#garuna | Explore Tumblr Posts and Blogs

tkh1283 · 9 months

Text

#卍HİNT MİTOLOJİSİ VE KAYNAKLARINDA #卍TÜRKLER

"Ramayana, Mahabharata .Harivamşa"

#卍Türklerden ve #Hunlardan bahseden Hint metinleri daha cok milattan sonraki cağlara aittir.

Bunlar da “Purana” metinleri15, devasa buyuklukteki masal derlemesi olan “Kathasaritsagara”, Keşmir Kralları Tarihi olan “Racatarangini” ve Sanskrit dram olan “Raghuvamsha”’dır.

Unlu Hint Destanları olan ve tahminen M.O.200-M.S. 200 yılları arasında derlenip yazıya gecirilmiş olan Ramayana, Mahabharata (M.O.300-M.S.300) ve Harivamşa da dikkatle incelenmesi gereken metinlerdir.16

Ozellikle de Mahabharata Destanı’nda #卍Hunlardan bahsedilmektedir.17

Bundan başka Manu Kanunları veya Şathapatha Brahmana gibi Hindu metinler ile Buddhist ve Caynist kaynaklar da ayrıntılı bir şekilde incelenmelidir.

Başka bir eski Hint metinleri olup, destanlardan farklı olarak basit bir Sanskrit dili ile yazılmış ceşitli efsaneleri, oğretileri, kral şecerelerini, tarih, coğrafya, mitoloji gibi konuları icine alan Puranaların yazılış tarihleri M.S. 250 ile 1250 yılları arasındadır.

Hint Edebiyatında on sekiz buyuk Purana, on sekiz kucuk Purana vardır.

Bunların her biri farklı tarihlerde yazılmıştır.

Bu on sekiz Purananın isimleri ise şu şekildedir: Vishnu, Narada, Bhagavata, Garuna, Padma, Varaha, Brāhmanda,Brahmavaira, Markaņdeya, Bhavishya, Vāmana, Brahma, Matsya, Kurma, Liņga,Şiva, Skanda, Agni.18 Bu Puranalarda Hindistan coğrafyasından bahsedilirken,Hindistan’da yaşayan halklar ve civarındaki komşular sayılır zaman zaman.

Bu halk isimleri arasında Türklerin bulunduğu da saptanmıştır. Orneğin en eski Puranalardan biri olan Markendaya Purana’da Hindistan’ın kuzeybatısındaki halklar arasında Pallavalar (#Pehleviler), #Gandharalar, Sindhular ve bircok kavimle birlikte Sauviralar da sayılır ki bu eseri İngilizceye cevirip neşreden E.Pargiter bunların arasında

Hunların da bulunduğunun Kurma Purana’da yazdığını iletmektedir. Markandeya Purana da “Tarakshura” adı gecmektedir ki Pargiter bunun da Madhyadeşa denilen orta ulkenin batısında yer alan Türkistan adındaki ulkenin halkı “Türkler” olduğunu söyler.

Ayrıca Unlu Hint destanlarından biri olup, yazılış tarihi M.O. 300 ile M.S.300 arasında ve yazarı olarak da Vyasa gosterilen,19 “Buyuk Bhārata Soyu” anlamına gelen Mahābhārata Destanı’nda gecen “Tarkshyalar” ile bunların aynı olduğunu belirtir.

Yine Markaņdeya Purana’nın LVIII. bolumunde Hunların adı gecer ve Pargiter bunların “Ak Hunlar” olduğunu ve o zaman Sutlej ırmağının kuzeyinde kalan vadinin “Hundes” diye bilindiğini aktarır.

Bu halkın kuzeyde Çinlilerle komşu olduğunu bildirerek Mahābhārata’ ya gonderme yapar.20

Yine eski bir Purana olan Vamana Purana’da eski metinlerde Bharatavarsha diye de bildiğimiz fakat burada Cambudvipa adıyla adlandırılan Hindistan alt kıtasının dokuz bolgeden oluştuğu soylenir.

