#tentoonstellingen

[dutchjan]

April 07, 2023

[haarlemupdates]

Met maar liefst 144.246 bezoekers heeft Teylers Museum 2023 boven verwachting succesvol afgesloten. Het was een jaar boordevol activiteiten en tentoonstellingen voor het oudste museum van Nederland. 2023 begon met de laatste maand van de tentoonstelling Hockney’s Eye, gevolgd door Surreal Science-Wonderkamer van Kunst en Wetenschap, waarin wetenschappelijke studieobjecten als kunstinstallatie werden gepresenteerd. Pieter Teylers Huis werd twee weken overgenomen door de Sleutelfiguren – acht Haarlemmers die meehelpen het huis een plek van en voor de stad maken – met veel bijzondere activiteiten. In september opende Wybrand Hendriks was hier!, met het veelomvattende werk van Hendriks, die een grote rol gespeeld heeft in de geschiedenis van het museum. Tijdens Vier de zomer in Teylers bruiste het museum van de activiteiten rondom de vaste collectie en het gebouw, dat voor het tweede jaar op rij in zomerse sferen was aangekleed. Directeur Marc de Beyer: “Bezoekersonderzoek laat zien dat niet alleen de wisselende tentoonstellingen aantrekkingskracht h ebben op het publiek, maar dat Teylers Museum als oudste museum van Nederland steeds meer een begrip wordt.” Hedendaagse kunst In 2023 kreeg de hedendaagse kunst een nieuwe impuls met de aanstelling van conservator Rieke Vos. Hedendaagse kunst en Teylers gaan vanaf het begin hand in hand: werken die nu in de Eerste Schilderijenzaal hangen werden vaak direct van de kunstenaars gekocht en nog steeds verzamelt het museum hedendaagse kunst. In het voorjaar was een selectie te zien uit de schenking tekeningen van Tanya Rumpff, met werk van onder meer Marlene Dumas en Jan Schoonhoven. In november opende Voorbij de gletsjer in Pieter Teylers Huis. Dit indrukwekkende videokunstwerk van de Deense kunstenaar Jacob Kudsk Steensen, waarin je door de Arolla-gletsjergrot in Zwitserland zweeft (een grot die onlangs is ingest ort), is nog tot en met 3 maart te zien. 2024 In 2024 zijn er twee grote tentoonstellingen te zien. In februari opent De Grote Illusie - 200 jaar Virtual Realities, over optische illusies, die in de negentiende eeuw een sensatie werden. In de collectie van Teylers bevinden zich veel objecten met dit onderwerp: van stereofoto’s tot en met toverlantaarnplaten. De tentoonstellingszaal wordt omgebouwd tot een caleidoscopisch spiegelpaleis waarin je in dit spektakel kan duiken. De tentoonstelling laat zien dat de beleving van toen – verbazing, verwondering, maar ook vragen en zorgen – eigenlijk niet zo veel verschilt met die van nu, de tijd waarin kunstmatige intelligentie alles lijkt te bepalen. In het najaar kun je in het museum op reis naar Egypte aan de hand van het werk van Willem de Famars Testas (1834-1896). Deze kunstenaar trok twee keer naar Egypte om daar mensen en gebouwen te schilderen, wat resulteerde in romantische schilderijen van de Arabische cultuur. Hij liet een dagboek na, waardoor goed te volgen is hoe hij zich voelde tijdens de twee jaar die hij in Egypte doorbracht. In de tentoonstelling reis je met hem mee naar Egypte. Ook acteur en theatermaker Sabri Saad Al-Hamus (o.a. bekend van Oogappels) reist met je mee. Hij komt oorspronkelijk uit Egypte en verwonderde zich over dat vreemde Nederland, waar hij als 21-jarige terechtkwam. In een theatraal tentoonstellingsontwerp van vormgever Theun Mosk word je meegenomen op een reis over de grenzen van tijd en culturen, in een optimistische ontmoeting met de ander. Vanaf september is in het Prentenkabinet het werk van dé renaissancekunstenaar van Nederland, Maarten van Heemskerck (1498-1574), te zien, als onderdeel van een gezamenlijke tentoonstelling met Stedelijk Museum Alkmaar en het Frans Hals Museum.            

[robertpennekamp]

Er is meer, veel meer...

Er is meer, veel dan je denkt. Daar gaat het volgende gedicht over…. Ja het is waar, ze zijn er… soms komen ze van boven  soms komen ze van beneden maar meestal zitten ze overal ze hebben alles al gezien ze weten het al allemaal je kan ze niks wijs maken ze kijken overal dwars door heen ze vliegen rond in hun blote kont  heel gezond, soms vermomd… meestal zonder kleren, want je ziet ze…

[devosopmaandag]

Schuldig artefact

Hoeveel geschiedenis kun je aan? Ik kan me niet herinneren ooit zo ondergedompeld te zijn in mijn eigen geschiedenis, of liever die van mijn ouders, als in de afgelopen jaren. Het ene boek volgde het andere, tv-documentaires volgden elkaar op. Twee weken geleden zag ik in de nieuwste film over de Indonesische onafhankelijkheid en de rol van Nederland: 'Indië verloren'*. Het was een maandagmiddag en de kleine zaal zat behoorlijk vol. Veel grijs en wit, maar nu ook zwart en tinten bruin in het publiek. 105 minuten lang was daar weer dat bad van oude beelden, nieuwe beelden, oude feiten, nieuwe feiten. De ondertitel is politiek geladen: 'Selling a Colonial War'. Ik was na afloop verstild geraakt.

