zoekennaarapril - Tumblr blog

[zoekennaarapril]

Tot ziens!

De afgelopen weken namen we jullie via dit kanaal mee op onze zoektocht naar April Glaspie. We probeerden te achterhalen wie de vrouw was, welke invloed ze had op de start van de Golfoorlog en waar ze zich anno 2021 bevindt. 

Ondanks de obstakels waarop we soms botsten, vonden we het fijn om meer te leren. Hopelijk hebben we jullie ook wat nieuws bijgebracht. Bedankt om te volgen, mee te lezen en te zoeken.

Tot ziens!

Manon & Louise 

[zoekennaarapril]

April in Toneelhuis

Wie na onze blogposts van de afgelopen weken ook helemaal geïntrigeerd is geraakt door April Glaspie, moet naar de voorstelling April  in Toneelhuis gaan kijken.

Exact dertig jaar na het cruciale gesprek dat de oorlog doet ontketenen, worden in de voorstelling April drie personages samen gebracht. “April Glaspie, die zich al die jaren in stilzwijgen heeft gehuld over de inhoud van haar gesprek met Saddam Hoessein, Iraaks minister van Buitenlandse Zaken Tariq Aziz, die in 2015 in gevangenschap overleed, en een nieuwsanker dat wil weten wat er écht gezegd is tussen April Glaspie en Saddam Hussein.” 

Doordat Tariq Aziz niet meer leeft en Glaspie al jaren niet meer spreekt, wordt in het stuk een onmogelijke combinatie van mensen samen gebracht. Het is een gesprek dat enkel op het theater kan plaatsvinden. 

“April vermengt historisch beeldmateriaal van de voorbije decennia met een verrassend persoonlijk en intiem perspectief. De voorstelling stelt brandend actuele vragen over de verstoorde relatie tussen de Westerse en de Arabische wereld, over de rol van de media, over de (on)macht van de diplomatie en de politieke instellingen.”

Meer informatie over speeldata en tickets kan je vinden op https://toneelhuis.be/nl/programma/april/

[zoekennaarapril]

Vrouw in een mannenwereld

April Glaspie was de eerste vrouwelijke Amerikaanse diplomate in het Midden-Oosten. Een grote eer zou je denken. Al werd haar geslacht soms tegen haar gebruikt.

Toen Glaspie in Irak werkte, werd er neergekeken op vrouwelijke diplomaten. Zo kregen sommigen van hen te maken met seksistische opmerkingen. Ook Glaspie ontsnapte daar niet aan. Na de publicatie van het transcript zei een mannelijke ambtenaar bij Buitenlandse zaken: "We have some lessons to learn. The first is don't send women as Ambassadors." Door die opmerking insinueert hij dat Hussein Glapsies waarschuwing negeerde omdat ze een vrouw was. Maar is dat ook zo?

De kans is klein. Bagdad was een vooruitstrevende stad waar veel vrouwen carrière maakten. Andere diplomaten die er werkten, zeiden dat er geen problemen waren rond vrouwelijke diplomaten in Irak. Daarnaast vertelden Glaspies ex-collega's dat ze haar vrouwelijkheid nooit gebruikte om een hogere functie te krijgen. "She was tough and direct, spoke with a hoarse voice, and when she smoked she would inhale so hard that the end of the cigarettes turned white," zei een van hen.

[zoekennaarapril]

Laatste contact met Hussein

Op het moment dat de Golfoorlog in 1991 ten einde kwam, sloot de Amerikaanse ambassade in Bagdad de deuren. Dertien jaar lang zou er geen nieuwe diplomaat aangewezen worden. Toch was Glaspie niet de laatste Amerikaanse diplomaat die met Hussein in gesprek ging.

Toen Saddam Hussein Koeweit binnenviel en Bush militaire troepen inzette, werd de diplomatieke relatie tussen Irak en Amerika verbroken. Door Glaspies betrokkenheid kon ze niet terugkeren naar haar post in Irak. Tijdens haar afwezigheid werd de diplomatieke missie voor een goede relatie tussen Amerika en Irak, overgedragen aan Joseph C. Wilson.

In een poging de oorlogssituatie te redden, ontmoette Wilson Hussein. Hierdoor werd hij de laatste Amerikaanse diplomaat die contact had met de Iraakse leider. Al had hun gesprek geen positieve toon. Hussein dreigde ermee iedereen die buitenlanders onderdak bood te vermoorden. Ondanks het dreigement hielp Wilson meer dan 100 Amerikanen onderduiken in de ambassade. Wegens zijn acties noemde President Bush hem een ware Amerikaanse held. 

