marty-doet-een-poging-blog

[marty-doet-een-poging-blog]

Reflectieverslag Narratief Onderzoek: Martijn Kreemers

Voor het media keuzevak project wilde ik graag meer weten over strorytelling en met name de manier waarop een protagonist – antagonist verhouding interessant(er) kon worden gemaakt in media, omdat dat het allerbelangrijkste conflict vormt die je naar mijn mening kan hebben in een verhaal.

Wat ik heb geleerd

Het waren zeker weten een pittige 6 weken voor me met dit onderzoek. Het managen van zo’n groot onderzoek is een fikse uitdaging en les op zich geweest. In het begin ging het aanpakken van het project me nogal moeilijk af, maar gelukkig sprong ik op tijd in om hulp te vragen. Sinds dien heb ik de hoofdvraag meer onderverdeeld in enkele deelvragen, en díe stuk voor stuk aangepakt, wat me iets meer rust en overzicht gaf.

Wat het onderwerp betreft, voelde ik dat ik het meest ben opgeschoten sinds ik het boek van John Truby, The anatomy of Story, ben gaan lezen. Hierin stonden bijzonder veel hints over hoe je je schrijfvaardigheden kan verbeteren. Ook het analyseren van de films voor de case studies heeft bijzonder veel geholpen. Je weet pas écht wat je bent opgeschoten over narratief kennis als je het kan benoemen in stukken media.

Terug naar het begin

Ik heb dit onderzoek willen doen omdat ik ontzettend geïnteresseerd ben in het schrijven van karakters en conflict. En het onderwerp van protagonist vs antagonist is waar deze 2 aspecten samen komen. Dit idee was bij mij aangewakkerd door al eerder stukken essays over dit onderwerp  te hebben gezien, maar ik was er toen niet zo diep op ingegaan als ik nu heb gedaan. Het is maar goed dat ik zo veel passie heb voor het onderwerp, anders weet ik niet of ik er zo veel lol mee had gehad of aandacht in had gestoken als ik voel dat ik nu heb gedaan. Ik kan gelukkig zeggen dat ondanks dat ik al voorkennis had, ik uit dit onderzoek nóg meer heb kunnen halen dan ik al wist.

In de toekomst zal ik dit soort onderzoeken wel iets meer ‘stroomlijnen’ vanaf het begin. Ik merkte zelf namelijk dat nadat ik de hoofdvraag in deelvragen verdeeld had, ik beter te werk kon gaan, en het geheel niet aanvoelde als één grote puinhoop van willekeurige vragen met antwoorden daarop. Ik ben gebruikelijk gewend om van de hak op de tak te zoeken met dit soort projecten maar, hoewel het spontaan aanvoelt, neemt het een hoop weg van de samenhang en maakt dat het lastiger om onderwerpen op elkaar  te laten aansluiten, of in elkaar over te laten gaan.

De onderzoeksmethodes

Ik weet niet 100 procent zeker of ik het correct heb aangepakt met de onderzoeksmethodes. Natuurlijk heb ik veel desk research gedaan en aardig wat internetbronnen geraadpleegd, maar uiteindelijk heb ik niet heel veel boeken gelezen, terwijl ik wel tot 3 keer toe een bezoek heb gebracht aan de universiteitsbibliotheek. Ik merk dat het lastig voor me is om een bron helemaal uit te spitten als de informatie niet binnen enkele minuten gefilterd kan worden. Ik was bang in tijdnoot te komen door te diep in te gaan op boeken die misschien niet eens de informatie beschikten die ik nodig had.  Uiteindelijk kan ik gelukkig wel stellen dat ik meer had gevonden dan ik dacht over het onderwerp, dus ik kan ik zeker niet zeggen dat ik gefaald heb.

Voor mij zullen video essays denk ik altijd het meest opleveren. Ik denk dat het is omdat de belangrijkste informatie betreffende een zeker onderwerp al gefilterd is door de makers van dit soort verslagen. Ook helpt het dat het visueel is, waardoor mensen direct kunnen refereren aan een werk als ze het behandelen. Het heeft een zeker ‘show don’t tell’  aspect dat helpt om mijn aandacht er volledig bij te houden.

Wat ik wel jammer vind is dat ik niet echt heb  kunnen doorgaan met de 3e onderzoeksmethode. Er was wel een mogelijkheid voor, maar helaas niet heel veel tijd aangezien ik nogal lang doorging met het analyseren van films en het opzoeken van bronnen op het internet. publieke opinie leek me een bijzonder handig focuspunt in mijn onderzoek , en hoewel ik via Twitter toch een hoop mensen aan de pols heb kunnen voelen en best wat interessante antwoorden heb gekregen, zag ik niet echt ruimte om die te implementeren in mijn verhaal.

Het bronnenmateriaal

Het is lastig te zeggen dat het bronnenmateriaal overtuigend ‘divers’ was. veel bronnen vallen in herhaling op elkaar, maar er is wel altijd nét iets meer te vinden als je verder zoekt. Vooral het ‘sneeuwballen’ werkte daardoor goed voor me omdat er altijd wel gerefereerd wordt naar een andere bron, waar je ook zoekt. Vaak mondde dat sneeuwballen voor mij uit op ‘The Anatomy Of Story’ en daarnaast ook veel films om te bekijken.  Het ‘beoogde doel’ halen was niet bijzonder ingewikkeld omdat ik de lat niet erg hoog had liggen voor mijn onderzoek.  Maar waar als nog veel wijzer van ben geworden zijn denk ik de kleinere extra stapjes die ik heb gezet om te kijken naar alternatieve methodes en schrijftrucs, zoals het bekijken van alle vormen van ‘ironie’ in het boek ‘Narrative in Fiction and Film‘, of de visuele toepassing van machtsverhouding in ‘Whiplash’.

De planning

Zoals ik al eerder zei wist ik niet goed hoe ik een groot project als dit moest plannen aangezien ik meestal willekeurig dingen opzoek en gebruikelijk veel ‘sneeuwbal’. Ik heb het mezelf makkelijker gemaakt door subvragen te behandelen, maar heb niet echt een ‘planning’ opgesteld. Ik hield me meer aan de wekelijkse mails van de projectleider, en deed die week dus wat er van me gevraagd werd, wat op zich best goed werkte. Omdat de standaard planning voor het narratief onderzoeksproject  al goede aanwijzingen geeft wat betreft de ‘pacing’ van je onderzoek, heb ik me hier dus maar aan gehouden.

