#Η σωτηρία του Θεού

[romios-gr]

Κυριακή Δ’ των Νηστειών, αγαπητοί μου, και βρισκόμαστε προς το τέλος της Αγίας Τεσσαρακοστής με αποκορύφωμα τα πάθη του Χριστού. Χθες εορτάσαμε τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου· εκείνο το χαρμόσυνο μήνυμα το οποίο θα γίνει η σωτηρία για όλους τους ανθρώπους και η ταπείνωση της Παναγίας στο θέλημα του Θεού. Σήμερα, το Ευαγγέλιο μάς αναφέρει το θαύμα με τον σεληνιαζόμενο νέο. Ήταν ένας π... Περισσότερα εδώ: https://romios.gr/kyriaki-d-ton-nisteion-theloyme-na-anevoyme-tin-klimaka-gia-na-synantisoyme-ton-christo/

[konmarkimageswords]

Το Αρχέτυπο του Θεού

Το Αρχέτυπο του Θεού, δηλαδή το αρχετυπικό Σύμβολο της Ολότητας (του Εαυτού, του Θεού ή της Εξατομίκευσης) αναδύεται διαχρονικά από τα ψυχικά βάθη του Ασυνείδητου και προσπαθεί να οδηγήσει την ανθρώπινη ύπαρξη στην ολοκλήρωση. Αυτό το ασυνείδητο Σύμβολο φτάνει ως τις παρυφές του Συνειδητού με «όχημα» τη Γλώσσα. Αποκαλύπτεται στην ανθρώπινη Ιστορία ως Λόγος και περιγράφεται κατά καιρούς μέσα από όρους αλχημικούς, ψυχολογικούς, θρησκειολογικούς και φιλοσοφικούς.

Κάποιες φορές η ενεργοποίησή του προκαλείται από ένα ιστορικό πρόσωπο, το οποίο, με το έργο και τη στάση του, καταφέρνει να λειτουργήσει ως πρότυπο και να αποτελέσει την ορατή μορφή (εν σάρκωση) του θεϊκού Αρχέτυπου. Αποκορύφωμα μίας τέτοιας περίπτωσης στο Δυτικό κόσμο είναι ο Χριστός, που δύναται να νοηθεί ως Σύμβολο ολοκλήρωσης, καταφέρνοντας να προσωποποιήσει την εσωτερική διάθεση για Σωτηρία (θρησκειολογικά), Έκσταση (φιλοσοφικά), Μεταστοιχείωση (αλχημικά) και Εξατομίκευση (ψυχολογικά).

Στο βιβλίο αναζητείται μέσα από πολλές προσεγγίσεις αυτό ακριβώς το Αρχέτυπο του Θεού, υπογραμμίζεται η γλωσσική δομή του Ασυνείδητου και αναγνωρίζεται η οντολογική ποιότητα της Κενότητας και της Σιωπής στη φιλοσοφική σκέψη τόσο της Δύσης αλλά και της Ανατολής.

Ο Πέτρος Παπαποστόλου γεννήθηκε το 1981 στη Αθήνα. Ο πατέρας του κατάγεται από το Χρυσό Σερρών και η μητέρα του από το Κοιλάνι Λεμεσού της Κύπρου.

Το 2000 εισάγεται στο Τμήμα της Κοινωνικής Θεολογίας και Θρησκειολογίας Αθηνών όπου και ολοκλήρωσε τις σπουδές του το 2004. Λόγω των άριστων ακαδημαϊκών του επιδόσεων κέρδισε τέσσερις Υποτροφίες από το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ), ενώ το 2005 βραβεύθηκε από το ΙΚΥ με ειδικό Αριστείο Σπουδών.

Το 2004 εισέρχεται στο πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τομέα Θρησκειολογίας Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών όπου και αριστεύει, κερδίζοντας την ιαπωνική υποτροφία Sasakawa από το Nippon Foundation του Τόκιο. Το 2006 ολοκληρώνει τη Διπλωματική του εργασία (MSc) στον Πλάτωνα (θέμα: “Ο πλατωνικός Λόγος για την Αρετή”) και το ίδιο έτος ξεκινά τη Διδακτορική του Διατριβή (PhD), την οποία υποστηρίζει επιτυχώς στα τέλη του 2008 (θέμα: “Η πλατωνική Εσχατολογία και οι προεκτάσεις της στον Πλούταρχο”).