Wat mij zelfs aangeslagen maakte was schaamte, plaatsvervangende schaamte voor het berekenende, de starheid, maar vooral de schaamteloze arrogantie van de Nederlandse overheid. Dat alles was opnieuw zo confronterend dat het bijna onbevattelijk werd. En ergens in een uithoek van mijn denken besef ik ook nog eens dat wij mensen zeventig jaar later heus niet hoogstaander wezens zijn geworden.

En alsof dat alles nog niet genoeg is, zag ik gisteren 'De grote Indonesië tentoonstelling' in de Nieuwe Kerk in Amsterdam. Ik weet niet zeker waarom ik daar naar toe wilde. Het werd deels een ander bad. De tentoonstelling toont de rijkdom van het eilandenrijk, de cultuur, de natuur, de geschiedenis in vogelvlucht, de artefacten, foto's. In de eerste paar zalen wordt nog een loflied gezongen op die cultuur, maar al snel kruipen daar de eerste koloniale beelden en informatie me tegemoet, steeds meer, soms met de zachtheid van een bijna onweerstaanbare nostalgie, maar meer en meer met harde feiten. Ergens aan het eind is er een tableau van oude foto's van slachtingen onder heel gewone mensen. Daar liggen ze in greppels, hun waterkruiken verspreid in de modder, vage contouren op een oude foto, naamloos opgelost in de tijd.

Tegenover het bijna onbevattelijke staat het concrete, het kleine, het ding, het artefact. Op tentoonstellingen kunnen voorwerpen verleiden en bijna spreken. Zo hangt er een prachtig rijk bewerkt danshesje. En dan lees je wat voor object het is: buitgemaakt na een zogenaamde 'puputan' in 1908. Om een oneervolle overgave te voorkomen koos een Balinese vorst met zijn hofhouding voor een rituele zelfmoord. Gekleed in wit en rijk behangen met sieraden schreden mannen, vrouwen en kinderen Nederlandse troepen tegemoet. De eerste zelfdodingen begonnen, vrouwen wierpen spottend hun sieraden naar de soldaten. Toen volgde een salvo van schoten. Honderden Balinezen vonden de dood. Dat met goud geborduurde fluwelen hesje is een zwart gat.

*'Indië verloren – Selling a Political War' | regie: In-So Radstake | 2023 | 105 minuten

[jurjenkvanderhoek]

REPRISE GIORGIO MORANDI IN MUSEUM BELVÉDÈRE

Zaterdag 24 februari 2018 zwaaiden de deuren van Museum Belvédère voor het publiek open bij de tentoonstelling Giorgio Morandi | Bologna. Na deze eerste dag zouden de bezoekers in grote aantallen het museum weten te vinden. Want iedereen wilde het intieme werk van deze befaamde Italiaanse kunstenaar met eigen ogen zien. Belvédère beleefde in het jaar van Culturele Hoofdstad Leeuwarden een hoogtepunt in de reeks van haar activiteiten. Een lang gekoesterde wens ging ermee in vervulling. Namelijk om het werk van Morandi in Nederland te tonen. In de namiddag van de vrijdag voorafgaand aan die 24e februari was de tentoonstelling na een lange voorbereidingstijd en een complete herinrichting van de oostvleugel al officieel geopend. En had conservator Han Steenbruggen niet onder stoelen of banken gestoken hoe blij hij was, dat zijn museum het voor elkaar had gekregen dat na jaren de werken van deze kunstenaar weer in ruime mate in Nederland getoond werden. En dat voor een relatief klein museum als Belvédère is.

Hoewel Museum Belvédère zich in eerste instantie vooral concentreert op het werk van Friese beeldende kunstenaars en geestverwanten op het Nederlandstalig kunstterrein, wil Steenbruggen bij zijn aanstelling als directeur in 2008 de blik verruimen. Deze nauwe visie knelt op den duur, hij wil deze verbreden zonder van de koers af te wijken. Eerstens gaat Steenbruggen de collectie herschikken. Hij wisselt daarna tentoonstellingen met regionale oriëntatie af met exposities waarin de verbanden en ook contrasten met kunst van verder kunnen worden uitgediept. En dan sluit het werk van onder meer Giorgio Morandi uitstekend aan op die ambitie. Want de meeste van de kunstenaars die zich verbonden voelen met Museum Belvédère blijken een bijzondere binding met de Italiaanse meester van het stilleven te hebben.

De kleine hoofdpresentatie Giorgio Morandi | Nederland wordt daarom aangevuld met werk van kunstenaars die verwantschap voelden en voelen met Morandi. Uit deze tentoongestelde werken valt op te maken dat de schilderijen van de Italiaan op de juiste plek zijn in Museum Belvédère. Want het zijn overwegend kunstenaars uit de collectie van dit museum die in hun werk eenzelfde stille balans zoeken. De kunstenaars van hier voelen met Morandi een collectieve zwakte verstilling, eenvoud en intimiteit in het werk aan te brengen. Eenzelfde behoefte de zuivere waarneming te spiegelen aan binnenwerelden, schrijft Han Steenbruggen in zijn voorwoord tot een bescheiden catalogus. Dit boekwerk verscheen bij de kleine tentoonstelling van een negental werken uit Nederlandse collecties. Want na een groter overzicht in 2018 doet Belvédère het na 5 jaar nog eens letterlijk dunnetjes over.

