#Ρουμανία

[blodbranddod]

We didn't see any vampires

[atsoukalidis]

«Κεφάλι Σάτυρου» του Ευρυβιάδη Λαμπαδίτη, γεννημένου και μεγαλωμένου στο Βουκουρέστι Ρουμανίας από τη συλλογή του μουσείου Τήνιων Καλλιτεχνών

[romios-gr]

Ρουμανία: Πλήθος πιστών προσκύνησε το Λείψανο του Αγίου Λουκά του Ιατρού και τη Δεξιά Χείρα του Αγίου Ιωάννη του Ρώσου Στην πανηγυρίζουσα Ιερά Μονή Παντοκράτορος της Επισκοπής Αλεξανδρείας και Τελεορμάν του Πατριαρχείου Ρουμανίας τελέστηκε, την Κυριακή των Μυροφόρων, λαμπρό Πολυαρχιερατικό Συλλείτουργο για την εορτή της Αγίας Μαρίας της Μαγδαληνής, η μνήμη... Περισσότερα εδώ: https://romios.gr/roymania-plithos-piston-proskynise-to-leipsano-toy-agioy-loyka-toy-iatroy-kai-ti-dexia-cheira-toy-agioy-ioanni-toy-rosoy/

[crisismonitor]

Rebranding της ΔΕΗ στη Ρουμανίας ως PPC

Το rebranding των θυγατρικών στη Ρουμανία ανακοίνωσε η ΔΕΗ, οι οποίες μετονομάζονται σε PPC, κίνηση που εντάσσεται στον ευρύτερο στρατηγικό σχεδιασμό ομογενοποίησης του ομίλου. Continue reading Rebranding της ΔΕΗ στη Ρουμανίας ως PPC

[astratv]

Ρουμανία: Συνάντηση ΥΠΕΞ Τουρκίας, Σουηδίας, Φινλανδίας για την ένταξη στο ΝΑΤΟ

Η Τουρκία και η Αίγυπτος μπορεί να αποκαταστήσουν πλήρεις διπλωματικές σχέσεις και να διορίσουν και πάλι αμοιβαία πρεσβευτές «τους ερχόμενους μήνες», δήλωσε σήμερα ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Η Άγκυρα και το Κάιρο μπορεί να ξαναρχίσουν διπλωματικές διαβουλεύσεις υπό τους υφυπουργούς Εξωτερικών στο πλαίσιο μιας διαδικασίας εξομάλυνσης «σύντομα», δήλωσε ο Τσαβούσογλου σε…

[specific0088]

Πως ήταν η ζωή σε μια δικτατορία της Ευρώπης στα τέλη του 80...

[justforbooks]

Κλαίτη Σωτηριάδου

Η ποιήτρια, συγγραφέας και μεταφράστρια του Βάργκας Λιόσα, του Κάρλος Φουέντες, της Ιζαμπέλ Αλιέντε, του Πάμπλο Γκουτιέρεθ και του Ερνέστο Σάμπατο ανάμεσα σε άλλους, που το όνομά της συνδέθηκε κυρίως με όλο το λογοτεχνικό έργο του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες.

Το σπίτι της Κλαίτης Σωτηριάδου στο Σύνταγμα είναι λουσμένο στο χειμωνιάτικο φως και νομίζεις ότι θα απλώσεις το χέρι σου από το κατάφυτο μπαλκόνι και θα πιάσεις την Ακρόπολη. Η ποιήτρια, συγγραφέας και μεταφράστρια του Βάργκας Λιόσα, του Κάρλος Φουέντες, της Ιζαμπέλ Αλιέντε, του Πάμπλο Γκουτιέρεθ και του Ερνέστο Σάμπατο ανάμεσα σε άλλους, που το όνομά της συνδέθηκε κυρίως με όλο το λογοτεχνικό έργο του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, μια δραστήρια γυναίκα γεμάτη ενεργητικότητα, ζει σε ένα σπίτι γεμάτο βιβλία και αντικείμενα από τη μεγάλη περιπλάνηση και τα ταξίδια της στον κόσμο, με τους γαλάζιους τοίχους του να είναι γεμάτοι έργα τέχνης, καθένα από τα οποία είναι μέρος μιας ιστορίας που έχει να αφηγηθεί.

Κάθομαι μεταξύ ενός πήλινου ταύρου από τη Λίμα και ενός άλμπουμ με οικογενειακές φωτογραφίες και κοιτάζω έναν πίνακα της Ανέτ Mεσαζέ, ενώ εκείνη ετοιμάζεται να φωτογραφηθεί και ομολογεί ότι δεν ταξιδεύει πια τόσο πολύ. Η ζωηρή και ευγενική παρουσία της και η χάρη με την οποία κινείται μού υπενθυμίζουν ότι για κάποιους ανθρώπους η ηλικία είναι απλώς ένας αριθμός.

— Θα ήθελα να σας ρωτήσω, τι θυμάστε περισσότερο από τα παιδικά σας χρόνια στη Θεσσαλονίκη. Ήσασταν ζωηρό παιδί; Ήμουνα ένα ήσυχο παιδάκι και πιστεύω αυτό συνέβη γιατί είχα έναν μεγαλύτερο αδελφό που ήταν άτακτος και ζωηρός και δεν μπορούσε να τον φτάσει κανείς. Το σπίτι όπου μέναμε το θυμάμαι με λεπτομέρειες, σκέπτομαι ότι κάποια στιγμή θα ήθελα να πάω να το δω, να μπω μέσα. Μόλις κατάλαβα λίγο τον εαυτό μου, άρχισα να κρατάω ημερολόγιο, να γράφω. Καθόμουν πολλές ώρες μόνη μου, είχα και παρέες ,αλλά όταν μπήκα στην εφηβεία μου ήμουν κάπως στον κόσμο μου.