Για τρία χρόνια χρηματίζει Βοηθός Καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και διδάσκει “Ιστορία Φιλοσοφίας” και “Θέματα Φιλοσοφίας”. Οι μεταδιδακτορικές έρευνές του συνεχίζονται και από το 2009 μέχρι σήμερα έχει εκδώσει εφτά βιβλία. Το έργο του “Κριτική του Ασυνείδητου Λόγου” κυκλοφόρησε το 2012 στην Κύπρο και ήταν υποψήφιο κρατικού βραβείου Επιστήμης. Το ίδιο βιβλίο επανεκδόθηκε στην Αθήνα το 2014. Σειρά επιστημονικών του άρθρων που αφορούν θέματα δογματικής θεολογίας, φιλοσοφίας και ψυχανάλυσης δημοσιεύονται σε έγκριτα περιοδικά της Ελλάδας και της Κύπρου (“Ιστορικά Θέματα”, “Ενατενίσεις” κ. ά.).

Ο ίδιος ασχολείται με τη ζωγραφική και την ποίηση. Το 2010 κέρδισε το Α΄ Πανελλήνιο Βραβείο Ζωγραφικής και τον Α΄ Έπαινο Ποίησης από τον Φιλολογικό Σύλλογο “Παρνασσός”. Έχει κάνει μία ατομική Έκθεση Ζωγραφικής το 2012, ενώ συμμετέχει συνεχώς σε πολλές Ομαδικές Εκθέσεις. Το 2019 τιμήθηκε από τον δήμο Βριλησσίων και το Ελεύθερο Πανεπιστήμιό του με παρουσίαση του συγγραφικού του Έργου και με ατομική Έκθεση Ζωγραφικής. Ποιήματά του δημοσιεύονται σε συλλογικούς τόμους, ενώ πίνακές του βρίσκονται σε Ελλάδα, Κύπρο και Κατάρ.

Δίδαξε “Φιλοσοφία και Τέχνη” στο Κέντρο Σεμιναρίων- Ωδείο Όπερα των Αθηνών, παραδίδει σειρά φιλοσοφικών διαλέξεων σε σεμιναριακό κέντρο του Κεραμεικού, και διδάσκει φιλολογικά μαθήματα σε μαθητές της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Είναι νυμφευμένος (2014) και πατέρας ενός αγοριού (2016).

[eclecticstarlightblogger]

Τι είναι Άγιος και τι Όσιος;

Στους πρωτοχριστιανικούς χρόνους (Μωσαϊκός Νόμος) επικρατούσε η άποψη ότι Άγιος είναι μόνο Ένας, ο Θεός. Στους πρώτους χριστιανικούς χρόνους ο Απόστολος Παύλος αποκαλεί Αγίους όλους τους βαπτισμένους Χριστιανούς, που ζουν σύμφωνα με το Ευαγγέλιο, που αγωνίζονται για την σωτηρία της ψυχής τους και που επιδιώκουν να κατακτήσουν την Βασιλεία του Θεού (Ρωμ. α’,7 – Α’ […] Τι είναι Άγιος και τι Όσιος;…

[thoughtfullyblogger]

Τι είναι Άγιος και τι Όσιος;

Στους πρωτοχριστιανικούς χρόνους (Μωσαϊκός Νόμος) επικρατούσε η άποψη ότι Άγιος είναι μόνο Ένας, ο Θεός. Στους πρώτους χριστιανικούς χρόνους ο Απόστολος Παύλος αποκαλεί Αγίους όλους τους βαπτισμένους Χριστιανούς, που ζουν σύμφωνα με το Ευαγγέλιο, που αγωνίζονται για την σωτηρία της ψυχής τους και που επιδιώκουν να κατακτήσουν την Βασιλεία του Θεού (Ρωμ. α’,7 – Α’ […] Τι είναι Άγιος και τι Όσιος;…

[greekblogs]

Τι είναι Άγιος και τι Όσιος;

Στους πρωτοχριστιανικούς χρόνους (Μωσαϊκός Νόμος) επικρατούσε η άποψη ότι Άγιος είναι μόνο Ένας, ο Θεός. Στους πρώτους χριστιανικούς χρόνους ο Απόστολος Παύλος αποκαλεί Αγίους όλους τους βαπτισμένους Χριστιανούς, που ζουν σύμφωνα με το Ευαγγέλιο, που αγωνίζονται για την σωτηρία της ψυχής τους και που επιδιώκουν να κατακτήσουν την Βασιλεία του Θεού (Ρωμ. α’,7 – Α’ […] Τι είναι Άγιος και τι Όσιος;…

[skandaladiaplokidiafthora]

Τι είναι Άγιος και τι Όσιος;

Στους πρωτοχριστιανικούς χρόνους (Μωσαϊκός Νόμος) επικρατούσε η άποψη ότι Άγιος είναι μόνο Ένας, ο Θεός. Στους πρώτους χριστιανικούς χρόνους ο Απόστολος Παύλος αποκαλεί Αγίους όλους τους βαπτισμένους Χριστιανούς, που ζουν σύμφωνα με το Ευαγγέλιο, που αγωνίζονται για την σωτηρία της ψυχής τους και που επιδιώκουν να κατακτήσουν την Βασιλεία του Θεού (Ρωμ. α’,7 – Α’ […] Τι είναι Άγιος και τι Όσιος;…

[proseuxitario]

Κανών της Θεοτόκου

Ωδήν επινίκιον άσωμεν πάντες Θεώ τω ποιήσαντι θαυμαστά τέρατα, βραχίονι υψηλώ και σώσαντι τον Ισραήλ ότι δεδόξασται.

Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς Ωδή παρακλήσεως τη Θεοτόκω, πιστοί προσενέγκωμεν, ιλασμόν αιτούμενοι, των εγκλημάτων ημών, και του εχθρού αποφυγήν και σωτηρία ψυχών.

Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς Ελέους την άβυσσον η τετοκυία, ελέησον οίκτειρον, την εμήν ασθένειαν θεοχαρίτωτε, και χειραγώγησον προς φως της κατανύξεως.

Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς Υψώθην ο άθλιος τη απονία, αρθείς το φρονήματι, και εις βόθρον πέπτωκα των παραπτώσεων˙ τη μετανοία με αγνή, πάλιν ανόρθωσον.

Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς Μυρίοις εγκλημασιν αμαρτημάτων, βαρούμενος άχραντε, σοι προσπίπτω δέξαι με, μετανοούντα θερμώς, και ιλεών μοι τον κριτήν, ποίησον Δέσποινα

Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς Ο θρόνος ο του Θεού, των Χερουβίμ ο υπέρτερος˙ νεφέλη του φωτός, ψυχής μου τα όμματα, Παναγία φώτισον, και παθών αχλύος, την καρδία μου καθάρισον.

Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς Η μήτηρ του λυτρωτού˙ και των κτισμάτων βασίλισσα, αιχμαλωσίας δεινή, ληφθέντα με λύτρωσαι, Μαρία Πανάμωμε˙ και της βασιλείας, του υιού σου καταξίωσον.

Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς Η κλήσις σου αληθώς, ψυχών υπάρχει καθάρσιον˙ και ρυπαρών λογισμών, εστιν ελατήριον, και φυγαδευτήριον, πονηρών πνευμάτων, Θεοτόκε αειπάρθενε.

Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς Ασμάτων άσμα συ ει, Θεοχαρίτωτε Δέσποινα˙ Αγγέλων η καλλονή˙ βροτών η ανάπλασις˙ Θεόν γαρ εγέννησας, σεσωματωμένον, τον τας φύσεις μεταλάττοντα.

Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς Θυγατέρες σπεύσατε, της Αγίας Ιερουσαλήμ, θεάσασθαι μορφήν, νύμφης ευκλεούς, Μαρίαν την άχραντον, και ευσεβώς άσατε αυτή˙ χαίρε Πανύμνητε, Θεοτόκε η χαρά ημών.

Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς Εκλεκτή ευπρόσδεκτως ανεδείχθης όλη τω Θεώ˙ ως κρίνον ανθηρόν μέσον ακανθών˙ αφ' ων σε οσφράδιον Παρθενικόν, εύρεν εαυτώ, και σε ανέδειξε, προστασία των τιμώντων σε.

Δόξα Πατρί και Υιώ και Άγιω Πνεύματι Νάρδος αποστάζουσα, αρωμάτων άφθορε σεμνή˙ καλή εν γυναιξίν, ώφθης αληθώς˙ ωραία η όψις σου και η φωνή πλήρης αγαθών˙ λύτρον γαρ έτεκες, των πταισμάτων τοις υμνούσι σε.

Και νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων αμήν Η ψυχή μου Δέσποινα, εκολλήθη όλη ψαλμικώς, οπίσω σου τοιγαρούν σου η δεξιά, εμού αντιλάβοιτο εκδυσωπώ, σώζουσα με νυν, και περιέπουσα, και φρουρούσα και σκεπάζουα.

Ησαΐα χόρευε, η Παρθένος έσχεν εν γαστρί, και έτεκεν υιόν τον Εμμανουήλ, Θεόν τε και άνθρωπον. Ανατολή, όνομα αυτώ, ον μεγαλυνοντες, την Παρθένον μακαρίζομεν.

[istologiolavaron]

«Η Θεία Χάρις και η ελευθερία του ανθρώπου είναι απαραίτητα για την ευαρέστηση του Θεού και την σωτηρία μας».

