#jadwiga mehoffer

[mogielnik]

Jadwiga i Józef Mehhoferowie z kotami/ Jadwiga and Józef Mehoffer with cats

[pagansphinx]

Józef Mehoffer (Polish, 1869-1946) • Portrait of Jadwiga Mehoffer • 1909

[beautifulcentury]

JOZEF MEHOFFER, 1907 - Portrait of the Artist’s Wife Jadwiga against a Yellow Background / oil on canvas, 68.0 x 51.0 cm

Mehoffer’s fondness for decorativeness, and for an abundance of colour and forms, found an outlet in the women’s portraits he painted. His preferred sitter was his wife, Jadwiga, née Janakowska (1871–1956), whom he married in 1899. He painted her many times, dressed in everyday dresses, in elegant powder rooms, in household interiors or in front of colourful tapestries or wall hangings. This portrait in particular showcases Mehoffer’s predilection for reproducing the details of women’s clothing and his skilfulness in conveying the textural differences of various fabrics.

[tauremornalome]

Jadwiga Mehoffer, wife of a Polish painter Józef Mehoffer, at their house in Jankówka in 1909 / via niezlasztuka.net

[masgwi]

Walka (1921 - 1922)

Stanisław Ignacy Witkiewicz (Polish, 1885-1939)

Witkiewicz was reared at the family home in Zakopane. In accordance with his father's antipathy to the "servitude of the school," he was home-schooled and encouraged to develop his talents across a range of creative fields. Against his fathers wishes he studied at the Kraków Academy of Fine Arts with Józef Mehoffer and Jan Stanisławski.

Witkiewicz was close friends with composer Karol Szymanowski and, from childhood, with Bronisław Malinowski and Zofia Romer. Romer was romantically linked to both Bronisław Malinowski and Witkiewicz. He had a tumultuous affair with prominent actress Irena Solska who according to Anna Micińska is represented as the heroine Akne Montecalfi in his first novel, The 622 Downfalls of Bungo or The Demonic Woman, 1911. According to Micińska he also represented himself as the character Bungo and Malinowski as the Duke of Nevermore. The unfinished novel, which was not published until 1972, also describes erotic encounters between Bungo and the Duke of Nevermore. Taught wet plate photography by his father, it was during this period that he also began producing the intimate portrait photography for which he is known; producing striking portraits of his circle in Zakopane and many self-portraits.

In 1914 following a crisis in Witkiewicz's personal life due to the suicide of his fiancée Jadwiga Janczewska, for which he blamed himself, he was invited by Malinowski to act as draftsman and photographer on his anthropological expedition to the then Territory of Papua, by way of Ceylon and Australia. The venture was interrupted by the onset of World War I. After quarrelling with Malinowski in Australia, Witkiewicz who was by birth a subject of the Russian Empire, travelled to St Petersburg (then Petrograd) from Sydney and was commissioned as an officer in the Pavlovsky Regiment of the Imperial Russian Army. His ailing father, a Polish patriot, was deeply grieved by his son's decision and died in 1915 without seeing him again.

In July 1916 he was seriously wounded in the battle on Stokhid River in what is now Ukraine and was evacuated to St Petersburg where he witnessed the Russian Revolution. He claimed that he worked out his philosophical principles during an artillery barrage, and that when the Revolution broke out he was elected political commissar of his regiment. His later works would show his fear of social revolution and foreign invasion, often couched in absurdist language.

[books0977]

Portrait of a Wife (1904). Józef Mehoffer (Polish, 1869-1946). Oil on canvas. National Museum Kraków.

Created in Zakopane, Portrait of a Wife shows Jadwiga Mehoffer against a background of the interior of their summer apartment. The piano and sheet music are major contributors to the composition, suggesting its importance in their daily life.

