#literatura polska

[aemi-k]

polishposting again

[okulki]

Juliusz "miłość do ojczyzny i drugiego mężczyzny" Słowacki

[bitwa-lektur-szkolnych]

Zygmunt Krasiński – Nie-Boska komedia

vs

Michaił Bułhakow – Mistrz i Małgorzata

[smokedgastropod]

izabela łęcka i jej umiejętność czytania

czyli poczytaj ze mną lalkę ;D feat. romeo i julia

izabela jest dość kontrowersyjną postacią, ponieważ pomimo jej katastrofalnego wpływu na wokulskiego jest wyraźnie zaznaczone w powieści, że raczej nie jest za to bądź za niego odpowiedzialna. trudno oceniać moralność postaci tak głęboko zagmatwanych w kulturę - tutaj chcę się skupić na jednym fragmencie, o tym, jak postrzeganie świata izabeli zostało przedstawione przez jej interpretację "romea i julii".

izabela egzemplarz dramatu dostała od rossiego i czyta go, ponieważ nie odwiedził jej w czasie swojej wizyty w wwie. fantazjując o niedoszłym spotkaniu przychodzi jej na myśl wokulski:

wyobrażenie sobie wokulskiego jako pobłażliwie głaskanego psa mówi bardzo wiele o tym, na jaką rolę on wg. niej może zasługiwać. nie jest to pierwszy raz jak nasz stach jest porównywany do psa łęckich:

czytając, izabela deklamowałaby wokulskiemu skargę romea, jakby była powiedziana przez rossiego o niej. myśli o tym z przyjemnością - status łęckiej opiera się na byciu pożądaną przez mężczyzn. czuje się bardziej *obrażona* niż zrozpaczona kiedy jakiś się dla niej nie poświęca. to jest pierwsza rzecz która odróżnia ją od julii, która rzeczywiście kocha romea i pragnie z nim być, cierpi z powodu rozłąki. ten fakt jakby nie był zarejestrowany przez izabelę, która "wciela się" w tę niecierpiącą "julię" w tym wymyślonym scenariuszu. izabeli jest lepiej jako *obiekt* adoracji cierpiącego mężczyzny niż jako zakochana kobieta, więc przeinacza scenę z dramatu.

dobrze, a czemu mówi to wokulskiemu?

bo wie, że wokulski jak pies znosiłby wszystko i nadal poświęcał się dla niej. nie czuje się źle z tego powodu, nie czuje się mu coś winna, nie czuje, jakby go wykorzystywała.

przerwa od analizy. teraz musimy się umówić, kochani, że nieważne ile hajsu wokulski wrzuca w izabelę, ona *nie* jest zobowiązana do żadnego uczucia względem niego. masę konkretnie *chłopców* ma z tym problem, ale kobiety nie muszą za życzliwość mężczyzn płacić relacją z nimi.

ten sentyment nie wyklucza się jednak z innym: izabela nie jest tępa, i wie, że wykorzystuje *nie tylko* życzliwość wokulskiego, ale i jego miłość do niej. i tu zaczyna się inny parallelizm do julii wg. łęckiej i jej obecnej sytuacji - jako obiekt westchnień romea, "julia" ma nad nim władzę. władzę kontrolowania dostępu do siebie:

może go pogardliwie drapać pod brodą i łaskawie pozwalać na leżenie u jej stóp. oczywiście w oryginale, jak to w romansach bywa, miłość obnaża obu kochanków - julia może złamać i kontrolować serce romea, ale romeo również może tak zrobić julii. w "władzy" biegnącej z wrażliwości, intymności i znania drugiej osoby jest równość. branie pod uwagę swojej możliwości do manipulowania drugiej osoby nie jest dobrym fundamentem na miłość, point blank. co było tragedią odseparowania od kochanka przez siły wyższe w fantazji izabeli jest prawem kobiety do bycia słabością mężczyzn i wykorzystywania tego faktu, choćby powodowało to cierpienie.

czytając dalej, napotyka na najbardziej znany lament julii. julia kocha romea i cierpi, że z powodu jego rodu (imienia) nie mogą być razem. jego wysokie urodzenie nie obchodzi julii, ją uwiódł chłopak przy pomocy boleśnie chrześcijańskiego flirtu (lmao). gdyby nie *pochodzenie* romea, mogliby być tak szczęśliwi!