~ Όσιος Μάρκος ο Ασκητής ♰

[orthodoxiaonline]

«Δεύτε οπίσω μου και ποιήσω υμάς αλιείς ανθρώπων» Αγαπητοί μου αδελφοί. Μεγάλο και υψηλό είναι το έργο και εξόχως σπουδαία είναι η εκλογή και η αξία της εκλογής των οργάνων του υψηλού και σωτηρίου έργου που μας καταγράφει η σημερινή ευαγγελική περικοπή που σκοπό έχει την πνευματική αναγέννηση και ... https://orthodoxia.online/kirygma/kirygma-kyriaki-v-matthaiou-2023-mitropolitis-lerou/?feed_id=39395&_unique_id=648eac804a0a6

[geloof-in-god]

Ελληνική ταινία «Αφύπνιση από το όνειρο»

Ελληνική ταινία | Ο Θεός έχει αποκαλύψει τα μυστήρια της βασιλείας των ουρανών «Αφύπνιση από το όνειρο»

Η Γιου Φαν είναι ακριβώς όπως πολλοί άλλοι που πιστεύουν στον Κύριο Ιησού – πιστεύει ότι, όταν ο Κύριος Ιησούς σταυρώθηκε, συγχώρησε και την ανθρωπότητα για τις αμαρτίες της, ότι έχει κερδίσει τη δικαιοσύνη μέσω της πίστης της και ότι, αφού εγκαταλείπει τα πάντα και εργάζεται σκληρά για τον Κύριο, όταν ο Κύριος Ιησούς επιστρέψει, εκείνη σίγουρα θα εισέλθει στη Βασιλεία των Ουρανών. Αλλά οι συνεργάτες της δημιουργούν αμφιβολίες: Έχουμε συγχωρεθεί μέσα από την πίστη μας στον Κύριο και μπορούμε να κάνουμε θυσίες και να αναλωνόμαστε για Εκείνον, αλλά συχνά αμαρτάνουμε και Του αντιστεκόμαστε. Μπορούμε στ’ αλήθεια να εισέλθουμε στη Βασιλεία των Ουρανών με αυτόν τον τρόπο; ... Μετά τη συναναστροφή και τη συζήτηση με μάρτυρες της Εκκλησίας του Παντοδύναμου Θεού, η Γιου Φαν καταλήγει τελικά να κατανοήσει τα μυστήρια της έλευσης του Κυρίου και την είσοδο στη Βασιλεία των Ουρανών και, εν τέλει, αφυπνίζεται από το όνειρό της...

Πηγή από: Εκκλησία του Παντοδύναμου Θεού

Χριστιανικές ταινίες που μπορεί να σας ενδιαφέρουν: Ταινία της βασιλείας των ουρανών

[romios-gr]

Η δική μας φροντίδα για τη σωτηρία είναι ανάγκη να είναι έγκαιρη. Ο λόγος είναι ο κίνδυνος που καιροφυλακτεί. Αυτός που δεν φροντίζει για τη σωτηρία της ψυχής του διατρέχει διπλό κίνδυνο: ή απροσδόκητα να αρπαγεί από το θάνατο ή να εγκαταλειφθεί από τη Χάρη του Θεού. Και στις δύο περιπτώσεις το κακό είναι μεγάλο, γιατί η ζημιά είναι ο θάνατος της ψυχής.  Άγιος Νεκτάριος Επίσκοπος Πενταπό... Περισσότερα εδώ: https://romios.gr/aytos-poy-den-frontizei-gia-ti-sotiria-tis-psychis-toy-diatrechei-diplo-kindyno-ag-nektarios/

[konmarkimageswords]

Από την αυγή της ιστορίας, όταν ακόμη η ανθρωπότητα έκανε τα πρώτα βήματα κατανόησης του κόσμου και αναζήτησης νοημάτων και σκοπών, υπήρχαν αρκετοί «υποψιασμένοι» άνθρωποι που πίστευαν πως κάτι δεν πάει καλά σ’ αυτόν τον κόσμο. Και πως θα μπορούσε να πάει εφόσον το κακό είναι πανταχού παρόν, ενώ το σκοτάδι είναι πάντα έτοιμο να ξεχυθεί και να μας καταπιεί. Μέσα στη δομή του ίδιου του σύμπαντος υπάρχει κάποιο “σφάλμα”, που μας παιδεύει και δεν μας αφήνει να απελευθερωθούμε. Η ίδια η Γη είναι ένα «έκτρωμα της ύλης», φτιαγμένο από πόνο και οδύνη. Η ζωή είναι μια κακόγουστη κοσμική παγίδα. Οι άνθρωποι είναι φυλακισμένοι στη σκληρό-υλιστική πραγματικότητα, στη «μαύρη σιδερένια φυλακή» του κόσμου. Δεν είναι όμως εντελώς χωρίς ελπίδα. Κουβαλούν μέσα τους κάποιες πνευματικές «σπίθες», υπολείμματα ενός θείου πνεύματος, που υπήρχε πριν η «κατασκευαστική εταιρεία» του Δημιουργού αναλάβει να σοβατίσει τα πάντα.