Λίγα θυμάμαι, μου τα θυμίζουν οι τότε συμμαθητές μου. Ο νους μου ήταν στους έρωτες, ήμουν ερωτοχτυπημένη και μονίμως σε μια ρομαντική κατάσταση.

— Αγαπούσατε το διάβασμα, να υποθέσω; Μεγάλωσα σε ένα σπίτι αστικό και ήμουν τυχερή γιατί η μητέρα μου είχε μια βιβλιοθήκη με εκατό βιβλία περίπου, όχι περισσότερα, τα Άπαντα του Σολωμού, του Παλαμά, του Καραγάτση, του Βενέζη, όλη την ελληνική λογοτεχνία, αγγλικά βιβλία, γιατί είχε τελειώσει το Κολέγιο ‒ αυτά τα διάβασα και δυο και τρεις φορές. Είχαμε και δυο εγκυκλοπαίδειες, του Πυρσού και του Ηλίου, που τις διαβάζαμε με τον αδελφό μου από την αρχή μέχρι το τέλος.

— Και ο πατέρας σας; Ο πατέρας μου είχε εργοστάσιο αρχικά, που έφτιαχνε μηχανήματα για αλευρόμυλους, και αργότερα ένα ξυλουργικό εργοστάσιο που έφτιαχνε και έπιπλα για τις εγκυκλοπαίδειες, βιβλιοθήκες. Γεννήθηκε έξω από την Πόλη και για να αποφύγει τον στρατό έφυγε στη Ρουμανία, όπου ήταν ο αδελφός του, και σπούδασε μηχανολόγος εκεί. Μιλούσε ρουμάνικα, τούρκικα, γαλλικά και γερμανικά.

Ξέρετε, όταν πέθανε, βρήκα στο πορτοφόλι του τη συνταγή για τις πέτρες των αλευρόμυλων, που ήταν μυστική ‒ δεν ήταν από τσιμέντο ή πέτρα, γιατί δεν έπρεπε να τρίβεται με τα στάρια.

Το οικογενειακό μας ανέκδοτο είναι ότι ο πατέρας μου και ο αδελφός του αγόρασαν το 1933 δυο πλοία Λίμπερτι για να κάνουν δουλειές, όταν ξέσπασε ο πόλεμος τα χάρισαν στο κράτος και με τη λήξη του η Ελλάδα αποζημίωσε όλους τους πλοιοκτήτες των οποίων τα πλοία είχαν κατασχεθεί, εκτός από αυτούς που τα είχαν δωρίσει· τους έστειλε απλώς ένα ευχαριστήριο τηλεγράφημα.

— Εσείς, εκεί, ανάμεσα στους «έρωτες» της εφηβείας, τι θέλατε να κάνετε; Να γράφω και να ζωγραφίζω. Μπήκα στο πανεπιστήμιο, δεύτερη στην Αγγλική Φιλολογία και στο Οικονομικό της Νομικής ‒τότε γινόταν αυτό‒, επειδή ήταν επιθυμία του πατέρα μου. Όμως, πριν από αυτά, πήρα μια υποτροφία στα δεκαέξι μου και πήγα στην Αμερική· επέστρεψα και έκανα την τελευταία τάξη του γυμνασίου.

Μπαίνω στο πανεπιστήμιο, κάνω έναν χρόνο, ερωτεύομαι, παντρεύομαι και φεύγω στην Αθήνα. Σταμάτησα τις σπουδές γιατί ο σύζυγος δεν ήθελε να είμαι φοιτήτρια. Κάνω το πρώτο μου παιδί και έγκυος στο δεύτερο χωρίζουμε, οπότε επιστρέφω στο πανεπιστήμιο και καταλαβαίνω ότι με ενδιαφέρει η Αγγλική Φιλολογία, την οποία και τελείωσα.

— Τότε συνδεθήκατε με τον Ντίνο Χριστιανόπουλο; Είχατε μια πολύ θερμή σχέση μαζί του. Τον γνώριζα πολύ καλά τον Χριστιανόπουλο, μάλιστα το 1972 του πήγα 120 ποιήματα που είχα γράψει. Όταν ήμουν στην Αθήνα και ταξίδευα στη Θεσσαλονίκη για να τον δω, μου έλεγε «πέτρα που κυλάει μαλλί δε μαζεύει». Ο Χριστιανόπουλος ήταν εκείνος που διάλεξε 26 ποιήματα τα οποία βγήκαν τότε και τυπώθηκαν στο ιστορικό τυπογραφείο του Νικολαΐδη. Από εκείνη την ώρα άρχισα μια συνεργασία μαζί του, με τη «Διαγώνιο».

Το 1974 μετέφρασα σχεδόν όλα τα ποιήματα της συλλογής «Άριελ» της Σίλβια Πλαθ. Ήταν η εποχή που ήμουν μόνη μου, σπούδαζα και είχα και δυο μικρά παιδιά και ξενυχτούσα διαβάζοντας. Σκεφτείτε, το βράδυ διάβαζα και το πρωί δεν θυμόμουν τίποτα. Τα ποιήματα της Πλαθ εκδόθηκαν από τη «Διαγώνιο» ταυτόχρονα με τη μετάφραση της Νανάς Ησαΐα, οπότε τα δικά μου σχεδόν χάθηκαν. Αυτή ήταν η πρώτη μου μεταφραστική απόπειρα.

— Ο Χριστιανόπουλος ήταν ο μέντοράς σας; Με αγαπούσε. Από το 1973 η «Διαγώνιος» σε κάθε τεύχος είχε πάντα κάτι δικό μου, εκεί έκανα και την πρώτη μετάφραση του Μάρκες. Αργότερα, όταν εγκαταστάθηκα στην Αθήνα, πήγαινα κάθε Σαββατοκύριακο να τον δω, εκείνος μου πρότεινε τις μεταφράσεις που έκανα.

