#flip drukker

[joostjongepier]

Wat?   Scheren (2000) door Sam Drukker, Zelfportret (1968) door Matthijs Rölling, Zelfportret met open mond (2010) door Stijn Rietman, Zelf – Verkort (2008) door Arnout van Albada en Zelfportret (2014) door Flip Drukker en ter vergelijking: De anatomische les van Dr. Dijman door Rembrandt van Rijn

Waar?   Tentoonstelling Unlimited in het Drents Museum, Assen

Wanneer?   4 maart 2023

Sinds ik voor het eerst werk van hem zag in Museum Jan in Amstelveen (17 maart 2022), ben ik een groot fan van Sam Drukker. Niet lang daarna (19 mei 2022) bezocht ik in het Drents Museum een tentoonstelling met louter zelfportretten van deze schilder: De man in de spiegel. Nu echter vervult hij een heel andere rol en wel die van gastconservator. Uit de ongeveer 350 zelfportretten in de collectie van het museum maakte hij een selectie van dertig werken.

Zelfportretten zijn bijzonder omdat de maker ervan ook de geportretteerde is. Daardoor is de maker vrijer dan ooit en dat leidt niet zelden tot schaamteloze werken in de meest letterlijke zin. Zoals te zien was op de tentoonstelling De man in de spiegel is Sam Drukker zelf daarvan het levende bewijs. Ik zag portretten van hem naakt, zittend op de wc en zelfs neuspeuterend.  Sommige geselecteerde (vaak wat oudere) werken zijn iets klassieker, maar een aantal zijn humoristisch en vaak radicaal. Ik kies er een paar uit die wat mij betreft het bijzonderst zijn.

Ik weet inmiddels dat Sam drukker bevriend is met schilder Matthijs Röling. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er van deze, door mij ook zeer bewonderde, kunstenaar maar liefst drie zelfportretten zijn geselecteerd. Het meest bijzondere daarvan is een ovalen werkje. De schilder zit op een stoel in een kamer. De scène ziet eruit alsof we die waarnemen door een bolle lens, waardoor de perspectivische verhoudingen in het werk volledig zijn verstoord. De kamer lijkt bol te staan en de schilder heeft een gigantisch hoofd, maar uiterst korte beentjes.

Stijn Rietman beeldt zichzelf af met open mond. Is het een gil? Is hij klaar voor de tandarts? Probeert hij met zijn mond een snoepje te vangen? Hoe het ook zij, het is een opvallend werk, dat op een of andere manier op mij een humoristische uitwerking heeft.

Het zelfportret van Arnout van Albada roept onmiddellijk associaties op met De anatomische les van Dr. Deijman van Rembrandt. De voeten van de kunstenaar steken haast in je gezicht, zoals die van het lijk op het doek van Rembrandt. Het effect van de sterke verkorting is vervreemdend en grappig tegelijkertijd.  Het is een zelfportret, maar het gezicht van de schilder is haast bijzaak.

Dat zelfportretten niet persé schilderijen hoeven te zijn, toont Sam Drukker aan met een kunstwerk van zijn broer Flip. Bij eerste blik lijkt het werk een abstracte sculptuur en, eerlijk gezegd, niet eens zo’n heel interessante sculptuur. Maar dat toont maar weer eens aan dat kunst het verdient om beter te worden bekeken. Het werk is namelijk zorgvuldig uitgelicht met een spotje. En dan zie je hoe je je hebt laten beetnemen door je eerste indruk. “Zo geestig hoe mijn broer Flip Drukker met voorwerpen van de straat werkt. In dit beeld combineert hij de voorwerpen tot een ogenschijnlijk chaotisch geheel. Pas bij de juiste belichting wordt het geraffineerde profiel van zijn gezicht zichtbaar.”