#En het is het echt niet waard ook niet

[deinendezee]

Ik moet je laten gaan, onze connectie is niet gezond en doet me alleen maar meer pijn. Om jou blijven geven is als mijn eigen graf graven. Ik ga nog een tijd om je blijven geven, maar de tijd zal het wel doen slijten. Je bent een mooi persoon en ik ben er zeker van dat je goed bent (van inborst), maar je bent jammer genoeg niet goed voor mij. Ik moet luisteren naar de mensen rondom mij en naar mijn eigen verstand. mezelf beschermen. Misschien zijn we zelfs te gelijkaardig en beïnvloeden we elkaar negatief door elkaars gedachten te versterken. Ik hoop dat je inziet wat je waard bent. En ik moet voor mezelf hopen dat ik dat ook inzie. Kan enkel als ik je loslaat. Ik verdien meer dan me totaal geen prioriteit voelen. Ik verdien meer dan smeken om jouw aandacht. Ik verdien meer dan altijd het eerste bericht te moeten sturen. Ik moet gaan voor mensen die ook voor mij kiezen. En zolang ik die ongezonde hechting niet doorknip ga ik blijven lijden en afzien en ga ik eronderdoor gaan. Het is alsof ik me ergens ben gaan vereenzelvigen met jou en telkens als je jezelf pijn doet voel ik dat ook. Ik moet leren genoeg afstand te houden van anderen zodat ik mezelf niet compleet verlies. Ik verlies mijn eigen interesses en passies uit het oog. Hoe stop ik met mensen te idealiseren en dingen in mijn hoofd op te bouwen die niet echt zijn? Ik schaam me dat ik me zo laat meeslepen. Waarom kan ik zelf nooit met mensen breken, ik wil blijven kansen geven. Ik wil enkel denken aan de mooie dingen die je me gebracht hebt, ik wil enkel in die momenten blijven bestaan. Maar alles wat erna kwam is ook echt. En dat mag ik niet vergeten. ik voelde me niet gerespecteerd en ik weet dat dat niet de bedoeling was maar dat gevoel was er toch. en het was echt. En ik had het volste recht om me zo te voelen. En ik begrijp dat je niet de ruimte hebt om altijd rekening te houden met mij, maar ik moet nu leren mijn eigen pijn niet te ontkennen of minimaliseren. Het doet fucking veel pijn. Het gaat nog pijn doen. Ik moet mezelf er even aan herinneren dat ik nog besta en dat het leven niet stopt na verlies. Ik heb mijn emoties nooit goed kunnen reguleren, maar ik wil het wel leren. Ik wil mezelf graag leren zien. en niet boos op mezelf zijn als ik fouten maak. ik wil gewoon terug leven. Ik moet verder kunnen gaan, want nu zit ik vast in een cyclus.

[stormvanwoorden]

Ik ben echt niet gemaakt voor deze wereld en ik wil niet in clichés vervallen, maar het is zo gemakkelijk. Want ik wil gewoon dansen en zingen en poëzie schrijven en kunst maken. Ik wil in een bos zitten en rondlopen en paddestoelen bekijken. En natuurlijk wil ik mij als persoon (blijven) ontwikkelen, maar ik wil geen cursussen volgen, noch webinars bekijken of seminaries bijwonen. Ik wil gewoon paarden aaien en daaruit leren dat een dier dat mij met één welgemikte trap kan doden ook kan schrikken van mijn plotse beweging. Net zoals ik kan schrikken van iemand die een plotse beweging maakt. Want wij zijn beiden prooidieren. Maar ik ben ook een roofdier. Zie je dan niet hoe ik op mezelf jaag? Omdat ik alles goed wil doen. Alleen, geld en succes interesseren mij helemaal niets en mijn grootste "ambitie" is om zo mens mogelijk te zijn. Perfect imperfect zijn. Maar ik ben zo'n gevoelige persoon en de meningen van anderen zijn wel belangrijk voor mij. Zo belangrijk zelfs dat ik soms niet kan maken wat ik wil maken, want het zal toch niet goed zijn. Zo belangrijk zelfs dat ik mezelf in stukken snijd en al mijn "tekortkomingen" uitvergroot. Altijd maar in cirkels lopen om uit te dokteren of ik nu wel of niet schoon ben zoals ik ben, of ik nu toch de moeite waard ben of niet. En natuurlijk ben ik dat, want tekortkomen voor wat? En voor wie? Voor mensen die mij niet kennen? Voor een systeem dat toch niet om zijn mensen geeft? Maar natuurlijk ben ik dat niet, want de maatschappij legt zoveel eisen en (schoonheids)idealen op, en we zijn zo zo gemeen voor elkaar. Elke uiterlijke en innerlijke afwijking van die opgelegde idealen, van het vooropgestelde maatschappelijk en sociaal pad, wordt zo zwaar bestraft. Maar dit gaat allemaal zo hard in tegen mijn overtuiging dat kunst maken en dansen en zingen niet gaat om "goed of slecht zijn", maar om creëren en zich (emotioneel) uiten. Zelfexpressie is per definitie subjectief en gaat zoveel dieper dan of iets commercieel is of niet. Dit gaat allemaal zo hard in tegen mijn wil om zoveel mogelijk mens te zijn. Want wat dan als mijn tanden een beetje scheef staan of niet schitterend wit zijn? Of wat dan als ik eens compleet naast het ritme dans? Zie je dan niet dat ik leef? Dat ik een dier van vlees en bloed ben? Een mens. Geen robot of object dat naar de pijpen van de poppenmeester danst.