In de catalogus wordt de complete Nederlandse collectie getoond. Op zaal hangen negen van de totale elf, daar er twee op dit moment voor Belvédère niet beschikbaar zijn. Met Giorgio Morandi | Bologna had het museum een topper in handen. De tentoonstelling in 2018 werd druk bezocht ondanks de soms tropische temperaturen van dat oververhitte jaar. Het publiek zocht de koelte van de museumzaal, hoewel deze in de warme tinten van Italië waren geverfd. Na afloop van deze tentoonstelling bleef door schenking een uitgeleend schilderij in de collectie van Museum Belvédère achter. Dit schilderij vormt de aanleiding en is nu het middelpunt van deze kleine serie uit het omvangrijke oeuvre van Morandi. In het boek belicht Steenbruggen nog de aanwezigheid van zijn werk bij eerdere tentoonstellingen in Nederland. Hij plaatst de schilder in de kunstgeschiedenis. Morandi bleef zijn gehele leven vrijwel op dezelfde plek wonen. Sporadisch verbreedde hij zijn gezichtsveld. Door deze teruggetrokken manier van leven kon hij in afzondering zijn kunst tot bloei laten komen. In de betrekkelijke afzondering en ver van de rumoerige kunstcentra ontwikkelde hij de eigen wijze van uitdrukken.

Hoe kan het dat de kleine schilderijen waarop vazen, potten en blikken zijn afgebeeld in een behoudend en ingehouden kleurschakering zoveel internationale aandacht krijgen. Waar de vonk overslaat in de kunst zal nooit omschreven zijn. Op welk moment het werk communiceert met de kijker is een mysterieus gegeven, bovenaards bijna. Bij Morandi is het de eenvoud en de zuiverheid die de doorslag geven. Het componeren van het stilleven. De attributen staan stijf tegen elkaar aan alsof deze steun zoeken en vinden. Er zijn nauwelijks restvormen te ontdekken omdat de schilder daarvoor geen ruimte geeft. Hoewel er voldoende leven in de penseelvoering is, iedere verfaanzet en elk uitsmeren is zichtbaar, heerst er een onwereldse stilte in het onderwerp. Dezelfde onderdelen worden wel verschillend gerangschikt of vanuit een ander standpunt bekeken. Zo lijken composities op elkaar maar hebben telkens een andere uitstraling.

“Je moet voorbij de potjes en bekertjes kijken” lees ik ergens in de catalogus. Dan raak je geboeid door de kleuren, de gepenseelde verfstructuren, ritmen en verhoudingen. Dan is het stilleven geen samenraapsel van potjes en vaasjes, maar is het een spel van vormen en kleuren. Dan zie je door de werkelijkheid een abstract gevoel. Die emotie die andere kunstenaars welke zich weten te vinden in het werk van Morandi ook willen overbrengen op de beschouwer. Nietszeggende voorwerpen krijgen in tere schakeringen van rose, violet en blauw op doek een nieuw leven. Eenvoudig en onopvallend, vertrouwelijk en intiem. “Het naast-elkaar wordt bij-elkaar”, schrijft Vitale Bloch in 1950 – welke beschouwing in de catalogus is herdrukt, “de hogere mathematiek is, zoals in alle echte kunst poëzie geworden.” De potjes zijn de woorden in het gedicht. Stijlfiguren die op hun tenen de jambe dansen. Het zijn geen dode dingen meer, de objecten zijn gaan leven. Stil staan ze nog in gelid, maar ze kunnen zich zo uit het keurslijf wringen om een eigen weg te gaan. Aldus gaat dat stel ik me voor wanneer de lichten doven, de deuren sluiten en het stil en leeg is op zaal. Dan komen de potjes en bekertjes los en rekken zich uit, om overdag weer lenig op de plaats rust te kunnen staan.

Met Han Steenbruggen te spreken zijn het die kleine, pretentieloze vaasjes, flesjes en potjes die de eerste blik vangen en de schilderijen hun intimiteit en zo herkenbare menselijke onschuld verlenen. “De artistieke uitwerking (…) tilt het beeld vervolgens naar een emotioneel niveau, maakt dat het beeld appelleert aan alles wat in ons leven breekbaar is en gekoesterd wil worden. Voorstelling en uitwerking liggen in Morandi’s werk in elkaars verlengde, verhouden zich tot elkaar als maat en melodie.”

Giorgio Morandi | Nederland. Schilderijen van Giorgio Morandi in Nederlandse collecties. Catalogus bij tentoonstelling in Museum Belvédère, 2023.

[pollonegro666]

2023/03/17 Antes de marchar del pueblo vimos algunas representaciones de arte urbano que decoran los muros y señales de tráfico.

Before leaving the town we saw some representations of urban art that decorate the walls and traffic signs.

Google Translation into French: Avant de quitter la ville, nous avons vu quelques représentations d'art urbain qui ornent les murs et les panneaux de signalisation.

Google translation into Italian: Prima di lasciare la città, abbiamo visto alcune raffigurazioni di arte urbana che adornano i muri e i segnali stradali.

Google Translation into Portuguese: Antes de sair da cidade, vimos algumas representações de arte urbana que enfeitam as paredes e placas de rua.

Google Translation into German: Bevor wir die Stadt verließen, sahen wir ein paar Darstellungen urbaner Kunst, die die Wände und Straßenschilder schmücken.

Google Translation into Albanisch: Përpara se të largoheshim nga qyteti, pamë disa ekspozita të artit urban që zbukuronin muret dhe tabelat e rrugëve.

Google Translation into Armenian: Նախքան քաղաքը լքելը, մենք տեսանք քաղաքային արվեստի մի քանի ցուցադրություն, որոնք զարդարում էին պատերը և փողոցների ցուցանակները:

Google Translation into Bulgarian: Преди да напуснем града, видяхме няколко изложби на градско изкуство, украсяващи стените и уличните знаци.

Google Translation into Czech: Než jsme opustili město, viděli jsme několik ukázek městského umění zdobícího zdi a pouliční značení.

