sezenatmaca-blog

[sezenatmaca-blog]

Hoe maakt het ‘Internet of Things’ van een stad een slimme stad?

Er doen zich steeds meer ontwikkelingen voor in de digitale wereld. ‘Hoe sneller deze ontwikkelingen gaan en hoe meer mensen online komen, hoe meer ook de innovatie van informatietechnologie en internet zelf zal veranderen’ (Vermeend & Brussen, 2012, p. 22). ‘Niet alleen mensen, maar ook alledaagse objecten gebruiken internet steeds vaker om verbinding te maken met de cloud, en zo ontstaat een Internet of Things, of internet der dingen’ (Salesforce, n.d.). ‘Het is dus een algemene benaming voor machines en apparaten die met elkaar kunnen communiceren via internet’ (Geertsma, 2015).

Volgens Frank Burkitt (2014, p. 55) zullen tegen 2020 naar schatting zo’n vijftig miljard apparaten in de wereld verbonden zijn met het internet. Wellicht een derde daarvan zullen computers, smartphones, tablets en televisies zijn. De overige twee derde zullen andere ‘dingen’ – sensoren, actuatoren en nieuwe intelligente apparaten zijn die onze omgeving bewaken, controleren, analyseren en optimaliseren.

Slimme steden

‘Doordat iedereen steeds meer gewend raakt aan het online regelen van zaken, is het ook voor overheden belangrijk om te digitaliseren en op een andere manier te gaan besturen. Veel overheden zijn al jaren bezig om zoveel mogelijk diensten te digitaliseren en online aan te bieden’ (Wiggers, 2016, p. 134). Eén van de belangrijkste ontwikkelingen zal ongetwijfeld de slimme stad zijn.

Over wat een stad nu juist smart maakt, bestaat veel discussie. In grote lijnen komt het erop neer dat de stad voor diverse kwesties in het publieke domein op ICT gebaseerde oplossingen inzet (Develtere, 2016, p. 52). Volgens Develtere staat de smart city in België echter nog in haar kinderschoenen.

In Antwerpen hopen ze daar wel snel verandering in te brengen. ‘De universiteit van Antwerpen zal namelijk vanaf volgend academiejaar een postgraduaat ‘Internet of Things’ aanbieden, die voorgesteld zal worden door de Antwerpse rector Herman Van Goethem. Hij vindt dat het ‘internet der dingen’ niet alleen een grote impact zal hebben op de mobiliteit en logistiek, maar ook op het hele stedelijke weefsel en het functioneren van de mens. Ook zegt Van Goethem dat Antwerpen zich al langer wil ontwikkelen als een smart city’ (Moens, 2017, 27 juni, p. 17).

Steden zoals Amsterdam, Glasgow, Barcelona, enz. zijn er ook al een tijdje mee weg. ‘Zo probeert Barcelona bijvoorbeeld de afvalophaling te optimaliseren. Dit doet ze door alle afvalcontainers uit te rusten met sensoren die meten hoe vol de container zit. Een softwaretoepassing verzamelt al deze gegevens en stuurt vuilniswagens dan enkel naar containers die echt moeten worden geleegd’ (Develtere, 2016, p. 52). Hoe kan het ‘internet der dingen’ nu toegepast worden in het dagelijkse stadsleven?

Commerciële sector

Internet of Things brengt voordelen met zich mee, onder andere op commercieel vlak. Door IoT te gebruiken in je bedrijfsvoering kunnen kosten bespaard worden voor opslag, logistiek,…Stel dat je je verkoopprocessen zou koppelen aan IoT, dan kan er bijvoorbeeld automatisch een sein worden gegeven aan een centrale inkooporganisatie wanneer de koffie van een koffieautomaat bijna op is. (Geertsma, 2015)

Betere gezondheidszorg

Een andere sector die baat heeft bij het gebruik van IoT is de gezondheidszorg. Er kan nu bijvoorbeeld van op afstand geassisteerd worden bij operaties. Gespecialiseerde artsen en chirurgen kunnen zo meekijken met hun collega’s aan de andere kant van de wereld en hun expertise delen (Comgate, n.d.).