łęcka natomiast:

sama przyznaje, że poza byciem niedostępnym śpiewakiem, rossi jej nie imponuje.

gardzi samym pomysłem bycia z nim w... prawdziwej relacji? takiej, w której ludzie są ze sobą na co dzień?

kolejny dowód na to, że w swojej fascynacji niektórymi panami łęcka nie ma za cel rzeczywistej relacji z nimi. "tragizm" jest tym co ją przyciąga - fantazjuje o rossim, o posągu apollina. nie chce spełnienia, jedynie komfort, stałość, hołd.

izabela zauważa, że jako powierniczka florentyna po prostu nie dałaby jej takiej satysfakcji, jak dewocja wokulskiego, która jest świadectwem dobrze wypełnionej roli społecznej. czy winą izabeli, że jej rolą jest być usługiwaną? pożądaną? że nie potrafi przestawić się na lichą rolę czyjejś żony?

[amor-barato]

No amor o eu é, pedaço por pedaço, transplantado para o outro. O eu que ama se expande doando-se ao objeto amado. Amar diz respeito a auto-sobrevivência através da alteridade. E assim o amor significa um estímulo a proteger, alimentar, abrigar; e também à carícia, ao afago e ao mimo, ou a – ciumentamente – guardar, cercar, encarcerar. Amar significa estar a serviço, colocando-se à disposição, aguardar a ordem. Mas também pode significar expropriar e assumir a responsabilidade. Domínio mediante renúncia, sacrifício resultado em exaltação. O amor é irmão xipófago da sede de poder – nenhum dos dois sobreviveria à separação.

Zygmunt Bauman – Amor líquido : Sobre a fragilidade dos laços humanos

[m-y-s-h-a]

i've been pretending to be smart on public transport recently

Rebecca Solnit, Men Explain Things to Me

Miron Białoszewski, Pamiętnik z powstania warszawskiego

Witold Gombrowicz, Ferdydurke

[dobranocka]

Mickiewicz - Dziady, Upiór | Żmichowska - Poganka | Mickiewicz - Dziady, część III | Słowacki - Kordian |

[sprawa-przybyszewskiej]

[x]

[adamkaczanowski]

W Wizjach seria moich flash fiction. Proszę tutaj: 

https://magazynwizje.pl/kaczanowski-mniej/

[sophiemariepl]

Polscy fani Georga R.R. Martina, napiszcie, z jakimi postaciami/wątkami z polskiej literatury kojarzą wam się pewne postaci/wątki w twórczości pisarza.

Ja będę pierwsza.

Zrozumiałam, że jestem najbardziej polsko-przaśną fanką Martina, kiedy doszłam do wniosku, że związek Aemonda z Alys Rivers najbardziej kojarzy mi się z Tadeuszem Soplicą i Telimeną.

True story, nie kłamię 😆

[jasiberian]