Θα έλεγα σήμερα ότι η μεγαλύτερη συμβολή του Χριστιανόπουλου ήταν η «Διαγώνιος», η μικρή πινακοθήκη που ανέδειξε πάρα πολύ καλούς ζωγράφους, ντόπιους και της Βόρειας Ελλ��δας. Ανήκε στον κύκλο της πνευματικής ζωής της πόλης, οι περισσότεροι είχαν επαφή μαζί του, εκτός από μερικούς που τον σνόμπαραν επειδή ήταν γκέι ‒ αυτή την αίσθηση έχω.

Χωρίς να θέλω να τον συγκρίνω, βρίσκω ότι ο Χριστιανόπουλος είχε μια διαφορετική φωνή, όπως ο Καβάφης, δημιούργησε ένα δικό του είδος ποίησης. Είναι μια ειρωνική φωνή που αυτοσατιρίζεται, σαρκάζει, αλλά έχει και μια μεγάλη ευκολία να βρίσκει τις ευαισθησίες και τα κακώς κείμενα της κοινωνίας και να τα αποτυπώνει στα ποιήματά του. Ήταν σε όλα ιδιαίτερος, ακόμα και στον γραφικό του χαρακτήρα. Θυμάμαι ακόμα τα ωραία μικρά στρογγυλά του γράμματα, ομολογώ ότι τον θαύμαζα πολύ και αναζητούσα τη συμβουλή του.

— Οπότε επαγγελματικά είχατε μπει με έναν τρόπο στη δουλειά, μεταφράζατε από αγγλικά; Κάποια στιγμή μετέφρασα τον Γκαρσία Μάρκες στη «Διαγώνιο». Ένας καθηγητής μου στην Αμερική και φίλος, ο Άντριου Χόρτον, που ήταν στο Deree, με σύστησε στη Νανά Καλιανέση του Κέδρου, η οποία είχε διαβάσει τη μετάφραση στο περιοδικό και μου πρότεινε να κάνω τα Εκατό χρόνια Μοναξιάς. Τότε μετέφραζα ποίηση και άφησα την ιδέα.

Αποφάσισα ότι ήθελα να μάθω τη δουλειά, δηλαδή τη μετάφραση, σωστά. Έκανα αίτηση και με δέχτηκαν αμέσως στο Έσεξ το 1979 για ένα μεταπτυχιακό λογοτεχνικής μετάφρασης. Τα παιδιά μου ήταν μικρά, τα κρατούσε η μητέρα μου κι εγώ πηγαινοερχόμουν με τσάρτερ.

— Εκεί γνωρίσατε τον δεύτερο άντρα σας, έναν έρωτα συνδεδεμένο με τον Μάρκες, δεν είναι έτσι; Στο Έσεξ έμενα με άλλες τρεις Ελληνίδες και τα κορίτσια ήθελαν να πάνε του Αγίου Βαλεντίνου σε έναν χορό λατινοαμερικάνικο, αλλά δεν ήξεραν ισπανικά ‒ εγώ τότε μάθαινα. Εκεί γνωριστήκαμε με τον Εδουάρδο Μπαράχας που ήταν δικηγόρος και έκανε ένα μεταπτυχιακό στις Πολιτικές Επιστήμες με υποτροφία του κολομβιανού κράτους. Ήταν έρωτας κεραυνοβόλος, σκεφθείτε πως ήρθε στην Ελλάδα με το λεωφορείο για να γνωρίσει τους δικούς μου.

Για να μην τα πολυλογώ, σε έξι μήνες παντρευτήκαμε. Φύγαμε για Κολομβία, αλλά τα παιδιά μου ήταν στην Ελλάδα, ο νόμος μού απαγόρευε να τα πάρω μαζί μου ‒ αυτό ευτυχώς άλλαξε ο 1981 με τον Παπανδρέου. Και έτσι άρχισε μια περιπέτεια, ένα ταξίδι ζωής, πολλά ταξίδια Κολομβία-Ελλάδα, γέννησα το τρίτο μου παιδί και μετακομίσαμε στο Παρίσι για έναν χρόνο.

Ο Μπαράχας δεν είχε χρήματα, είχε μεγαλώσει σε μια οικογένεια με δέκα παιδιά και με την ιδέα ότι τα λεφτά δεν παίζουν κανένα ρόλο στη ζωή, σημασία έχει η γνώση. Είχα αρχίσει να μεταφράζω πιο συστηματικά Μάρκες, είχε βγει ήδη στη Νεφέλη ένα βιβλίο, η Κηδεία της Μεγάλης Μάμα, που υπέγραφα σαν Καίτη Σωτηρίου και όταν τον γνώρισα μου είπε «να μεταφράσεις το τελευταίο μου βιβλίο, το Χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου».

— Θυμάστε πώς σας είχε φανεί τότε; Καταπληκτικός. Ο Μάρκες μιλούσε με προφορά της Καραϊβικής, ήταν από τις ακτές και ήταν πολύ δύσκολο να τον καταλάβω στην αρχή. Ήταν της υπερβολής σε όλα, λάτρευε την υπερβολή, τον απασχολούσε πολύ η πολιτική, πού πηγαίνει ο κόσμος και τι κάνει και ήθελε να βελτιώσει τη ζωή της χώρας του. Κυριολεκτικά άλλαξε τη ζωή μου. Και όταν πήρε το Νόμπελ το 1982 ήρθε η ατζέντισσά του και με βρήκε και είπε ότι ο Μάρκες ήθελε έναν εκδότη ��α είναι φίλος της Μελίνας. Και πήγαμε στον Λιβάνη.