Een ander voorbeeld is dat van de Amerikaanse producent Proteus. Hij ontwierp een minuscule sensor die in geneesmiddelen past. Een speciale pleister op het lichaam van de patiënt meet dan biometrische waarden zoals de hartslag en registreert ook wanneer een medicijn voor de laatste keer werd ingenomen. Er wordt namelijk een uniek signaal verstuurd als het geneesmiddel in contact komt met maagsap (Derveaux, 2016).

 Security en domotica

 Dankzij Internet of Things zijn er ook tal van nieuwe toepassingen bijgekomen die ervoor zorgen dat je comfortabeler en veiliger kan wonen. ‘Als de camera beweging detecteert, doe dan de verlichting aan.’ Of: ‘Als ’s ochtends de wekker afloopt, schakel in de keuken dan het koffieapparaat in’ (Van der Ven, 2017, 1 juli, p. 44). ‘De cv-ketel op afstand even aanzetten van zodra dat het vriest? Dat kan ook! Deze sturing van apparaten in huis vanaf een vakantie- of ander adres is een direct resultaat van IoT. En alhoewel de werelden van security en domotica, het automatiseren van een woonhuis, elkaar vroeger niet raakten, komen ze nu in elkaars buurt. Door goedkoper wordende sensoren ontstaat er een overlap tussen de twee gebieden. Een alarminstallatie is weliswaar een andere techniek, maar hij gebruikt hetzelfde internet om een signaal te geven over de situatie in uw huis’ (Comgate, n.d.).

‘Door de wifi-signalen van smartphones te scannen, weten gebruikers bijvoorbeeld precies hoeveel mensen zich op een bepaalde plek bevinden. Op dezelfde manier kan gemakkelijk in kaart worden gebracht welke smartphones in een winkel aanwezig zijn op het moment van een winkeldiefstal. Van zodra een verdacht telefoonnummer – i.e. een nummer dat vaak voorkomt bij winkeldiefstallen – in een winkel wordt geregistreerd, krijgt de winkeleigenaar automatisch een waarschuwing, zodat hij extra alert kan zijn voor eventuele diefstal’ (Derveaux, 2016).

 Verkeersdoorstroming

Het internet of things kan zorgen voor veiliger en vlotter verkeer. Slimme verkeersystemen kunnen namelijk veel opstoppingen voorkomen. ‘Een concreet voorbeeld daarvan is de navigatieapp Waze. Waze brengt je op een efficiënte manier naar je gewenste locatie en geeft gebruikers ook de mogelijkheid om realtime informatie over wegversperringen, files en andere ‘hindernissen’ te registreren. Op deze manier is iedere gebruiker ervan op de hoogte.

Een ander voorbeeld is het project Smart Highway van Daan Roosegaarde. Deze kunstenaar bedacht snelwegen met glow-in-the-dark belijning die overdag door de zon wordt opgeladen en ’s nachts licht geeft. Verlichting en verkeerstekens lichten enkel op als de sensoren voertuigen waarnemen en kunnen worden aangepast aan de situatie. Het project is dus zowel veilig als duurzaam’ (Derveaux, 2016).

Nog een bekende toepassing van IoT is het Track & Trace systeem waarmee je kunt zien waar vrachtwagens, containers,… zich bevinden (Comgate, n.d.). 

Het internet der dingen biedt onze samenleving duidelijk enorm veel kansen. Ruben Horbach (Smart Circle, 2015) is er zelfs van overtuigd dat de term Internet of Things niet meer zal bestaan. “Het Internet of Things is geëvolueerd naar het Internet of Everything en zal zo in onze maatschappij zijn verstrengeld dat we hier niet meer gek van opkijken.  Internet of Things heeft de potentie om de wereld te veranderen. Met de urbanisatie in ons achterhoofd (in 2020 zal bijna 60% van de wereldbevolking in steden leven) zijn innovatieve ontwikkelingen belangrijker dan ooit.”