“Ortada İlavrita Varsha, doğuda Bhadraşva, kuzeydoğuda Hiranya, batıda Ketumala, kuzeybatıda Ramyaka, kuzeyde Kuruvarsha, kuzeydoğuda Kimpurusha Varsha.”

Bunların arasında buyuk mesafelerin olmadığı kutlu ve hoş yerler olduğu,

buralarda hic caba harcanmadan mutlu yaşantılar surdurulduğu belirtilir. Aralarında hicbir catışma cereyan etmeden yaşadıkları ve birbirinden sınırlarla ayrıldıkları vurgulanır. Daha sonraki beyitlerde yine bolgeler sayılırken Türklerin ve Yunanlıların isimleri gecer.

“İndradvipa, Kaseruman, Tamravarna, Gabhastiman, Nagadvipa, Kataha,Simhala, Varuna. Bu bolum denizle cevrelenmiştir, kuzey-guney genişliğinde yer alır ve Kumara adı verilir.

Doğu kıyısında Yavanalar (Yunanlılar) oturur.

Guneyde Andharalar, Kuzeyde de Turushkalar (Türker) barınır.”

Metinde Türklerden soz eden kısım bu kadardır.

Daha sonra Brahmanların, Kshatriyaların ve Vaişya ve Şudraların, karışık kastların dinsel toren, ic cekişme,ticaret ve diğer işlerle nasıl bir arada yaşadıklarından soz edilir.

Sonra bircok dağ ismi sayılır. Bunların arasında Mleccha ve Ari olmak uzere karışık halkların gruplar halinde yaşadıkları soylenir. Sonra nehirler anlatılır ve bunların kutsal oldukları,insanları gunahlardan arındırdıkları belirtiliyor. Bu sulak bolgeler arasında yaşayan halklar (canapadalar) sayılırken yine Yunanlılar (Yavanah), Barbarlar (Barbarah) ve Çinlilerin (Cinah) isimleri de gecer.21

Vishnu Purana’da22 da Hunlar’dan şoyle bahsedilmektedir:

“Hindistan’ın doğusunda yabancı kavimler, batısında Yunanlılar vardır. Orta ulkede ise Brahmanlar, Kshatriyalar, Vaişyalar ve Şudralar (Bunlar kast sisteminin sınıflarıdır) her tarafa dağılmışlardır. İndus’a komşu olan Sauviralar, Sindliler (Saindhavah), Hunlar (Hunah), Şalvalar (Şalvah), Sakalılar, Madralılar, Rama halkı (Ramayana Destanı’nın başkarakterlerinden olan Rama’nın halkı), Ambastha halkı ve Persler (Parasika) idi.”

Keşmirli yazar Somadeva’nın tahminen 1070’te derlediği Kathasaritsagara (Masal Irmaklarının Okyanusu) adlı eserde bildiğimiz kadarıyla, Türklerden iki yerde soz edilir.

Bunlardan biri “Devadasa Oykusu”icinde gecer ki burada şunları goruyoruz;23

“Kral Candramahasena, Padmavati ile karşılaştığında kendi kızını gormuş gibi sevindi. Ancak birkac gun dinlendikten sonra Vatsa’nın mutlu kralı, kayınbabasının ordularıyla desteklenmiş halde, batı bolgesine doğru ilerlemeye başladı.

Lata bolgesinin (Gucerat) kadınlarının gozyaşlarına bulanmış kıvrık kılıcı,onun yiğitlik ateşinin dumanına benziyordu.

Ağacları onun filleri tarafından ezilmiş Mandara Dağı, okyanusu calkalamak icin yine kendisini kullanacaklar diye korkusundan tir tir titriyordu. Onun guneşten bile parlak olduğu kuşku goturmezdi; o,batıda bile yukselen bir ihtişama sahipti.