— Σας δυσκόλεψε η γλώσσα του; Δούλευα μέρα-νύχτα με τη βοήθεια του ίδιου του Μάρκες γιατί τα κολομβιανά που μιλούσε δεν τα ήξερε ούτε ο άντρας μου, που ήταν από άλλη περιοχή της Κολομβίας. Τα ιδιωματικά που έβρισκα, του έστελνα φαξ ‒ ο Μάρκες έβαζε ακόμα και εμβόλιμα λόγια από τραγούδια στην αφήγηση. Εκείνη την εποχή, επειδή συντηρούσα την οικογένεια, έκανα και τέσσερις και πέντε μεταφράσεις τον χρόνο.

— Πώς σας φάνηκε όταν πήγατε να ζήσετε στην Κολομβία; Πήγα στην Κολομβία ακολουθώντας για ένα διάστημα τον Μπαράχας και την πορεία της καριέρας του. Επιστρέψαμε στην Αθήνα, όπου έγινε ο πρώτος πρόξενος και στη συνέχεια πρέσβης της Κολομβίας.

Την αγάπησα τη χώρα. Μέναμε στην Τούνχα και θυμάμαι ότι είχε έρθει ο Θεοδωράκης, καλεσμένος του Μπελισάριο Μπετανκούρ, ο οποίος, όταν ανέλαβε την προεδρία της χώρας, απήγγειλε μερικούς στίχους του Καβάφη από την «Ιθάκη». Με φώναξαν να κάνω τη διερμηνέα του Θεοδωράκη που παρουσίασε τότε το «Κάντο Χενεράλ». Ο Μπετανκούρ μας διέθεσε ένα αεροπλάνο κι έτσι φτάσαμε στον Αμαζόνιο, ήταν αξέχαστη εμπειρία.

— Εσείς τι πολιτικές απόψεις είχατε; Θα έλεγα πως ήμουν ιδεαλίστρια σοσιαλίστρια, ήθελα να υπάρχει περισσότερη δικαιοσύνη, αλλά δεν θέλησα να ενταχτώ σε μια ομάδα.

— Επιστρέφοντας στην Ελλάδα το 1994, σας περίμενε μια άλλη «περιπέτεια», ο κόσμος της Αλιέντε, τόσο διαφορετικός από αυτόν του Μάρκες. Μετέφραζα κι άλλους ισπανόφωνους συγγραφείς τότε και άρχισα να δουλεύω με την Ωκεανίδα που εξέδιδε τα βιβλία της. Μετέφραζα τα βιβλία της για βιοποριστικούς λόγους, αλλά υπάρχουν ορισμένα που αγαπώ πολύ όπως το Σπίτι των πνευμάτων και μερικές ιστορίες από την Εύα Λούνα.

Η Αλιέντε, που τη γνώρισα και είναι μια γυναίκα πολύ γλυκιά, κάθε χρόνο στις 8 Ιανουαρίου κάθεται να γράψει ένα καινούργιο βιβλίο. Σκεφθείτε, τα τελευταία χρόνια, επειδή υπήρχαν πολλά πειρατικά, βγάζαμε τα βιβλία βιαστικά: μας έστελναν τα χειρόγραφα, γιατί έπρεπε να κυκλοφορήσουν ταυτόχρονα σε όλο τον κόσμο. Και έβρισκα και λάθη, που τότε το να πάρεις τηλέφωνο και να κάνεις μια διασταύρωση δεν ήταν απλό πράγμα. Όταν γράφεις κάθε χρόνο ένα βιβλίο, πόσο καλό να είναι;

Της χρωστάω της Αλιέντε. Όταν είδα πώς χειρίστηκε το αυτοβιογραφικό υλικό της οικογένειάς της, αποφάσισα να αρχίσω να γράφω πεζό λίγο πιο άφοβα και άρχισα να στέλνω σε περιοδικά κομμάτια μου.

— Ο συγγραφέας μιλά τη γλώσσα του μεταφραστή; Ο Μάρκες στα ελληνικά είναι Κλαίτη Σωτηριάδου, δεν είναι Μάρκες ‒ ποια είναι η γλώσσα του; Στα ισπανικά είναι η δική του γλώσσα, στα ελληνικά η δική μου. Αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο δίλημμα και θέμα της ταυτότητας του μεταφραστή. Το ξέρω καλά γιατί μετέφρασα είκοσι βιβλία του και όλα τα μεταφραστικά προβλήματα είναι λυμένα.

Ωστόσο, κάποια στιγμή είχα προτείνει στον Λιβάνη να τα μεταφράσω ξανά, να φτιάξω τη γλώσσα, γιατί η γλώσσα ήταν εκείνης της εποχής, προ σαράντα χρόνων ‒ δεν έγινε. Αλλά τα διηγήματά του τα ξανάκανα με τη Νεφέλη, εκδόθηκαν και πήρα το βραβείο Θερβάντες το 2016. Τα ξανακοίταξα, η γλώσσα ήθελε φρεσκάρισμα, είμαι βεβαία και αυτό ισχύει, νομίζω για τις μεταφράσεις γενικότερα.

— Πώς ορίζουμε το μετάφρασμα; Μια απόδοση σε μια άλλη γλώσσα που εξαρτάται πάντα από το κείμενο που μεταφράζεις. Αν μεταφράζεις ένα ιστορικό κείμενο, πρέπει να έχεις μεγάλη ακρίβεια στις πληροφορίες που μεταφέρεις, όταν μεταφράζεις ένα ποίημα πρέπει να βρεις, να ανακαλύψεις τι είναι το πρωταρχικό στοιχείο που αναδεικνύει ο ποιητής, τη ρίμα, τον ρυθμό, κάποιες παρηχήσεις που μπορεί να τονίζουν το νόημα, μια ατμόσφαιρα που μπορεί να δημιουργεί ο ποιητής με βάση τη μουσικότητα του κειμένου, όλα αυτά παίζουν ρόλο.

