhs. The Sampradai, traditional orders in the Sikh faith whose instutitutions existed at the time of Sri Guru Gobind Singh Ji, still recognise the superiority of the Budha Dal. Sant Nahar Singh Nirmala, a leading member of the Nirmal Samprada states;

‘Budha Dal is the original Khalsa. Sri Guru Gobind Singh Ji made Baba Binod Singh Ji the head of the Khalsa Panth, after him was Baba Darbara Singh and then Navab Kapoor Singh who named them Budha Dal. They are the Guru Khalsa Panth as ordained by the tenth Guru. Budha Dal is the Shiromani Panth, whenever any head of a Jatha (group) or sampradava was to be selected, it was onlyBudha Dal who had the power of appointment.’ (Audio Recording, May 2008)

Although only formally known as Budha Dal since the 1730s, the lineage of Jathedars began ad Baba Binod Singh Ji. Notably Sri Guru Hargobind Sahib Ji had an instrumental role in the formation of Budha Dal and Sri Guru Gobind Singh Ji themselves served as commander of the Khalsa armies. Baba Binod Singh is held as the first Jathedar of Budha Dal as it was he whom Sri Guru Gobind Singh Ji had given the command of the Khalsa Panth to, making him head of the Guru Khalsa Panth. Known as Dal Khalsa to Tat Khalsa and then to Budha Dal in the 1730s, this movement with its unbroken lineage from the Sikh Gurus has been lead by many some of the most famous warrior saints to serve the Khalsa Panth. Baba Budha Ji is seen as the overarching list of. The Jathedars are known as 96 Krori, meaning in charge 960 million Khalsa army which is believed will exist at the time of Khalsa Raj. The term 96 Krori in the Sikh faith is reserved exclusively for the Jathedars Budha Dal who in order have been;

Jathedar Baba Binod Singh Ji

Jathedar Baba Darbara Singh Ji

Jathedar Baba Navab Kapoor Singh Ji

Jathedar Baba Jussa Singh Ji Ahulwala (Sultan Ul Quam)

Jathedar Akali Baba Naina Singh Ji

Jathedar Akali Baba Phula Singh Ji

Jathedar Akali Baba Hanuman Singh Ji

Jathedar Baba Prehlada Singh Ji

Jathedar Baba Giana Singh Ji

Jathedar Baba Teja Singh Ji

Jathedar Baba Sahib Singh Ji Kaladhari

Jathedar Baba Chet Singh Ji

Jathedar Baba Santa Singh Ji

Jathedar Baba Balbir Singh Ji Akali (The Current Jathedar of Budha Dal)

Budha Dal continues today to preach the message of the Guru’s and instil martial spirit within the Sikh populace. Budha Dal is contributing towards the society by opening up Schools and other educational institutions and Printing Press. Its members perform regular religious sermons across India and it is now an established international organisation.

This content was originally published HERE!

#Baba budha dal #Budha dal head #leader Budha Dal #leader of the Shiromani Panth Akali Budha Dal

0 notes