#وعد_و_وعید

[sahbaykherad]

‏‎مکتب #معتزله بر پنج پایه و اصل استوار است که هر کس به آنها باور داشته باشد، معتزلی شمرده می شود: ۱. اصل #توحید: همانگونه که می دانید توحید دارای مراتبی است. #توحید_ذاتی، #توحید_صفاتی، #توحید_افعالی و #توحید_عبادی. آنچه در اینجا مد نظر است توحید صفاتی است که بر اساس آن، معتزله بر این باورند که صفات الهی زاید بر #ذات_خداوند نیستند. به عقیده آنها خداوند به ذات خویش، #عالم، #قادر، و #حیّ است، نه به واسطه علم، قدرت و حیات که صفات قدیمه و #معانی_قائم_به_ذات او هستند. چنانکه اشاعره به صفات قدیم و #معانی زاید بر ذات باور داشتند. ۲. اصل #عدل: در اینکه خداوند بر طبق عدل رفتار می کند هیچ اختلافی نیست. بلکه سخن در تفسیر عدل است. به عقیده معتزله، عدل معیار و ملاکی دارد که عقل آن را تشخیص می دهد و خداوند نیز بر اساس همان ملاک رفتار می کند. ظلم به خودی خود قبیح و زشت است و خداوند هرگز آن را در حق بندگان مرتکب نمی شود. بر خلاف #اشاعره که بر این باور بودند که هر آنچه خداوند آن را انجام دهد عین عدل است. ۳. اصل #وعد_و_وعید: بر اساس این اصل، خداوند همانگونه که در عمل به وعده و نوید پاداش صادق است و خلف وعده نمی کند در عمل به وعید و تهدید به کیفر نیز صادق است و باید به آن عمل کند. در مورد #خلف_وعده، همه فرفه ها نظر واحدی دارند و خلف وعده را جایز نمی دانند اما در مورد وعیدها، دو نظریه هست. یکی نظر معتزله که بدان اشاره شد و دیگری نظر سایر #فرقه_های_اسلامی، که عمل به وعیدها و کیفرها را واجب نمی دانند بلکه وعید را حق خداوند دانسته اند و لذا او می‌تواند از حق خود بگذرد و عفو کند. ۴. اصل #منزلة_بین_المنزلتین: معنای این اصل آن است که شخصی اگر #گناه_کبیره انجام دهد نه کافر است و نه مؤمن؛ در مورد مرتکبان کبیره، اکثر #مسلمانان آنها را #مومن_فاسق می دانند یعنی آنها را هرچند فاسق می شمارند، از دایره #ایمان خارج نمی دانند. در مقابل اکثریت خوارج انها را کافر می دانند. معتزله جایگاهی بین ایمان و کفر برای مرتکب کبیره تصویر کردند. که از آن به منزله بین المنزلتین یاد می شود. ۵. اصل #امر_به_معروف_و_نهی_از_منکر: در وجوب امر به معروف و نهی از منکر تردیدی وجود ندارد. آنچه محل اختلاف است و معتزله آن را در اصول خود آورده اند، به شرایط وجوب بازگشت می کند. در حالی که خوارج آن را به هیچ شرطی مشروط نمی دانستند، معتزله آن را واجب کفایی شمرده و برای آن شرایط تصویر کردند و حتی جنگ و قتال را که مرتبه شدید این اصل است، از وظایف #حکومت_اسلامی دانسته اند. #صهبای_خرد #علیرضااسعدی‎‏ https://www.instagram.com/p/CCqeiYXHFLq/?utm_medium=tumblr