Στον πεζό λόγο έχει μεγάλη σημασία να καταλάβεις τι είδους πεζό λόγο μιλά στη γλώσσα του ο πεζογράφος, αν μιλά αρχαΐζουσα ή καθαρεύουσα, όπως στην περίπτωση των δικών μας συγγραφέων, αν μιλά δημοτική ή ένα είδος μαλλιαρής δημοτικής. Όλα αυτά έχουν σημασία γι’ αυτό πιστεύω ότι ο μεταφραστής πρέπει να είναι ένας πολύ καλός κριτικός λογοτεχνίας πρώτα απ’ όλα.

— Και όχι μόνο ένας σχολαστικός μεταφραστής, εξεταστής των λέξεων; Ο μεταφραστής πρέπει να είναι σχολαστικός. Δεν αρκεί να γνωρίζεις καλά τη γλώσσα ή να έχεις τα βοηθήματα για να μπορέσεις να μπορέσεις να την αποδώσεις. Αν δεν τοποθετήσεις τον συγγραφέα στον «δικό του χώρο» σε σχέση με τη γλώσσα του και όσα λέει δεν μπορείς να τον μεταφράσεις σωστά. Πρέπει να ανακαλύψεις πού βρίσκεται το λογοτεχνικό στίγμα του σε σχέση με τη λογοτεχνική ιστορία του τόπου του, σε σχέση με τα γεγονότα του τόπου του, τι προσπαθεί να κάνει με αυτά που όχι μόνο λέει αλλά και μεταφέρει για να τον μεταφράσεις σωστά.

— Αν σας ζητούσα να ιεραρχήσετε όσα τραβούν το ενδιαφέρον σας σε ένα έργο ώστε να το μεταφράσετε, τι θα μου λέγατε; Έχω μεταφράσει πολλά έργα που είναι αλήθεια ότι δεν θα μετέφραζα από μόνη μου, τα ήθελε ο εκδοτικός οίκος με τον οποίο συνεργαζόμουν. Για μένα, πρώτα απ’ όλα, πρέπει να είναι κάτι που θα με προσελκύσει ως βίωμα, ως γλώσσα. Προηγείται η γλώσσα του θέματος.

Με ενδιαφέρει να είναι κάτι που θα μου προβάλλει εικόνες που δεν είχα στο μυαλό μου μέχρι τότε, έναν καινούργιο τρόπο. Να με πάει κάπου και να σκεφτώ κάτι άλλο.

— Πώς βοηθάτε εσείς να γίνει κατανοητός ένας συγγραφέας; Σας ρωτώ για το λεγόμενο «οπλοστάσιο» του μεταφραστή. Νομίζω ότι αυτό που πρέπει να κάνει ένας μεταφραστής είναι να βρει όσες μεταφράσεις υπάρχουν σε άλλες γλώσσες. Πρέπει να έχ��ι μεράκι και με τα χρόνια, αν είναι καλός, αναπτύσσει και μια διαίσθηση, δηλαδή καταλαβαίνει ότι κάτι ειπωμένο με έναν τρόπο μπορεί να εννοεί κάτι άλλο.

— Το «εγώ» του μεταφραστή πού βρίσκεται όταν μεταφράζει; Ένας καλός μεταφραστής δεν έχει «εγώ», αυτό το ξεχνάει. Πρέπει να υποταχθεί στη βούληση του συγγραφέα, να είναι ταπεινός και δημιουργικός στη γλώσσα του, αλλά να ακούει αυτό που θέλει να πει ο συγγραφέας.

Ο Έλληνας αναγνώστης ακούει τον Έλληνα μεταφραστή. Γι’ αυτό και είναι πολύ δίκαιος ο νόμος που λέει ότι ο μεταφραστής είναι δημιουργός, κατά τη γνώμη, μάλιστα, ισάξιος.

— Το τοπίο της μετάφρασης πώς είναι σήμερα; Νομίζω πως σήμερα οι απαιτήσεις είναι μεγαλύτερες αλλά και τα βοηθήματα περισσότερα, δεν μπορούν να συγκριθούν με τα δικά μας εργαλεία. Ο μεταφραστής πάντα αντιμετωπίζει τα ίδια διλήμματα, για παράδειγμα πώς διαφοροποιείς δυο ισπανόφωνους συγγραφείς, μεταφράζοντας το έργο τους στα ελληνικά, που είναι μια πλούσια γλώσσα και αλλάζει μέσα στον χρόνο;

Γι’ αυτό υποστηρίζω ότι οι μεταφράσεις ξεπερνιούνται, κάθε τριάντα χρόνια θέλουμε άλλες, γιατί και οι νέοι αναγνώστες αντιλαμβάνονται τη γλώσσα αλλιώτικα από εμάς, δεν γίνεται να φοβόμαστε να «πειράξουμε» το έργο μας, όσο και να το αγαπάμε.

✔ Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Daily inspiration. Discover more photos at Just for Books…?

[fegg4ropetra]

Σάββατο 25/11/2023 (12.43μ.μ.)

Δεν ξέρω τι έχει κάνει στο μυαλό και το σώμα μου. Νιώθω λες και έχασα έναν άνθρωπο που δεν έπρεπε να φύγει. Νιώθω τόσο αναίσθητη, ανέκφραστη, κενή. Έκλαψα με το που πάτησα το πόδι μου μέσα στη πολυκατοικία μου μετά που με άφησε. Μετά από 10 λεπτά σταμάτησα. Ένιωθα πιο κενή από ποτέ. Δεν ήξερα πως να αντιδράσω τι να σκεφτώ. Το μόνο που ήξερα ήταν ότι αυτός ο άνθρωπος θα κατακλύσει για καιρό τις σκέψεις μου. Είμαι πολύ ήσυχο άτομο και γενικά παρατηρώ πολλά περισσότερα απ' ότι ένας συνηθισμένος άνθρωπος. Αυτό είναι ένα απ' τα μειονεκτήματα μου. Γιατί εγώ τώρα πρέπει να συνεχίσω να ζω με αναμνήσεις.