[random-brushstrokes]

Józef Mehoffer - Portrait of artist’s wife, Jadwiga née Janakowska (1907)

[polymorphousculturevulture]

via  nikolaeftimov-blog

Portrait of artist's wife Jadwiga Janakowska by Józef Mehoffer, 1907

[superrealizm]

JÓZEF MEHOFFER – STRANGE GARDEN (1903)

Ogrody niezmiennie inspirują artystów. Ten motyw od wieków funkcjonuje w sztuce. Już w Biblii, w Księdze Rodzaju pojawia się ogród Eden, raj zamieszkiwany przez pierwszych ludzi – Adama i Ewę. W mitologii greckiej uroczystości weselne Zeusa i Hery miały miejsce w ogrodzie Hesperydy, który znajdował się na zachodnim krańcu świata. Wiszące ogrody Semiramidy, stworzone w VII w. p.n.e. w Babilonie na polecenie króla Nabuchodonozora II, są uznawane za jeden z siedmiu cudów świata. Powszechnie znana jest powieść F. H. Burnett Tajemniczy ogród. Nie można nie wspomnieć o wizerunkach pięknych ogrodów ukazanych na obrazach takich artystów jak Hieronim Bosch, Claude Monet, Władysław Podkowiński. Najsłynniejszy jednak obraz z motywem ogrodu w Polsce stworzył Józef Mehoffer. Jego Dziwny ogród zachwyca tajemniczością, osobliwością i trudno uchwytną symboliką.

Urzekająca w tym obrazie jest jego baśniowość, świetlistość, zagadkowość. Przedstawiona scena wydaje się przy tym bardzo realistyczna. Kompozycja ukazuje fragment ogrodu, pozwala spojrzeć w jego głąb, ale nie odkrywa granic, nie pokazuje nawet nieba. Widać dwie kobiety oraz dziecko. Postaci znajdują się w sadzie. Kolorystyka wskazuje na wiosnę lub lato. W ogrodzie rośnie rząd jabłoni ze złoto-zielonymi owocami. Pod drzewami leżą splecione girlandy wielobarwnych kwiatów. Wzrok przyciąga rozświetlony, nagi chłopczyk o złotych, falujących włosach, który trzyma w rączkach kwiaty malwy o długich łodygach i pełnych różowo-czerwonych kwiatach. To synek Józefa Mehoffera, Zbigniew. Jego postać zdaje się promieniować jakby słonecznym blaskiem, jest najjaśniejszym punktem malowidła. Wyglądem przypomina małego aniołka, symbolizuje niewinność, wolność, radość życia.

Za chłopcem, po lewej stronie obrazu, w cieniu stoi młoda kobieta. To sportretowana żona malarza, ukochana Jadwiga, która także była malarką. Ma łagodny wyraz twarzy, lekko się uśmiecha. Jej brązowe włosy są upięte i schowane pod granatowym kapeluszu o szerokim rondzie. Ma na sobie suknię w odcieniu szafiru, z długimi rękami i falbaniastym dołem. Na piersi wisi złoty naszyjnik z okrągłym medalikiem, podobny do tego zawieszonego na szyi chłopca. Kobieta lewą dłonią lekko unosi falbany sukni, a prawą sięga wysoko do jednej z gałęzi jabłoni, jakby chciała zerwać owoc lub przytrzymać się. Patrzy wprost na widza, delikatnie przechylając głowę.

Najdalej w cieniu drzew znajduje się trzecia postać, to najprawdopodobniej opiekunka dziecka. Uwagę przyciąga jest stylizowany na ludowy strój – czerwona, haftowana narzutka z długimi rękawami oraz długa, plisowana, biała spódnica. To właśnie ta biała spódnica sprawia, że kobieta odcina się na tle zielonego ogrodu. Pełna napięć, realistyczna konwencja obrazowania łączy się w obrazie Mehoffera z arkadyjskim charakterem tematu. Blask słonecznego światła i otwarcie sceny ku widzowi połączone są z jej intymnym charakterem.

Cechą charakterystyczną kompozycji jest ograniczenie pola widzenia. Odbiorca patrzy z niewielkiego dystansu w głąb ogrodu, nie obejmując wzrokiem jego granic. Płótno ukazuje jedynie fragment przestrzeni, która sprawia wrażenie dość ciasnej, obramowanej masą zieleni. Spojrzenie na postaci pada wyraźnie z góry, ten podniesiony punkt widzenia jest jednak potem równoważony przez wzniesienie krajobrazu w dalszej części przedstawienia. Obraz posiada również wewnętrzny rytm, spokojnie i gładko wciągający widza do środka przedstawienia, kierujący wzrok od kolejnych postaci ku zacienionemu wnętrzu alei. Ten ruch po głównej osi diagonalnej obrazu jest wzmagany przez rozciągającą się wzdłuż niej girlandę kwiatową i rytm oddalających się pni drzew.