Sonra o, Kailasa Dağının gulumsemesiyle guzelleştirdiği tanrı Kubera’nın yerinden ayrıldı ve Alaka’ya gitti. Orada Sindh

kralına boyun eğdirdi, ordusunun başında, Rama’nın Rakshasaları24 yok etmesi gibi Mlecchaları ortadan kaldırdı. Türklerin suvari birlikleri, dalgaların kıyı boyunca uzanan ağaclara carpıp durması gibi, onun fillerine carpıp kırılıyordu. Duşmanlarının bile takdir ettiği kahraman, tıpkı tanrı Vishnu’nun Rahu.’ya yaptığı gibi, Perslerin kotu kralının başını ucurdu. Hunları da savdıktan sonra onun unu dort yone yayıldı ve Himalayalardan ikinci bir Ganj gibi dokuldu...”

Kathasaritsagara’dan vereceğimiz ikinci ornek “Nişcayadatta Oykusu”icindedir.25

“Ucceyini kentinde Nişcayadatta adında bir tuccar oğlu vardır. Bu genc, bir gun Anuragapara adında bir peri kızına (Vidyadhari) aşık olur. Onunla evlenebilmesi icin gokyuzundeki ulkesine gelmesi gerekmektedir. Kız bu şartı soyleyip gokyuzune ucar gider. Oğlan ertesi gun yollara duşer ve kendisi gibi tuccar cocuğu olan uc gencle karşılaşır.

Birlikte dere tepe yol alırlar ve kuzeye, yabancı kavimlerin oturduğu yerlere varırlar. Yolda bir kısım Tacik onları yakalayıp başka bir Tacik’e satar. O da onları Muravara adında bir Türk’e(Turushka) hediye olarak verir.

Onları goturen hizmetkarlar Muravara’nın olduğunu oğrenince onları onun oğluna teslim ederler. Muravara’nın oğlu onları babasının dostuna ertesi sabah geri gondermek uzere zincire vurdurtur. Gencler tanrıca Durga’ya yalvarırlar ve tanrıcanın yardımıyla zincirlerinden kurtulup kacarlar. Diğer gencler bu yabancı halklarla dolu kuzey bolgesinde daha fazla kalmak istemeyip guneye, Dekkan’a doğru giderler.

Nişcayadatta ise, aşık olduğu peri kızı icin kuzeydeki yolculuğuna devam eder.Oldukca uzun olan bu oyku, kadınların sadakatsizliğini belirten bir sonla noktalanır.”

Racatarangini’ye (Krallar Nehri) bakacak olursak, burada Ak Hunlar ve Türklerden daha sık soz edildiğini goruruz. Keşmirli tarihci Kalhana bu eseri 10-11.yuzyıllarda yazmış olup 120 beyitten oluşmaktadır.

Burada 10. ve 11. yuzyıllar arasında yaşamış kral ve krallıklar anlatılmaktadır.26 Türklerin genel anlamda Hindistan iclerine girerken Keşmir’e uğramış olmaları, bu yakın coğrafyayı iyi bilen Hintli tarih yazıcısını bizim açımızdan guvenilir kılmaktadır.27

Racatarangini’de AkHunlar ile ilgili olarak, Mihirakula’dan onun Buddhistlere yaptığı baskılardan,Shiva’ya taptığından bahsedilir. Ayrıca burada Ak Hun devletinin Mihirakula’nın olumu ile sona ermediği, daha sonra yonetime Toraman’nın bir zamanlar kacıp saklanan kucuk oğlu Pravarasena’nın tahta gectiğinden bahsedilir.28

Racatarangini’de “Türklerin silahlarını sırtlarında taşıdıkları ve saclarını yarı traş ettikleri” yazar.

Samgaramaraca’yı (Keşmir Vadisinde 1003-1028 yıllarında var olan bir kral) anlatırken bir yerde “Türklerin savaşını tanımadıkca, tutkunuza hakim olup bu tepenin ucurumuna kendinizi koymalısınız” şeklinde bir ifade gecer.

Bu, buyuk ihtimal Gazneli Mahmud’un Hint seferleri ile ilgili olsa gerektir. Sonraki cumlede Hammira ismi gecer ki bu da Mahmud olmalıdır. Yukarıdaki oğudu veren de Hint racası Trilocanapala’dır.