Google Translation into Croatian: Prije nego što smo napustili grad, vidjeli smo nekoliko izložaka urbane umjetnosti koji su krasili zidove i ulične znakove.

Google Translation into Danish Før vi forlod byen, så vi et par udstillinger af bykunst, der pryder væggene og gadeskiltene.

Google Translation into Slovak: Predtým, ako sme opustili mesto, videli sme niekoľko ukážok mestského umenia zdobiacich steny a značky ulíc.

Google Translation into Slovenian: Preden smo zapustili mesto, smo videli nekaj razstav urbane umetnosti, ki krasijo stene in ulične znake.

Google Translation into Estonian: Enne linnast lahkumist nägime mõnda linnakunsti väljapanekut, mis kaunistasid seinu ja tänavasilte.

Google Translation into Suomi: Ennen kuin lähdimme kaupungista, näimme muutaman urbaanin taiteen esityksiä koristamassa seiniä ja katukylttejä.

Google Translation into Greek: Πριν φύγουμε από την πόλη, είδαμε μερικές εκθέσεις αστικής τέχνης να κοσμούν τους τοίχους και τις πινακίδες των δρόμων.

Google Translation into Dutch: Voordat we de stad verlieten, zagen we een paar tentoonstellingen van stedelijke kunst die de muren en straatnaamborden sierden.

Google Translation into Norwegian: Før vi forlot byen, så vi noen få utstillinger av urban kunst som prydet veggene og gateskiltene.

Google Translation into Polish: Zanim opuściliśmy miasto, zobaczyliśmy kilka pokazów sztuki miejskiej zdobiących ściany i znaki drogowe.

Google Translation into Romanian: Înainte de a părăsi orașul, am văzut câteva expoziții de artă urbană împodobind pereții și indicatoarele stradale.

Google Translation into Russian: Прежде чем мы покинули город, мы увидели несколько выставок городского искусства, украшающих стены и уличные знаки.

Google Translation into Serbian: Пре него што смо напустили град, видели смо неколико изложби урбане уметности који су красили зидове и уличне знакове.

Google Translation into Swedish: Innan vi lämnade stan såg vi några utställningar av urban konst som prydde väggarna och gatuskyltarna.

Google Translation into Turkish: Kasabadan ayrılmadan önce, duvarları ve sokak tabelalarını süsleyen birkaç şehir sanatı sergisi gördük.

Google Translation into Ukrainian: Перед тим, як ми покинули місто, ми побачили кілька виставок міського мистецтва, що прикрашали стіни та вуличні знаки.

Google Translation into Arabic: قبل أن نغادر المدينة ، رأينا بعض عروض الفن الحضري تزين الجدران ولافتات الشوارع.

Google Translation into Bengali: আমরা শহর ছেড়ে যাওয়ার আগে, আমরা দেয়াল এবং রাস্তার চিহ্নগুলিকে সাজানো শহুরে শিল্পের কয়েকটি প্রদর্শন দেখেছি।

Google Translation into Simplified Chinese: 在我们离开城镇之前，我们看到一些装饰着墙壁和路牌的城市��术展示。

Google Translation into Korean: 우리가 도시를 떠나기 전에 우리는 벽과 거리 표지판을 장식하는 몇 개의 도시 예술 전시물을 보았습니다.

Google Translation into Hebrew: לפני שיצאנו מהעיר, ראינו כמה תצוגות של אמנות אורבנית המעטרות את הקירות ושלטי הרחוב.

Google Translation into Hindi: हमारे शहर छोड़ने से पहले, हमने दीवारों और सड़क के संकेतों को सजाने वाली शहरी कला के कुछ प्रदर्शन देखे।

Google Translation into Indonesian: Sebelum kami meninggalkan kota, kami melihat beberapa pajangan seni urban menghiasi dinding dan rambu jalan.

Google Translation into Japanese: 町を出る前に、壁や道路標識を飾るアーバン アートの展示をいくつか見ました。

Google Translation into Kyrgyz: Биз шаардан чыгаар алдында дубалдарды жана көчө белгилерин кооздогон шаардык искусствонун бир нече көргөзмөлөрүн көрдүк.

Google Translation into Malay: Sebelum kami meninggalkan bandar, kami melihat beberapa pameran seni bandar yang menghiasi dinding dan papan tanda jalan.

Google Translation into Mongolian: Хотоос гарахын өмнө бид хана, гудамжны тэмдэглэгээг чимэглэсэн хотын урлагийн цөөн хэдэн үзэсгэлэнг харав.

Google Translation into Nepali: हामीले शहर छोड्नु अघि, हामीले शहरी कलाका केही प्रदर्शनहरू भित्ताहरू र सडक चिन्हहरू सजाउने देख्यौं।

Google Translation into Panjabi: ਸ਼ਹਿਰ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਅਸੀਂ ਸ਼ਹਿਰੀ ਕਲਾ ਦੇ ਕੁਝ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵੇਖੇ ਜੋ ਕੰਧਾਂ ਅਤੇ ਗਲੀ ਦੇ ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਜਾਉਂਦੀਆਂ ਸਨ।

Google Translation into Pashtun: مخکې له دې چې موږ له ښاره ووتو، موږ د ښاري هنر یو څو نندارتونونه ولیدل چې دیوالونه او د کوڅو نښان یې ښکلي کړي.

Google Translation into Persian: قبل از اینکه شهر را ترک کنیم، چند نمایشگاه از هنر شهری را دیدیم که دیوارها و تابلوهای خیابان را تزئین کرده بودند.

