#តុងកឹង
Explore tagged Tumblr posts
Text
សៀវភៅកាមាចំប៉ា (៣)
ជំពូក ៣ ប្រទេសខ្មែរ (LE PAYS KHMER) យើងបានចាកចេញពីតុងកឹង ធ្វើដំណើរចុះមកភូមិភាគខាងត្បូងនៃជ្រោយឥណ្ឌូចិន ដោយបត់មកខាងឆ្វេងបន្តិចដើម្បីចូលទៅក្នុងទឹកដីនៃប្រទេសខ្មែរ ។ ដើមកំណើតប្រទេសខ្មែរ (Origines) កាលពីប្រាំសតវត្សមុន ប្រទេសខ្មែរបានស្រូបយកព្រះរាជអាណាចក្រចំប៉ា ហើយមានដែនដីលាតសន្ធឹងចូលយ៉ាងជ្រៅទៅក្នុងប្រទេសអណ្ណាម និងកូសាំងស៊ីនទាំងមូល…

View On WordPress
#កាមាចំប៉ា#កាមាចំប៉ា#ចាម#តុងកឹង#បែបដូនតា#ប្រពន្ធចុង#ប្រពន្ធដើម#ប្រុសខ្មែរ#ម៉ាឡេ#ល្បិចស្នេហា#ស្រីខ្មែរ#ស្រីចិន#ស្រីយួន#អណ្ណាម
1 note
·
View note
Text
ជនជាតិយួន មានឈ្មោះដើមថា យូវ៉េ ឫណាំវៀត មានអម្បូរនៅក្នុងពូជម៉ុងហ្គោល មានដើមកំណើតដំបូងនៅក្នុងប្រទេសចិនដីគោកសព្វថ្ងៃនេះ គឺរស់នៅម្ដុំខាងត្បូងក្រុងសៀងហៃ នៅលើដីទំនាបនៃទន្លេយ៉ងសេ មិនមែនជាជនជាតិដើម នៅក្នុងតំបន់ឥណ្ឌូចិននោះទេ។ ដោយមានចម្បាំង ជាមួយនឹងពួកចិនផង និងមានហេតុភេទផ្សេងៗទៀត ជនជាតិយួន ក៏ធ្វើដំណើរឆ្ពោះមកទិសខាងត្បូង។ ពួកនេះបានតាំងនៅដំបូងលើទំនាបនៃទន្លេក្រហម ឬតុងកឹង ដែលមានរាជធានីឈ្មោះថា ដុងគិញ ក្រោយមកទៀតគេហៅថា ហាណូយ ។
លុះដល់ឆ្នាំ៩៣៩ ទើបពួកយួនបានមកតាំងស៊ប់នៅក្នុងដែន តុងកឹង ដែលគេនិយមហៅថា បាក់គី ( ទឹកដីតុងកឹង មានពួកម៉េវ , ថៃ , ម៉ន។ល។ រស់នៅមុនជនជាតិយួន)។ ដោយទឹកដីតុងកឹង ឬ បាក់គី ទឹកដីតូចចង្អៀតពេក ពួកជនជាតិយួន ក៏ធ្វើចម្បាំងពង្រីកទឹកដីរបស់ខ្លួន មកលើប្រទេសចាម (ប្រទេសចម្ប៉ា) ដែលនៅខាងត្បូងតុងកឹង ដើម្បីនឹងយកនគរចាម បាន ពួកយួនប្រើពេលវរលា ពីឆ្នាំ៦០៥ រហូតដល់ឆ្នាំ១៦៩៧ សរុបគឺស្មើ១០៩២ឆ្នាំ។ ទីក្រុងពិជ័យ ដែលជារាជធានីនៃប្រទេសចាម ត្រូវពួកយួនយកបាននៅក្នុងឆ្នាំ ១៤៧០។ ពេលបាននគរចាម ហើយ យួនឱ្យឈ្មោះថា អណ្ណាម ឬ ទ្រុងគី ដែលមានរាជធានីឈ្មោះ ក្រុងវ៉េ ។