Sonra “sabahleyin, savaş oyunlarında usta olan Türk ordusunun komutanı, tum savaşcı kimliği ile şiddetli bicimde cıkageldi” diye yazar.

Türklerle yapılan savaşlardan soz edilmeye devam edilir.

Racatarangini’de en cok dikkatimizi ceken kısım, buyuk kral Kanishka’nın,kuşkuya yer vermeyecek bicimde, Türk olarak tanıtıldığı yerdir.

Burada şoyle yazar:

“Bu ulkede Hushka, Cushka ve Kanishka adında uc kral kendi isimlerini taşıyan uc şehir kurdular (I,168)… her ne kadar Türk soyundan geliyorlarsa da, dindar işler yapan bu krallar Şushkaletra, Matha ve Caityalar vb. yapılar inşa ettiler.”

Hikmet Bayur, pek cok yerdeki saptamaları ile aynı noktayı eserinde29 irdeleyerek Kanishka’nın Türk olduğundan şuphe duyulamayacağını soyler. El-Biruni Kanishka’dan “Kanık” diye soz eder.30

Burada “Hinduların Kabil’de Türk kralları bulunduğu ve bunların Tibet’ten geldikleri, bunların icinde birincisinin de Barhatekin” olduğu yazılıdır.

Bayur, Turushka’nın Türk olması gibi Kanishka’nın da Kanık olması gerektiğini soyler.31

Nitekim “kanık” sozcuğu bugunku Türkçe’de32 de “elindekinden hoşnut olan, azla yetinen, tok gozlu, kanaatkar” anlamlarına gelir. Kim bilir belki de bu isim Buddhizmi benimsedikten sonra kendisine verilen bir lakaptır.

Gerci Kanık’ın İran’daki Mithra inancına (İran’da guneşe tapınılan inanc sistemi) eğilimi olduğunu soyleyenler varsa da onun Aşoka ve Ekber gibi farklı inancları bir arada tutmaya calışan bir kimse olduğunu duşunmek daha mantıklıdır. 33

Kanishka’nın geldiği kavimin Kuşanlar olduğu, bunların da (Cin kaynaklarındaki adı ile) Yueh-chilerin bir boyu olduğu ve bunların Türklüklerinden hemen hemen hic şuphe edilmediği duşunulurse, yukarıdaki duşuncelerin doğru olduğu ve Benares’e kadar uzanan devletin yoneticisi olan Kanishka’nın ( Kanık’ın) bir Türk olduğu da tarih sayfalarına gececektir.34

Kuşanların giysileri tipik Orta Asya tarzının bir yansıması idi35.

Giysi ile ilgili bir ornek, Michael Edwardes’in “AHistory of İndia” adlı eserinde36 bulunmaktadır.

Milattan sonraki ilk yuzyılda Kuşan devletini kuran kral Kadfises’in paralar uzerindeki adı “Kucula Kadfises”’tir37.

W.Ruben, “kucula” sozcuğunun “guzel” sozcuğune benzediğini bildirmektedir.

Ruben’in hem bu konuda hem de Kuşanlar hakkında soyledikleri şoyledir:

“Hindistan’ın kuzeybatısında Türkistan’dan gelen kuvvetli komutanların idaresi altındaki Kuşanların istilası ile bu devrin yeni bir safhası başlamakta ve milattan yetmiş sekiz sene sonra Vima Kadfises Hindistan’da egemenliği eline almış bulunmaktadır. Bazılarına gore bu donem Kanişka zamanına uymaktadır.

Kanişka devleti daha cok Orta Asya’da idi. Pencab bu devletin sadece bir guney eyaleti idi ve merkezi de Peşaver’de bulunuyordu.

Zaman zaman yapılan akınlarla devletin sınırlarının Patna’ya kadar uzanmış olması mumkundur ve şuphesiz Benares de bu sınırlar icerisinde bulunmakta idi. Kanişka ve hanedanının pek o kadar Hintlileşmedikleri anlaşılmaktadır.