[zoekennaarapril]

And the winner is: Miss or Mrs. Glaspie

“Blackmore wins nicely for April Glaspie”. Is dit dé April Glaspie die we zoeken? Of is het toeval? Met deze gedachte sloten we de vorige post af. Maar hoe dieper we graven in de wereld van Glaspie, hoe minder plek voor toevalligheden.

Op de online uitslagen van Zuid-Afrikaanse paardenraces, zien we steeds dezelfde naam opduiken. Miss April Glaspie. Miss. Niet Mrs. Gewoon Miss. Dat zou betekenen dat Glaspie nooit getrouwd is. We gingen verder op onderzoek uit en vonden al snel een artikel van de Washington Post waar ons vermoeden bevestigd werd. In 1991 vertelde ex-collega Hermann Eilts aan de Post: “April vertelde me dat ze een carrièrevrouw was, en die keuze al lang geleden gemaakt had.”

Toeval maakt plaats voor zekerheid. Beetje bij beetje krijgen we een beter beeld over de ex-diplomate. In het begin van onze zoektocht was ze nog een schim, een gezichtsloze gedaante die ons vanuit de verte observeerde. Maar hoe meer de puzzelstukken in elkaar vallen, hoe meer die schim de gedaante van April Glaspie aanneemt.

[zoekennaarapril]

Op een drafje in de juiste richting

Onze zoektocht naar April Glaspie begon enkele weken geleden met wat simpele research op het wereldwijde web. We scrolden langs Wikipedia-pagina’s en oude krantenartikelen en lazen stukken geschiedenis, waarvan we sommige delen al beter kenden dan anderen. Maar bovenal deden we een eerste ontdekking die ons wel eens meer zou kunnen vertellen over het hedendaagse leven van de ex-diplomate.

Een luchtig artikel op de website ‘Vancouver is Awesome’ deed ons jong journalistenhart heel even sneller slaan. Het stuk, waarin paardrijden wordt beschreven als de ideale Family Play Date, wordt geïllustreerd door een foto van… een jonge April Glaspie in 1950. Eerdere research leerde ons dat Glaspie acht jaar daarvoor werd geboren in de Canadese stad. 

Na enkele muisklikken komen we terecht op de Facebook-pagina van ‘Dean Kannemeyer Racing’, een paardenraceclub in Kaapstad. Wie onze vorige post las, weet al dat Glaspie voor haar laatste job in Kaapstad verbleef én dat ze er volgens sommige bronnen nog steeds zou wonen. Op een foto die dateert uit 2014, zien we een nette dame glunderen naast haar gewonnen paard. “Blackmore wins nicely for April Glaspie”, vertelt het onderschrift ons. Toeval?

Wij denken van niet.

[zoekennaarapril]

Nooit alleen, altijd samen

Wie opzoek wil naar April Glaspie, zal er al snel achter komen dat het aantal bronnen die naar de ex-diplomate verwijzen beperkt is. Tijdens de jaren waarin ze aan het werk was, stond het wereldwijde web nog maar in de kinderschoenen en in 2008 liet Glaspie zich voor de laatste keer interviewen. 

Als je wil achterhalen waar ze zich sinds dat laatste gesprek in 2008 bevindt, zal je vaak tegen muren botsen. En dat laatste is ook het geval als je meer wil weten over wie de vrouw - die achter dat masker van diplomatie verscholen zit - nu echt is. Toch kwamen we vandaag een leuk weetje tegen, waardoor Glaspie in onze hoofden toch weer een stukje menselijker werd. April Glaspie had een reispartner: een trouwe viervoeter, die overal mee naartoe ging.

Maar daarnaast zorgde de diplomate ook voor haar moeder. Zij had een slechte gezondheid, waardoor ze gedurende enkele jaren bij haar dochter woonde én zelfs mee reisde naar Bagdad in juli 1990. Tijdens de cruciale woordenwisseling tussen Glaspie en Saddam Hussein, bevonden haar twee grote liefdes zich in de Iraakse hoofdstad. Dat lezen we in de Los Angeles Times. 

Glaspie was er na het gesprek met Hussein zó van overtuigd dat ze de Iraakse president had gewaarschuwd om Koeweit niet binnen te vallen, dat ze enkele dagen later met haar twee reisgenoten weer naar Washington reisde. Maar tijdens een tussenstop in Londen, vernam Glaspie dat Hussein haar waarschuwingen toch anders geïnterpreteerd had. En wat er toen gebeurde, is natuurlijk geschiedenis... 

[zoekennaarapril]

Wachtwoord: discretie

30 jaar geleden begon de Golfoorlog ’90-’91. In al die jaren sprak Apirl Glaspie nooit met de media over de inhoud van haar ontmoeting met de Iraakse leider Saddam Hussein. Waarom bleef de diplomate al die tijd trouw aan een regering die haar als zondebok gebruikte?

