#προάστια

[mousmoula]

θα μπορούσα να είμαι φυσιολογική για αυτή την πληροφορία. επίσης θα μπορούσα να κυλιστώ στα πατώματα μέσα σε μια λιμνούλα από τα δάκρυά μου και μετά να φάω τα ράφια

[otan-o-erws-synanthse-to-xaos]

Κι αν φοβάμαι την νύχτα, δεν είναι οι τύψεις ή τα φαντάσματα,

αλλά αυτή η απειλητική ευωδία των ρόδων που ερημώνει τα προάστια –

πρέπει να ‘σαι προικισμένος για την δυστυχία.

Τ. Λειβαδίτης

[kavlorapano-stories]

Ο Πατέρας

Δεν θα ξεχάσω ποτέ τίποτα. Καμία λεπτομέρεια. Θα τα καταγράφω όλα εδώ, στον πανίσχυρο υπολογιστή που μου πήρε ο Πατέρας. Και θα μου τα στέλνω σε μέηλ, μήπως και κάποτε τα χάσω όλα. Γιατί, πάνω από τη χλιδή και την ελευθερία, αυτό που δεν θέλω να χάσω σε καμία περίπτωση είναι η ίδια η ιστορία. Να μην σβήσει τίποτα απ' το μυαλό μου. Να τα νιώθω όλα όποτε θέλω, ακριβώς όπως τα έζησα.

Είμαι 21 χρονών και τον Πατέρα τον γνώρισα πριν κανένα δίμηνο. Έμενα στα δυτικά προάστια και δούλευα εκεί, σ' ένα κατάστημα με δερμάτινα είδη και παπούτσια. Πουλούσα παπούτσια. Με ελάχιστη επιτυχία. Δεν με ένοιαζε. Ούτε το μέλλον ούτε τίποτα. Ο μεγαλύτερος στόχος μου καθημερινά ήταν να κρύβω αυτό που είμαι. Βλέπετε, τα δυτικά προάστια το 2004 είναι... Ας πούμε απλά ότι ο πούστης (γιατί αυτό θα ήμουν για όλους, αν το μάθαιναν) δεν πρέπει να φαίνεται.

Και φυσικά, αυτό ήταν πολύ οδυνηρό. Και δεν ξέρω αν το έκρυβα και καλά. Οι γονείς μου το καταλάβαιναν σιγά σιγά, οι ελάχιστοι φίλοι μου το είχαν καταλάβει σίγουρα και είχαν αρχίσει να με περιπαίζουν. Το μόνο που έκανα ήταν να συνεχίζω να πηγαίνω σε μια δουλειά που δεν μπορούσα να κάνω και να πίνω τσιγάρα για να περάσει η μέρα.

Και μια μέρα, μπήκε στο μαγαζί ο Πατέρας. Τότε δεν ήταν ακόμα ο Πατέρας, ήταν ένας πελάτης που μπήκε στο μαγαζί και το γέμισε. Το ντύσιμό του ήταν προχωρημένο κυριλέ, κοστούμι που θα μπορούσε να είναι και για γραφείο και για έξοδο, ένα μπάκπακ και ορειβατικά. Ψαρομάλλης, γύρω στα 50, με κόκκινα γένια. Με το που μπήκε και κοιταχτήκαμε, εγώ κοκκάλωσα κι εκείνος χαμογέλασε.

Με ρώτησε αν θα τον εξυπηρετούσα και συμφώνησα. Τι θα θέλατε; Μια ζώνη για τα παπούτσια. Άνοιξε το σακάκι του και μου έδειξε τη μέση του. Εγώ, φυσικά, κοίταξα πιο κάτω. Κάτι φούσκωνε γενναία εκεί κάτω. Πού να φανταστώ ότι αυτό που φούσκωνε θα το έβλεπα από την καλή και την ανάποδη τελικά.

Τον πάω στις ζώνες και αρχίζω να του δείχνω. Μόνο. Χωρίς να μιλάω. Με κοιτάζει χαμογελώντας. "Τι κάνεις εσύ εδώ;" με ρώτησε. Δεν κατάλαβα. "Εδώ μέσα, εσύ τι κάνεις;" με ξαναρώτησε. Με κοίταξε από πάνω μέχρι κάτω. Ποτέ δεν θεώρησα τον εαυτό μου όμορφο, ωστόσο ξέρω ότι έχω καυλόφατσα, δεν περνάω απαρατήρητος.

Προσπάθησα να βρω τα λόγια να του πω ότι είμαι καινούριος, ότι δεν έχω μάθει ακόμα τη δουλειά, παρ' όλο που ήμουν ήδη 5 χρόνια στο μαγαζί. Αλλά με πρόλαβε.

Σε κατάλαβα, μου είπε. Μπορώ να κάνω πολλά για σένα. Να σε πάρω κάτω απ' τις φτερούγες μου...

Στις φτερούγες σταμάτησα να ακούω. Κοίταζα μόνο τα παχιά χείλη του να κινούνται και το κόκκινο γένι του να πηγαινοέρχεται. Άκουγα κάτι για παραίτηση, για έπαυλή, για σπουδές, για ό,τι θέλω, μέχρι που με έπιασε από τους ώμους και με ταρακούνησε.

Τον κοίταξα στα μάτια. Τα γαλάζια, ξεθωριασμένα μάτια του. Αυτά που θα έβλεπα από δω και μέρα μέχρι σήμερα να με πείθουν, να με διδάσκουν, να με καθησυχάζουν.

Με ακούς; ρώτησε.

Ναι, του είπα.

Τι ναι;

Δεν ξέρω. Απλά... ναι.

Ωραία, που είναι ο υπεύθυνος;

Εγώ... δεν...

Μην ανησυχείς. Πάρε τα πράγματά σου.