Όποτε βλέπω κομποσκοίνι και μου έρχεται η ανάμνηση του χεριού σου στο πόδι μου και τι δικό μου χέρι απλά να περιεργάζεται το δικό σου σαν να είναι χάρτης

Όποτε ακούω για Χάρι Πότερ και θυμάμαι εκείνο το βράδυ πριν φύγεις για Βουκουρέστι που μου είπες "μακάρι να είχα χρόνο να πηγαίναμε σπιτι να έβαζα Χάρι Πότερ να βλέπαμε όλο το βράδυ"

Όποτε βλέπω το βιβλίο των άθλιων που ακόμα δεν κατάφερα να το πιάσω από τότε που με άφησες

Όποτε περνάω βιβλιοθήκη ή βιβλιοπωλείο και δεν μπορώ να μη σκεφτώ τις ατέλειωτες συζητήσεις που είχαμε για βιβλία και βιβλιοθήκες που θα θέλαμε να επισκεφτούμε στο εξωτερικό

Οπότε βλέπω ένα ντονατ σοκολάτα και θυμάμαι πόσο προσπαθούσες να κρύψεις απ' τον εαυτό σου ότι σαρεσουν τα γλυκά

Όποτε ακούω για pancakes και θυμάμαι εκείνο το πρωί ραντεβού που ήρθα σπίτι σου και ερχόσουν και μου έδινες το ένα φιλί μετά το άλλο

Όποτε ακούω για γυμναστική και σκέφτομαι τη μέρα που μου έλεγες ότι νιώθεις φουσκωμένος και έβαλε το χέρι μου στους κοιλιακούς σου κι εγώ σε έβρισα μετά γιατί αυτό μόνο φούσκωμα δεν ήταν χαχαχ.

Όποτε ακούω για Ρουμανία και σκέφτομαι πόσο μου άρεσε να σε ακούω να μου εξιστορείς όλο το ταξίδι σας κι ας μην ήξερες ότι απλά μου άρεσε να ακούω τη φωνή σου.

Οπότε σπρώχνω μια πόρτα που λέει ελξατε και θυμάμαι εκείνη τη πρώτη μέρα που γύρισες πίσω στο αμάξι απ' το καφέ και μου είπες πόσο χαζός ένιωσες που έσπρωξες μια τέτοια πόρτα

Όποτε πίνω τσάι απ' έξω (ακόμα έχω και 2 χάρτινα ποτηράκια απ' όταν μου πήρε τσάι για να πάμε μια απ' τις περιβόητες βόλτες μας)

Όποτε βλέπω τον σελιδοδείκτη που μου πήρες και ξεκινάει η καρδιά μου να σφυροκοπά όπως εκείνο το βράδυ που μου το δωσες.

Μάλλον βλέπω πολλές ταινίες κι εγώ τι χαζή...

Τα όνειρα για έρωτες δεν είναι για μένα.

Πλέον θα κάνω καιρό να πιω τσάι, καιρό να διαβάσω βιβλίο, να δω Χάρι Πότερ, να μπω σε βιβλιοπωλείο...

Έπρεπε όσο κι αν με πονάει να σεβαστώ την επιλογή σου. Με σκότωνε που δεν μπορούσα να τρέξω πίσω και να σε πάρω μια ακόμα τελευταία αγκαλιά. Δεν σε έσφιξα όσο ήθελα. Δεν κατάφερα να σε κάνω δικό μου. Και το γεγονός ότι μου είπες πως δεν είμαι εγώ το πρόβλημα το έκανε ακόμα χειρότερο. Όπως και να θες να το παρουσιάσεις. Δεν ήμουν αρκετά "υπέροχη" όπως λες για να σε κάνω να ξεχάσεις ότι έχεις στο μυαλό σου και απλά να το ζήσεις, δεν κατάφερα να σε κάνω να βγεις απ' το μυαλό σου, δεν καταφερα να σε κάνω να μείνεις κοντά μου... Για άλλη μια φορά το ένστικτο μου βγήκε αληθινό. Πάντα ξέρω ότι δεν κρατάει για πολύ. Δεν ξέρω τι γίνεται λάθος και ένας άνθρωπος που έχει τόση αγάπη να δώσει μέσα του καταλήγει πάντα να μείνει μόνος. Να τον παρατάνε όλοι ο ένας μετά τον άλλον και πάντα ή ίδια δικαιολογία.. "δεν έχεις κάνει κάτι λάθος, εσύ είσαι μια χαρά, εγώ φταίω". Πώς περιμένουν οι άνθρωποι που μου λένε πόσο όμορφη είμαι να το πιστέψω όταν πάντα ακολουθεί η εγκατάλειψη. "Είσαι παρά πολύ όμορφη αλλα.." Εχω κουραστεί να μπαίνω σε αυτό του λούκι κάθε φορά που επιλέγω να ανοιχτω σε άνθρωπο και έχω κουραστεί πάντα να χάνω ένα κομμάτι μου. Πόσο ακόμα έχω μέχρι να μείνω κενή. Κομμάτι εδώ κομμάτι εκεί κομμάτι παραπέρα. Τελικά εγώ είμαι η ηλίθια που πιστεύω σε αγάπες και έρωτες.