Bu hukumdarlara ait heykeller kendilerini Orta Asya suvarilerine ait elbiselerle gostermektedirler. Bu kavimler kultur bakımından Türklere cok benzemektedir. Sikkeler uzerindeki yazıları vesaire ile taşıdıkları unvanlar ve coğu isimler eski Pehlevi dilindedir. Türkçe bir isim olan Kucula bu arada soylenmelidir. Avrupalı araştırmacılar bunları İskit, yani Hint-Avrupa kokenli olarak kabul etmiş bulunmakta ise de, bu etnologlar tarafından henuz uzerinde duşunulmesi gereken bir sorun olarak gorulmektedir. Fakat ne olursa olsun bu Kuşan egemenliğinin, Hint kulturu ve onun Orta Asya’ya yayılması bakımından onemi cok buyuktur.”38

Ak Hun/ Eftalitlerin gectiği bir başka Hint kaynağı unlu şair Kalidāsa’nın yazdığı Sanskrit bir eser olan “Raghuvamsha”’dır.

Bu eserin yazılış tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte N.Mukhopadyaya tarafından 1880 yılında İngilizceye cevrilmiş olup bu eserin 4.bolumunun 68. beyitinde Hunların Amu Derya vadisinde yaşadığından ve kahraman Raghu’nun zaferini duyan Hunların eşlerinin yanaklarının kızardığından bahseder.39

Bana tarafından Kral Harsha’ya yazılan “Harshacarita”’da da Meşhur kral Harsha’nın babasının 7. yuzyılın başlarında Hunlara yenildiği anlatılır.40

Bu eserin Sanskrit dilindeki yazılış tarihi bilinmemekle birlikte 1897 yılında E.B.Cowell ve F.W.Thomas tarafından İngilizceye cevrilmiştir.

Bizim yaptığımız araştırma sonucunda Ak Hun/ Eftalitlerden bahseden son kaynak da Jaisalmer’in yazdığı bir Caynist kitap olan Kuvalayamala’dır.

Bu kitabın da yine diğer Sanskrit metinlerde olduğu gibi yazılış tarihi bilinmemekle birlikte C.Chojnacki ve U.Sauri tarafından 2008 yılında Fransızcaya tercumesi soz konusudur.

Burada da Hunlara ait yazıtlar, Hun yoneticileri, onların savaşları,

zaferleri ve yenilgileri anlatılıyor.41

AK HUNLAR TARİHİ UZERİNE TÜRKİYE VE DUNYADA YAPILAN

CALIŞMALARIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Doç.Dr.Müslüme Melis CELİKTAŞ –KTÜ Tarih Bölümü /Trabzon

DİPÇE :

15 Aradi, a.g.m., s.6; Kaya, a.g.m., s.4.

16 Kaya, a.g.m., s.4.

17 Konukcu, a.g.t., 43; Bu metinlerde Vana Parva LI,1991; Bhishma Parva IX,373 gibi

aynı zamanda Sabha Parva XXXI,1194 ve I,1844’te Harahuna yani Sarı Hunlardan

bahsedilmektedir.

18 Kaya, a.g.e., s.88.

19 Kaya, a.g.e., s.87.

20Kaya, a.g.m., s.3.

21Kaya, a.g.m., s. 6-7.

22Aradi, a.g.m., s.6.

23Kaya, a.g.m., s.5.

24 Hint Destanlarında gecen “Rakshasa” “ifrit” demektir.

25Kaya, a.g.m., s.8.

26 M.A.Stein, Kalhana’s Rajatarangini, Vol. 1, Book 1-4, Edinburgh 1900, s.42.

27Kaya, a.g.m., s,9.

28Aradi, a.g.m., s.17.

29 Y.H.Bayur, Hindistan Tarihi, C.1, Ankara,1987, s.42; Kaya, a.g.m., s. 9.

30 E.C.Sachau, Alberuni’s India, Vol 2, New Delhi 2004, s. 11; Kaya, a.g.m., s. 9.

31 Bayur, a.g.e., s.71; Kaya, a.g.m., s. 9.

32 Turkce Sozluk, Ankara 2010, s. 423; Kaya, a.g.m., s. 9.

33 H.Kulke, D.Rothermund, Hindistan Tarihi, Ankara 2001, s. 123-124; Kaya,

a.g.m., s. 9.