Πήγα στην αποθήκη και πήρα μια μπανάνα που φορούσα. Όταν βγήκα με περίμενε στην πόρτα. Την άνοιξε και μου έδειξε ένα μαύρο, τεράστιο αυτοκίνητο που περίμενε απ' έξω.

Μπες στο αμάξι και περίμενέ με.

Βγήκα από το αμάξι σαν υπνωτισμένος. Γύρισα και είδα μέσα από την πόρτα το αφεντικό μου να κατεβαίνει τις σκάλες. Ξαναγύρισα προς το αμάξι, ελπίζοντας να μη με έχει δει. Πλησίασα το αυτοκίνητο και, μέχρι να το κάνω, ο οδηγός είχε βγει και είχε προλάβει να φτάσει στην πίσω πόρτα πριν από μένα.

Καλησπέρα, κύριε.

Και την άνοιξε. Του χαμογέλασα αμήχανα. Ο οδηγός με κοίταξε με ένα μηχανικό χαμόγελο που μου φανέρωνε ότι αυτή την αμηχανία την είχε ξαναδεί. Είχε ανοίξει ξανά στο παρελθόν πόρτες σε άλλους σαν κι εμένα; Δεν ξέρω. Μέχρι σήμερα, δεν το' χω μάθει. Μπήκα μέσα και ��κλεισα την πόρτα. Από το φιμέ τζάμι, κοίταζα τον Πατέρα να μιλά με το αφεντικό μου και μετά από λίγο να βγαίνει και να έρχεται στο αυτοκίνητο. Μπήκε κι αυτός στο πίσω κάθισμα, δίπλα μου.

Σπίτι, Ευγένιε.

Το αυτοκίνητο ξεκίνησε και ένα διαχωριστικό τζάμι σηκώθηκε, αποκλείοντάς μας από τα μπροστινά καθίσματα.

Από δω και πέρα, θα είμαι ο Πατέρας κι εσύ ο Γιος. Εντάξει;

Ναι, απάντησα πάλι. Άφησε το μπάκπακ ανάμεσα στα πόδια του και πέρασε το χέρι του πίσω από τους ώμους μου. Νόμιζα ότι όλος αυτός ο όγκος ήταν λίπος, αλλά τελικά ήταν μυς. Σκληροί μυς.

Κοίταξέ με. Δεν ντρεπόμαστε μεταξύ μας. Είμαστε οικογένεια.

Γύρισα το κεφάλι μας και τον κοίταξα. Κι εκείνος έγειρε και με φίλησε. Με μικρά, επαναλαμβανόμενα φιλιά. Κι εγώ παρέλυσα. Δεν ήταν φόβος. Ήταν απληστία. Ήθελα να ζήσω αμέσως το μετά. Να διακτινιστούμε στο σπίτι του. Να τον δω γυμνό. Να ζήσουμε ό,τι ήταν να ζήσουμε. Να τελειώσει. Και όλα αυτά να γίνονταν αμέσως, εκείνη τη στιγμή.

Ήθελα να τα ρουφήξω όλα.

Καλωσόρισες, Γιε μου, είπε και μείναμε αγκαλιασμένοι.

Για πρώτη φορά στη ζωή μου, ένιωσα μια ηρεμία. Δεν χρειαζόταν να κρύβομαι σ΄ εκείνο το αυτοκίνητο. Ήμουν σ' ένα καταφύγιο με ρόδες και φιμέ τζάμια, αγκαλιά με τον προστάτη μου. Τον άνθρωπο που με έσωσε από μια δουλειά που δεν μου έκανε. Τι θα γινόταν μετά; Τι θα έλεγαν οι γονείς μου για την παραίτησή μου; Οι φίλοι μου; Δεν με ένοιαζε.

Δεν σκέφτηκα καν τι δικαιολογία θα έλεγα στους γονείς μου που δεν θα γυρνούσα σπίτι εκείνο το βράδυ. Tο αυτοκίνητο έβγαινε από τον αστικό ιστό και χανόταν σε σκοτεινούς δρόμους γεμάτους πανύψηλα δέντρα. Δεν ήξερα που ήμουν. Αλλά δεν με πείραζε. Είχα πει ναι. Αλλά ευτυχώς, ήμουν με τον Πατέρα και μέσα στην επόμενη ώρα θα γνώριζα έναν κόσμο που δεν φανταζόμουν ότι ήταν εφικτός.

(Συνεχίζεται)

[thechristos]

στο πολύδροσο θυμάσαι ποιος είσαι

φαντάσου λέει να έφευγες από αυτή τη ζωή γιατί αγαπούσες πολύ κάποιον, μονάχα για να γυρίσεις σαν φάντασμα και να ζήσεις μαζί του για πάντα > αν απογυμνώσεις το 'πολύδροσο' του the boy από όλα τα περιττά -για βρες και πες μου, γιατί όλα εκεί μέσα είναι καμωμένα με προσοχή και αγάπη- θα σου μείνουν στα χέρια κάτι παιχνίδια παιδικά που ξέχασες νύχτα στο μπαλκόνι και η υγρασία στο πολύδροσο τα έκανε υγρά, να σου γλιστράνε από τα χέρια, αλλά και να πέσουν, που θα πάνε, εκεί στο πατρικό θα μείνουν, στο ζεστό σου πατρικό, εκεί που ξεκινήσαν όλα, εκεί που θα γυρνάνε όλα σε οτι είναι φανερό και στα κρυμμένα που θα τρακάρεις πάνω τους.