Θα φύγω. Ξέρω ότι δεν θα με χωράει ο τόπος. Είχα λοιπόν μια πολύ καλή ευκαιρία να φύγω για χειμερινή σεζόν Αυστρία. Είχα ενδοιασμούς να πάω να μη πάω.. γιατί γνώρισα εκείνον. Όσο χαζό κι αν ακούγεται εγώ αυτόν τον άνθρωπο που γνώρισα 2-3 βδομάδες τον ήθελα κοντά μου. Όμως, δεν ξέρω αν είναι μοίρα, αν είναι κάρμα ή λαθος timing που λένε. Αλλά μου τι έκανε πιο "��ύκολο" . Θα τη πάρω τη δουλειά. Θα τη πάρω θα πάω Αυστρία 4-5 μήνες. Θα ρίξω το κεφάλι μου στη δουλειά για να σταματήσω να τον σκέφτομαι. Θα φύγω μακριά. Δεν με χωράει η πόλη μου πλέον...

[darkside-cookies]

η ρουμανία άκουσε την κρκτική για το στέτζινγκ και ήταν κάπως βασικά μπορούμε να το κάνουμε χειρότερο <3

[mindthegasp]

H κοροιδεία του πρωταθλήματος

Βαριέμαι δεν θελω να ασχολούμαι με την μπάλα στην Ελλάδα, το θεωρώ κάτι σαν κάτεργο και σαν κάτι το όποιο δεν ειναι άξιος να βλέπεις.

Πραγματικά το να κάθεσαι να ασχολείσαι με ποια ΠΑΕ θα πάρει το τίτλο και ποιος πρόεδρος/αυτοκράτορας θα χαρεί και τα κέρδη του θα γινουν διπλάσια η τριπλάσια ποσώς με ενδιαφέρει.

Το πρωτάθλημα παρώδια ειναι χρόνια ασθένεια, ειδικα στην Α κατηγορία, διοτι στις πιο μικρές κατηγορίες γινεται...πανικός και στησίματα.

Πλέον το ποδόσφαιρο στην Ελλάδα έχει μετατραπεί σε ενα Ρωμαϊκο όργιο, ενας καλοστημένος μηχανισμός προβάτων που ασχολούνται για να υποστηρίζουν τον μπροεδρο, και οχι το σήμα και την ιστορία της ομάδας.

Πάει κατα πλειοψηφία για τους οπαδούς σχεδόν όλων των big5 ομάδων οπως ειναι Ολυμπιακος-Παναθηναικος-ΑΕΚ-ΑΡΗΣ και ΠΑΟΚ

Φιλικα παιχνίδια, αλλαγές συνεχόμενων προπονητών, αλλαγές διαιτητών τελευταια στιγμή, το VAR ορισμένες φορές να το γράφουν εκει που πρέπει κλπ.

Ενα πρωτάθλημα που ΔΕΝ εχει ουσία, απλά να περνάει η ώρα στην Ελλάδα.

Ειναι δυνατόν οι ΠΑΕ να κανουν κουμάντο πχ στην ΕΠΟ και οχι να μην υπάρχει μια ΑΔΕΚΑΣΤΗ και ασυμβιβαστη αρχή.

Πχ άλλες εποχές ειχε την ΕΠΟ ο Ολυμπιακός, τώρα την εχει ο ΠΑΟΚ με την ΑΕΚ κλπ.

Ειναι δυνατόν μια σοβαρή χώρα να εχει πρωτάθλημα και να μην συμμετέχουν σε ντέρμπι αυτη τις χώρες Έλληνες διαιτητές και πρέπει να καλούμε Ξένους διαιτητές απο χώρες που ειναι χειρότερου επίπεδου απο εμάς πχ Σλοβακία, Πολωνία, Ρουμανία, Αλβανία κλπ ;

Ειναι δυνατόν οι πρόεδροι με δηλώσεις του και οι εκπροσωποι τους να δυναμιτίζουν την κατάσταση;

Ειναι δυνατόν σε αυτη την κατάσταση να μην εχει μπει ενα φραγμος στους ξενους παικτες και να υπάρχουν 11αδες που αντε να υπάρχει μονο ενας με δύο Έλληνες παικτες;

Χιλιες φορές να βλέπω μπάσκετ και Γ Εθνική την ομάδα μου τον ΑΠΣ ΖΑΚΥΝΘΟΣ που αγαπώ παρά αυτο το ταλαίπωρο πρωτάθλημα της πλάκας την λεγόμενη ΣουπερΛιγκα.

ΥΓ1

Ιταλικο πρωτάθλημα οσο μπορώ βλέπω και στηριζω AC MILAN

ΥΓ2

Μαρινάκη αν δεν μπορεις να βοηθήσεις τον Ολυμπιακό και να τον κάνεις ενα σοβαρό σύλλογο...καλό ειναι να αποχωρήσεις!!!Δεν ειναι κακό...

[blodbranddod]

''Don't stop me now, I'm having such a good time''

[konmarkimageswords]

Η αράχνη

Καθόμουν ώρες μες στην πλήξη μου και χάζευα

Όπως το κάνουν όλοι αυτοί που κουραστήκανε

Από τα τόσα που ελπίζουν ότι ζήσανε

Στο χλιαρό κενό του να μη σκέφτομαι καθόμουνα

Παρατηρώντας μιαν αράχνη που αιωρείτο.

Εκείνη κάτι θα σκεφτότανε φαντάζομαι

Γιατί όλο ανέβαινε τον σιχαμένο ιστό της

Έμενε ακίνητη συσπώντας τις κεραίες κι έπειτα

Ακάθεκτη ορμούσε στο κενό.

Μύγα ή ζωύφιο δεν πέρασε, όσο είδα.

Όμως η θήρα προχωρούσε δίχως θήραμα

Με τη σοφία εκείνου που γνωρίζει πως το ανύπαρκτο

Θέλει δραστήρια τέχνη να το αδράξεις.

Σοφία ωραία λιλιπούτειου τέρατος

Που σε κλωστούλα σάλιου παραμόνευε

Να παγιδέψει το άπιαστο.

