#sıfır

[gecenincisi2000]

Bu kadar güzellik fazla

[nesqu2msblog]

Sahil kenarı

İki sandalye

Ve seni anlayan biri"

[yildizlarinsonsuzlugukadar]

Sıfır hissiyat

1510

[cozumunparcasi]

Sıfır, Hiçlik ve Karadelikler Üzerine Bir Söyleşi | Yeliz BAYSAL

Sıfır, Hiçlik ve Karadelikler Üzerine Bir Söyleşi

Sıfır bir sayı mıdır? Öncelikle sizi bu konu hakkında düşündürmek ve sizinle beraber ortak sonuçlar bulmak istiyorum.

Sıfır bir rakamdır[1]evet ve yanına geldiği sayılara ekstra değerler katmaktadır. Peki sıfır bir sayı mıdır?

Sıfır sayı sisteminin başlangıcı olan yani sayı sistemini oluşturan ‘0,1,2,3,4,5,6,7,8,9’ rakamlarından birisidir. Adı üstünde sayı sistemini oluşturan, burada asıl takılılan ve sizin de aslında şuan da içinizden geçirip sormak istediğiniz asıl nokta şu sanırım:

Peki o zaman neden geri kalan rakamlar sayı iken sıfırın durumu muallakta kalıyor?

İşte tam olarak bu konudan girerek öncelikle sıfır rakamını yakından tanımamız gerektiğini düşünüyorum. Sıfır sayısı pozitif ve negatif olmayan bir rakamdır.[2]Sıfır Roma rakamlarında gösterilemeyen tek rakamdır[3]. Birçok skalada sıfır başlangıç ya da nötr bölgeyi temsil eder. Sayı doğrusunda sıfırın sağı artı, solu eksi değerleri barındırır.[4]

“Sıfır rakamdır” cümlesi ortak olarak kabul edilmektedir, sayı kısmı neden muallaktadır?  Daha doğrusu 0 hem rakamdır hem de sayıdır ifadesi neden kabul edilemiyor. Özellikle bazı akademisyenler sıfır sayısını doğal sayı olarak kabul etmemesi matematik dünyasında oluşan bir karşıtlık oluşturuyor. Bu durumu matematiksel olarak inceleyerek başlayalım.

Sayma sayıları : 1,2,3,4,5,6,7,8,9... vb. şeklinde devam eder. Bu bakımdan 0 sayma sayısı olarak kabul edilmemektedir.

Doğal sayılar : 0,1,2,3,4,5,6,7,8... vb. şeklinde devam etmektedir. Bu yüzden sıfır doğal sayılar kümesine dahildir.[5]

Şimdi 9.sınıf kitabından alınan bir sayı tanıtım afişini sizinle paylaşmak istiyorum. Doğal sayılar bir bakıma pozitif sayılar olarak kabul edilirken, doğal sayılar kümesinin elemanı olan ve tamamen pozitif olan sayma sayıları içerisinde sıfır (0) olmadığı net bir şekilde görülür. Peki pozitif sayılmayan sıfır sayısının doğal sayıların bir elemanı olması durumu sizce de ilginç değil mi? Olayı biraz daha derinleştirmek istiyorum.

0 çift sayıdır ve rakamdır.

Çift rakamlar (sayılar) şu şekilde : 0, 2, 4, 6, 8

Tek rakamlar (sayılar )şu şekilde : 1, 3, 5, 7, 9

Kısacası çift sayılar 2'ye tam bölünebilen sayılardır. Diğerleri ise tek sayı olarak geçmektedir. Peki sayısal hiçbir değeri olmayan sıfır (0) sayısının çift olması durumu ilginç değil midir?

Aslında buradan şu noktaya varıp olayı devam ettirmek istiyorum. Matematikte yıllarca bu ayrım yaşandı ki bence hala da yaşanıyor, sıfır sayı mıdır yoksa sadece bir rakam mıdır? Çoğunluğun sayı olarak kabul ettiği aşikârken sadece rakam olduğunu savunan kesimde azımsanmayacak boyuttadır. Aslında bence sıfır mükemmel rakam kelimesinin direk karşılığıdır, farklı tanımlamalar ve farklı boyutlardaki karşılığı bize onun aslında hayallerimizin ötesinde karşılıklar alabildiği ve alabileceği sonucunu çıkarıyor. Toplama isteminin etkisiz elemanı, çarpma işleminin sonsuz güç odağı ve yutan elemanı oluyor. Yani aslında olay sıfır rakam ya da sayı olması değil asıl olay sıfırın ne olarak tanımlandığıdır.

Peki şimdi ikinci konumuz olan hiçlik konusundan bahsetmek istiyorum. Hiçlik konusunda bir fikriniz var mı? Daha önce hiç “Hiçlik”[6]üzerine düşündünüz mü?

Hiçlik ve sıfır, sizce bunlar arasında nasıl bir bağlantı olabilir?

Bu konuyu sadece matematik bilim dalı üzerinden değil de direk bilim ana başlığı üzerinden ele almak istiyorum. Bilimsel olarak hiçlik nedir cümlesiyle başlamak istiyorum. Uzun zaman önce internette gezinirken bir blog sayfasında şöyle bir yazıya denk gelmiştim.