η σοφία και η άλλη σοφία είναι η μαμά -όχι η μητέρα, αλλά η μαμά- και η κόρη, ένα σφιχτό κουβάρι που αφήνει λίγο χαλαρά τα χωρίσματα, γιατί ποιος ξέρει, όλα χρειάζονται κι όλα πρέπει να είναι εκεί για ώρες έκτακτης και τακτικής ανάγκης, είναι η μαμά και η κόρη που αγαπιούνται, που συναντιούναι στο σπίτι στο πολύδροσο, ένας χαρακτήρας μόνος του στην ταινία του the boy, που φιλοξενεί σαν μια ανορθόδοξη σεάνς μια κατά παραγγελία μεταθάνατια εμπειρία, όχι στην κυριολεξία, μη τρομάξει κανείς, αλλά ποιος ξέρει τι θα συνέβαινε αν, ή τι συμβαίνει που.

είναι το πολύδροσο που έχει έναν δικό του χάρτη, γιατί από τον κανονικό είναι κρυμμένο κάπου στα προάστια της αθήνας και δεν μοιάζει με αθήνα, έχει ρέματα, υπόγειες γέφυρες, παγοδρόμια, φυλλωσιές, ισόγειες μονοκατοικίες και μπόλικη αγάπη που περρίσεψε μπορεί από κάπου κι ήρθε εδώ και στάθηκε, κοντοστάθηκε θα πει κάποιος που δε ξέρει.

η σοφία επισκέπτεται τη μαμά που είναι άρρωστη, αλλά αυτό δεν είν��ι καν η αφορμή για το 'πολύδροσο', που σαν επιτραπέζιο που παίζεις για πρώτη φορά, αλλά κάπου ρε γαμώτο το ξέρεις σαν ντεζαβού σωστό, σε κλείνει μέσα του, σαν μια μπασταρδεμένη 'αλίκη στη χώρα των θαυμάτων' αλλά πιο γλυκιά, σαν ένα 'mommy dearest' αλλά στην ανάποδη εκδοχή του, σαν όλη την μαργαρίτα καραπάνου πακέτο αλλά με αγαπησιάρικο πρόσημο, σαν το λυγμικό mama του φρέντι μέρκιουρι κι ύστερα σιωπή > η σοφία κόκκαλη και η βίκυ καγιά είναι ένα γιν-γιανγκ ολόσωστο σαν από χέρι που ζωγραφίζει από πάντα φτιαγμένο, τρυφερές, λένε λόγια, αγαπιούνται και αγαπούν, βιώνουν το πολύδροσο σαν να είναι η μήτρα, ο πυρήνας τους, το κέντρο του κόσμου που μοιάζει να λιώνει και τι να πιάσεις και βασικά πως να το πιάσεις, τι να σώσεις, μένεις μονάχα να αγαπάς και να αγαπιέσαι μπας και.

το 'πολύδροσο' είναι ένα ποπ αυτοκόλλητο χρωματιστό στρασωτό γκλιτεράτο φανταχτερό, το κολλάς με λίγο μανία παραπάνω πάνω στο ξεχαρβαλωμένο σημειωματάριο που τάχα γράφεις τα πάντα σου, μην σου ξεκολλήσει, το πατάς, κάνεις και μπουνιά τη χούφτα σου να πιάσεις δύναμη παραπάνω, κι από κάτω για κόλλα έχεις δυο, τη μαμά και την κόρη που ονειρεύονται πως η μια θα ζει για την άλλη, γιατί έτσι αλλιώς δεν θα λιώσει ο κόσμος τους και ο κόσμος, τελεία > μια καρδιά και γύρω γύρω πάγος, που λιώνει ο πάγος και φανερώνεται μια καρδιά, η καρδιά νάτην τεράστια και μεγάλη, χωράει και σένα μέσα, στ' αλήθεια.

τελειώνω, μείνε και άκου > το 'πολύδροσο' είναι ένα αχ που το λες και βάζεις το χέρι στο στέρνο σου μη σου φεύγει η καρδιά σου και γλιστρήσει κι αν δεν είσαι στο πατρικό σου, χάθηκες.

πολύδροσο > σενάριο, σκηνοθεσία, μοντάζ: the boy > παίζουν: σοφία κόκκαλη, βίκυ καγιά > μουσική: δεσποινίς τρίχρωμη > μακιγιάζ: ιωάννα λυγίζου > το 2024 στις αίθουσες από το cinobo, τα λέγαμε.

[thedarkacademiagraduate]

Βροχή στα προάστια.

Δουλειά.

Μου λείπει η πόλη.

[atzatzoukalia]

γιατί έχει τόσο άθλιες γειτονιές στα δυτικά προάστια;

[justforbooks]

Νίκος Βατόπουλος. Με αφορμή το νέο του βιβλίο, ο δημοσιογράφος και συγγραφέας αφηγείται τις διαδρομές του στην πόλη και την ιδιαίτερη σχέση του με την ψυχογεωγραφία της πρωτεύουσας.

Αν και γεννήθηκα στην Αθήνα το 1960, ως τα δύο μου χρόνια ζούσαμε στη Σμύρνη. Ο πατέρας μου δούλευε ως διερμηνέας-μεταφραστής στο στρατηγείο του ΝΑΤΟ από το 1954 ως το 1962. Μάλιστα, η πρώτη μου παιδική ανάμνηση ήταν από ένα κουνιστό αλογάκι που είχε ένα παιδί σε ένα πάρτι, το οποίο μου είχε σπαράξει την καρδιά, επειδή το επιθυμούσα τόσο πολύ. Έκτοτε εγκατασταθήκαμε στην Αθήνα και τα βιώματά μου είναι άκρως συνδεδεμένα με στιγμιότυπα και περιπέτειες που διαδραματίζονταν στον άξονα της οδού Πατησίων. Μεγάλωσα σ’ ένα ρετιρέ, σε ένα μικρό δρομάκι στην οδό Μανώλη Καλομοίρη. Όλος ο μικρόκοσμός μου ήταν εκείνη η γειτονιά. Ήταν σαν ένας τεράστιος κορμός, με διακλαδώσεις και παραποτάμους, όπου «έσφυζε» η αστική ζωή της πρωτεύουσας σε μια περίοδο ταχύτατης αστικοποίησης της Αθήνας. Αρχικά, πήγα σχολείο στην «Ελληνική Παιδεία» και έπειτα μεταπήδησα στο «Αθηναϊκό Λύκειο Τυχοπούλου» κοντά στην πλατεία Αμερικής. Εκείνη την περίοδο στις γειτονιές της Αθήνας υπήρχαν πολλά και καλά ιδιωτικά σχολεία. Μαζί με τα δημόσια, έχτιζαν τις αναμνήσεις χιλιάδων παιδιών, τους μάθαιναν γράμματα, και ήταν κομμάτι της καθημερινότητας έτσι όπως τη βίωναν παλαιότερα οι Αθηναίοι στις συνοικίες.