Ο ίδιος ο Δημιουργός, ο πλάστης του κόσμου τούτου δεν είναι ο αληθινός θεός, αλλά ένας κατώτερος Κοσμοποιητής, ένας “παιδαριώδης θεός” που μέσα στην άγνοιά του τα έκανε θάλασσα. Δεν είναι απαραίτητα κακός, αλλά αυτός και οι βοηθοί του, είναι αλαζόνες και κομπορρήμονες, καθώς θεωρούν τους εαυτούς τους άρχοντες του κόσμου, πιστεύουν πως δεν υπάρχουν άλλοι θεοί, ενώ οι ίδιοι είναι υποδεέστεροι. Επιθυμούν ωστόσο να παγιδεύουν τα «θεία σπέρματα» (ψυχές) μέσα στα σώματα των ανθρώπων που δημιούργησαν και να αποτρέψουν την απελευθέρωσή τους.

Οι άνθρωποι όμως, αν και παγιδευμένοι στα υλικά όρια του σώματος, υπό την εξουσία του Δημιουργού ή κάποιας άλλης κατώτερης θεότητας, διατηρούν πάντα την ανάμνηση της θείας καταγωγής τους. Νιώθουν τη δύναμη του πνεύματος –αυτή τη σπίθα της άφατης, αιώνιας, ακατανόητης θεότητας που βρίσκεται μέσα στον καθένα. Αυτή η ενθύμηση τους βοηθά να «ανέλθουν ξανά» και να επανασυνδεθούν με το Νου του αληθινού Θεού, που δεν δημιουργεί αλλά εκπορεύει, εφόσον τα πάντα εκπηγάζουν από αυτόν.

Οι πιο συνειδητοποιημένοι, έχοντας την επίγνωση αυτού του «θείου σπινθήρα», επιδιώκουν τη σωτηρία τους μέσα από την αφύπνιση του πνεύματος, και χωρίς τη μεσολάβηση κάποιου ιερέα. Επιδιώκουν να ανέλθουν μέσω της Γνώσης, που αφορά την επαναφορά στη συνείδηση του ανθρώπου την ανάμνηση της θεϊκής του καταγωγής. Μαθαίνουν έτσι να υψώνονται πέρα από τη φυλακή της σάρκας και τα δεσμά της ύλης, επιδιώκοντας την επανασύνδεση με τον Θείο Νου, τον πραγματικό Ουράνιο Πατέρα και όχι με τον κατώτερο Δημιουργό. Πάνω σ’ αυτή την φιλοσοφική και μεταφυσική κοσμοαντίληψη γεννήθηκε ο Γνωστικισμός.

Η εμφάνιση του Γνωστικισμού και των διάφορων θρησκευτικών και φιλοσοφικών μορφωμάτων, που εκπορεύονται από αυτόν, είναι αντικείμενο μεγάλης συζήτησης αλλά και διαμάχης. Έχουν προταθεί πολλές και διαφορετικές θεωρίες για την προέλευση του Γνωστικισμού, όμως καμιά τους δε λαμβάνει γενικής αποδοχής. Οι κυρίαρχες προτάσεις των απαρχών του φαινομένου αντλούν κυρίως ιδέες, φιλοσοφία και μυθοπλασία από τον περσικό χώρο (η θρησκεία του Ζαρατούστρα), από ορισμένες τάσεις της ελληνικής/ελληνιστικής φιλοσοφίας και από τα μυστήρια των Ερμητιστών της Κάτω Αιγύπτου, μαζί με άφθονα δάνεια από την ιουδαϊκή και χριστιανική θρησκεία. Συνδετικός κρίκος είναι η απελευθερωτική δύναμη της Γνώσης, όχι τόσο της εξωτερικής, όσο της εσωτερικής, δηλαδή της άμεσης και χωρίς μεσάζοντες επαφής του ανθρώπου με το θείο και το Υπερβατικό.

O καταλύτης για την εμφάνιση των Γνωστικιστικών μορφωμάτων ήταν, σύμφωνα με τον Δρ. Θεολογίας Κωνσταντίνο Θ. Ζάρρα, το ελληνικό πνεύμα, που κυριολεκτικά κατέκλυσε τον κόσμο της ανατολικής Μεσογείου και πολύ πιο πέρα, ύστερα από τις κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Το επωαστήριο του Γνωστικισμού θεωρείται η Αίγυπτος, αυτή η αρχέγονη μήτρα μυστικισμού, αποκρυφισμού και μυθολογίας. Σύμφωνα με μία άποψη ο Γνωστικισμός γεννήθηκε στην Ελληνιστική Αίγυπτο και επηρεάστηκε τόσο από την αρχαία αιγυπτιακή θρησκεία, όσο κι από την ελληνική φιλοσοφία, πολύ πριν αρχίζει να επηρεάζεται από τον Χριστιανισμό. Η αρχαία αιγυπτιακή θρησκεία έκανε συχνές αναφορές στη «μάχη του Φωτός εναντίον του Σκότους» (είναι γνωστός άλλωστε ο μύθος του θεού του ήλιου Ρα, που «πέθανε» και «αναγεννήθηκε», όπως κάνει κάθε μέρα και ο ηλιακός δίσκος) και στην αρχή του «δύο σε ένα». Άλλωστε για την αιγυπτιακή κοσμογονία το σκοτάδι δεν ήταν παρά μια αυθεντική μορφή του φωτός, στοιχείο που επιβίωσε και στα ερμητικά κείμενα της ελληνορωμαϊκής Αιγύπτου.