Op het moment dat Irak de transcripten van Glaspies gesprek met Hussein publiceerde, verbood het Amerikaans ministerie van Buitenlandse Zaken de diplomate om met de pers te praten. Hoewel Glaspie benadrukte dat de transcripten gemanipuleerd en onvolledig waren, mocht ze haar versie niet uitbrengen. “There was an urge to let someone take the blame for this. I would have expected the State Department to say that the transcript is not accurate,” zei William B. Quandt, Midden-Oosten deskundige van de Nationale Veiligheidsraad tijdens de Carter-regering in 1991 tegen de LA Times.

Niemand kwam voor April Glaspie op. De toenmalig diplomate kwam zelfs niet voor zichzelf op. Waarom niet? Waarom liet ze dit alles zo maar gebeuren?  “When you become an ambassador this can happen to you. No secretary of state (will) protect you. It is a hierarchy,” zei een voormalig ambassadeur tegen de LA Times. Met andere woorden: van zodra het ongemakkelijk wordt voor de president of minister, wordt er een zondebok gezocht. En in dit geval was April de perfecte kandidaat.

Daarnaast zorgden haar loyaliteit voor de regering en haar functie van diplomate ervoor dat ze zich niet kon verdedigen. Als antwoord op vragen over haar stilzwijgen, zei Glaspie altijd: “Like a career diplomat in a Foreign Service where the watchword is discretion.”

[zoekennaarapril]

Glaspie (on)schuldig

Volgens sommigen liggen Glaspies acties mee aan de basis van de Golfoorlog ’90-’91. Maar kan één vrouw een oorlog veroorzaken?

In een artikel van Foreign Policy vonden we een antwoord op deze vraag. Volgens de auteur Stephen M. Walt heeft Glaspie als individu geen schuld aan de oorlog. Het is eerder een kwestie van een falend buitenlands beleid. Ze incasseert dus klappen voor de falende Bush Sr. - regering.

Wat heeft Glaspie dan fout gedaan? Niets, ze deed exact wat er van haar verwacht werd. Dat is de relatie Amerika – Irak onderhouden en tegelijkertijd Bush’ wens voor stabiliteit in het Midden-Oosten benadrukken. Maar Glaspies woorden “America has no opinion on the Arab-Arab conflicts” waren voor Hussein het startsein om Koeweit binnen te vallen.

Nu kan je je afvragen, zijn die woorden voor interpretatie vatbaar? Kon ze de oorlog voorkomen door een andere intonatie te gebruiken? En had de diplomate duidelijk moeten maken dat een invasie op Koeweit zou leiden tot een Amerikaanse militaire opkomst? Eén ding is zeker, April Glaspie heeft niet eigenhandig een oorlog ontketend.

[zoekennaarapril]

April who?

Kort na haar studies in Amerika ging de Canadese April Glaspie aan de slag bij de Amerikaanse dienst Buitenlandse Zaken. Haar job bestond uit het aangaan en onderhouden van relaties tussen Amerika en andere landen. Door haar expertise over het Midden-Oosten werd Glaspie in 1987 de eerste vrouwelijke Amerikaanse diplomate in een Arabisch land.

Drie jaar lang werkte ze probleemloos in Irak tot in de zomer van 1990 alles veranderde. Irak viel zijn buurland Koeweit binnen. Wat volgde was een helse oorlog en een hoop problemen voor Glaspie. Acht dagen voor de invasie van Irak ontmoette ze de Irakese leider Saddam Hussein. Uit het transcript van die meeting lijkt het alsof Glaspie Hussein nog een laatste duwtje in de rug geeft om Koeweit binnen te vallen.

Tot op de dag van vandaag blijft er twijfel bestaan over de correcte en volledige inhoud van het gesprek. Er bestaan wel transcripten maar deze zijn volgens Glaspie gemanipuleerd door de Irakese overheid.

Nadat de diplomate zich moest verantwoorden voor de Senaat, bleef ze werken voor de dienst Buitenlandse Zaken. Voor haar laatste job verbleef Glaspie in Kaapstad, Zuid-Afrika waar ze met pensioen ging en volgens sommige bronnen nu nog steeds woont.

[zoekennaarapril]

Ready, set, GO!

April Glaspie en Irak worden vaak in een adem genoemd. Maar wie is de vrouw achter dat masker van diplomatie? Wat deed ze en wat dreef haar? Maar vooral, waar houdt deze mysterieuze vrouw zich vandaag de dag mee bezig? 

Vandaag start onze zoektocht naar Glaspie. Volg ons avontuur hier!