In de toekomst

Ik moet in het vervolg zeker zorgen dat ik me niet verlies in het onderzoeken van internetbronnen, en ook kijken naar andere bronnen, zij het boeken of field research. Ook moet ik voortaan beginnen met deelvragen want dat helpt zo veel met de structuur van een verslag. Ik weet niet of ik het me zeker weten kan permitteren om lang door te gaan op het filteren van informatie uit bijvoorbeeld boeken, maar het zou wel een poging waard moeten zijn.

Nu ik een heel stuk wijzer ben op het gebied van conflict en relaties in storytelling, wil ik mijn oog leggen op worldbuilding om mijn vaardigheden als schrijver ‘compleet’ te maken. Ik denk dat als ik DAT weet, ik veel verder ben.

[marty-doet-een-poging-blog]

Bronnenlijst onderzoek:

________________________Artikelen__________________________

-          ��Storytelling 101: The 6 Elements of Every Complete Narrative’ ( Chris Roe / 3-6-2016 ) https://blog.pond5.com/6477-storytelling-101-the-6-elements-of-every-complete-narrative/

 -          Google Dictionary

 -          ‘How to Identify the Protagonist in a Story’ ( Melissa Donovan / 8-8-2017 ) https://www.writingforward.com/storytelling/how-to-identify-the-protagonist-in-a-story

 -          ‘The True Definition of a Protagonist’ ( Narrative First / James R. Hull  / 2006-2018) https://narrativefirst.com/articles/the-true-definition-of-a-protagonist

-          ‘Why You Need An Antagonist In Your Story’ ( Amanda Patterson / 29-11–2014 ) https://writerswrite.co.za/why-you-need-an-antagonist-in-your-story/

-          ‘Antagonist - Definition for Fiction Writers’ ( Ginny Wiehardt / geupdate: 10-2-2018) https://www.thebalancecareers.com/antagonist-1277104

-          ‘Protagonist vs. Antagonist – What’s the Difference?’ (writing explained / Jordan Conrad / 2018) https://writingexplained.org/protagonist-vs-antagonist-difference

-          ‘antagonist’ ( Dictionary.com ) http://www.dictionary.com/browse/antagonist

-          ‘Literary Devices – Foil’  ( Marco Sampaolo / 25-2-2016 ) https://www.britannica.com/art/foil-literature

 ______________________Video Essays ________________________

-          ‘What Makes a Villain Feel Real?’ (SuperEyepatchWolf (geen naam te vinden) / 3–12-2016 ) https://www.youtube.com/watch?v=XqMxH0atn18

-          ‘On Writing: hero-villain relationships [ Batman Joker l Sherlock Moriarty l Doctor Master ]’ ( Tim Hickson (AKA: HelloFutureMe) / 24-3-2018) https://www.youtube.com/watch?v=jkyANruLXZI&t=523s

-          The Dark Knight — Creating the Ultimate Antagonist’ (Michael Tucker AKA: Lessons of the Screenplay / 23-8-2016 )  https://www.youtube.com/watch?v=pFUKeD3FJm8&t=70s 

-          Explosive Payoffs In Kill la Kill’s Opening Scene [Remastered]’ van youtuber ( ‘Digibro’ -of- ‘Otaku Gonzo Journalism / 7-10-2017 ) https://www.youtube.com/watch?v=Tg8S5A7jFX4

 _________________________Boeken__________________________

-          Narrative in Fiction and Film  (Jakob Lothe / 20-4-2000)

-          The Anatomy of Story ( John Truby / 30-10-2007 )

-          The Anthem Dictionary of Literary Terms and Theory’ ( Peter Auger / 2010 / pagina 114 )

 __________________________Films___________________________

-          Fight Club (David Fincher - 1999) 

-          The Empire Strikes Back ( Irvin Kershner / 18-12-1980 )

-          Treasure Planet ( Ron Clements, John Musker / 8-12-2002 )

-          Whiplash ( Damien Chazelle / 13-11-2014 )

-          The Dark Knight ( Christopher Nolan / 24-7-2008 )

-          Amadeus ( Miloš Forman / 11-10-1984 )

-          Wolf Children ( Mamoru Hosoda / 12-6-2012 )

-          Cinderella ( Clyde Geronimi, Wilfred Jackson, Hamilton Luske / 7-12-1950 )

 _________________________Series___________________________

-          Motorcity ( Chris Prynoski / 30-4-2012 ) 

-          Kill la Kill ( Hiroyuki Imaishi / 3-10-2013 ) 

[marty-doet-een-poging-blog]

outline onderzoeksverslag

Hoe creëert men een interessante protagonist – antagonist relatie?

ik vind de relatie tussen held en schurk een van de interessantste aspecten aan een verhaal en het is ook gelijk een van de belangrijkste. Zelf ben ik ook bezig met het schrijven van verhalen voor strips en films, en ik wil de kennis die ik met dit project opdoe graag toepassen op mijn eigen werk om mijn verhalen te verbeteren.

 ‘Protagonist’ en ‘antagonist’ Wat betekent het?

Belangrijk om te weten is wat deze termen precies inhouden om te achterhalen hoe ze zich tot elkaar verhouden in welke vorm van narratief dan ook. De protagonist in een verhaal is vaak het hoofdkarakter, en het karakter wat in een verhaal de voornaamste verandering ondergaat. De keuzes van dit karakter drijft het verhaal voort.

De antagonist is de belangrijkste tegenstander voor de protagonist. In veel gevallen is dit ook het karakter dat de verandering in het verhaal in gang zet, zodat de protagonist moet reageren. Dit betekent dat de antagonist een inherente verbinding heeft met de protagonist en hoe goed en geloofwaardig die is bepaalt vaak hoe meeslepend en interessant het verhaal zelf is.

Het belang van archetypen en machtsverhouding

De dynamiek tussen deze twee karakters, de protagonist en antagonist, vormt de spreekwoordelijke motor die je verhaal moet ‘aandrijven’. Het is dan ook van essentieel belang dat deze 2 karakters qua motieven en doelen goed op elkaar aansluiten. De beste manier om dit tijdens het schrijven van je karakters te doen wordt beschreven in john truby’s boek; ‘The Anatomy Of Story’.  Truby schrijft dat karakters niet individueel en ‘in een vacuüm’ moeten worden geschreven, maar in een ‘web’ zodat je grip hebt over waar je karakters qua motivatie, achtergrond, of fysiek, raakvlakken delen.