Ένας άλλος κοσμογονικός δυϊσμός που κληρονόμησαν οι Γνωστικοί από την ελληνική παράδοση, τον Πλατωνισμό και από τις αιγυπτιακές πηγές ήταν η διάκριση μεταξύ Υπέρτατου Θεού, μιας κοσμικής διάνοιας που ονομάζονταν Νους, και του Δημιουργού, που ονομάζονταν και «θεϊκός λόγος» (ή σκέτο Λόγος), αλλά επίσης και «γιος του θεού», ο οποίος και δημιούργησε τον υλικό κόσμο.

Η επίδραση της ελληνικής σκέψης στο Γνωστικισμό είναι πολύ σημαντική και θεμελιώδης. Άλλωστε ο κατώτερος θεός που έπλασε τον κόσμο έγινε γνωστός με τον ελληνικό όρο Δημιουργός, ενώ ελληνική είναι και η λέξη Γνώση. Ως γνωστόν το λεξιλόγιο των περισσότερων γνωστικών συστημάτων προήλθε από το οπλοστάσιο και τη γλώσσα της ελληνικής φιλοσοφίας. Καθόλου τυχαίο λοιπόν που ζητήματα τα οποία απασχολούσαν τους Γνωστικούς απασχολούσαν σε μεγάλο βαθμό και τους Έλληνες: ο Δημιουργός και ο “Άγνωστος Θεός”, η προέλευση του Κακού και η κάθοδος της Ψυχής εντός της Ύλης και η πιθανότητα επανόδου της, κι επίσης ο διχασμός ανάμεσα στο Νου και στην Ύλη, στη Μοίρα και στην Ελευθερία. Η βασική ωστόσο διαφορά τους ήταν πως ενώ οι Έλληνες προσέγγιζαν και ανέλυαν όλα αυτά τα ζητήματα ορθολογικά, οι Γνωστικοί είχαν την τάση για πιο περίπλοκες μυθολογικές προσεγγίσεις.

Μυστηριακές λατρείες του ελληνικού χώρου, όπως ο Ορφισμός πιθανόν έπαιξαν κι αυτές κάποιο ρόλο στη διαμόρφωση του Γνωστικισμού. Για παράδειγμα μόνον όσοι προσχωρούσαν στην Ορφική λατρεία μπορούσαν να απελευθερωθούν από τη φυλακή της επίγειας ύπαρξης και αυτό συνεπάγονταν και την αυστηρή τήρηση των λατρευτικών πρακτικών όπως η χορτοφαγία.

Γι’ αυτό και ο Γερμανός ιστορικός Αδόλφος φον Χάρνακ (1851-1930) παραδέχτηκε πως «ο Γνωστικισμός ήταν ο έντονος εξελληνισμός του Χριστιανισμού» επισημαίνοντας πως η Αλεξάνδρεια, η «μήτρα του Γνωστικισμού», ήταν εκείνη την εποχή το σημείο συνάντησης Ανατολής-Δύσης και η κοιτίδα του Ερμητισμού, που ήταν και είναι η σημαντικότερη μορφή του μη χριστιανικού Γνωστικισμού.

Ο Γνωστικισμός, εκτός από τις ελληνικές του ρίζες, βασίζεται και στις προχριστιανικές περσικές και ιουδαϊκές πνευματικές παραδόσεις, όπως η λεγόμενη παράδοση της Σοφίας (“Σοφία Σεϊράχ), που άνθησε μεταξύ του 4ου π.Χ. και 1ου μ.Χ. Αιώνα. Από την περσική παράδοση πήρε πολλές ζωροαστρικές έννοιες, όπως η Ημέρα της Κρίσης, η Ανάσταση και φυσικά τον Δυισμό: Καλό-Κακό, Φως-Σκότος κ.α. Γι’ αυτό και, σύμφωνα με μια θεωρία, ο Γνωστικισμός “ήταν στην πραγματικότητα μια εντελώς νέα θρησκεία που συνειδητά συνδύασε στοιχεία από την Ιουδαϊκή, την Περσική και την Ελληνική παράδοση σ’ ένα καινούργιο συγκρητιστικό σύνολο” (Sean Martin, Γνωστικοί). Αν συνέβαινε όμως κάτι τέτοιο τότε θα έπρεπε ο Γνωστικισμός να ήταν άψυχος και στείρος και χωρίς πνευματικό βάθος. Στην πραγματικότητα συνέβαινε ακριβώς το αντίθετο.