• Από παιδί είχα την ανάγκη να τεκμηριώνω φωτογραφικά τα πράγματα που με συγκινούσαν, αλλά είχα και την επίγνωση του εφήμερου όσων έβλεπα. Έτσι λοιπόν, από τη σχολική ηλικία είχα αρχίσει να φωτογραφίζω τα σπίτια που αγαπούσα. Θυμάμαι στην προσχολική ηλικία παρατηρούσα τις κατεδαφίσεις των κτιρίων και είχα τα δικά μου αγαπημένα σπίτια. Μεγάλωσα σε ένα μεσοαστικό περιβάλλον, ανάμεσα σε πολλά βιβλία και μουσική. Δεν θα ξεχάσω ποτέ την κυρία Σιμόν με την οποία έκανα ιδιαίτερα από την πρώτη δημοτικού ως το τέλος του σχολείου. Ήταν μια φοβερή γυναίκα, χάρη στην οποία ταξίδεψα σε νέους ορίζοντες, γνώρισα καινούργιες διαδρομές και βίωσα συναρπαστικές εμπειρίες. Μια εκπληκτική δασκάλα με καταγωγή από τη Σύρο και το Βέλγιο, η οποία μου εμφύσησε την αγάπη για τη γλώσσα, την παιδεία και τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Τα μαθήματα μαζί της αποτελούσαν ένα παράθυρο στον κόσμο αλλά και στην καθολική κουλτούρα της δυτικής Ευρώπης. Κι όλα αυτά μέσα από εκείνο το μισοσκότεινο σαλονάκι ενός διαμερίσματος στην οδό Δροσοπούλου. Η εκπαίδευση τότε ήταν το μέσο που οδηγούσε στην κοινωνική ανέλιξη και γι’ αυτό ο κόσμος των βιβλίων με καθόρισε.

• Ο πατέρας μου, με καταγωγή από την Καλαμάτα, ήταν εμπορικός αντιπρόσωπος στον κλάδο της κλωστοϋφαντουργίας. Ένας πολύ ταλαντούχος και προικισμένος άνθρωπος, με ακόρεστη περιέργεια για τα πράγματα, που κατάφερε να δημιουργήσει μια περιουσία από το μηδέν. Ήταν το πρότυπο του κλασικού αυτοδημιούργητου της μεταπολεμικής Ελλάδας. Από το 2017 που πέθανε μού λείπει από κείνον το κράμα ορθολογισμού και ελεγχόμενης τρυφερότητας το οποίο τελικά ήταν μια ένδειξη σοφίας που την αποδέχθηκα μόνο όταν μεγάλωσα. Η μητέρα μου, η οποία δεν εργαζόταν, είναι άλλης κοψιάς άνθρωπος. Ελκύει την καταγωγή της απ’ την Κωνσταντινούπολη, τη διαμόρφωσε το γεγονός ότι είναι Καθολική και σ’ αυτήν επίσης οφείλω την αγάπη μου για την ανάγνωση. Ουσιαστικά, μαζί με τη μεγαλύτερη αδελφή μου, Λίνα, γαλουχηθήκαμε πολιτισμικά σε έναν δυισμό μεταξύ ορθοδοξίας και καθολικισμού. Το 1979 οι γονείς μου αποφάσισαν να μετακομίσουμε οριστικά και μόνιμα στη Γλυφάδα. Είμαι λοιπόν κι εγώ ένα κομμάτι αυτού του ρεύματος εξόδου των Αθηναίων προς τα προάστια.

• Ήμουν ένα πολύ ήρεμο και ιδιαίτερο παιδί. Η γειτονιά ήταν ένας χώρος ελευθερίας, κοινωνικής επαφής και κοινού βιώματος. Ήταν εποχές που οι νέοι είχαν κατά κανόνα χρόνο να διαθέσουν για παιχνίδι, για να χτίσουν φιλίες, να καλλιεργήσουν κοινωνικότητα και να νιώσουν ότι ανήκουν σε μια ομάδα, ένα σύνολο, έναν κόσμο. Η γειτονιά συνέθετε ένα μοναδικό σύμπαν. Ήμουν εραστής της γραφικής ύλης, του χαρτιού, της ιστορίας και της γεωγραφίας. Θυμάμαι να κάθομαι με την αδελφή μου στο χαλί και να διαβάζουμε την «Καθημερινή», τη «Μεσημβρινή», το «Time» ή το «Paris Match» που πάντα υπήρχαν στο σπίτι απ’ τους γονείς μας. Είχα φτιάξει έναν δικό μου κόσμο και από νωρίς ανέπτυξα μια βιωματική σχέση με την Αθήνα, η οποία αποτέλεσε μια πρώτη ύλη για να καλλιεργήσω αργότερα συστηματικά το ασίγαστο ενδιαφέρον μου για την πόλη.