Tijdens het daadwerkelijk uitplotten van je verhaal moet de protagonist door de antagonist’s acties gedwongen worden keuzes te maken die leiden tot een verandering van karakter, en dus een ‘karakter ark’ teweeg brengen voor de held. Om dit terecht te laten voelen, is het dus van uiterst belang dat de antagonist (meer) macht heeft over de protagonist.

Dit betekent dat je nog iets anders moet weten voordat je aan het verhaal begint, en dat is wat het ‘archetype’ relatie is die speelt tussen jouw protagonist en antagonist. Een archetype beslist van tevoren al wat voor machtsverhouding er  speelt tussen de 2, en hoe men in wat voor soort situatie zou reageren.  Een vader-zoon relatie heeft bijvoorbeeld een duidelijk machtsverschil, maar ook een gebruikelijke vriendelijkheid en verbintenis. Een mentor-leerling verhouding heeft geen inherente vriendschappelijkheid maar wel is er vaak voor beide partijen baat bij een verbetering van de leerling en geen strict nodig machtsverschil.  

  Het creëren van conflict

In elk verhaal is conflict nodig. Zowel om de karakters meer diepgang te geven, als om een thema te creëren voor het verhaal dat je schrijft. Het belangrijkste conflict, zoals gezegd, komt van de antagonist die de protagonist uitdaagt tot verandering. Maar hoe voert men dit uit?

Om te garanderen dat de held en schurk in een verhaal tot elkaar worden aangetrokken, en  dus in conflict komen met elkaar, is het belangrijk dat ze hetzelfde einddoel hebben. Dit doel kan iets fysieks zijn zoals een schat, het winnen van een competitie, of een specifieke ‘love interest’, of het kan iets ideologisch zijn, zoals bijvoorbeeld het maken van een politiek punt. Of je conflict Fysiek, of ideologisch is (of allebei) bepaalt in grote mate de diepgang van het verhaal.

Door een overeenkomende motivatie of doelen tussen de protagonist en antagonist  kun je deze karakters veel op elkaar laten lijken, wat erg intrigerend is als één van hen, of beiden dit zich realiseren. Maar ook kun je precies het tegenovergestelde doen, en de karakters fel laten contrasteren. Je kunt 2 karakters specifiek schrijven zodat hun persoonlijkheden elkaar complimenteren. Een ‘character foil’ heet dat. Character foils worden gebruikt om specifieke zwaktes of juist sterke punten  van een karakter uit te lichten. Denk maar aan  Spongebob, die nóg meer op een blije mafkees lijkt als je hem naast de consistent chagrijnige Octo zet. Of Sherlock Holmes die uitstekend raadsels kan uitvogelen maar weinig mensenkennis heeft in tegenstelling tot zijn compagnon Watson die, op zijn beurt, weer over weinig probleemoplossend vermogen beschikt. Een goed voorbeeld van dit idee tussen held en schurk is te zien in de film ‘The Dark Knight’ waar Batman (de held) en de Joker (de schurk) strijden om de ‘vrijheid’ van de stad Gotham. Deze karakters hebben een radicaal andere aanpak wat hen in conflict brengt, maar omdat deze twee individuen allebei buiten de wet staan en worden beschouwd als ‘freaks’ door de mensen die ze proberen te ‘redden’, is er wel een belangrijke overeenkomst tussen de 2 die Batman tot zijn schrik inziet.

voor het publiek is de reis uiteindelijk belangrijker dan het doel van de karakters. Dit betekent dat hoe de karakters veranderen op weg naar hun doel, voorop staat in storytelling. Uiteraard dient de protagonist een ‘ark’ te maken, maar het  kan zijn dat de antagonist dit ook doet. Deze schrijftactiek heet de ‘double reversal’ en het is wat je krijgt als zowel de antagonist als de protagonist leren van hun conflict. De ‘double reversal’ maakt  de antagonist bovendien meer ‘menselijk’ en driedimensionaal. Deze techniek is essentieel als je een verhaal schrijft waar de held zijn doel niet haalt, zodat hun streven niet voor niets was.

 De nodige vijand

Wat een ultieme protagonist maakt volgens John Trubie’s theorie, is dat hij/zij ‘nodig’ moet zijn. Truby stelt dat een nodige vijand (antagonist) de protagonist moet uitdagen is op een manier waarop hij/zij nog nooit is uitgedaagd, en dus de ‘kickstart’ is die de protagonist tot verandering aanzet. Tim Hickson gaat hier in zijn video essay ‘On Writing: hero-villain relationships [ Batman Joker l Sherlock Moriarty l Doctor Master ]’ op door door te menen dat er in elk verhaal een specifiek punt moet zijn waarop de nodige vijand de protagonist toetakelt zoals niemand anders kan doen. Dit noemt Hickson de ‘necessary opponent moment’ en waar je die plaatst in je verhaal (voorin of achterin) bepaalt het ritme van je verhaal en hoe zwaar het thema aanvoelt. Duistere verhalen doen dit bijvoorbeeld vaak op het begin, om het lijden van de protagonist een belangrijk focuspunt te maken gedurende het verhaal.

 Een visuele representatie

In ons visueel medium als filmmakers is vertellen en laten zien hetzelfde. Dus is het ook belangrijk te weten hoe je de verhouding tussen je held en schurk laat zien en hoe dat interessant wordt gemaakt. Ook bij het visueel tonen van een conflict tussen personen is het duidelijk maken van de machtsverhouding tussen de 2 key. Een excellent voorbeeld hiervan is de opening scene uit de anime serie ‘Kill la Kill’ waar de tijdelijke antagonist ‘Gamagoori’ hoog uittorent boven alle andere mensen waarmee hij het shot deelt, en vooral de naamloze rebel die in deze proloog de ‘protagonist’ speelt. Ook veel diagonale composities worden gebruikt zodat shots meer dynamiek krijgen en dramatischer voelen, en centrale composities worden ingezet om focus te leggen op belangrijke karakters of een abrupte ‘halt’ in progressie aan te geven.