Ο Γνωστικισμός αναπτύχθηκε και διαδόθηκε στις κοσμοπολίτικες πόλεις της Αιγύπτου (Αλεξάνδρεια), της Συρίας (Αντιόχειας), όπου επικρατούσε μεγάλη αποξένωση μεταξύ των κατοίκων, στην Παλαιστίνη και, αργότερα, στην ίδια τη Ρώμη ως τον 4ο μ.Χ. αιώνα. Γνώρισε μεγάλη διάδοση κυρίως ανάμεσα στους ξένους, στους μετανάστες και στις περιθωριακές ομάδες. Κι αυτό γιατί οι Γνωστικοί θεωρούσαν τον εαυτό τους ξένο σ’ αυτόν τον κόσμο, «αλλοδαπό χωρίς βίζα», δηλαδή ως μια πνευματική οντότητα που άθελα της εξέπεσε στον κόσμο της χλιαρής ύλης.

Σε αντίθεση με την ορθόδοξη χριστιανική θέση ότι το Κακό υπάρχει εξαιτίας της ανθρώπινης πλάνης, οι Γνωστικοί θεωρούσαν πως αποτελεί γενικά προϊόν της άγνοιας, με άλλα λόγια οι άνθρωποι κάνουν κακά πράγματα επειδή δεν ξέρουν τι κάνουν, και δε συνειδητοποιούν το πόσο βλάπτουν τον εαυτό τους όταν βλάπτουν τον άλλο.

Η «θεμελιακή διαφορά που ξεχώριζε τους Γνωστικούς από τους συγχρόνους τους ήταν το γεγονός ότι ‘’γενέθλια γη’’ των πρώτων δεν ήταν η γη, αλλά ο χαμένος ουρανός, που διατηρούσαν την ανάμνησή του. Ήταν οι αυτόχθονες ενός άλλου κόσμου. Απ’ αυτό ξεκινούσε εκείνο το συναίσθημα ότι έπεσαν, κάτοικοι ενός μακρινού πλανήτη, στη γη μας, ότι έκαναν λάθος στο γαλαξία, καθώς και η επιθυμία τους να ξαναδούν την αληθινή κοσμική πατρίδα τους, τον Φωτεινό Υπέρκοσμο που έλαμπε πάνω από το βαρύ παραπέτασμα της νύκτας» (Jacques Lacarriere, Οι Γνωστικοί, εκδ. Χατζηνικολή).

Βασική αρχή των γνωστικιστικών διδασκαλιών ήταν ο δυϊσμός, δηλαδή ο διαχωρισμός του σύμπαντος σε δύο αιώνιες και ανεξάρτητες οντότητες ή αρχές που τις περισσότερες φορές πολεμούσαν μεταξύ τους: Φως και Σκοτάδι, Πνεύμα και Σώμα, Καλό και Κακό κλπ. Οι άνθρωποι άνηκαν και στα δύο στρατόπεδα και γι’ αυτό η ζωή τους ήταν ένα αέναο «πεδίο μάχης» ανάμεσα στις δύο αντίπαλες δυνάμεις-αρχές. Έτσι η μοίρα τους ήταν βαριά και δύσκολη.

Για τους Γνωστικούς φιλόσοφους και δασκάλους, όπως ο Βαλεντίνος, ο Βασιλείδης, ο Ωριγένης κ.α., οι άνθρωποι δεν ήταν παρά έμβρυα πεταγμένα «άνευ όρων» στις έρημους του κόσμου, κάτι σαν «χρυσαλλίδες ξεριζωμένες πρόωρα από το κουκούλι που τις προστάτευε» (Jacques Lacarriere), ανίκανοι να συνέλθουν από το «κοσμικό τραύμα» της γέννησης. Ο ίδιος άλλωστε ο ελληνικός όρος Γνώση βρίσκεται πολύ κοντά στον όρο Γένεσης, με άλλα λόγια η γνώση είναι στην ουσία μια γένεση, εφόσον «ξαναδίνει στον άνθρωπο την πραγματική γέννησή του και καταργεί τη γενετική και διανοητική του ανωριμότητα» (Jacques Lacarriere). Αυτή η Γνώση υπάρχει έξω από τον εαυτό μας (εκεί που μας οδηγεί η επεξεργασία των πληροφοριών) αλλά και μέσα στον εαυτό μας, με την άμεση επικοινωνία με το Σύμπαν.