• Ανήκω σε μια γενιά που διαμορφώθηκε κάτω από τη σκιά του Ψυχρού Πολέμου. Στην ηλικία των 18 ετών έδωσα εξετάσεις για να εισαχθώ στη Νομική, αλλά δεν τα κατάφερα. Έτσι, επέλεξα να σπουδάσω κοινωνιολογία στο Deree College και στη συνέχεια να πάω για μεταπτυχιακά στις πολιτικές επιστήμες και τις ευρωπαϊκές σπουδές στο Reading University του Ηνωμένου Βασιλείου. Παράλληλα, το 1983 πέρασα ένα ολόκληρο καλοκαίρι στα θερινά τμήματα του Χάρβαρντ και αυτοί οι δύο μήνες ήταν μια μοναδική εμπειρία που με βοήθησε καταλυτικά. Στα χρόνια που έμενα στην Αγγλία είχα μια καταπληκτική αίσθηση ανεξαρτησίας. Ένιωθα την ανάγκη να βρεθώ εκτός σπιτιού και να αποδεσμευτώ. Ήταν ένα άλλο ταξίδι αυτοπροσδιορισμού.

• Αφού έκανα τη θητεία μου στο Ναυτικό, διάρκειας 25 μηνών, ακολούθησε ένα έτος-ορόσημο της ζωής μου. Το 1988 ήδη είχα αντιληφθεί ότι δεν υπήρχε περίπτωση να ασχοληθώ με τη δουλειά του πατέρα μου και ξεκίνησα να εργάζομαι ως δόκιμος στην εφημερίδα «Καθημερινή». Το πρώτο μου κείμενο αφορούσε μια είδηση για το τρενάκι του Πηλίου, ενώ στη συνέχεια ασχολήθηκα με το πολιτιστικό ρεπορτάζ. Από την εφηβεία μου είχα ξεκινήσει να λέω ότι θα γίνω δημοσιογράφος γιατί πάντοτε με γοήτευε η τέχνη της ιστορικής αποτύπωσης. Νομίζω τελικά ότι έγινα δημοσιογράφος είτε λόγω της έλξης που ένιωθα πάντα για τον κόσμο των εντύπων είτε γιατί μου άρεσε να είμαι κι εγώ ένα κομμάτι της καταγραφής του παρόντος. Σαν μια εσωτερική ανάγκη με την οποία συμβάλλω μέσω της συγγραφής στη μικροϊστορία του μέλλοντος.

• Την περίοδο που πήγα στην εφημερίδα, ιδιοκτήτης της ήταν ο Κοσκωτάς. Κατά τη διάρκεια του ξεσπάσματος του ομώνυμου σκανδάλου, με φώναξε ο τότε διευθυντής Μίμης Παπαναγιώτου και με παρότρυνε να υπογράψω την πρόσληψή μου ώστε να είμαι εξασφαλισμένος εργασιακά. Κατέρρεαν τα πάντα και δεν ξέραμε τι θα συμβεί. Τελικά η «Καθημερινή» πέρασε στην ιδιοκτησία του Αριστείδη Αλαφούζου. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που διευθυντής εφημερίδας με έσωσε. Η δεύτερη αφορά τον Στάμο Ζούλα, ο οποίος με επαναπροσέλαβε στην «Καθημερινή» μετά από ένα διάλειμμα κάποιων μηνών που είχα φύγει για να εργαστώ στο «Βήμα».

• Όλα αυτά τα χρόνια που εργάζομαι στο περιβάλλον αυτής της εφημερίδας είναι έτη διαρκούς ανασκαφής και συνεχούς διαστολής του εαυτού μου. Εξαρχής άρχισα να γράφω θέματα αρχιτεκτονικά κι ύστερα αυτό διευρύνθηκε, εστιάζοντας στο αστικό τοπίο και τις κοινωνικές μεταβολές της πρωτεύουσας. Από το 2013 ξεκίνησα τη στήλη μου «Πτυχές» γράφοντας κάθε Κυριακή για δρόμους, κατοικίες, αθέατες πλευρές της πόλης και σπαράγματα μοναχικών περιπλανήσεων για μια εποχή που χάνεται.

• Είναι πολύ σημαντικό να αγαπάς τη δουλειά σου και να μην τη θεωρείς «δουλειά». Γι’ αυτό χρωστώ τα πάντα στην «Καθημερινή» και φυσικά πιστεύω ότι με τη δημόσια στάση μου εκτός των τειχών της τίμησα τη διαδρομή μου. Επέστρεψα δηλαδή, κατά κάποιον τρόπο, όλα τα σημαντικά που κεφαλαιοποίησα δουλεύοντας εκεί. Ο άνθρωπος που ξεχωρίζω σε όλη αυτή την πυκνή δημοσιογραφική μου διαδρομή είναι αρχικά ο Αντώνης Καρκαγιάννης, ένας σοφός άνθρωπος ο οποίος έλεγε: «Η εφημερίδα πρέπει να είναι στοχαστική». Επίσης, στις αρχές της πορείας μου ήταν πολύ σημαντικά όσα μου είχε πει ο Κωνσταντίνος Καλλιγάς, ενώ πολύτιμοι συνοδοιπόροι παραμένουν ακόμη οι αγαπημένοι μου Μαρία Κατσουνάκη και Δημήτρης Ρηγόπουλος.

• Σήμερα με ενοχλεί αυτή η τεράστια παρακμή του Τύπου διότι η σωστή δημοσιογραφία είναι μια διαρκής εκπαιδευτική αποστολή. Ωστόσο, η επιθυμία για ενημέρωση, για διάβασμα, για περισυλλογή δείχνει να κάμπτεται. Υπάρχει μια οκνηρία στην κοινωνία μας όσον αφορά την επαφή μας με τις λέξεις και τον γραπτό λόγο και σ’ αυτό συμβάλλει το ότι δεν υπάρχει γύρω μας ένας καλός μιμητισμός. Και, δυστυχώς, η ελληνική κοινωνία επιλέγει συνειδητά να μην ενισχύει αυτή την τάση. Η ανάγνωση, ωστόσο, δεν έχει να κάνει με μια στάση  αναχωρητισμού ή με το να μην έχεις κάτι καλύτερο να κάνεις. Είναι μια κοινωνική συνθήκη προσωπικής καλλιέργειας.