34Kaya, a.g.m.,s.10.

35 Kulke, Rothermund, a.g.e., s.123; Kaya, a.g.m., s. 10.

36 M.Edwardes, A History of India, Thames and Hudson, London 1961, s.75-76.

37 Bayur, a.g.e., s.74.

38 Kaya, a..g.m., s.10.

39 Aradi, a.g.m., s.6.

40 E.B.Cowell, F.H.Thomas, The Harsha Carita of Bana, chapter 4, London 1897

s.101.

41Aradi, a.g.m., s.7.

KAYNAKLAR :

Akbulut, D.A. “İlkcağda Soğdia ve Bakteria ile Hindistan İlişkileri”, Tarihte Turk-

Hint İlişkileri Sempozyumu Bildirileri 2002, Ankara 2006.

Akbulut, D.A. “Maveraunnehir ve Horasan’da Turkler” Turkler Ansiklopedisi,

Ankara 2006.

Aksan D. Turk Dilbilgisi, İstanbul 1962.

Alram, M., “Huns and Western Turks in Central Asia and Northwest India”,

Glasgow 2009.

Altheim, F., Geschichte der Hunnen I, Berlin 1959.

Aradi, E., “The History of White Huns”, Mikes International, c.VIII, Den Haag

2001.

Aradi, E., “The Yue-chis, Kushans,Hephtalites”, Mikes İnternational, C.2,

Den Haag 2010.

Bayur, Y.H., Hindistan Tarihi, C.1, Ankara 1987.

Beal, S., Si-yu-ki, Buddhist Records or The Western World, C.I, Londra

1906.

Blockley R.C., The History of Menander The Guardsman, Ottawa 1985.

Biro, M., “Hunların Kafkasya’daki Varlığı”, Cev.S.Eğilmez, Ataturk

Universitesi Turkiyat Araştırmaları Enstitusu Dergisi,

Erzurum 2003.

Chavannes, E., Documents sur Les Tou-kiue (Turks) Occiedentaux, A Librairie

d’Amerique et d’Orient Adrien Maisonneuve, Quebec 2006.

Compareti, M., “Traces of Buddhist Art in Sogdiana”, Sino-Platınic Papers, USA

2008.

Cowell, E.B., F.H.Thomas, The Harsha Carita of Bana”, Londra 1897.

Csurgai, B., The Hsingnu-Hunnic Hungarian Language and History-Further

Analysis, Hungary 2010.

Czegledy, K., “Geschishte Der Hephthaliten”, Acta Antiqua, Tomus, 28, Budapeşt

1980.

Christian, D., A History of Russia, Central Asia and Mongolia, vol 1, Australia

1998.

Dani, A.H., “Eastern Kushans and Kidarites in Gandhara and Kashmir”,

History of Civilization of Central Asia, London 1996.

Deguignes, J., Hunların, Turklerin, Moğolların ve daha sair Tatarların Tarih-i

Umumisi, cvr. Hiseyin Cahid, C.II, İstanbul 1923.

De Saint Martin, V., Les Huns Balancs ou Ephthalites, Paris 1849

Dewing, H.B., Procopius, History of Wars , Book 1,Trans.H.B.Dewing, London

2005 .

Durak, N., “Hindistan’da Saka, Kuşan ve Ak Hunlar”, Tarihte Turk-Hint

İlişkileri Sempozyumu Bildirileri 2007, Ankara 2008.

Eberhard, W., Cin’in Şimal Komşuları, Cev. N. Uluğtuğ, Ankara 1996.

Edwardes, M., A History of India, London 1961.

El-Belazuri, Futuhu’l Buldan, Cev. M.Fayda, Ankara 1987,

Enoki, K., “The Origin of the White Huns or Hephthalites”, East and West 3,

Bellinghom/ Washington 1955.