Het is bij dit soort filmtechnieken ook belangrijk dat je verandering laat zien waar de karakters dit ook zijn ondergaan in de narratief. Als de protagonist na zijn transformatie, aan het eind van het verhaal boven zijn rivaal is uitgestegen, of eindelijk op dezelfde hoogte verkeert, is het essentieel dat je dit ook toont. In de film whiplash begint de eerste ‘confrontatie’ tussen Neiman (de protagonist) en Fletcher (de antagonist) met veel neerwaartse  shots van Neiman, terwijl zijn vreeswekkende mentor Fletcher van onder wordt gefilmd zodat het voelt alsof hij op Neiman neerkijkt. In hun laatste spel samen krijg je meer de indruk dat de 2 eindelijk op hetzelfde level zitten door meer flat angles en Neiman die ook meerdere keren van onder wordt gefilmd en fletcher zelfs uit het scherm  lijkt te ‘forceren’ door de editing.  

Mijn conclusie

Een interessante, geloofwaardige verhouding tussen held en schurk bestaat duidelijk uit heel wat meer dan mooie achtergrondverhaaltjes en coole gevechten. Je hebt diepgang nodig. Er zijn veel tactieken die je hiervoor kunt inzetten, maar het belangrijkste dat ik heb geleerd is dat ik het schrijven van mijn karakters meer op elkaar moet afstemmen in plaats van het te doen in een vacuüm. Ik heb door alle info veel trek gekregen om deze nieuwe methodes toe te passen in mijn verhalen en hoop hiermee uiteindelijk betere conflict te schrijven.

[marty-doet-een-poging-blog]

Downward en Upward angles in ‘Whiplash’ 

[marty-doet-een-poging-blog]

Hoe de introductie van ‘Kill La Kill’ compositie en karakter lengte gebruikt om een machtsverschil en drama te creëren. 

[marty-doet-een-poging-blog]

Het vertonen van conflict

Het schrijven van een goed narratief is essentieel voor elk soort medium. Maar wat betreft film en animatie, waar ik zelf ook in werk, kan je niet genoegen nemen met enkel vertellen; je moet het laten zien aan je publiek. Dus hoe betrek je dat tot dit onderwerp? Hoe laat je een verhouding tussen protagonist zien en hoe maak je dat visueel interessant?

In het video essay ‘Explosive Payoffs In Kill la Kill's Opening Scene [Remastered]’ van youtuber ‘Digibro’ -of- ‘Otaku Gonzo Journalism’ ( 7-10-2017 ) analyseert Digibro een scene uit de anime serie ‘Kill la Kill’. ( Hiroyuki Imaishi / 3-10-2013 ) Deze scene toont een conflict tussen 2 karakters wat dient als een introductie voor de absurd overdreven wereld waar Kill la Kill zich in afspeelt. Ofschoon de 2 personages niet de protagonist en antagonist zijn waar de hele serie echt om draait, is het wel in een vacuüm te bekijken en laat in extreme mate zien hoe je zo’ n relatie tussen held en schurk zou moeten laten zien.

https://www.youtube.com/watch?v=UYIvmByopJk

Kill La Kill is een interessant visueel voorbeeld omdat het situaties vaak laat zien hoe ze ‘voelen’ voor de karakters en niet zo zeer hoe ze daadwerkelijk zijn. Wat vooral nadruk krijgt in deze specifieke scene is het machtsverschil tussen Gamagoori (de antagonist en brede man in het wit) en de naamloze rebel die het uniform steelt. Gamagoori wordt niet alleen letterlijk ‘larger than life’ afgebeeld in zijn introductie, maar is van alle karakters in bijna alle shots die hij deelt, het hoogste geplaatst, wat veel zegt over zijn status en temperament. Gamagoori eist het scherm constant op en de directors gebruiken perspectief en het pannen van de camera constant om ander, minder ‘belangrijke’ karakters uit het scherm te duwen onder Gamagoori’s aanwezigheid. Daarnaast worden de meer stilstaande frames dynamischer gemaakt door diagonale composities die helpen de drama op te voeren.

Dit zijn filmtactieken die in veel series films en zelfs game cutscenes worden gebruikt.  Een machtsverhouding moet altijd gelijk spreken. En ook na het conflict, als de protagonist gegroeid is door hun confrontatie met de antagonist, kun je door dit soort trucjes laten zien dat het machtsverschil veranderd is tussen de 2.

In de cartoon show ‘Motorcity’ ( Chris Prynoski / 30-4-2012 ) wordt in aflevering 5 een nieuwe schurk geïntroduceerd, genaamd de ‘Duke of Detroit’. Tijdens de introductie van deze antagonist worden veel centraal composities, en upward angles gebruikt zodat het altijd lijkt als of hij op ons, als publiek- en de protagonist neerkijkt. Daarbij pant de camera in de shots waar de Duke naast onze hoofdkarakters staat telkens naar hem toe en is hij de langste van alle personages. Aan het einde van de aflevering, nadat de hoofdkarakters alle handlangers van de Duke hebben verslagen, wordt de protagonist opnieuw naast de Duke gezet, maar dit keer is er een verschil. De karakters zijn even lang en worden van een flat angle geschoten zodat het duidelijk is dat ze op elkaars ‘level’ zitten.

https://www.youtube.com/watch?v=lg1QYS0fLJk

Zelfs in de case studies die ik heb behandeld is dit in subtielere mate het geval. In Whiplash bijvoorbeeld, wordt in de eerste les die Fletcher geeft aan Neiman gespeeld met angles de machtspositie aangegeven. Fletcher, de leeraar en antagonist, wordt gefilmd met upward angles terwijl Neiman, de leerling en protagonist, wordt gefilmd met downward angles. Een interessante 2e techniek hier is dat de oplopende spanning tussen de 2 wordt getoond door Fletcher die steeds dichterbij komt totdat hij in Neimans oor staat te schreeuwen.  Maar aan het einde van het verhaal, in het laatste concert, krijgt Neiman enorm veel upward angles, en werkt hij Fletcher letterlijk uit het scherm met zijn heftige drumspel.

Voor: https://www.youtube.com/watch?v=xDAsABdkWSc&t=78s

Na: https://www.youtube.com/watch?v=ZZY-Ytrw2co

Er zijn dus veel methodes om te gebruiken in het beschrijven wat de relatie tussen de helde en de schurk in je verhaal is. Alles opnoemen zou meer ‘filmtheorie’ worden dan narratief onderzoek maar wat je altijd moet laten zien is wat de machtsverhouding is die tussen de 2 speelt en hoe het veranderd is aan het eind, of gedurende het verhaal. Let op je angles, geef het een twist en houd het passend.