Google Translation into Sundanese: Sateuacan urang ninggalkeun kota, urang nempo sababaraha pintonan seni urban adorning tembok jeung tanda jalan.

Google Translation into Tagalog: Bago kami umalis sa bayan, nakita namin ang ilang mga pagpapakita ng sining ng lungsod na nagpapalamuti sa mga dingding at mga palatandaan sa kalye.

Google Translation into Thai: ก่อนที่เราจะออกจากเมือง เราเห็นการจัดแสดงศิลปะในเมืองสองสามชิ้นที่ประดับประดาตามกำแพงและป้ายชื่อถนน

Google Translation into Urdu: شہر سے نکلنے سے پہلے، ہم نے دیواروں اور گلیوں کے نشانات کو آراستہ کرتے ہوئے شہری فن کے چند نمونے دیکھے۔

[toosvanholstein]

De Vrouwelijke Kunstenaars Blijven Oprukken: deel 2

Geen ontkomen aan, de vrouwelijke kunstenaars uit het verre en recente verleden blijven oprukken. Lees hier maar het verhelderende 2e deel van Toos van Holstein haar verhaal daarover in TOOS&ART #art #kunst #expo

Vorige week beloofd, dus ik blijf nog even hak-tak-hak heen en weer springen over ‘de vrouw in de kunst’. Aan de hand van die twee tentoonstellingen ‘De Nieuwe Vrouw’ in museum Singer (Laren)  en ‘Vrouwenpalet 1900-1950’ in de Rotterdamse Kunsthal (tot 10 april) en vanwege die onstuitbare opmars van de vrouwelijke kunstenaars uit het verre en nabije verleden. Waarvan dan weer die twee exposities…

[ochtendstorm]

(Soms wil ik grote dingen: (kinder) boeken schrijven, tentoonstellingen doen, een stem zijn,... en dan besef ik dat ik misschien niet mag, niet hoor, niet kan en dat doet pijn, want wie wilt er nu horen of zien wat ik te zeggen heb wanneer er zoveel anderen zijn die zoveel beter zijn dan mij?)

[rotterdamvanalles]

Mensen lopen door de Passage, 1935-1939.

De Passage was een overdekte winkelgalerij tussen de Coolvest en de Korte Hoogstraat in Rotterdam. De Passage werd in 1879 in gebruik genomen naar ontwerp van J.C. van Wijk en verwoest tijdens het bombardement op 14 mei 1940.

De Passage was gebouwd in de eclectische stijl. Het was ingericht als een lange looproute, begon bij de Korte Hoogstraat en eindigde aan de Coolvest. Deze looproute was 100 meter lang en in het midden 8 meter breed. De in-en uitgangen waren 6 meter breed en hadden een hoogteverschil van 2.86 meter. De reden voor deze ligging was omdat de wat verder liggende Hoogstraat destijds de winkelstraat van Rotterdam was, en omdat de nieuwe brug naar de Binnenweg aan de overzijde van de gracht zorgde voor de verbinding met het snel uitdijende westen van de stad. De Passage verrees op de plek waar een fraai herenhuis was gevestigd aan de Korte Hoogstraat.

Zowel de zijden van de Coolvest als de Korte Hoogstraat hadden redelijk smalle ingangen en passages, die na 37 meter in het midden breder werden. Beide ingangen hadden trappen waarin je kon afdalen naar de straat, die hier 2,86 m lager lag. Het hoogteverschil werd gebruikt voor een aparte benedenpassage, waarin oorspronkelijk een grote koofiehuiszaal, een keuken, bergplaatsen, een bierkelder met aquarium en een enorme zaal van 1800 m² waren gevestigd. Deze werden gebruikt voor tentoonstellingen of als marktplaats. Deze benedenruimte werd verlicht via een vloer van glazen tegels. Omdat de benedenverdieping nauwelijks werd bezocht, was besloten om deze verdieping later als bergruimte te gebruiken.

De foto komt uit de collectie Spaarnestad en bevindt zich in het Stadsarchief Rotterdam. De informatie komt van Wikipedia.

Bericht van 2024

[dutchjan]

December 26, 2022

[haarlemupdates]

Het Frans Hals Museum is het kunstmuseum van Haarlem. Hier vind je de grootste collectie schilderijen van Frans Hals ter wereld naast andere oude, moderne en hedendaagse kunst. Naast de topstukken uit de collectie presenteert het Frans Hals Museum unieke tentoonstellingen. Van 22 september 2023 tot en met 7 januari 2024 presenteert het Frans Hals Museum de tentoonstelling Blik op Haarlem. Ruisdael – Berckheyde – Van Goyen, de eerste tentoonstelling ooit over het Haarlemse stadsgezicht in de 17de eeuw. En tot en met 29 oktober 2023 is PINK de Thierry – leven in kunst nog te zien in locatie HAL aan de Grote Markt. Vanaf 17 november 2023 is in locatie HAL Koortdroom. Versmelting van mens en dier te zien. In deze tentoonstelling versmelten mens en dier in kleurrijke hallucinaties en staat het niet eerder vertoonde videokunstwerk Beast and Feast van de Prix de Rome 2023 genomineerde Josefin Arnell centraal. In Art of Drag. Kings, queens & crossdressing brengt het Frans Hals Museum vanaf 12 april 2024 een selectie van de mooiste moderne en hedendaagse kunst. Het museum laat zien hoe kunstenaars hun liefde voor drag uiten op manieren die nog regelmatig op tegenstand stuiten. Maarten van Heemskerck In september 2024 organiseren het Frans Hals Museum, Stedelijk Museum Alkmaar en Teylers Museum de eerste grote overzichtstentoonstelling over Maarten van Heemskerck. In het Frans Hals Museum staat de vroege carrière van Heemskerck centraal. De tentoonstelling sluit af met de Lucas Madonna, het laatste werk dat Heemskerck schilderde voordat hij afreisde naar Rome. Speciaal voor deze tentoonstelling is de Lucas Madonna gerestaureerd, met spectaculaire resultaten en nieuwe inzichten in de werkwijze van Heemskerck.        