Enoki, K., “On The Nationality of the Ephthalites”, Memories of the Research

Department of the Toyo Bunko, XVIII, 1959.

Enoki, K., “The Liang chih-kung-t’u”, Memories of the Research Department

of the Toyo Bunko, sayı 42, 1984.

Fleet, F., “The coins and history of Toramana”, The Indian Antiquary

XVIII, India 1889.

Fergusson, J., “On Indian Chronology”, Journal of the Royal Asiatic Society of

Great Britain and Ireland C.4, London 1869.

Frye, R.N., “Selcuklulardan Evvel Orta Şarkta Turkler”, Belleten, c.10, sayı, 37-

40, Ankara 1946.

Gomec, S., “Boyla ve Baga Unvanı”, ODU Sosyal Bilimler Enstitusu, Sosyal

Bilimler Araştırma Dergisi, C.1, S. 1, 2010.

Gomec, S., Kok Turk Tarihi, 3.Baskı, Ankara 2009.

Gomec, S., Turk Kulturunun Ana Hatları, Ankara 2006.

Gomec, S., Turk Destanlarına Giriş, Ankara 2009.

Grousset, R., The Empire of the Steppes, Cev. N.Walford, New Brunswick

1970

Gunaltay, Ş., Mufassal Turk Tarihi, C.3, İstanbul 1339.

Harmatta, J., “Kidara and Kidarite Huns in Keşmir”, Acta Antiqua, XXVIIXXVIII,

1-4, Hungariae 1979-1980.

Harmatta, J., “Late Bacterian Inscriptions”, Acta Antiqua Scientariun Hungarica

17, Budapeşt 1969.

Harmatta, J., “Annexation of The Hephthalite Vassal Kingdoms By The Western

Turks”, History of Humanity, C. VI, Paris1996.

Indicopleustes, C., The Christian Topography of Cosmos, Cev. J.W.McCrindle,

London 2010.

İtil, A., Sanskrit Klavuzu, Ankara 1963.

Kaya, K., “Eski Hint Metinlerinde Turk”, Argos Gemicileri, sayı 10, Ankara

2003.

Kaya, K., Hint Mitoloji Sozluğu, 2. Baskı, , Ankara 2003.

Kaya, K. Okyanusun Kıyısında, Ankara 2003,

Kafesoğlu, İ., Turk Milli Kulturu, 4.baskı, İstanbul 1986.

Konukcu, E., “Ak Hunlar”, Turkler Ansiklopedisi, C.1, Ankara 2006.

Konukcu, E., “Kuşan ve Akhunlar tarihi”, Doktora Tezi, Ankara 1973.

Konukcu, E., “Halaclar” Turkler Ansiklopedisi, Ankara 2006.

Kulke, H.,D.Rothermund, Hindistan Tarihi, Ankara 2001.

Kumar, R., History of The Chamar Dynasty, India 2008.

Kushava, R.S., A Glimpse of Bharatiya History, Delhi 2003.

Le Strange, G., The Lands of the Eastern Caliphate, Newyork 2010.

Ligeti, L., “Atilla Hunlarının Menşei”, Atilla ve Hunları, Neş. G.Nemeth, Cev.

Ş. Baştav, Ankara 1982.

Litvinsky, B.A., “The Hephthalite Empire”, History of Civizilation of Central

Asia, vol. 3, Paris 1996.

Litvinsky, B.A. / Z.Safi, “The Later Hephthalites in Central Asia”, History of

Civilization of Central Asia, vol 3, Paris 1996.

Macartney, L.A., “ On The Grek Sorces Fort the History of Turks in the Sixth

Century”, Bulletin of the school of Oriental Africa Studies, 11/2,

London 1944.

Maenchen-Helfen, O., The World of Huns, London 1973.

Mangaltepe, İ., Bizans Kaynaklarında Turkler, İstanbul 2009.

Marshak, B., “Sughd and Adjancent Regions”, History of Civilization of Central

Asia, vol. 3, Paris 1996.