[marty-doet-een-poging-blog]

De nodige vijand

Om nog maar eens te herhalen van John Truby; “Structurally the opponent always holds the key, because your hero learns through his opponent. It is only because the opponent is attacking the hero's great weakness that the hero is forced to deal With it and grow.” Voor een meeslepend verhaal en een interessante verhouding tussen protagonist en antagonist moet de antagonist de protagonist op de juiste manier aanvallen om hen te dwingen te veranderen en een karakter ark te ondergaan.

Truby schrijft dat de eerste, en belangrijkste stap in het schrijven van de perfecte antagonist voor jouw protagonist is:

“ Make the opponent necessary. The single most important element of a great opponent is that he be necessary to the hero. This has a very specific structural meaning. The main opponent is the one person in the world best able to attack the great weakness of the hero. And he should attack it relentlessly. The necessary opponent either forces the hero to overcome his weakness or destroys him. Put another way, the necessary opponent makes it possible for the hero to grow. “

Elke held in een verhaal heeft een vijand nodig die hen kan aanpakken op een manier die niemand anders kan om het karakter te laten veranderen. Dit noemt Truby dan ook de ‘necessary opponent’.

In Tim Hickson’s ‘On Writing: hero-villain relationships’ meent dat er in een verhaal vaak 1 specifiek punt is waarop de necessary opponent de held toetakelt op een manier waarop de hoofdpersoon nog nooit eerder is toegetakeld. Dit punt noemt hij het ‘necessary opponent moment’.

Hickson stelt ook dat waar je dit moment in je verhaal plaatst, in grote mate zal bepalen wat de ‘toon’ is van je verhaal en wat de pacing zal zijn. “By placing the ‘necessary opponent moment’ near the end of the story, a writer can build the dramatic tension around wether that moment will happen for the hero. Alternatively, placing it near the beginning confronts the hero with the threat of their rival and demands a darker tone for the story. Whether at the beginning or the end, what’s important to note is that to turn a villain into a necessary opponent, this moment must happen.”

[marty-doet-een-poging-blog]

Cinderella en haar stiefmoeder in Disney’s ‘Cinderella’ (1950 

[marty-doet-een-poging-blog]

Een sterke tegenstander

Een andere methode om het conflict tussen protagonist en antagonist interessant te maken is door de antagonist erg machtig te maken ten opzichten van de protagonist.

In het video essay; ‘The Dark Knight — Creating the Ultimate Antagonist’ (Michael Tucker AKA: Lessons of the Screenplay / 23-8-2016 ) https://www.youtube.com/watch?v=pFUKeD3FJm8&t=70s wordt beschreven dat een machtige antagonist belangrijk is om een protagonist te dwingen tot keuzes te maken.

Een quote die in ‘Lessons of the Screenplay’ aanhaalt, die komt uit Robert McKee’s boek ‘Story’ stelt dat: “A protagonist and their story can only be as intelectually fascinating and emotionally compelling as the forces of antagonism make them.” Vandaar ook dat je wel eens hoort dat een verhaal alleen zo goed kan zijn als hun schurk.

Je kan een antagonist machtig maken door ze veel handlangers te geven, door een superkracht te geven, of door ze een hogere sociale status te geven waardoor ze over meer fysieke middelen beschikken zoals gebruikelijk is bij klassieke Bond films of schurken in fantasy settings zoals ‘ The Lord of the Rings’. Maar de kern van dit idee is dat de antagonist niet (veel) machtiger hoeft te zijn dan de gemiddelde persoon, maar machtiger moet zijn dan de protagonist specifiek.

John Truby schrijft in ‘ The Anatomy of Story’ dat “ Structurally the opponent always holds the key, because your hero learns through his opponent. It is only because the opponent is attacking the hero's great weakness that the hero is forced to deal With it and grow.”

Een mooi voorbeeld van dit idee over macht over de protagonist vindt ik de stiefmoeder in Disney’s Cinderella ( Clyde Geronimi, Wilfred Jackson, Hamilton Luske / 7-12-1950 ) De stiefmoeder van Cinderella is niet alleen een dreigende verschijning in ontwerp en door de introductie van het karakter, ze heeft in het verhaal alle macht over de Protagonist omdat ze de enige levende voogd is over de jonge Cinderella. De Stiefmoeder is eigenlijk niet machtiger dan een doorsnee persoon; Ze heeft geen handlangers (in ieder geval niet als je haar eigen dochters niet meetelt) ze is niet bijzonder hoog op de sociale ladder, en ze heeft al helemaal geen superkrachten. Ze is gewoon gemeen en manipulatief tegenover haar stiefdochter die niks terug kan doen.

‘Whiplash’ werkt op dezelfde manier zo. Ergens heeft Neiman (het hoofdkarakter) Fletcher (de schurk) nodig om beter te worden in drummen, hoewel Fletcher zijn positie als mentor over Neiman totaal misbruikt en hem mentaal mishandelt.

Zo zie je maar dat welk archetype je kiest voor de relatie tussen je protagonist en antagonist, op zichzelf al een machtsverhouding bepaalt.  

[marty-doet-een-poging-blog]

Conflict garanderen

Om een relatie tussen een protagonist en antagonist interessant te schrijven, moet je garanderen dat er in je verhaal genoeg raakvlakken zijn waar de 2 karakters botsen. Personages komen in verhalen niet ‘zomaar’ met elkaar in contact. Er moet een reden zijn voor karakters om tot elkaar aangetrokken te worden. een effectieve manier om dit te doen is te zorgen dat de held en de schurk hetzelfde doel hebben. Truby schrijft hier ook over in ‘The Anatomy of Story’:

“The opponent is the character who most wants to keep the hero from achieving his desire. The opponent should not merely be a block to the hero. That is mechanical. Remember, the opponent should want the same thing as the hero. That means that the hero and the opponent  must come into direct conflict throughout the story. Often this doesn't seem to be the case. That's why you must always look for the deepest conflict that your hero and opponent are fighting over.”

Net als Truby zegt lijkt het op het eerste gezicht niet alsof Batman en de Joker in ‘The Dark Knight’, maar tegen het einde van de film zegt de Joker tegen Batman dat hij vecht om de ‘ziel van Gotham city’. Dit is precies wat we al van Batman weten vanaf het begin, en maakt niet alleen dat de 2 karakters constant tot elkaar worden aangetrokken in de narratief, maar ook dat ze ondanks hun radicaal verschillende manier van aanpak toch iets heel belangrijks gemeen hebben.

