#marthe zink | Explore Tumblr Posts and Blogs

jurjenkvanderhoek · 2 years

Text

DE DELICATESSENWINKEL VAN MARTHE ZINK

Mijn neus druk ik plat tegen de koude etalageruit. Mijn warme adem, heet van verrukking door wat mijn ogen zien, legt matte wolken wasem tegen het raam. De nevel van condens ontneemt mij welhaast een ruime blik op het uitgestalde achter het glas. Dus knijp ik mijn oogleden tot spleetjes om beter te kijken en scherper te zien. Wat ik zie tergt elke fantasie, mijn voorstellingsvermogen is ontoereikend het zichtbare tastbaar te maken. Ik raak verward van lust en door wellust. De lekkernijen van deze delicatessenzaak, de snoepwinkel om de hoek, staan en liggen smaakvol opgetast in en op welgevormde vitrines en glanzende etagères.

Mijn mond valt open van verbazing en verlangen, een straaltje vocht loopt van mijn lippen over mijn kin en druipt op de ruit. Ik verlekker me hebberig aan wat ik zie. Het is waarneembaar, maar onaanraakbaar. Mijn tong proeft denkbeeldig het palet van smaken zoals een slang met gespleten tong de geur van haar omgeving bepaald. Ik ben weer die kleine jongen, een zoetekauw en dat dropventje, en ik laat me verleiden door al dat schijnbaar heerlijke onbereikbare snoepgoed. Ik zou een steen oppakken en de ruit breken om als een plunderaar te graaien in al die flonkerende heerlijkheden. Maar iets weerhoudt me die moed op te brengen.

Die stemming, die van deze kleine jongen vastgeplakt aan de etalageruit, geeft mij het boek met de wervende titel “Charcuterie in het vizier”, tekeningen en gedichten van Marthe Zink. “Vanuit mijn vier paar ogen kijk ik je verlekkerd aan / Voorzichtig tracht ik je te proeven / Na een lik of twee, / beland je beslist niet in de bruinkoolgroeven / Integendeel je kriebelt mijn keel” Marthe Zink tekent mij pracht en praal voor in een schijnbaar onlogische context. Een gelaagde droomwereld waaraan ik een ogenblik moet wennen. De heerlijkheden liggen opgestapeld in grafiet en acryl op papier, in woorden en regels gedrukt. Vormen een collage van symbolen, waardoor werkelijkheid een abstract geheel wordt. Wat ik zag achter de ruit en zie in de uitgave is imaginair, hoewel het in realiteit aanwezig en hier samengebracht is.

In de etalage kon ik niets met de handen betasten, alleen de blik gaf me vermogen te voelen. Door het boek kunnen mijn ogen de platen bevingeren, mijn emotie kan de composities aanraken. Ik doorvoel de zin, hoewel weerzin me soms opbreekt. Marthe Zink brengt vormen samen uit de werkelijkheid, die een onwerkelijk spel met mijn denkwereld spelen. Wat ik zie in de voorgeschotelde schouwspelen tergt mijn gedachte waarheid. "Alledaagse objecten, gebeurtenissen en ervaringen verbindt ze aan onderbewuste ondervindingen en gevoelens die ze tijdens het werk aan de oppervlakte laat komen", schrijft auteur/curator Alex de Vries in zijn voorwoord. "De werkelijkheid die ze kijker en lezer voorhoudt in haar tekeningen en gedichten is lichtvoetig, maar ook verontrustend; humoristisch en beklemmend, maatschappelijk en mythologisch."

Terwijl de pierrot de aangever is in zijn serieuze manier van doen is de harlekijn de komische afmaker. Het resultaat is lachwekkend waarbij de onderliggende ernst over het hoofd wordt gezien. Want een grap heeft altijd een geheime betekenis. De lolbroek heeft de lachers op de hand, lijkt oppervlakkig maar heeft een dubbele agenda. Batavus Droogstoppel is te serieus voor woorden en acteert tussen de coulissen om de waarheid niet in het moeras van de lach te laten wegzakken. Pierrot en Harlekijn zijn als duo een twee-eenheid. De lach kan niet zonder de kiespijn. De ernst niet zonder de grap.

In zijn voorwoord slaat Alex de Vries de spijker op de kop. Zijn omschrijving karakteriseert kunstenaar en haar kunst. Die kunstenaar doet alles wat compositorisch in de kunst ongepast is, hanteert iedere vorm die in de poëzie verboden is "en vindt daarmee gedichten uit die zich onttrekken aan alles wat niet (meer) mag of zo nodig moet." Wanneer ik de gedichten lees komen als vanzelf de beelden in mijn gedachten op die zij in woorden omschrijft. Hoewel Zink zeer geduldig en gedetailleerd haar beelden tekent is zij meer een dichter dan een tekenaar, bedenk ik mij. In woorden schildert zij meer duidelijk de gelaagdheid dan dat dit in de tekeningen tot uiting komt.