Im więcej czytam tym bardziej utwierdzam się w przekonaniu, że literatura szeroko rozumiana jest jednym z pierwszych wytworów konsumpcyjnych ery człowieka rozumnego. Ciągle słyszy się, że czytanie rozwija i ćwiczy umysł, a zwinne poruszanie się w świecie pojęć świadczy o inteligencji. Czy naprawdę tak jest? Czy czytając Trylogię Sienkiewicza będę operować lepiej pojęciami niż gdybym przeczytała współczesną powieść obyczajową, ad exemplum Rodzina Monet? Fakt, dowiem się trochę o historii Polski („delikatnie” upiększonej) i dawnych obyczajach, ale czy to jest mi dzisiaj potrzebne do tego, żeby przewidywać przyszłość społeczności w której żyję? Wiele książek miało swój czas i ten czas przeminął. Ich lektura daje mi jedynie pogląd na czasy w których powstawała i sposób myślenia ludzi wtedy żyjących. To właśnie najbardziej mnie od czytania takich powieści odrzuca. W literaturze polskiej na próżno szukać uniwersalnych problemów jednostek, w większości wszystko odnosi się do Państwa-Matki umęczonej mesjanistyczno-martyrologicznym mitem narodu wybranego. Przez globalizację stajemy się obywatelami świata, chcąc nie chcąc korzystamy z wytworów kultury innych społeczności jednak my sami nie za bardzo potrafimy wyjść poza ramy polactwa. Jak już ktoś taki się pojawia musi się liczyć z linczem i łatką antypolaka np. Gombrowicz, Miłosz i Tokarczuk.

Może zaczęłam po prostu od złej strony, wykupując połowę nakładu Grega w pięknej twardookładkowej serii z obrazami znanych malarzy, ale chcę spróbować odkryć cel powstania każdej z tych książek.

Tą myśl nasunął mi dziś Czesław Miłosz podczas lektury Pieska przydrożnego.

„Odczucie, że musi być jakiś układ słów, w który zostałaby schwytana niejako esencja potworności poznanej w tym stuleciu. I czytanie pamiętników, wspomnień, reportaży, powieści, wierszy, zawsze z nadzieją i tym samym wynikiem: „To nie to”. Tylko nieśmiało wyłania się myśl, że prawda o losie człowieka na ziemi jest inna niż ta, której nas uczono. Wzdrygamy się przed jej nazwaniem.”

To szukanie sensu w literaturze, to szukanie gdzieś gdzie inni polegli, to zbieranie ich szczątków i z plecakiem gołych kości wyruszanie w dalszą drogę.

[aemi-k]

RIP WITKACY YOU WOULDVE LOVED ANCIENT DREAMS IN A MODERN LAND BY MARINA

[okulki]

"Mówisz o zemście? ... tu zemsta pod ziemią."

Roza Weneda, character from "Lilla Weneda", a tragedy written by Juliusz Słowacki. Illustration of act 5, scene 6

it's one of his lesser known works, but I really loved it, especially all of the references to various other cultures along with polish, and their folklore and mythology.

as you probably know, I'm a sucker for strong and dark young female characters, so Roza was immediately my favorite. (tho Gwinona is also a great character)

i wanted to make this illustration as much historically accurate as possible, so i tried researching the Veneti people, but i couldn't find much, so instead i based Roza's attire on slavic clothing from that time period and considering that the Veneti are supposed to be the ancestors of Slavs, I suppose it should suffice for this illustration. (and after all, "Lilla Weneda" is a historiosophical work, so...)

[bitwa-lektur-szkolnych]

Astrid Lindgren – Dzieci z Bullerbyn

Stefan Żeromski – Syzyfowe prace

[czarymary-art-blog]

Siostry. O nadużyciach w żeńskich klasztorach. Monika Białkowska

Byłam przerażona, osaczona, zszokowana. Wiedziałam, że nawet jeśli komuś o tym powiem, to mi nikt nie uwierzy. A ona do mnie przychodziła. Przytulała. Dotykała. Mówiła, że przełożona na to nie pozwala, ale ona nauczy mnie prawdziwej miłości. Monika Białkowska w swojej najnowszej publikacji Siostry. O nadużyciach w żeńskich klasztorach podejmuje temat trudny i kontrowersyjny, a zarazem niezwykle…

[amor-barato]

É verdade que reina o caos no mundo dos valores, tal como nos debates sobre o significado ou as formas corretas de coexistência humana; mas você deve desatar ou cortar esse nó górdio por si mesmo, usando suas próprias habilidades e assumindo sua própria responsabilidade, e terá somente a si mesmo para culpar caso o resultado não saia a contento.

Zygmunt Bauman (A cultura no mundo líquido moderno)