• Παρατηρώ στις μέρες μας ότι οι εφημερίδες τρέχουν πίσω από τα κοινωνικά δίκτυα, αντί να ορίζουν την ατζέντα και να είναι πυλώνες σταθερότητας της εκφοράς του δημόσιου λόγου. Από την άλλη, είναι λυπηρό ότι δεν γίνεται καμία διαφημιστική καμπάνια ανάγνωσης του Τύπου. Συγχρόνως, παρατηρείται και μια υπερβολή στην αρθρογραφία των απόψεων και απαξιώνονται με αυτόν τον τρόπο ακόμη και οι σοβαρές πένες. Οι εφημερίδες έχουν μέλλον, με την προϋπόθεση ότι θα τις υποστηρίξουμε. Δεν ανανεώνεις το κοινό σου μέσω της κολακείας του. Πιστεύω ότι τους αναγνώστες σου τους δημιουργείς.

• Η Αθήνα είναι μια ιδιόρρυθμη περίπτωση πόλης. Στους αμέτρητους περιπάτους μου στην Αθήνα διαπιστώνω διαρκώς πόσο μεγάλα περιθώρια υπάρχουν προκειμένου να καλλιεργηθεί η αγάπη γι’ αυτήν την πόλη. Οι πόλεις χρειάζονται όραμα, σκέψεις και παραγωγή πολιτικής σε βάθος χρόνου. Απουσιάζουν, όμως, πλήρως οι ιδέες, ενώ όλα αυτά που ανακοινώνονται είναι αποσπασματικά σχέδια, εντελώς ασύνδετα. Το μεγάλο στοίχημα για μένα όσον αφορά την πόλη είναι η προσέλκυση νέων κατοίκων στα όρια των κεντρικών συνοικιών, η οποία όπως βλέπουμε συναντάει διαρκώς μια σειρά από εμπόδια, που παραμένουν μεγάλα και δυσεπίλυτα.

• Η καθημερινότητα στην Αθήνα πάσχει. Ζητήματα όπως η ασφάλεια, η προσβασιμότητα, η καθαριότητα και η ηχορύπανση δημιουργούν συνθήκες ασφυξίας. Με εκνευρίζει η τάση ορισμένων υπουργείων αλλά και της τοπικής αυτοδιοίκησης να επαίρονται. Δεν μπορεί, για παράδειγμα, ο δήμος Αθηναίων να αυτοχειροκροτείται γιατί κάνει διεθνείς συμμαχίες που δεν έχουν καμία απολύτως επίδραση στη βελτίωση της καθημερινότητας του πολίτη. Καλώς που ήρθε ο δήμαρχος της Νέας Υόρκης, αλλά απαιτείται μια ιεράρχηση. Σήμερα, δεν μπορείς να διασχίσεις την πλατεία Κλαυθμώνος ή τη θεοσκότεινη Ρήγα Φεραίου, ανάμεσα στο Πανεπιστήμιο και την Ακαδημία, χωρίς να δεις παντού ανθρώπινα ράκη και χρήστες τοξικών ουσιών. Αν ήμουν ξένος επισκέπτης θα σχημάτιζα την εντύπωση πως η κοινωνία αυτή δεν έχει αναπτύξει κανέναν σεβασμό, ούτε καν αξιοπρέπεια.

• Ο Μεγάλος Αθηναϊκός Περίπατος δεν ήταν ουσιαστική αστική παρέμβαση. Το κομμάτι της Βασιλίσσης Όλγας ήταν μια παταγώδης αποτυχία, εκτός κι αν στο μέλλον εκπλαγούμε με κάτι που ακόμη δεν ξέρουμε. Η πλατεία Συντάγματος ήταν μια διευθέτηση χώρου με μια πεπαλαιωμένη μελέτη, ενώ η Πανεπιστημίου για δύο χρόνια αποδείχθηκε ένα επικοινωνιακό Βατερλό. Πολλοί δρόμοι του κέντρου της πόλης είναι σημεία προς αποφυγή, ενώ υπάρχουν πολλές ζώνες παραβατικότητας, ειδικά κάτω από την πλατεία Ομονοίας. Νομίζω πως γι’ αυτό φταίει το γεγονός ότι τις κομβικές θέσεις τις έχουν αναλάβει ακατάλληλοι άνθρωποι. Είναι ξεκάθαρα ευθύνη των προσώπων όλα αυτά τα στάδια της ντροπής που συναντάμε σε γωνιές της πόλης. Αναμφίβολα, λείπει ο άνθρωπος που θα εκφράσει ένα μακροχρόνιο όραμα. Επίσης, σε όλη αυτήν την ανάπλαση του παρακτίου μετώπου βλέπουμε μόνο υπερπολυτελείς πολυκατοικίες οι οποίες χτίζονται σε Γλυφάδα και Βούλα και αναρωτιέμαι σε ποιους απευθύνονται. Έχουμε μια τυποποιημένη αντίληψη για το μέλλον της Αθήνας. Άραγε έχει απασχολήσει κανέναν το πώς θα βρίσκουν στέγη οι φοιτητές ή οι ηλικιωμένοι που θέλουν να μείνουν κοντά σε μετρό και σε καταστήματα εξυπηρέτησης, ή το πώς θα βγάλει ένας γονιός το μωρό του βόλτα στα στενά και κατειλημμένα πεζοδρόμια;

• Παντού συναντάς τον εκφυλισμό του αστικού ιστού. Μερικά χρόνια πριν είχε σχολιαστεί ποικιλοτρόπως η φράση που είχα γράψει, ότι «τα Εξάρχεια είναι μια αθηναϊκή γκρίζα ζώνη» και ότι έχουν εξελιχθεί σε γκέτο. Τότε θεωρούσα ότι έγραφα το αυτονόητο ως μια κοινή διαπίστωση και όχι ως μέσο καυτηριασμού για μια κατάσταση η οποία είχε οδηγηθεί σε οριακό σημείο. Τελικά, φαίνεται ότι δικαιώθηκα στη διάρκεια του χρόνου. Η Αθήνα της κρίσης μάς δίδαξε πολλά και το κέντρο πρέπει να είναι φιλικό και ιστορικά νοηματοδοτημένο.  