[peterpijls1965]

Galm, ronk, bral en wauwel

Er is de laatste tijd veel te doen om outsider-kunst. Dat is kunst gemaakt door mentaal uitgedaagde mensen. Daar is overigens al een eeuw belangstelling voor, maar de kunstmarkt gedijt bij hypes, en natuurlijk mag ik nu in de krant lezen dat ook de grote veilinghuizen zich op gekkie-kunst hebben gestort. Het bedrag van 80.000 euro voor een outsidersculptuur vloog mijn systeem binnen.

Uiteraard word ik als gematigde liefhebber geacht nu opgewonden te raken en mij naar outsider-tentoonstellingen te spoeden, maar dat doe ik niet. Kunst is goed of niet goed. De mentale staat van de maker is bijzaak (of was de inspiratiebron). Daarom mag zo’n vermeende gek nooit als een Middeleeuwse kermisattractie geexposeerd worden; de kwaliteit van het werk zou leidend moeten zijn.

Natuurlijk mocht kunstpaus Rudi Fuchs in de media zeggen dat outsider-kunst geen echte kunst is, want galm-ronk-bral-wauwel. Dixit Fuchs.

Wisten we dat ook weer.

Ik denk trouwens wel dat sommige outsider-kunst verkeerd geinterpreteerd wordt. Het Van Gogh-museum in Amsterdam is een wereldattractie en een cashcow, maar ik zag daar veel ziek werk van een man die duidelijk levenslang mentaal zwaar labiel was. Zijn erg beroemde Korenveld met kraaien, van enkele dagen voor zijn zelfgekozen heengaan, is volgens mij een naargeestige doodsaankondiging in verf. Toch kopen veel toeristen er een poster van. Misschien is dat morbide; misschien zien die fans alleen een leuk plaatje. Je weet het niet; ik heb het ze niet gevraagd.

Als je een kunstenaar niet serieus hoeft te nemen omdat hij bijvoorbeeld manisch-depressief is, hoef je mij niet geloofwaardig te vinden als blogger. Rudi Fuchs zegt het.

[devosopmaandag]

Twee vrouwen, een publicatie en een mantel

Door twee tentoonstellingen over art brut (outsider-kunst) en een boekpresentatie* moest ik denken aan dat vermaledijdede begrip 'innerlijke noodzaak', dat op kunstacademies zo vaak gebezigd wordt. Hoe iets dat zo diep wil zijn een frase is geworden. Kunstenaar Griet Menschaert legde tien jaar oude tekeningen voor aan een filosoof, een non-binaire grafisch vormgever en een mindfood-coach. Door de eenzame corona-periode leken de tekeningen een nieuwe betekenis op te roepen. Intiem zijn ze, die tekeningen, confronterend, verleidelijk, verhalend en vervreemdend. De filosoof las zijn tekst voor, terwijl zij haar lichaam inzette als haar eigen vleesgeworden tekeningen. Wat volgde was dat wij als publiek de intimiteit tussen die vier mensen en die van het boek in werden getrokken. Het was mooi, wankel en ongemakkelijk soms, op andere momenten bijna ontoegankelijk. Ik zag een directe parallel met haar tekeningen.

De presentatie vond in de avond plaats in Museum Dr. Guislain te Gent, een voormalig 'krankzinnigengesticht'. De deuren waren open, de gebouwen amper verlicht, de gangen leeg en kaal, slechts een enkel bordje verwees naar de presentatie. We liepen er wat verloren en onzeker rond, maar juist dat gevoel voedde misschien wel mijn ontvankelijkheid voor de rest van de avond. Boven was de tentoonstelling 'Mirror, mirror – Mode & De Psyche' **, met kostuums en textiele werken van psychiatrische patiënten en mode-ontwerpers, voor even opengesteld. Ik werd overweldigd door de werken zoals mij dat zelden overkomt op een tentoonstelling voor hedendaagse kunst. Het waren vooral de geborduurde werken van patiënten die me diep raakten.

Mijn eigen borduurwerk lijkt zo gecontroleerd en helder, maar wie minstens vijf uur per dag borduurt, het laatste wat gedaan wordt voor het slapen en het eerste nog voor het ontbijt, die kan een zekere obsessiviteit niet ontkennen en als de fase aangebroken is van het invullen van de lege plekken, dat is daar maar één woord voor: horror vacui – de angst voor de leegte, of in mijn geval, de lust de leegte te vullen (hetgeen misschien wel het zelfde is). Toen het niet goed met mij ging, werd het borduren mijn troost en houvast.

Op de tentoonstelling boog ik mij lang over een zwarte mantel, die een patchwork-voering had van reeds geborduurde stoffen in petit point. De maakster, die de mantel altijd bij zich droeg, borduurde en appliqueerde daar overheen, vaak grof en grillig. Ik voelde bijna het dwingende van dat maken, zonder welke het leven misschien wel onleefbaar was voor haar. Een jas, een ding als een nest, een bed, zo basaal als brood, water en vuur, een ding als een kind dat beschermd en gevoed moet worden. Vlak voor de avond begon gaf ik Griet een opgerold borduurwerkje met 'IK VOEL DE SNELHEID VAN MIJN ZIEL'. Ze kreeg een kleine schok bij het lezen van de woorden. Innerlijke noodzaak voelde ik, bij de vrouw van de mantel en bij haar.