Στην Πραγματεία του Περί Αναστάσεως (Επιστολή προς Ρεγγίνους) ο Βαλεντίνος γράφει: “Όσοι είναι ζωντανοί θα πεθάνουν. Πως ζουν μέσα στην ψευδαίσθηση; Οι πλούσιοι έγιναν φτωχοί και οι βασιλιάδες έχασαν το θρόνο τους. Τα πάντα ρέπουν προς την αλλαγή. Ο Κόσμος είναι μια αυταπάτη!”

Για τους Γνωστικούς ο κόσμος μας, ο υλικός μας κόσμος, είναι εκ φύσεως ατελής, έργο ενός κατώτερου «Δημιουργού», που αποκαλούσαν Ιαλδαβαώθ -ένας “παιδαριώδης θεός”- και όχι ενός υπέρτατου Θεού. Το ανθρώπινο σώμα ήταν δημιούργημα του κατώτερου «Δημιουργού», όμως το ανθρώπινο πνεύμα, η Ψυχή, ήταν δημιούργημα του υπέρτατου Θεού, αλλά εγκλωβίστηκε στον κόσμο της «μιαρής ύλης». Σύμφωνα με τον Μάρβιν Μάϊερ, καθηγητή Βιβλικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Τσάπμαν, «οι Γνωστικοί πίστευαν σε μια απόλυτη πηγή αγαθού, την οποία αντιλαμβάνονταν ως Θείο Νου, έξω από το φυσικό σύμπαν. Όλοι οι άνθρωποι φέρουν μέσα τους ένα σπινθήρα αυτής της θείας δύναμης, αλλά είναι αποκομμένοι απ’ αυτόν εξ αιτίας του υλικού κόσμου που τους περιβάλλει». Οι Γνωστικοί πίστευαν πως η σωτηρία του ανθρώπου βρίσκονταν στην αφύπνιση του «θείου σπινθήρα» μέσα στο πνεύμα τους και στην επανασύνδεση με τον Θείο Νου. Για το σκοπό αυτό χρειάζονταν μια διδασκαλία κι ένας δάσκαλος.

Μόλις λοιπόν εμφανίστηκε ο Ιησούς αρκετοί Γνωστικοί πίστεψαν πως αυτός ήταν ο διδάσκαλος που στάλθηκε από τον Ουρανό ή τον Υπέρτατο Θεό για να βοηθήσει τους ανθρώπους να αφυπνίσουν τους «θείους σπινθήρες» μέσα τους και να ξεφύγουν έτσι από τη «Μαύρη Σιδερένια Φυλακή» που τους περιέκλειε. Πάντως παραμένει το μέγα ερώτημα: μήπως ο Χριστιανισμός υπήρξε σε τελική ανάλυση μια “αίρεση” του Γνωστικισμού, που προϋπήρχε, τον επηρέασε αλλά κι επηρεάστηκε από αυτόν;

(Γιώργος Στάμκος, απ'το βιβλίο Οι Πρόδρομοι των Βογομίλων: Στη Σκιά του Άλλου Θεού, εκδ. Πύρινος Κόσμος, 2017)

[eclecticstarlightblogger]

Τι είναι Άγιος και τι Όσιος;

Τι είναι Άγιος και τι Όσιος;

Στους πρωτοχριστιανικούς χρόνους (Μωσαϊκός Νόμος) επικρατούσε η άποψη ότι Άγιος είναι μόνο Ένας, ο Θεός. Στους πρώτους χριστιανικούς χρόνους ο Απόστολος Παύλος αποκαλεί Αγίους όλους τους βαπτισμένους Χριστιανούς, που ζουν σύμφωνα με το Ευαγγέλιο, που αγωνίζονται για την σωτηρία της ψυχής τους και που επιδιώκουν να κατακτήσουν την Βασιλεία του Θεού (Ρωμ. α’,7 – Α’ […] Τι είναι Άγιος και τι Όσιος;…

[thoughtfullyblogger]

Τι είναι Άγιος και τι Όσιος;

Τι είναι Άγιος και τι Όσιος;

Στους πρωτοχριστιανικούς χρόνους (Μωσαϊκός Νόμος) επικρατούσε η άποψη ότι Άγιος είναι μόνο Ένας, ο Θεός. Στους πρώτους χριστιανικούς χρόνους ο Απόστολος Παύλος αποκαλεί Αγίους όλους τους βαπτισμένους Χριστιανούς, που ζουν σύμφωνα με το Ευαγγέλιο, που αγωνίζονται για την σωτηρία της ψυχής τους και που επιδιώκουν να κατακτήσουν την Βασιλεία του Θεού (Ρωμ. α’,7 – Α’ […] Τι είναι Άγιος και τι Όσιος;…