ដោយឃើញដីខ្មែរនៅម្ដុំកម្ពុជាក្រោម មានជីជាតិល្អ ជនជាតិយួន ក៏ចាប់ផ្ដើមពង្រើកទឹកដីរបស់ខ្លួនមកលើកន្លែងនោះបន្ថែមទៀត ដោយការចាប់ផ្ដើមពីការខ្ចីដី នៅសម័យព្រះបាទជ័យជេដ្ឋាទី២ ដែលមានប្រពន្ធយួន។ ពួកយួនត្រូវប្រើពេលពីឆ្នាំ១៦១៨ រហូតដល់ឆ្នាំ១៩៤៩ គឺស្មើនឹងរយ:ពេល ៣៣១ ឆ្នាំ ទឹកដីកម្ពុជាក្រោម ស្ថិតនៅក្នុងកណ្តាប់ដៃរបស់យួន ក្នុងសម័យអាណានិគមបារាំង ពួកបារាំងបានកាត់ឱ្យស្ដេចយួនបាវដាយ។ ដីខ្មែរនៅកម្ពុជាក្រោម យួនឱ្យឈ្មោះហៅថា កូសាំស៊ីន ឬណាំគី ។ ចំណែកទីក្រុងព្រៃនគរ ពួកយួនប្ដូរហៅទីក្រុងសៃហ្គន ឬទីក្រុងហូជីមិញ។
ក្រោយពីហូជីមិញ ដណ្ដើមបានឯករាជ្យពីអាណានិគមបារាំង ឆ្នាំ១៩៥៤ រំលងបានមួយឆ្នាំ ក្នុងឆ្នាំ១៩៥៥ ប្រទេសយួន ត្រូវប្រឈមមុខសង្គ្រាមជាមួយនឹងអាមេរិក ដែលមកទប់ទល់លទ្ធិកុម្មុយនិស្តនៅក្នុងឥណ្ឌូចិនបន្ត ក៏បង្កឱ្យសង្គ្រាមនោះឆាបឆេះចូលដល់ប្រទេសខ្មែរនិងប្រទេសឡាវ។ ហូជីមិញ បានប្រើឱ្យពួកកុម្មុយនិស្ត ដែលគាត់បង្ក��តតាំងពី សម័យអាណានិគមបារាំង ចាប់ផ្ដើមប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលខ្មែរនិងរដ្ឋាភិបាលឡាវដោយមានកងទ័ព យួនយៀកកុង ជាខ្នងបង្អែក។ រហូតដល់ឆ្នាំ១៩៧៥ ពួកកុម្មុយនីស្តទាំងបីប្រទេស មាន ខ្មែរ យួន ឡាវ ទទួលបានជោគជ័យឈ្នះអាមេរិកនិងពួកសេរី។ តែអ្វីដែលមិននឹកស្មានដល់ ពួកយួនអាចគ្រប់គ្រងបានតែប្រទេសយួន និងប្រទេសឡាវតែប៉ុណ្ណោះ ចំណែកប្រទេសខ្មែរវិញ មនុស្សដែលហូជីមិញ ទុកចិត្តបំផុតគឺនួនជា បែរជាសហការគ្នា ជាមួយប៉ុលពត ងើបបះបោមិនព្រមស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រង របស់យួនទៅវិញ។
គេនិយាយថាជនជាតិយួន អាចសន្សំទឹកដី តាំងពីគ្មានទឹកដីមួយដុំ នៅ១០០ឆ្នាំមុនគ.ស លុះត្រាតែបានដីយ៉ាងធំទូលាយរហូតដល់ពេលសព្វថ្ងៃនេះ។ ចំណែកខ្មែរយើងវិញ ខាងលិចក៏បាត់ ខាងកើតក៏បង់ កណ្ដាលលិចលង់ ស្ទើរលស់ព្រលឹង ដូចជាបងប្អូនបានដឹងស្រាប់ហើយខ្មែរសព្វថ្ងៃនេះ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៧៩ យួនវាមិនដែលប្រលេងយើងទេ។