Doğu felsefesindeki nirvananın hiçliğe ulaşmak olduğunu, tasavvufta hiçlik kavramının var olduğunu pek çok âlimin ise hiçliğin birlik olduğu konusunda hem fikir olduğundan bahsediyordu.

Hiçlik mevcut olmayışın bir ifade tarzı gibi sanırım. Ne bir görüntü ne bir ses neden bir maddesel olgunun olmaması durumu…[7]

Evrende bile hiçlik yok çünkü kütleler arsında ki onca geniş mesafelerde bile kara enerji var sonuçta.[8]Aslında bunlar hiçliği en güzel anlatan cümleler, peki sıfırın matematikçiler ve çoğu farklı alanlardaki bilim insanları arasında da hiçlik olarak kabul edildiğini biliyor muydunuz? Matematiğin hiçlik tanımı yani bir bakıma hiçbir şey olmaması durumu sıfırı (0) karşımıza çıkarıyor tekrar. Bu konuyu da biraz düşünme ve tartışma taraftarıyım…

“Eğer sıfır (yokluk) olmasaydı, matematik olmazdı” gibi bir cümle işitmiştim. Sıfır aslında varlığı gösteren tam tersi enerji değil midir? Ama tezat bir durumda vardır, sıfır (0) orta demektir aynı zamanda, negatif ile pozitifin başlangıç ve bitiş noktaları, büyüme ile küçülmenin tam ortası. Yine kafamızı karıştıran farklı durumlar var ve bu durumları yine bizim sıfıra yüklediğimiz tanımlamalar oluşturuyor. Yani buradan sıfırın durumunu belirleyen şeyin onu tanımlama şeklimiz olduğu konusunda hem fikir olduğumuzu düşünüyorum.

“Eğer sıfır (yokluk) olmasaydı, matematik olmazdı” sizce de muhteşem anlamlar barındıran derin bir düşünce değil mi?

Mesela farklı bir örnek daha vermek istiyorum. Hindistan’da nirvana öğretisinden çıkan hiçliğin matematiğe yansıdığını ve bu yansımanın sonucunda sıfırın oluştuğu düşüncesi de doğu felsefesinde önemli bir yer tutar. Nirvana yani en iyiye ulaşmak ve tam tersi olan hiçlik. Bence inanılmaz bir bakış açısı

Bazen hayatımızda ‘Bu durum koca bir hiçlik’ gibi cümleler duyuyoruz, şahsen ben çok duydum. Aslında o anda bu durum koca bir sıfır mı demek istiyorlar acaba? Hiçlik yani aslında hiç olma durumu sıfırda olmak olabilir mi? Ben kendi tanımlamalarımız ile sıfıra yeni bir boyut katabileceğimizi ve bunun sağlanabileceğini düşünüyorum.

Şimdi ise üçüncü konu başlığımız olan kara deliği konumuza dahil etmek ve konuştuğumuz her şeyi tek bir odak noktasına bağlamak istiyorum.

Sıfır, hiçlik ve kara delik…

Şimdiye kadar yazımızda sıfır ve hiçlik hakkında konuştuk, bundan önceki yazımda ise ben uzun uzun kara delikler ve matematik üzerine konuşmuştum. Şimdi ise bunları birbirine bağlamak ve hangi sonuca ulaştığımızı beraber analiz etmek kalıyor bize. Hazırsanız asıl ilgi çekici sorumuz ile geliyorum.

Sizce sıfır bir karadelik olabilir mi?

Ne alaka ya da gerçekten olabilir mi dediğinizi duyar gibiyim. Hadi bu soruyu beraber inceleyerek devam edelim yolumuza, önce birkaç basit örnek vererek sizin de bilgileriniz ışığında yol almak istiyorum. Sıfıra hatırladığınız üzere kendi tanımlamalarımız ile hiçlik demiştik. Peki çarpma işleminde sıfırın tanımı neydi? Yutan eleman dediğinize emin bir şekilde yoluma devam ediyorum, her şeyi yutan ve yok eden bir sıfır tanımı, bilimde her şeyi yok eden ya da yutan bir madde tanımı. Sanırım sizde biraz bağlantı kurdunuz ama yine de şu cümlede kafamızdan gitmiyordur;

‘Sadece çarpma işlemine göre yutan eleman’ peki ben de bu soruya ithafen şunu söylemek istiyorum, nereden biliyorsunuz? Sıfırı ya da karadelikleri ne kadar tanıyorsunuz ya da samimiyetle ne kadar tanıyoruz diyelim. Hangi matematiksel uzayda ya da normal uzay veya galakside nasıl durumlar olduğu kesin olarak biliniyor mu? Hayır tabi ki…

Sanırım istediğim sonuca ve vermek istediğim asıl noktaya ulaşmak üzereyiz. Bence bol bol düşündüğümüz ve bilgilerimizi birleştirdiğimiz bir sohbet oldu. Peki sen ne düşünüyorsun bu konuda?

Sence sıfır farklı uzaylar ( Matematiksel uzaylar vb.) ve farklı tanımlamalar ile yeni boyutlar kazanabilir mi? Kara delik kavramı ile benzer mi?