[marty-doet-een-poging-blog]

Het ‘karakter web’

In John Truby’s boek ‘The Anatomy of Story’ ( 30-10-2007 ) is een heel hoofdstuk geweid aan de rol van karakters in een narratief. Truby oppert hier dat een goed personage geschreven moet zijn in ‘karakter web’, zoals al eerder genoemd. Volgens hem maken veel schrijvers de grootste fout in dat ze hun karakters schrijven in een vacuüm, zonder vastgelegde connectie met elkaar. Om een karakter web te kunnen maken, moet je 4 dingen van je karakters weten;

-wat is hun functie in het verhaal.

-uit wat voor archetype(s) bestaat het karakter.

-wat is het thema, of het moraal van je narratief, en hoe verhaalt zich dit tot het karakter

-wat voor tegenwerking zal het karakter komen te ervaren.

Voor een functioneel wel begin je eerst bij je protagonist en dan gelijk bij je antagonist. Hierna besluit je wat het specifieke conflict is tussen deze twee polen, waarbij je ook de andere belangrijke karakters betrekt.

Vanuit deze tactiek werken biedt veel controle over het verhaal in zijn geheel en als je weet waar de karakters (met name de protagonist en antagonist) op moreel, of fysiek vlak clashen, schrijft het verhaal praktisch zichzelf.

[marty-doet-een-poging-blog]

Derde onderzoeksmethode

Voor de verschafte derde onderzoeksmethode wilde ik graag een wijd publiek aan de pols voelen over wie hun favoriete antagonist van elke vorm van media is. Het internet is in veel opzichten het meest brute publiek dat je kan indenken, maar dat vormt wel een veelzijdigheid aan meningen waar op verder onderzocht kan worden. Om het af te maken wil ik ook wat mensen die ik persoonlijk ken vragen om hun mening, om daar dieper op in te gaan en specifieke vragen te stellen als,

-wat maakt hen interessant ten opzichten van de protagonist?

-wat is het meest iconische wat ze doen?

-wat maakt hen zo onvergetelijk?

Hierbij vraag ik specifiek om de antagonist, omdat die al een inherente verbinding heeft met de protagonist.

Hopelijk biedt dit onderzoek meer info over wat wordt gewaardeerd onder het ‘ gewone’ publiek en wat zij willen zien in een schurk ten opzichten van de held.

[marty-doet-een-poging-blog]

Case studies : samenvattend

Van de gemaakte individuele casestudies heb ik een hoop geleerd maar wat ik na het presenteren van mijn vindingen aan de klas realiseerde was dat ik deze individuele films nog niet met elkaar had vergeleken om te bekijken of er noemenswaardige overeenkomsten en verschillen te benoemen waren. Inmiddels heb ik ook ‘Amadeus’ gekeken, wat mooi optelt bij de rest, en waardoor we misschien nog meer kunnen vertellen in het geheel.

Wat ik gelijk opmerkte, is dat de grootste verschillen tussen de films is dat de relatie tussen protagonist en antagonist, net als elke relatie in narratief, makkelijk te verdelen valt in archetypes.

‘Treasure Planet’ had duidelijk een Vader-Zoon verhouding tussen Jim en Silver.

‘Whiplash’ geeft een interessante twist aan zijn verhouding, maar blijft in essentie een mentor pupil verhouding.

‘The Dark Knight’ lijkt aan de oppervlakte op een klassieke held-en-schurk relatie neer te zetten, maar heeft eigenlijk een absurde hoeveelheid diepte.

‘Amadeus’ speelt met een verhouding die soms lijkt te schakelen tussen vrienden, rivale, en collega’s.

Wat hier uit te halen valt is dat je bij het schrijven van je karakters en je verhaal goed moet weten wat het ‘type’ verhouding is dat je karakters hebben met elkaar voordat je het kan uitwerken, of met het cliché kan spelen, op een interessante manier.  In Tim Hickson’s (HelloFutureMe) eerder vernoemde  video essay over dit onderwerp stelt hij ook aan het begin dat karakters in een narratief niet bestaan in een vacuüm, ze bestaan in een ‘web’. Dit betekent dat karakters moeten worden geschreven OM een bepaalde dynamiek te hebben met andere personages.

Wat ook overeenkomt tussen de 4 films is dat de hele film draait om de relatie tussen de protagonist en antagonist. Dit lijkt op zich niets bijzonders maar laatst heb ik nog eens mijn favoriete film aller tijden gekeken; ‘Wolf Children’ ( Mamoru Hosoda / 12-6-2012 ) en hierbij is het spel tussen protagonist en antagonist totaal inconsequent voor het verhaal. Hoewel het te betwijfelen valt of de film überhaupt een antagonist heeft, is er weldegelijk een conflict dat in stand wordt gezet door de man die Hana (de protagonist) ontmoet. De wolfman (wiens naam niet in de film wordt genoemd) sterft in het begin al.

Het hoeft dus niet vanzelfsprekend te zijn dat het hoofdconflict in een film of boek zich tussen de protagonist en antagonist afspeelt.

Wat de 4 bekeken werken verschillend maakt zit hem in de uitvoering van alle soorten relaties die worden beschreven, en alle details die dat met zich mee brengt.

Maar, naar mijn mening, zit het belangrijkste verschil in welk personages, protagonist of antagonist, in de onderzochte films een duidelijke karakter ark maakt. In ‘Treasure planet’ leren zowel Jim als Silver meer open te staan voor anderen en dat een hechte vriendschap gaat boven welke hoeveelheid goud dan ook.

In ‘whiplash’, echter, is Neiman de einige die duidelijk een les geleerd heeft in dat hij moet drummen volgens zijn eigen regels en niet die van Fletcher. Fletcher ziet hoe Neiman gegroeid is aan het eind van de film, maar is zelf niet veranderd. Ook de Joker in ‘The Dark Knight’ ondervindt niet zo’n verandering in karakter als Batman, die aan het eind van hun conflict snapt dat hij niet altijd volgens de regels kan spelen als het het lot van duizenden levens betreft.

Zoals ook wordt beschreven in Tim Hickson’s video is het extra sappig in een verhaal om zowel de protagonist als de antagonist aan het einde ervan iets te laten leren of een karakter ark te laten ondergaan. Het betekend dan dat ze allebei gegroeid zijn door hun confrontatie. Deze tactiek heet de ‘Double Reversal’ en doet een hoop voor de complexiteit in zowel de karakters als het verhaal in zijn geheel.