* 'Some Body Help', uitgave met zes tekeningen van Griet Menschaert en drie door haar met de hand uitgeschreven teksten van filosoof Leon Heuts, mindfood-coach Hadas Cnaani en non-binair ontwerper Noam Youngrak Son. https://www.grietmenschaert.be/

** Dubbeltentoonstelling in het MoMu te Antwerpen en Museum Dr. Guislain te Gent, nog te zien tot 26 februari

[regioonlineofficial]

De Haarlemse kunstenaar Soek Zwamborn heeft in november de Kunstlijn Jury Prijs gewonnen. Zijn nieuwste installatie is in Kunst Centrum Haarlem te zien van zaterdag 13 april tot en met zaterdag 11 mei 2024. In deze installatie is ook het prijswinnende werk van Soek opgenomen. De tentoonstelling SCHUILWERKEN wordt op zaterdag 13 april om 15:00 uur geopend door Anne Mul, directeur/curator Nieuwe Vide Artspace en Broedplaats. Je bent van harte welkom om daarbij aanwezig te zijn. Schuilwerken van Soek Zwamborn De nieuwe installatie van Soek bestaat uit nieuwoud werk. Zijn tekeningen en teksten werden ooit direct op kleding gezet. Eerder gemaakte borduursels zijn met knipwerk verwerkt tot nieuwe kunstwerken. Het enige dat Soek nu nodig had was een schaar. Soek zegt daarover: ‘Met knipwerken haal ik de geborduurde tekeningen terug naar zelfstandig werk. Door ze als hangend object, te tonen wordt zowel buiten- als binnenkant zichtbaar. Daarmee wordt de eigenlijke tekening meer of minder verhuld. Ze schuilen, verschuilen zich: Schuilwerken‘. Naast een aantal hangende schuilwerken, laat Soek een nieuw knipwerk zien: een groot wit satijnen doek met een uitgeknipte tekst. De tekst, geïnspireerd op een encyclopedie-tekst, gaat over Uranus in zijn verschillende betekenissen. Daar tegenover hangt een bewerkte foto met een figuur die uit het raam omhoog kijkt. Het is een klein universum op de eerste etage van het Kunst Centrum Haarlem. Jurylid Jessica Belles Jessica Belles, programma directeur van Museum van de Geest én een van de juryleden, zei tijdens de prijsuitreiking over het werk van Soek: Ik hou van werk dat de ruimte vult en beweegt en verhalen vertelt. Ik ben nieuwsgierig naar wat hij wil zeggen. Iedere keer als de wind waait zie je iets anders. Waar kijk je naar? Ik zie verschillende beelden en het maakt me nieuwsgierig naar wat erachter zit. Sterk werk. Ik werd ernaar toegetrokken. Valt op maakt nieuwsgierig, het voelt als een persoonlijk werk. Kunst Centrum Haarlem Kunst Centrum Haarlem is dé kunstuitleen in de regio Kennemerland en heeft een collectie van ongeveer 5000 kunstwerken. Naast de kunstuitleen presenteert Kunst Centrum Haarlem regelmatig exposities en organiseert bijeenkomsten met kunstenaars. De tentoonstellingen zijn altijd gratis toegankelijk. Gedempte Oude Gracht 117-121, Haarlem Open van dinsdag t/m zaterdag van 11 - 17 uur

[jurjenkvanderhoek]

RUIGOORDERS ZIJN REALISTISCHE IDEALISTEN

De uitgave die ik al een tijd in huis heb, maar nu pas actueel is, is getiteld Ruigoord 50 jaar. In het jaar 2023 is het namelijk een halve eeuw geleden dat een stel kunstenaars de verlaten huizen in het kleine dorp onder de rook van Amsterdam hebben gekraakt om er een culturele vrijhaven te stichten. Maar eigenlijk bestaat Ruigoord als geografische locatie op de wereldkaart veel langer. Eeuwen voor vandaag was er al sprake van eigenlijk. Al vanaf de 11e eeuw wordt 't Ruyge Oort bewoond. In de 13e eeuw kalft het veen rondom af door watersnood en blijft de plek als eiland in het IJ gespaard.

Tot 1875 doorstaat de weerbarstige klomp klei in het IJmeer, waarop vanaf 1835 de eerste stenen huizen worden gebouwd, vele stormen. Dan wordt het Noordzeekanaal aangelegd en het IJmeer ingepolderd. In de Houtrakpolder is Ruigoord net als Schokland in de Noordoostpolder een bebouwde verhoging in het landschap. Ruigoord wordt een heus dorp met de kerk in het midden, een café ernaast en bij bewoning van zo'n 200 mensen een school en een bank.

Amper een eeuw later komt het water opnieuw welhaast naar het eerdere eiland terug door de verplaatsing en aanleg van de Amsterdamse haven. Het plan is er een tweede Pernis te stichten en de bewoners van het kleine dorp worden uitgekocht. Maar de wereldwijde oliecrisis steekt een dikke stok voor de plannen. Het dorp Ruigoord is echter inmiddels grotendeels afgebroken en de overgebleven huizen zijn onbewoonbaar verklaart. Zo is Ruigoord een spookdorp dat gelaten wacht op wat komen gaat.