Om die kleurige en speelse composities te duiden moet ik dieper graven in herinnering en herkenning dan dat de regels in haar poëzie mij aangeven. De beelden in de tekeningen zijn nog weleens tegenstrijdig aan wat ik van kunst verwacht. Terwijl de beeltenissen die door de gedichten worden opgeroepen dichter bij mijn beleveniswereld komen. Voor de collages van getekende elementen hoef ik mijn fantasie niet aan te spreken, maar moet ik wel kunnen combineren en relateren om betekenissen te achterhalen. In de gedichten kan ik dan wel stevig fantaseren omdat woorden dat volmondig uitnodigen.

Het is zoals het is. Het is zoals De Vries het heeft beschreven: "Er komt een verbinding tot stand tussen elementen die los van elkaar weinig te betekenen hebben. Ze krijgen in haar tekeningen en gedichten betekenis doordat ze vrijelijk met elkaar verkeren in een onvoorzien verband." Juist dat onvoorziene verband maakt het zo interessant. De verrassing volgt wanneer de wikkel van de reep gaat, het papiertje van de autodrop, de snoep wordt uitgepakt. Zink pakt in haar tekeningen de wereld uit en verrast de bezitter van het boek. In haar snoepwinkel ligt een keur aan heerlijkheden voor het oog opgetast.

Sommige pakketjes gaan samen met een geschreven handleiding waarin woorden in zinnen onleesbaar zijn doorgehaald. Het is een vorm van beelduitleg die schetsmatig lijkt, een voorzet op de beeldende scherts ernaast. In de tekst begint het beeld al te leven, in het beeld herken ik de tekst. Het gedicht gaat aan de surprise vooraf, een twee-eenheid in dit geval. Maar zoals hierboven omschreven verbeeldt het gedicht beter dan de flarden aan beeltenis dat doen. Daarin blijf ik dikwijls hangen in gekscherende onwetendheid, kijk ik beschaamd langs het beeld omdat ik de samenhang niet begrijp. Nog niet.

Tekst verhelderd, een ondertitel vertaald. Met haar tekeningen schopt Zink tegen de wereld aan die daardoor nog niet op haar grondvesten gaat schudden maar zich wel achter de oren krabt. De Monty Python achtige context heeft een Engelse humor waarvoor de Hollander te nuchter is. Schijnt het. Maar de beeldtaal is universeel. Graaft dieper dan de oppervlakkige lach. Marthe Zink is een wolf in schaapskleren, spreekt tussen de glimlach die tot schaterlach wordt door met ernstige ondertoon. Hel en verdoemenis wordt weg gelachen, maar Zink haalt ze schielijk terug voor het voetlicht.

Zink haar boekje zag ik liggen op de tafel van een naburige galerie. Het trok mijn aandacht, zoals het schaaltje met chocoladebrokken dat ernaast stond ook deed. Ik ben gek op chocolade en verzot op kunstboeken. De bruine lekkernij laat ik op de tong smelten zodat ik er langer van kan genieten. Het boekje met tekening en tekst onderwijl doorbladerend. De onwerkelijke wereld daarin had me snel in betovering. Ik klom in de pen en vroeg de kunstenaar schriftelijk om een exemplaar van de uitgave. Op een kunstbeurs enkele weken later trof mijn oog haar werk live. Een aantal ingelijste tekeningen besloeg als in een wolk een wand.

Het viel mij op dat de originele werken meer helder van toon zijn dan die in het boek dat dateert van 2018. Ze spreken in het echt meer en beter aan, en zijn vooral niet gedateerd. Ik trof de vriendelijke kunstenaar tussen de beursbezoekers en zij signeerde mij het boek. De eigenaar van Galerie Getekend, die haar vertegenwoordigde op de kunstbeurs, overweegt desgevraagd een tentoonstelling van het werk van Marthe Zink. Dan kan ik mijn oordeel heroverwegen of bij mijn standpunt blijven. Tekeningen laten zich makkelijk zien in een galerie, terwijl gedichten de exposure van een boek nodig hebben. In de uitgave kunnen ze samen gaan, maar in een tentoonstelling zal ik de teksten node missen. Hoewel de geschreven en doorgehaalde woorden een compositie op zich zijn en weer wel een spijker aan de wand verdienen. We zullen het zien en meemaken. In verwarring raken door verrukking.

Charcuterie in het vizier, tekeningen en gedichten, Marthe Zink. Met voorwoord door Alex de Vries. Eigen uitgave, 2018.

Marthe Zink- Charcuterie in het vizier, Tekeningen en gedichten - Marthe Zink

#marthe zink #charcuterie #tekeningen #gedichten

0 notes