Και με χαψιές μεγάλες τέλος καταβρόχθισε

Τις ώρες μου, την πλήξη, το κενό.

(Αντώνης Φωστιέρης)

 Ο Αντώνης Φωστιέρης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1953. Κατάγεται από την Αμοργό. Σπούδασε Νομικά στην Αθήνα και Ιστορία Δικαίου στο Παρίσι. Έως σήμερα έχει δημοσιεύσει δέκα ποιητικές συλλογές, τον συγκεντρωτικό τόμο Ποίηση 1970-2005, τον τόμο Άπαντα Τα Ποιήματα 1970 – 2020, ένα λεύκωμα σε συνεργασία με τον Αλέκο Φασιανό και ένα με τον Γιάννη Ψυχοπαίδη. Είκοσι πέντε μεταφράσεις βιβλίων του έχουν κυκλοφορήσει από έγκυρους εκδοτικούς οίκους στην Ευρώπη και στην Αμερική (Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, Δανία, Ιταλία, Ρουμανία, Σερβία, Κροατία, Αλβανία, Η.Π.Α., Αργεντινή). Ποίησή του περιλαμβάνεται στα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του Λυκείου (Ελλάδας και Κύπρου) και σε πολλές ανθολογίες, ενώ από τη δισκογραφική εταιρεία «Lyra/Διόνυσος» κυκλοφορεί το CD Ο Αντώνης Φωστιέρης διαβάζει Φωστιέρη. Έχει μεταφράσει τις Συμβουλές σ’ ένα νέο ποιητή του Μαξ Ζακόμπ. Ποιήματά του έχουν μελοποιήσει ο Γιάννης Μαρκόπουλος, ο Θάνος Μικρούτσικος, ο Θανάσης Νικόπουλος και ο Keith Moore. Το 2017 κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Αιγαίον ο τόμος κριτικών κειμένων Για τον Αντώνη Φωστιέρη σε επιμέλεια Θεοδόση Πυλαρινού και το 2021 από τις Εκδόσεις Καστανιώτη η εκτενής μελέτη του ιδίου Ο ποιητής Αντώνης Φωστιέρης – Θεματικές και μορφολογικές προσεγγίσεις στο έργο του. Εκδότης και διευθυντής του περιοδικού Η Νέα Ποίηση (1974-1976), συνδιευθυντής της ετήσιας έκδοσης Ποίηση (1975-1981), συνεκδότης και διευθυντής του λογοτεχνικού περιοδικού Η Λέξη (1981-2010). Του έχουν απονεμηθεί το Διεθνές Βραβείο Καβάφη (1993), το Βραβείο Βρεττάκου του Δήμου Αθηναίων (1998), το Κρατικό Βραβείο Ποίησης (2004), το Βραβείο Ποίησης του περιοδικού Διαβάζω (2004) και, για το σύνολο του έργου του, το Βραβείο Ποίησης του Ιδρύματος Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών (2010).

https://biblionet.gr/προσωπο/?personid=15173

https://www.authors.gr/fwstieris_antwnis-article-288.html?category_id=6

https://www.respublica.gr/2019/09/post/fostieris/

https://www.tanea.gr/2022/11/01/interviews/i-poiisi-psaxnei-na-vrei-ki-ekeini-to-somatidio-tou-theou/

https://www.culturebook.gr/patras-world-poetry-festival-2021/andonis-fostieris-pwpf-2021.html

https://www.hartismag.gr/hartis-26/klimakes/ta-ryomika-skeptomena-aisohmata-toy-antwnh-fwstierh

https://poets.gr/el/poihtes/fostieris-antonis/631-i-skepsi-anikei-sto-penthos/1431-i-araxni

[eclecticstarlightblogger]

Η Ρουμανία εξοπλίζεται- Αποκτά 44 αμερικανικά αμφίβια οχήματα

Το ρουμανικό υπουργείο Άμυνας (MApN) υπέβαλε πρόσφατα αίτημα στο Κοινοβούλιο για την απόκτηση αμφίβιων οχημάτων AAV-7 από το απόθεμα του Σώματος Πεζοναυτών των ΗΠΑ.  Σύμφωνα με επίσημα έγγραφα που εξετάστηκαν από την Defense Romania, το αίτημα αφορά 44 οχήματα, διπλασιάζοντας τον αρχικό σχεδιασμό. Αυτή η εξαγορά αποτελεί μέρος των προσπαθειών της Ρουμανίας να εκσυγχρονίσει και […] Η Ρουμανία…

[crisismonitor]

Εξάρχου: Η στρατηγική της ΑΚΤΩΡ στη Ρουμανία

Τη στρατηγική διεύρυνσης του αποτυπώματος στη Ρουμανία ανέπτυξε ο Αλέξανδρος Εξάρχου στο πλαίσιο του συνεδρίου Economist Impact στο Βουκουρέστι. Continue reading Εξάρχου: Η στρατηγική της ΑΚΤΩΡ στη Ρουμανία

[thoughtfullyblogger]

Η Ρουμανία εξοπλίζεται- Αποκτά 44 αμερικανικά αμφίβια οχήματα

Το ρουμανικό υπουργείο Άμυνας (MApN) υπέβαλε πρόσφατα αίτημα στο Κοινοβούλιο για την απόκτηση αμφίβιων οχημάτων AAV-7 από το απόθεμα του Σώματος Πεζοναυτών των ΗΠΑ.  Σύμφωνα με επίσημα έγγραφα που εξετάστηκαν από την Defense Romania, το αίτημα αφορά 44 οχήματα, διπλασιάζοντας τον αρχικό σχεδιασμό. Αυτή η εξαγορά αποτελεί μέρος των προσπαθειών της Ρουμανίας να εκσυγχρονίσει και […] Η Ρουμανία…