Kunstenaars uit de omgeving zien heil in het verlaten en verwaarloosde oord. Zij kraken de leegstaande huizen om deze te behoeden voor sloop. Het is dinsdag 24 juli 1973, de kunstenaarskolonie is gesticht en de culturele vrijhaven een feit. In 1991 evenwel hangt het zwaard van Damocles opnieuw boven het dorp. In een vers opgesteld bestemmingsplan zal het dorp moeten verdwijnen, echter na een lange juridische strijd wordt het gebied onderdeel van de gemeente Amsterdam. Ondanks protesten schurkt de haven tegen het gebied en komen de industrieterreinen wel heel nader aan de creatief bruisende kolonie.

In 2000 valt het besluit dat Ruigoord definitief mag blijven en is dan nu een culturele broedplaats in een groene oase. Zie je het in vogelvlucht van bovenaf dan is het inderdaad een lieflijke plek in een onaangename omgeving. Een plek aan het eind van de wereld lijkt het wel, met uitzicht over de Afrikahaven. Maar het ligt middenin de oververhitte stad ingeklemd tussen bedrijvige industrie. Maar bewoond wordt het niet. De huizen zijn ateliers en werkplaatsen. De kerk is het spirituele centrum en ontmoetingsplaats, waar onder meer ruimte is voor tentoonstellingen en concerten, zaal voor feesten en vergaderingen, trouw- en rouwlocatie en laboratorium en broeinest voor allerlei activiteiten en evenementen. Er is een dorpshuis, een vlindertuin, een voedselbos. Het dorp is nog voortdurend in ontwikkeling, de website kondigt een kabouterhuys, een tempel en een piramide aan. Op de groene weide aan de voet van de kerktoren worden door het jaar diverse markten, festivals en landjuwelen gehouden. Ruigoord is een dynamische plek, waar het denkelijk goed toeven is.

Ruigoord lijkt alternatief, een plek waar het schijnt dat de bloemenkinderen en kabouters van de jaren 60 van de vorige eeuw de tijd zijn vergeten. Maar dat de klok er stil is blijven staan is inderdaad maar schijn, want Ruigoord is door de jaren heen een goed georganiseerde gemeenschap geworden. Er is een dorpsraad en een drietal stichtingen regelen met een aantal commissies de dagelijkse en algemene zaken. De meervoudige structuur zorgt er voor dat in principe alles in consensus plaatsvindt. “Ruigoord is een plek waar ruimte is voor verlangens, dromen en ambities van mensen”, lees ik op de website.

Het is als een bijenkorf waar de werksters af en aan vliegen, een honingpot met onweerstaanbare aantrekkingskracht, een bedrijvige mierenhoop. Een luis in de pels van Nederland. Wel vervelend vriendelijk, maar niet om schade toe te brengen – juist goedmoedig laten zien hoe een gemeenschap ook productief kan samenwerken. Op vrijwillige basis, maar wel met een gevoel van verantwoording om de plek ook voor de toekomst in stand te houden. Vrienden van Ruigoord steunen vanaf een afstand het dorp moreel en financieel.

Ruigoord is een bijzonder stukje Nederland. Het idee vindt grond in de revolutionaire tijden en het kunstenaarsprotest van de jaren 60 van de vorige eeuw. De ludieke protestbeweging een decennium later is voedingsbodem voor Ruigoord. Provo, Kabouter en Oranje Vrijstaat, het milieuprotest van de Insekten Sekte. “Dit waren bewegingen die zich hebben ontdaan van achterhaalde normen en opvattingen en die daarmee grote invloed kregen op de ontwikkeling van de samenleving.” Ruigoord werkt aan een betere toekomst door de kracht van kunst en kennis die de mens bevrijdt uit de klemgreep van afkomst en omgeving, lees ik in het jubileumboek. “In een wereld waar je je kunt ontwikkelen in richtingen waarvan je niet wist dat ze in je zaten.” Ruigoorders zijn realistische idealisten.

In “Ruigoord 50 jaar” leer ik de culturele vrijhaven kennen, voor zover ik nog niet bekend was met deze hedendaagse kunstenaarskolonie. In het verzoek van het lid van de Stichting Honderd jaar Ruigoord kunstenaar Rob van Tour, waarvan ik zijn werk had besproken in een expositie, om mij aan te sluiten bij het Comitë van aanbeveling stemde ik ruimhartig in. Ruigoord sprak mij tot de verbeelding nog voor ik wist van de hoed en de rand.

In dit jubeljaar zet Ruigoord veel activiteiten op de agenda om publiek te trekken en het dorp nog steviger op de kaart te zetten om vrolijk toe te werken naar de 100. In het boek wordt daarop vooruit gelopen, het is een gids om het pad te vinden naar de plek, een handleiding om de plaats te onderzoeken en te begrijpen. Ruigoord, wat je met de klompen kunt aanvoelen, waar je toch met de pet niet bij kunt. ‘

Het blijft een bijzondere enclave in het landschap, een tussengebied, een grensgeval. Met recht schrijft de Amsterdamse Kunstraad: “Het unieke van Ruigoord is dat deze gemeenschap zich organisch heeft ontwikkeld, dat wil zeggen zonder vast plan en zonder ingrijpen van buitenaf. Dit weerspiegelt zich zowel in het landschap en de huizen als in het artistieke aanbod. Het is van vitaal belang voor het karakter van dit ‘cultuureiland’ dat deze organische ontwikkeling zich kan voortzetten.” Waarop een Ruigoordse kunstenaar opmerkt: “Het zou me niet verbazen als op een dag, hier, de dieren zouden gaan praten… zomaar.” Dat schetst het karakter van het onwerkelijke dorp, een surrealistische plek zwevend boven de Nederlandse realiteit maar met beide benen stevig op de grond.

Ruigoord 50 jaar. Culturele vrijhaven. Uitgave in eigen beheer Stichting Ruigoord, 2021.