[marty-doet-een-poging-blog]

Case Studie: ‘Amadeus’

(Miloš Forman / 11-10-1984 )

Amadeus heeft een ietwat ongebruikelijke manier van aanpak in wie het verhaal beschouwt als protagonist, antagonist, en hoofdkarakter. Ik herinnerde dit item nog van de eerste, en laatste keer dat ik de film zag, en vond het daarom maar eens tijd om het opnieuw te bekijken.

Het plot beschrijft het leven van Amadeus Mozart en Antonio Salieri, die tevens de verteller van het verhaal is. Salieri beschrijft zijn leven nadat hij in contact is gekomen met de volstrekt absurd getalenteerde Mozart. Salieri is net als Mozart een succesvol muzikant, maar voelt zich enorm geïntimideerd en overschaduwd door Mozart’s vaardigheden met muziek en begint hem langzaam aan te beschouwen als zijn aartsrivaal.  

Het interessante aan deze film, of in ieder geval voor mij, is dat zowel Salieri als Mozart kunnen worden beschouwd als antagonist of protagonis met het andere personage die de andere rol vervult. Salieri’s leven wordt omver gegooid als Mozart zijn leven binnen stapt en Salieri ondervindt veel conflict enkel door de aanwezigheid van Mozart. Mozart komt naar Wenen om te werken voor het keizerlijk hof, onbewust Salieri in de weg zittend, die hem stukje bij beetje het graf in probeert te werken.

De film is boven alles een biopic, die zowel het leven van Salieri beschrijft als dat van Mozart. Normaal gesproken hebben biopics geen antagonisten nodig voor conflict. maar in dit geval ontstaat het conflict dat het verhaal drijft tussen deze 2 karakters.  

Maar deze onduidelijkheid over welke rol welke karakters precies hebben stoort totaal niet. In tegendeel; het maakt de ‘dynamiek’ in het verhaal alleen maar interessanter en meer diepgaand.

[marty-doet-een-poging-blog]

Een ironische lading

In de 1e en 2e week van het onderzoekstraject hebben we de locale universiteitsbibliotheek in Utrecht bezocht voor literaire bronnen in ons project. Ik zocht werk dat vertelde over de rol van karakters in narratief en de vormen van interactie die er bestaan, maar was op het eerste gezicht toch een beetje teleurgesteld door het gebrek aan gericht werk. Daarom was ik maar willekeurig gaan neuzen door de boeken over narratieve studie, en kwam daar ‘Narrative in Fiction and Film’ tegen (Jakob Lothe / 20-4-2000)

Lothe schreef in dit boek een interessant stuk over ironie in narratief werkt en wat de 4 vormen hiervan zijn. Volgens Lothe kan ironie worden onderverdeeld in: verbale ironie, stabiele ironie, instabiele ironie, en dramatische ironie.

Verbale ironie is puur in woordgebruik. Het betekent dat wat men het ene kan zeggen, en iets anders, of het compleet het tegenovergestelde bedoelen.  

Stabiele ironie gaat meer over het schrijven van een situatie waar de betekenis, of thema van het verhaal wordt ondermijnd, wat een nieuwe betekenis geeft.

Instabiele ironie betekent dat de nieuwe betekenis die een verhaal krijgt als het thema wordt ondermijnd, niet duidelijk meer is. Dit houdt vaak ook in dat de logica of verhaalstructuur of perspectief omver wordt gegooid.

Dramatische ironie is wat je krijgt als een karakter in een verhaal onbewust tegen hun eigen doel(en) in gaan omdat ze niet beschikken over de hoeveelheid informatie die het publiek heeft. Dit is voor mijn onderzoek waarschijnlijk het belangrijkste van de vier vormen.

Dramatische ironie is al zo oud als de klassieke oudheid. Verhalen als die van Oedipus en Icarus bevatten een kern van Ironie. Ook in meer recente media is dit van toepassing. Het feit dat Luke Skywalker in ‘The Empire Strikes Back’ zijn vader wil wreken door Darth Vader te verslaan, die aan het einde van hun duel, zijn vader blijkt te zijn is uiterst ironisch en heeft alles te maken met hun relatie met elkaar.

Ironie kan een behoorlijke ‘punch’ aan je verhaal toevoegen. Het is goed om dat te onthouden.

[marty-doet-een-poging-blog]

Case studie: ‘The Dark Knight’

(Christopher Nolan / 24-7-2008)

https://www.youtube.com/watch?v=RWgyKDfFC_U

De tweede film van de Christopher Nolan Batman series is mij vele malen aangewezen maar ik heb hem nooit echt helemaal bekeken. Het is een film die veel online critics en reviewers noemen als het gaat om karakterdynamiek tussen held en schurk. Ik wilde zelf daarom ook de gok wagen om te kijken of het klopt wat ze beweren.

Het plot van The Dark Knight is behoorlijk complex maar het komt er op neer dat de criminele onderwereld van de fictieve stad Gotham City genoeg krijgen van de gemaskerde vigilante Batman. Hun kapitaal en business loopt gevaar en daarom schakelen ze een gestoorde serie moordenaar en manipulator in om Batman om zeep te helpen. De Joker is echter veel meer van plan dan dat. Met geplande vallen en publiek gemaakte doelwitten probeert hij de stad in complete chaos te dompelen. Batman moet opstaan tegen dit geweld om orde te herstellen in de stad en probeert in de tussentijd een kandidaat te vinden die de fakkel van hem kan overnemen.

In The Dark Knight spelen hoop plotpunten mee naast het kat-en-muis spel tussen de Joker en Batman. Zo is er aan het eind bijvoorbeeld een 2e schurk die een rivaal voor batman vormt, genaamd Harvey Dent. Dent is echter een resultaat van Jokers zieke plannen, en daarom kunnen we wel stellen dat Joker nog steeds de antagonist van de film in zijn geheel is.  

Wat hier de relatie tussen protagonist (Bataman) en antagonist (Joker) interessant maakt is hun contrast in ideologie, persoonlijkheid en tactiek.

Batman is een expert plotter en detective die vaak heeft afgerekend met criminelen in het verleden. Hij kent het circuit en kan daarop handelen en delinquenten intimideren. Maar batman is tevens gebonden aan zelf opgelegde morele regels die moeten voorkomen dat hij TE ver gaat. Tevens moet Batman zijn daadwerkelijke identiteit, succesvol zakenman Bruce Wayne, geheim houden voor iedereen om zijn dierbaren en middelen te beschermen.