1 note
·
View note
Text
សៀវភៅកាមាចំប៉ា
ជំពូក ២ តុងកឹង (LE TONKIN) ដូចជាលើកមុនៗដែរ យើងត្រូវរក្សាឈ្មោះចាស់ទុកនៅដដែល ហើយត្រូវហៅប្រទេសយៀកណាមខាងជើងថា តុងកឹង វិញ ។ ដើម្បីកុំឲ្យខុសពីប្រទេសអណ្ណាម និងកូសាំងស៊ីន យើងត្រូវយកបញ្ហាជាតិសាសន៍ និងភិនភាគមនុស្សមកសិក្សាមុនគេ ។ ដើមកំណើតយួនតុងកឹង ប្រជាជនមួយភាគធំដែលរស់នៅតុងកឹង សុទ្ធតែជាអ្នកឡើងមកពីប្រទេសអណ្ណាមកណ្ដាល ។ ដូច្នេះ ចិត្តគំនិត…

View On WordPress
#កាមាចំប៉ា#កាមាចំប៉ា#ការរួមភេទ#ចិន#ជនជាតិមឿង#ជនជាតិម៉យ#តុងកឹង#ប្រដាប់បន្តពូជ#ប្រដាប់ភេទ#ភេទ#យួនកាត់ចិន#ស្នេហា#ស្រីចិន#ស្រីតុងកឹង#ស្រីយួន#អណ្ណាម
0 notes
Text
នំតឹងធិញ ឬ ហឹងធិញ
តឹងធិញ (冬团/红团) ឬចិនកន្តាំងស្រែស្រុកនិយមហៅថា ហឹងធិញ ជានំមង្គលសំខាន់មួយប្រភេទក្នុងចំណោមនំមង្គលទាំងបួនរបស់អ្នកតុងកឹង ។ គេហូបវានៅពេលដែលបុណ្យសិសិររដូវមកដល់ (冬至) ដែលជាបុណ្យសំខាន់មួយរបស់ចិនដែលគ្រួសារបងប្អូនជួបជុំគ្នា ។ ហឹង (红) ប្រែថា ក្រហម វាមានសំឡេងដូច ហឹង (鸿) ដែលគេប្រៀបប្រដូចទៅនឹងការនាំសំណាងល្អមកដល់យើង ។ ចំណែក ធិញ (团) មានន័យថា ធិញធិញយិញយិញ (团团圆圆)…

View On WordPress
0 notes
Text
សៀវភៅកាមាចំប៉ា
ជំពូក ១ ប្រទេសអណ្ណាម និងកូសាំងស៊ីន ជាបឋមនេះ ខ្ញុំសូមបង្ហាញនូវស្ថានភាពភូមិសាស្ត្របន្តិច ដែលទាក់ទងនឹងការសិក្សាស្រាវជ្រាវរបស់យើង មុននឹងចូលដល់សាច់រឿង ។ ការដែលខ្ញុំមាននិយាយតែប្រទេសអណ្ណាម តុងកឹង ប្រទេសខ្មែរ ឬ លាវ ហើយគ្មានប្រើពាក្យថា យៀកណាមខាងជើង ឬយៀកណាមខាងត្បូង សោះនោះ មកពីខ្ញុំចង់រក្សាឈ្ម��ះចាស់ទុកតាមភូមិសាស្ត្រ ហើយចៀសវាងការហៅឈ្មោះថ្មី…

View On WordPress
0 notes
Text
ប្រជាជនមានទំនាក់ទំនងជាមួយកម្ពុជាពីស.វទី៨ដល់ស.វទី១០
ប្រទេសកម្ពុជា តាមរឿងនិទាន និងសិលាចារឹក ជំពូកទី៧ កំណត់សម្គាល់អំពីប្រជាជនដែលមានទំនាក់ទំនងជាមួយកម្ពុជា ពីសតវត្សរ៍ទី៨ដល់សតវត្សរ៍ទី១០ ៖ ចាម្ប៉ា អាណ្ណាម-តុងកឹង ចិន និងឥណ្ឌា ឥឡូវនេះអាណាចក្រកម្ពុជាបានត្រូវកសាងឡើងវិញហើយដោយមានរាជធានីដ៏ធំមួយដែលជា «បន្ទាយប្រកបដោយកំផែងការពាររឹងមាំ គ្មានសត្រូវណាវាយដណ្ដើមយកបាន» មានព្រះរាជាជាព្រះចៅអធិរាជ…

View On WordPress
0 notes
Text
ប្រជាជនមានទំនាក់ទំនងជាមួយកម្ពុជាមុនស.វទី៨
ប្រទេសកម្ពុជា តាមរឿងនិទាន និងសិលាចារឹក ជំពូកទី៤ កំណត់សម្គាល់អំពីប្រជាជនដែលមានទំនាក់ទំនងជាមួយកម្ពុជាមុនសតវត្សរ៍ទី៨ ចាម្ប៉ា អាណ្ណាម-តុងកឹង ទៀបកោះម៉ាឡាកា ឈេទូ ឬសៀម ឥណ្ឌា និងចិន ឥឡូវនេះ យើងចូលមកដល់ដើមសតវត្សរ៍ទី៧ នៅពេលដែលអាណាចក្រកម្ពុជាបានកកើតឡើង ហើយភូមិភាគកណ្ដាលនៃឥណ្ឌូចិនទាំងមូលត្រូវស្ថិតនៅក្រោមការ ត្រួតត្រារបស់រាជវង្ស «វរ្ម័ន» ឬ…