De nieuwe generaties kijken nu inderdaad al amper, of zelfs niet meer, op naar al de mogelijkheden die het internet te bieden heeft. Zo groeien kinderen tegenwoordig op met hun iPad als favoriete speelgoed.

In Hudson Yards, Manhattan, wordt nu zelfs de eerste “quantified community” gebouwd: een wijk waarin alles en iedereen op elk moment van de dag gemeten wordt.

“We gaan met sensoren op elke hoek de luchtkwaliteit meten”, zegt Constantine Kontokosta, een van de directeuren van het project. “We gaan ook temperatuur, lichtniveaus en lawaai constant in kaart brengen. We gaan berichten op sociale media van bewoners bijhouden zodat we hun sentiment kunnen meten, en locatiedata van mobiele telefoons bijhouden via wifinetwerken zodat we zien hoe ze door de buurt bewegen.”

Met de data kan het gemeentebestuur bijvoorbeeld snel ingrijpen bij geluidsoverlast.

Op termijn wil hij ook gegevens over lichaamsbeweging, gezondheid en gewicht van de wijkbewoners verzamelen, bijvoorbeeld met data uit wearables zoals polsbandjes. „Geheel vrijwillig natuurlijk.” En alle data worden geanonimiseerd opgeslagen, zo beweert hij (van Noort, 2015).

 Alhoewel de voordelen oneindig lijken, moeten we ook nadenken over de nadelen. Zeker bij ontwikkelingen als “quantified communities” moeten we ons vragen beginnen stellen. Gaan we niet te snel? Beginnen we niet teveel afhankelijk te worden van technologie, het internet én het ‘internet der dingen’?

Hoe slimmer onze steden worden, hoe meer aandacht er gegeven moet worden aan privacy, beveiliging,… .

Bronnen

Burkitt, F. (2014). Het ‘internet of things’: richtlijnen voor de strategievorming. Holland Management Review, 31 (158), 55.

Comgate (n.d.). IoT Toepassingen. Geraadpleegd op 9 augustus 2017 op het World Wide Web: https://www.comgate.nl/applications/

Derveaux, G. (2016, 20 juni). 7 concrete toepassingen voor het internet of things. Geraadpleegd op 9 augustus 2017 op het World Wide Web: http://www.smartbiz.be/blog/167104/7-concrete-toepassingen-voor-het-internet-things/

Develtere, L. (2016, 7 september). Slimme stad heeft actieve burgers nodig: ICT en internet der dingen in het stedelijk beleid: welke kant gaat het op? MO*, 52.

Geertsma, P. (2015, 30 december). Wat zij de voordelen van Internet of Things? Geraadpleegd op 9 augustus 2017 op het World Wide Web: http://www.technischwerken.nl/kennisbank/techniek-kennis/wat-zij-de-voordelen-van-internet-of-things/

Horbach, R. (2015, 7 september). Welke impact heeft Internet of Things? Geraadpleegd op 13 augustus 2017 op het World Wide Web: http://www.smart-circle.org/internetofthings/internet-of-things/welkeimpactheeftinternetofthings/

Moens, B. (2017, 27 juni). Antwerpen stoomt studenten klaar voor internet der dingen. De Tijd, 17.

Salesforce (n.d.). Het Internet der dingen – slimme machines bouwen. Geraadpleegd op 9 augustus 2017 op het World Wide Web: https://www.salesforce.com/nl/crm/internet-of-things/

Van der Ven, M. (2017, 1 juli). Simpel recept voor slimme woonst. De Tijd, 44.

Van Noort, W. (2015, 17 oktober). Hoe de slimme stad een dom idee kan worden. Geraadpleegd op 15 augustus 2017 op het World Wide Web: https://www.nrc.nl/nieuws/2015/10/17/de-slimme-stad-kan-een-dom-idee-worden-1546062-a289041

Vermeend, W., & Brussen, B. (2012). De onstuitbare opmars van de digitale wereld. Den Haag: Einstein Books.

Wiggers, R. (2016). Internet verandert alles: oorsprong, heden, toekomst. Soesterberg: ASPEKT.