Marshall, J., A Guide to Taxila, Calcutta 1918.

Massom, V.M., “Archaelogical Cultures of Southern Siberia and Mongolia” History

of Humanity, c.IV, Paris 1996.

Mc Govern, W.M., The Early Empires of Central Asia, North Carolina 1939.

Melzer, G., “A copper scroll inscription from the time of the Alchon Huns”,

J.Braarvig(ed). Manuscripts in Schoyen Collection III, Oslo

2006.

Mingana, A., The Early Spread of Christianity in Central Asia and The Far

East, C. 9, Manchester 1921.

Minorsky, V., “Khurāsān at the Time of the Arab Conquest”, Iran and Islam in

Memory of the Late, Edinburg 1971.

Modi, J.J., “About the Huns who conquered India”, Journal of the Bombay

Branch of the Royal Asiatic Society , Bombay 1926.

117

Moravcsik, G., Byzantinoturcica II, cev.E.J.Brill, Leiden 1983.

Morgan, D., The Mongols, Singapur 2007.

Obrusanzky, B., “Late Huns in Caucasus”, Mikes International,Journal of

Eurasian Studies, Vol1, Issue 2, Den Haag 2009.

Ogel, B., “İlk Toles Boyları”, Belleten, C.10, Ankara 1948.

Ruben, W., “Doğuda ve Batıda Ortacağ Felsefesi”, Dil ve Tarih, Coğrafya

Fakultesi Dergisi., cilt 2, sayı 1, Ankara 1943.

Roux, J.P., Turklerin Tarihi, Ankara 2004.

Stein, M.A., Kalhana’s Rajatarangini, Vol. 1, Book 1-4, Edinburgh 1900.

Stark, S., Transoxanien nach dem Tang Huiyao des Wang Pu, Nordestedt

2009.

Samolin, W., “Hsiung-nu, Hun, Turk”,Central Asiatic Journal, New Jersey 1957.

Sundermann, W., Origin and Rise of the Chionities/Xyon/Huns, History of Humanity

Scientific and Culture Development, vol. 3, Paris 1996.

Skrine, F.H. - G.D. Ross, The Heart Of Asia, London 1899.

Smith, V., The Oxford History of India, London 1921.

Sinor, D., “The Establishment and Dissolution of the Turk Empire,” The

Cambridge History of Early Inner Asia, London 1994.

Sachau, E.C., Alberuni’s India, Vol 2, New Delhi 2004.

Stark, S., Transoxantan nach dem Tang Huiyao des Wang Pu, Norderstedt

2009.

Şeşe R., İslam Coğrafyacılarına Gore Turkler Ve Turk Ulkeleri, Ankara 2001.

Tezcan, M., “Kuşanlar, Ak Hunlar ve Eftalitler”, Tarihte Turk-Hint İlişkileri

Sempozyumu Bildirileri 2002, dizi XXVI, sayı 12, Ankara 2006.

Tezcan, M., “The Ethonomy Apar in the Turkish Inscriptions of the VIII. Century

and Armenian Manuscripts” Webfestschrift Marshak Ērān ud

Anērān Studies, Venice 2003.

Thapar, R., A History of India, C.1, London 1974.

Thomas, F.W., “A.Tohari (?) A.D. 400”, JSTOR, 1944.

Togan, A.Z.V., “Eftalit Devletini Teşkil Eden Kabilelere Dair”, Ataturk

Universitesi Fen Edebiyat Fakultesi Araştırma Dergisi, Ozel

sayı, Fasukul 1, S.13, Erzurum 1985.

Togan, A.Z.V., Tarihte Usul, İstanbul 1950.

Turkce Sozluk, Ankara 2010.

Watter, T., Yuan Chwang’s Travel in India, C. XIV, Journal of the Royal

Asiatic Society of London 1904

Wincent, A.S., “White Hun Coins From The Panjab”, Journal of the Royal Asiatic

Society of London 1907.

https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1471950

Şenol Soydan

#12000 atatürk #mongolia #mengütengri̇

0 notes