W powyższym opisie harmonijnej kompozycji nie został uwzględniony element zakłócający jej porządek, niedopasowany do skali i perspektywy przedstawienia. Jest nim nałożona na powierzchnię płótna, ogromnych rozmiarów ważka. Choć naturalna w przestrzeni ogrodu, wydaje się być ciałem obcym, nie pasującym do krajobrazu i postaci spacerowiczów, przez których zresztą pozostaje niezauważona. Być może jest ona śladem obecności samego malarza. Wówczas jej wygląd i proporcje można by wytłumaczyć pojawieniem się owada tuż przed oczami artysty, spoglądającego na żonę i synka. Byłaby śladem jego spojrzenia. Można ją też uznać za element obnażający umowność całego przedstawienia. Ważka jest bowiem całkowicie płaska i nie mieści się w przestrzeni obrazu, przez co zdaje się negować zasady jego konstrukcji.

W dziele Mehoffera zdumiewa przede wszystkim owo zderzenie realistycznej konwencji obrazowania, z przywiązaniem wagi do detali, drobiazgowo malowaną zielenią sadu czy szczegółami kobiecego stroju, z płaską, schematycznie zarysowaną ważką, której forma budzi asocjacje ze złotnictwem lub witrażem. To ostatnie skojarzenie jest o tyle znaczące, że sztuka witrażowa stanowiła pole wybitnych osiągnięć artysty. Forma owada na obrazie jest wyraźnie obwiedziona konturem, a złociste wypełnienie szkieletu, ogona i skrzydeł, podzielone czarnymi liniami niczym ołowianymi dwutówkami witraża, potęguje efekt dziwności i przyciąga tym samym oko odbiorcy. Być może także w ten sposób ważka sygnalizuje obecność artysty w przedstawianej scenie.

Lata poprzedzające powstanie płótna mogły skłonić artystę do namalowania dzieła obrazującego przepełniające go poczucie spełnienia i spokoju, a okres letniego wypoczynku w sielskim otoczeniu był doskonałą okazją do podjęcia takiego tematu. Badacze podkreślają, że Mehoffer był już wówczas twórcą uznanym i wziętym, członkiem i współzałożycielem Stowarzyszenia Artystów Polskich "Sztuka", wykładowcą krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych. Pozostawał ponadto w szczęśliwym małżeństwie z Jadwigą Janakowską, którą wielokrotnie z upodobaniem portretował. Obraz jest zatem wyrazem afirmacji życia i przyjemności, jakie daje otaczający świat.

źródło: niezlasztuka.net, culture.pl

[driww]

Bibliografia- życie i wszechstronna twórczość Stanisława Wyspiańskiego

Stanisław Wyspiański. Próba nowego spojrzenia Natanson Wojciech

Józef Mehoffer i Stanisław Wyspiański. dzieje przyjaźni artystów Puciata-Pawłowska Jadwiga

Kraków w twórczości Wyspiańskiego Waśkowski Antoni

Wyspiański Marta Tomczyk-Maryon

Wyspiański w oczach współczesnych Leon Płoszewski

Stanisław Wyspiański. Studium artysty Franciszek Ziejka, K. Fazan, Włodzimierz Szturc, Ewa Miodońska-Brookes

Stanisław Wyspiański Jan Zygmunt Jakubowski

Stanisław Wyspiański Helena Blum

Stanisław Wyspiański Halina Nelken

Stanisław Wyspiański Marta Romanowska

Jak meteor... Stanisław Wyspiański (1869-1907) Artyście w setną rocznicę śmierci

W szafirowej pracowni. Stanisławowi Wyspiańskiemu w stulecie śmierci Elżbieta Charazińska

[mogielnik]

Jadwiga Mehofferowa z kotem na głowie | Jadwiga Mehoffer with a cat on her head