• Η πολυκατοικία σφράγισε τον ελληνικό αστικό χώρο. Μέσα από τις εισόδους των πολυκατοικιών διακρίνουμε ένα ισχυρό συναισθηματικό υπόβαθρο και δεσμό με το βίωμα. Αυτό το αρχιτεκτονικό κέλυφος ενός πολυώροφου κτιρίου προλεταριοποίησε, μαζικοποίησε και ταυτόχρονα εκσυγχρόνισε την Ελλάδα. Από τη δεκαετία του ’60, όμως, πάρα πολλά άλλαξαν. Ως ένα τυπικό φαινόμενο του ελληνικού αστικού χώρου, συνέδεσε τις διαδρομές ενσωμάτωσης ποικίλων κοινωνικών ομάδων και αντανακλά διαβαθμίσεις και ποιότητες στον δομημένο ιστό της πόλης. Αναμφίβολα, εξακολουθεί να προκαλεί πλήθος συνειρμών και να συμπυκνώνει οικογενειακές αναφορές και προσωπικές εξιστορήσεις.

• Ζούμε σε μια εποχή τεράστιας μοναξιάς, ψυχικών αδιεξόδων και αβεβαιότητας. Δεν συμπαθώ ιδιαίτερα τον 21ο αιώνα γιατί δεν μας έχει δώσει καλά δείγματα. Τρομοκρατικές επιθέσεις, οικονομική κρίση, πανδημία, τριγμούς στη δημοκρατία, άνθηση του λαϊκισμού, αυταρχισμοί, νέοι δογματισμοί, αστυνομία της σκέψης, υπερέκθεση του εγώ και μια ανεξέλεγκτη επικράτηση του ψηφιακού όχλου. Η πολιτική ορθότητα έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο που, αντί να υπερασπίζεται τον άνθρωπο, νομίζω ότι τον πλήττει. Είναι μια τεράστια πρόοδος αυτή που έχει καταγραφεί και έχει επιτευχθεί με την εξασφάλιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, τη συμπερίληψη και την ποικιλομορφία. Άλλωστε, η ορατότητα επιβάλλεται σε μια κοινωνία. Από την άλλη, η ηθικολογία της εποχής μας τι σχέση έχει με τη σεξουαλική επανάσταση των δεκαετιών του ‘60 και του ’70; Βίωσα ως παιδί εκείνης της περιόδου τι σημαίνει να διαθέτεις το σώμα σου και να είσαι ελεύθερο ον. Και δεν συγκρίνεται με το δογματικό ή συμπλεγματικό πεδίο αντιλήψεων που χαρακτηρίζει αυτήν την εποχή, στην οποία απουσιάζουν η ανεμελιά και τα ατίθασα νιάτα.

• Ευτυχία για μένα είναι η αυτοδιάθεση. Να ορίζεις τον εαυτό σου και να επιλέγεις πού θα τον προσφέρεις, ανιδιοτελώς. Ο μεγαλύτερός μου φόβος είναι όταν όλα τα πράγματα που θεωρώ σημαντικά δεν θα αναγνωρίζονται ως άξια μνημόνευσης. Όταν δηλαδή μπορεί να έρθει ο καιρός που όλα όσα αγαπώ θα προκαλούν την αδιαφορία. Το μεγαλύτερο λάθος μου, ανατρέχοντας στο παρελθόν, νομίζω ότι έχει να κάνει με τη συνειδητότητα του εαυτού μου όταν όριζα και διαμόρφωνα τους δρόμους μου στα πρώτα μου χρόνια. Το ότι δεν έκανα οικογένεια δεν ήταν μια εκ προθέσεως επιλογή μου αλλά ήρθε ως αποτέλεσμα συνθηκών. Θα ήθελα να είχα παιδιά γιατί πιστεύω ότι θα ήμουν καλός πατέρας. Ως χαρακτήρα μού αρέσει η μοναχικότητα αλλά και η συντροφικότητα, ουσιαστικά με γοητεύει να μετακινούμαι κατά περιόδους ανάμεσά τους.

• Ο έρωτας είναι μια εμμονή, μια εγωιστική πράξη. Πνίγει τον άλλον. Οφείλουμε, όμως, να τον βιώνουμε κι είμαι τυχερός γιατί έχω ερωτευτεί πολλές φορές στη ζωή μου, όπως πιστεύω ότι θα ξανασυμβεί και στο μέλλον. Το θετικό είναι ότι μέσα από τους έρωτες μαθαίνεις τα λάθη που έχεις διαπράξει. Αντιθέτως, η αγάπη εστιάζει στην ταπεινότητα με την οποία στέκεσαι απέναντι στον άλλον. Θα λέγαμε ότι είναι σαν να ακουμπάς την κορωνίδα των αρετών, τη μεγαλοψυχία. Όταν ουσιαστικά τοποθετείς τον άλλον ισότιμα με τον εαυτό σου. Κι αν χρειαστεί, πέφτεις ακόμη και στη φωτιά. Φυσικά, κουβαλώ και τις απώλειες ανθρώπων που με σημάδεψαν, αλλά έχω αντιληφθεί ότι είναι πολύ σημαντικό να μετουσιώνεις το πένθος σε δύναμη και κατανόηση.