View On WordPress
0 notes
Text
អត្ថប្រយោជន៍នៃការដឹងប្រវត្តសាស្រ្ត
ការអានពីប្រវត្តិសាស្រ្ត មានសារៈសំខាន់ណាស់ សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋ ដើម្បីកំណត់ស្គាល់ច្បាស់ពីមុខមិត្តនិងសត្រូវ ស្គាល់នូវចំណុចខ្លាំងនិងចំណុចខ្សោយរបស់សត្រូវ អ្វីដែលសំខាន់ជាងនោះទៅទៀតគឺ អាចយល់ច្បាស់ពីមនោគមន៍វិជ្ជារបស់សត្រូវ ដែលតែងតែធ្វើមកលើយើង។
#ប្រវត្តិសង្ខេបនៃជនជាតិយួន
ជនជាតិយួន មានឈ្មោះដើមថា យូវ៉េ ឫណាំវៀត មានអម្បូរនៅក្នុងពូជម៉ុងហ្គោល មានដើមកំណើតនៅក្នុងប្រទេសចិនដីគោកសព្វថ្ងៃនេះ គឺរស់នៅម្ដុំខាងត្បូងក្រុងសៀងហៃ លើដីទំនាបនៃទន្លេយ៉ងសេ មិនមែនជាជនជាតិដែលមានដើមកំណើតនៅក្នុងតំបន់ឥណ្ឌូចិននោះទេ។ ដោយមានចម្បាំង ជាមួយនឹងពួកចិនផង និងមានហេតុភេទផ្សេងៗទៀត ជនជាតិយួន ក៏ធ្វើដំណើរឆ្ពោះមកទិសខាងត្បូង។ ពួកនេះបានតាំងនៅដំបូងលើទំនាបនៃទន្លេក្រហម ឬតុងកឹង ដែលមានរាជធានីឈ្មោះដុងគិញ ក្រោយមកទៀតគេថា ហាណូយ ។ លុះដល់ឆ្នាំ៩៣៩ ទើបយួនបានមកតាំងស៊ប់នៅក្នុងដែន តុងកឹង នេះដែលគេនិយមហៅថា បាក់គី (ដីតុងកឹង មានពួកម៉េវ , ថៃ , ម៉ន។ល។ រស់នៅមុនជនជាតិយួន)។ ដោយដីតុងកឹង ឬ បាក់គី ចង្អៀតពេក ពួកជនជាតិយួន ក៏ធ្វើចម្បាំងពង្រីកទឹកដីរបស់ខ្លួន មកលើប្រទេសចាម(ចម្ប៉ា) ដែលនៅខាងត្បូងតុងកឹង ដើម្បីនឹងយកនគរចាម នេះបាន យួនប្រើពេលពីឆ្នាំ៦០៥ រហូតដល់ឆ្នាំ១៦៩៧ សរុបគឺស្មើ១០៩២ឆ្នាំ។ ទីក្រុងពិជ័យ ដែលជារាជធានីនៃប្រទេសចាម ត្រូវពួកយួនយកបាននៅក្នុងឆ្នាំ ១៤៧០។ ពេលបាននគរចាមនេះ យួនឲ្យឈ្មោះថា អណ្ណាម ឬ ទ្រុងគី ដែលមានរាជធានីឈ្មោះ ក្រុងវ៉េ។ ដោយឃើញដីខ្មែរនៅម្ដុំកម្ពុជាក្រោម មានជីជាតិល្អ ជនជាតិយួន ក៏ចាប់ផ្ដើមពង្រើកទឹកដីរបស់ខ្លួនមកលើកន្លែងនោះទៀត។ ដើម្បីបានសម្រេចយួនត្រូវប្រើពេលពីឆ្នាំ១៦១៨ រហូតដល់ឆ្នាំ១៩៤៩ គឺស្មើនឹងរយ:ពេល ៣៣១ ឆ្នាំ។ ដីខ្មែរនៅកម្ពុជាក្រោមនេះ យួនឲ្យឈ្មោះហៅថា កូសាំស៊ីន ឬណាំគី ដែលមានក្រុងព្រៃនគរ(យួនហៅថា សៃហ្គន) ជារាជធានី។
ដូច្នេះ យើងឃើញថាជនជាតិយួនអាច សន្សំ តាំងពីគ្មានដីមួយដុំនៅ ១០០ឆ្នាំមុនគ.ស លុះត្រាតែបានដីយ៉ាងធំទូលាយរហូតដល់ពេលសព្វថ្ងៃនេះ តែ��ច្ឆិតារបស់យួនក៏នៅតែបន្ត ចង់លេបយកប្រទេសខ្មែរនិងប្រទេសឡាវ បង្កើតជាប្រទេសឥណ្ឌូចិន ខ្មែរ.យួន.ឡាវ ជាប្រទេសតែមួយថែមទៀត។
0 notes