De Joker heeft geen regels en niet eens een identiteit. Hij is als een ziekte plots op komen dagen om zijn plan uit te oefenen op Gotham. De Joker is door zijn impulsieve handelingen onmogelijk te voorspellen voor Batman, en is hem daarom altijd een stap voor. Op het eerste gezicht heeft de Joker niet eens een motivatie voor wat hij doet, maar later blijkt dat hij wel een absurde ‘visie’ heeft over hoe de ware aard van de mens in elkaar steekt, en dat hij die zal tonen aan de wereld.  Joker is fysiek totaal niet opgewassen tegen Batman, maar zijn sterkste wapen is hoe hij iedereen kan manipuleren te doen wat hij wil door in hun hoofd te kruipen. Dit is iets waar Batman niets tegen kan beginnen.

Deze 2 karakters, door hun enorme verschillen, vormen goede ‘foil’ van elkaar, en het is interessant te zien hoe ze op elkaar in spelen. Maar ondanks al dat contrast lijken de 2 ergens wel op elkaar, wat de Joker ook graag benadrukt. Ze zijn allebei vreemde individuen die buiten de wet om werken om Gotham city op hun manier beter te maken, ze willen hetzelfde dus, maar hebben radicaal andere opvattingen van hoe men dat voor elkaar krijgt wat ze goede rivalen maakt.

The dark Knight is dus een uitstekend voorbeeld voor hoe je met uiterst contrasterende karakters de ontmoetingen en confrontaties die tussen protagonist en antagonist uiterst interessant kan maken. Ook is het idee dat de held en schurk dezelfde motivatie delen een interessant idee om mee te spelen, hoewel het meer cliché is dan je zou denken.

[marty-doet-een-poging-blog]

Case studie: ‘Whiplash’

 (Damien Chazelle / 13-11-2014)

https://www.youtube.com/watch?v=xDAsABdkWSc

Ik had eerder slechts stukjes van Whiplash gezien, met name de eerste scènes met de hoofdpersoon en, wat ik vermoedde, de antagonist in het verhaal gespeeld door J.K. Simmons. Deze losse stukken waren enorm veelbelovend. Het acteerwerk en de dialoog was on point. Ik wist gelijk zeker dat dit veel stof zou opleveren om te analyseren en nu ik de film heb gekeken, kan ik bevestigen dat ik 100% gelijk had.

Het plot van Whiplash is vrij simpel. Andrew Neiman is een jonge, ambitieuze jazz drummer  die op het conservatorium oefent om de beste te worden. op een dag wordt hij opgemerkt door de dirigent van de school’s ‘studio band’; Terence Fletcher. Fletcher is op zich al niet gauw onder de indruk, maar als Andrew een poging waagt in Fletcher’s band, laat de dirigent zijn ware aard zien. Hij is een meedogenloos strenge, en manipulatieve mentor en duwt Andrew tot het einde van zijn fysieke kunnen en mentale gezondheid.

Het verhaal pakt gelijk op in de eerste paar shots met een ontmoeting tussen Andrew en Fletcher. Fletcher’s hele persoonlijkheid wordt al gelijk ge’foreshadowed’ in deze ontmoeting. Andrew speelt een stuk voor Fletcher, die, na even luisteren, prompt de kamer verlaat als of hij niet heeft gekregen waar hij voor kwam.  Later biedt hij Andrew toch een kans aan om zich te bewijzen als core drummer in de Studio band.

Hierna begint de mentor – leerling dynamiek zich te vertonen maar die is niet zoals je gewend bent van de meeste films met dit plot. Fletcher is abnormaal hard tegen zijn studenten, en andrew met name. Hij pusht Andrew om het meer dan het maximale uit hem te halen, en dit beïnvloedt ook Andrews temperament en leven.

Andrew moet zijn vriendin en contact met zijn vader opgeven om altijd maar aan zijn vaardigheden als drummer  te kunnen werken. Hij wordt er net zo bitter en sarcastisch van als Fletcher zelf, maar hij boekt weldegelijk vooruitgang. Dit vormt ook het thema van de film zelf: ‘is heftig lijden het waard om grootsheid te bereiken?’ Ideologisch verschilt er niet heel veel tussen de twee, maar Andrew kan niet het hele verhaal vasthouden aan Fletcher’s idee van grootsheid bereiken, en keert uiteindelijk tegen hem door zijn eigen spel te spelen.

Fletcher vormt een bijzonder interessante antagonist omdat hij onmogelijk te lezen is voor arme Andrew. Het ene moment schreeuwt Fletcher hem in het gezicht en gooit hij een drumstel naar hem toe, en een andere keer klopt hij andrew op de schouder en vertelt hem dat hij zich geen zorgen hoeft te maken. Fletcher’s motieven zijn niet duidelijk tot de 3e akte van de film maar in de tussentijd weet hij ontzettend goed hoe hij Andrew het bloed onder de nagels haalt, maar hem wel nieuwe hoogtes kan laten bereiken.

Uiteindelijk bouwt de rivaliteit tussen de 2 zo op dat Andrew Fletcher on stage aanvalt. Andrew wordt van school gestuurd, waarna hij Fletcher anoniem aanklaagt, en hem ontslagen krijgt. De 2 hebben niks meer over. Uiteindelijk komen  de twee toch weer met elkaar in aanraking, en wederom lijkt Fletcher een zachtere kant van zichzelf te vertonen wanneer hij Andrew aanbiedt een drumstuk voor hem te spelen met zijn nieuwe big band.

Het idee dat in de laatste confrontatie tussen de 2 wordt geïnsinueerd is dat deze 2 karakters niet met- maar ook niet zonder elkaar kunnen. Andrew voelt Fletchers instructies goed aan na zo lang onder hem te hebben geleerd, en Fletcher vindt in Andrew de eigenzinnigheid van de topspeler die hij altijd al heeft willen hebben, ook al heeft hij hem zijn baan gekost.

In conclusie is Whiplash een fenomenale film die met zijn onvoorspelbare antagonist / protagonist verhouding je constant aan het raden houdt en intrigeert. Het laat zien dat protagonist en antagonist elkaar kunnen tegenwerken, en gelijktijdig kunnen verbeteren.