• Στη ζωή μου ευτύχησα να κάνω όλα όσα ήθελα. Γράψιμο, περιπλανήσεις, φωτογραφίες, διαδρομές, ταξίδια, έρευνες, συλλογές. Γνώρισα την πληρότητα και νιώθω γεμάτος από βιώματα και εμπειρίες. Ποτέ δεν με ενδιέφερε η υστεροφημία, ούτε η δόξα. Γι’ αυτό εύχομαι στο μέλλον να αποκτήσω ένα ήρεμο καταφύγιο σε μια εξοχή, έχοντας μόνο βιβλία, ζώα και γη. Αυτή η εικόνα εκφράζει την αυτοεκπλήρωσή μου. Και η ζωή με έχει διδάξει ότι πρέπει να παραμένεις, όσο μπορείς, πιστός στην αλήθεια του εαυτού σου. Να μην προσπαθείς να αλλάξεις τους άλλους.

Daily inspiration. Discover more photos at http://justforbooks.tumblr.com

[eclecticstarlightblogger]

Εξαρθρώθηκε πολυμελής σπειρα που έκανε διαρρήξεις

Κλοπές και διαρρήξεις είχε στο παλμαρέ της, η πολυμελής σπείρα που πιάστηκε στα δίχτυα της Ελληνικής Αστυνομίας. Οι περιοχές που είχαν μπει στο στόχαστρο τους ήταν στην ουσία όλα τα νότια προάστια. Παρακολουθούσαν τους στόχους τους για αρκετό καιρό και στην συνέχεια πραγματοποιούσαν τα χτυπήματα τους. Η ΕΛ.ΑΣ αναφέρει πως «η συγκεκριμένη σπείρα έχει διαπράξει […] Εξαρθρώθηκε πολυμελής σπειρα που…

[thoughtfullyblogger]

Εξαρθρώθηκε πολυμελής σπειρα που έκανε διαρρήξεις

Κλοπές και διαρρήξεις είχε στο παλμαρέ της, η πολυμελής σπείρα που πιάστηκε στα δίχτυα της Ελληνικής Αστυνομίας. Οι περιοχές που είχαν μπει στο στόχαστρο τους ήταν στην ουσία όλα τα νότια προάστια. Παρακολουθούσαν τους στόχους τους για αρκετό καιρό και στην συνέχεια πραγματοποιούσαν τα χτυπήματα τους. Η ΕΛ.ΑΣ αναφέρει πως «η συγκεκριμένη σπείρα έχει διαπράξει […] Εξαρθρώθηκε πολυμελής σπειρα που…

[greekblogs]

Εξαρθρώθηκε πολυμελής σπειρα που έκανε διαρρήξεις

Κλοπές και διαρρήξεις είχε στο παλμαρέ της, η πολυμελής σπείρα που πιάστηκε στα δίχτυα της Ελληνικής Αστυνομίας. Οι περιοχές που είχαν μπει στο στόχαστρο τους ήταν στην ουσία όλα τα νότια προάστια. Παρακολουθούσαν τους στόχους τους για αρκετό καιρό και στην συνέχεια πραγματοποιούσαν τα χτυπήματα τους. Η ΕΛ.ΑΣ αναφέρει πως «η συγκεκριμένη σπείρα έχει διαπράξει […] Εξαρθρώθηκε πολυμελής σπειρα που…

[skandaladiaplokidiafthora]

Εξαρθρώθηκε πολυμελής σπειρα που έκανε διαρρήξεις

Κλοπές και διαρρήξεις είχε στο παλμαρέ της, η πολυμελής σπείρα που πιάστηκε στα δίχτυα της Ελληνικής Αστυνομίας. Οι περιοχές που είχαν μπει στο στόχαστρο τους ήταν στην ουσία όλα τα νότια προάστια. Παρακολουθούσαν τους στόχους τους για αρκετό καιρό και στην συνέχεια πραγματοποιούσαν τα χτυπήματα τους. Η ΕΛ.ΑΣ αναφέρει πως «η συγκεκριμένη σπείρα έχει διαπράξει […] Εξαρθρώθηκε πολυμελής σπειρα που…

[awesomehappystudentmagazine-blog]

Λουτρό αίματος στον Λίβανο: Στέλνουν στρατό οι ΗΠΑ - Χιλιάδες εγκαταλείπουν τα σπίτια τους

Στην «κόψη του ξυραφιού» βρίσκεται η κατάσταση στη Μέση Ανατολή καθώς ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε σήμερα πως βομβαρδίζει τη Βηρυτό. Μάλιστα μία πηγή ασφαλείας αναφέρει ισραηλινά πλήγματα στα νότια προάστια της πρωτεύουσας του Λιβάνου. Όπως μεταδίδει το Reuters, το ισραηλινό χτύπημα έπληξε τα νότια προάστια της Βηρυτού. «Η επιδρομή είχε ως στόχο τον διοικητή του νοτίου μετώπου της Χεζμπολάχ,…

[rulinarulina]

Δεκάδες μέλη της Χεζμπολάχ τραυματίστηκαν όταν εξερράγησαν οι βομβητές τους

Έκρηξη βομβητών προκάλεσε τον τραυματισμό πολλών μελών της Χεζμπολάχ  Δεκάδες μέλη της Χεζμπολάχ τραυματίστηκαν όταν βομβητές χειρός που χρησιμοποιούν για να επικοινωνούν μεταξύ τους σύμφωνα με αναφορές εξερράγησαν. Το Εθνικό Πρακτορείο Ειδήσεων του Λιβάνου μετέδωσε ότι το περιστατικό έλαβε χώρα στα νότια προάστια της Βηρυττού, που είναι προπύργιο της ένοπλης οργάνωσης, που υποστηρίζεται από το…

[atzatzoukalia]

είναι δυνατόν να έχει Sephora στα νοτια προάστια μονο στην Γλυφάδα; 🫠