Kara delik gizemini hala koruyan bilimsel bir keşif, belki de keşfedildikçe daha da gizemli olan demek daha doğru sanırım. Peki biz sıfırı ne kadar tanıyoruz, ne kadar keşfettik? Ne anlamlar yükledik ya da ne tanımlarla yolumuzu bulmaya çalıştık. Sizce de sıfır, kara delikler gibi keşfedildikçe daha da gizemli bir hale gelmiyor mu?

Görüşlerinizi ilgili mail adresleri üzerinden bekliyorum. Sonra ki yazımda görüşmek üzere, bilim ile kalın özellikle de matematik bilimi ile…

Yeliz BAYSAL

[1]Kaplan, Robert. (2000). The Nothing That Is: A Natural History of Zero. Oxford: Oxford University Press.

[2] Matson, John (21 Ağustos 2009). "The Origin of Zero". Scientific American.

[3] Kaplan, Robert. (2000). The Nothing That Is: A Natural History of Zero. Oxford: Oxford University Press.

[4] Banerjee; Reina. Modern School Mathematics Book - 7 Orient Blackswan.

[5] MEB Yayınları 9. Sınıf Matematik Ders Kitabı (2022-2023)

[6] Felsefe Terimleri Sözlüğü, Bedia Akarsu, İnkılap Yayınları.

[7] Sartre, J.P. (2009). Varlık ve Hiçlik. Çev.Turhan Ilgaz, Gaye Çankaya Eksen. İstanbul: İthaki Yay.

[8] Baysal Yeliz, Kara Delikler ve Matematik, (cozumunparcasiyiz.org)

[geceninisiklarinda]

Ay Geceye aşıktı. Gece ise tamamen yıkımdı

[scardayc]

‘0′

-Sıfırı Tükettik..

-Matematiksel olarak ‘0′ Zaten Tükeniktir..Tekrar Tüketilmez!!

[fyfaenwelcomesstuff]

Hayatın heyecanı falan kalmadı bu arada

[gecenincisi2000]

Eridimmmmmmmm

[hunter-fan-turkiye]

Oturma odalarınız için mükemmel tavan vantilatörü modelleri Hunter Fan da. Ömür boyu motor ve sessizlik garantili tavan vantilatörleri için aşağıdaki internet adreslerimizi ziyaret edebilirsiniz. www.tavanvantilatoru.com www.hunterfan.com.tr @herevehunter 🔳 Güncel paylaşımlarımızdan haberdar olmak için sağ üstte bulunan “...” butonuna basıp ardından “Gönderi bildirimlerini aç” seçeneğine tıklayabilirsiniz! 😊 . . . . #tavanvantilatoru #pervane #havalandirma #tavanpervanesi #bodrum #alışveriş #yatakodasıtakımı #oturmaodası #instagram #hunterfan #tavanvantilatörü #evdekorasyonu #izmir #tavandekor #havadurumu #tatil #summer #satınalma #sessizlik #dekorasyon #antalya #kışbahçesi #dekoratif #marketing #sıcak #yaz #ceilingfan

[sdkhaber]

Bakanlık harekete geçti! Otomobil satışına 6 ay 6 bin km sınırı geliyor

Bakanlık harekete geçti! Otomobil satışına 6 ay 6 bin km sınırı geliyor

Yeni eklenen Bakanlık harekete geçti! Otomobil satışına 6 ay 6 bin km sınırı geliyor son dakika haberini aşağıda okuyabilirsin. Otomobil alım satımında fahiş fiyatların önüne geçilmesi için yeni bir düzenlemeye gidiliyor. OTOMOBİL ALIM-SATIMINDA YENİ UYGULAMA Yönetmeliğin hazır olduğu bilgisini paylaşan Ticaret Bakanı Mehmet Muş, “İlk tescilden sonra şirketler, galeriler, rentacarlar 6 ay ve 6…

[birilanver]

www.birilanver.com Yeni Nesil Ücretsiz İlan Sitesi...

[guncelkriptohaberleri]

Sanayi üretiminde 2022 zirvesi nisan olabilir: Yıllık yüzde 10,8 artış aylıkta sıfır

Sanayi üretiminde 2022 zirvesi nisan olabilir: Yıllık yüzde 10,8 artış aylıkta sıfır

TÜİK raporuna göre Nisan 2022 sanayi üretimi 12 aylık ölçekte %10,8 artarak beklenen %9’ün üzerinde büyüme kaydetti. Alt sektörlerde nisan ayında madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %7,4 ve imalat sanayi sektörü endeksi %11,9 artarken, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %0,4 azaldı.İmalat sanayi içinde dayanıklı…

[yanlizgecelerr]

O yüzleşme şansını istiyorum.

[gelmemeyegidenselinos]

"Ne yaptın ben yokken?" "Bekledim." "Hep mi?" "Hep bekledim. Peki sen ne yaptın?" "Ağladım." "Hep mi?" "Hep ağladım."

[ozgur-ce]

Sıkılsam mı bilemedim 😁🌍🌱💚🍀♻️