[handlewithcare-delicate]

GOED NIEUWS VOOR ALLE EFTELING AUTISTEN

Voor degenen die het gemist hebben, de abonnementsprijzen van de Efteling gaan veranderen (en omhoog)

In plaats van 1 abonnement (en een voor 65+ers en mensen met een beperking die iets goedkoper is), komen er 3:

Oplettende kijkertjes zal het misschien opvallen dat wat nu het normale abonnement is, het meest vergelijkbaar is met het nieuwe plusabonnement, maar dat de prijs hiervan hoger is en dat je minder dagen toegang hebt :(

(en als je als mij bent zie je dit als kans om nog meer voordelen te krijgen want holy shit een uniek souvenir??? Speciaal evenement??? Opening Danse Macabre??? Tijd voor Premium)

Dus ik ben even gaan kwebbelen met de klantenservice....Want ik had een regulier abonnement, omdat ik niet zeker wist of een relatief 'mindere' beperking ook in aanmerking wam voor een goedkoper abonnement. De voorwaarde die ze overal aangeven is namelijk dat je geen gebruik kan maken van de reguliere wachtrij, en dat kan ik MEESTAL wel.

Dus ik vraag dit na bij de klantenservice, en benadruk dat ik soms wel en soms niet in de reguliere wachtrij kan.

(niet dat ik gebruik maak van de rolstoelingang, als ik geen gebruik kan maken van de reguliere wachtrij is dat omdat ik overprikkeld ben en dan ga ik sowieso geen attractie in)

GOED NIEUWS

Ook als je "alleen" autisme hebt mag je een abonnement voor bezoekers met een beperking :D

Mag ik benadrukken dat dit je €50 EURO scheelt op jaarbasis?

Voorwaarde is wel dat je een faciliteitenkaart moet hebben, en daarvoor moet je kunnen aantonen dat je een beperking hebt. Ze vragen er niet om bij de aanvraag (want Efteling zijn legends die begrijpen dat niet iedereen medische informatie wilt uitdelen om naar een pretpark te gaan), maar in geval van twijfel kunnen ze er wel om vragen.

Dus hoe bewijs je dat je een zielige autist bent die echt korting moet krijgen OwO??? Eerste instinct is een autipas, maar helaas, die kosten €45. Daar gaat je besparing :( (Deze kosten zijn overigens wel eenmalig en een autipas heeft ook andere voordelen, dus zeker het overwegen waard...)

Maar ya girl heeft een manier gevonden dat dit goedkoper kan ;)

That's right, om €50 korting te krijgen op een abonnement op de Efteling heb je alleen een beperking en €4 plus verzendkosten nodig :D De hidden disablility sunflower is goedkoop, wordt door de Efteling herkent en discrimineert niet op basis van de ernst van jouw beperking en of je wel of niet een diagnose hebt :D

Ik wil wel even benadrukken dat dit een systeem is wat makkelijk te misbruiken is, dus keep in mind dat dit ALLEEN IS ALS JE ECHT EEN BEPERKING HEBT (in de breedste zin ofc). Dit systeem is nu heel toegankelijk voor alle mensen met een beperking, maar zodra er te veel mensen misbruik gaan maken van het systeem kan ze het vermoeilijken en dat is echt een naaistreek tegenover iedereen met een beperking >:(.

TLDR: Auti's kunnen €50 korting krijgen op Efteling abonnementen als ze een keycord van €4 aanschaffen niet slecht niet slecht

[joostjongepier]

Wat?   Rythm 0 (1974), The artist is present (2010), Light Dark (1978), Imponderabilia (1977), Nude with Skeleton (2002/2005) en Cleaning the mirror I (1995) door Marina Abramović [Light Dark en Imponderabilia samen met Ulay]

Waar?   Tentoonstelling Marina Abramović in het Stedelijk Museum, Amsterdam

Wanneer?   6 juni 1024

Performancekunst heeft meer gemeen met podiumkunsten dan met beeldende kunst. Het gaat om een live uitgevoerd gebeuren, waarbij alleen het publiek dat fysiek aanwezig is, het kunstwerk werkelijk beleeft. Natuurlijk kan een performance worden geregistreerd in de vorm van een filmopname, maar het zien van de film is niet hetzelfde als erbij zijn op het moment dat de gebeurtenis daadwerkelijk plaatsvindt. Neem het beroemde flesje gazeuse dat door Wim T. Schippers bij Petten in zee werd gegoten. Ik heb dat filmpje talloze malen op internet gezien. Daar heb ik ook beelden gezien van optredens van de Beatles, maar – zoals iedere fan je kan vertellen – dat is iets heel anders dan wanneer je er live bij was.

Het voorgaande maakt de tentoonstelling Marina Abramović een wat merkwaardige expositie. Er hangen geen schilderijen en er zijn nauwelijks sculpturen. We zien vooral beelden en recreaties van performances. Betekent dit dat de tentoonstelling niet de moeite waard is? Allerminst! Marina Abramović is zonder twijfel een van de meest spraakmakende kunstenaars van de twintigste eeuw en aandacht voor haar werk is volkomen terecht. Daar komt bij dat de vormgeving van de expositie zeer fraai en goed doordacht is.

In het begin van de jaren zeventig gebruikt Abramović haar eigen lichaam als medium, waarmee ze de grenzen van haar fysieke en mentale uithoudingsvermogen verkent. Daarbij gaat ze heel ver. In de eerste zaal zien we een tafel met 72 objecten, variërend van watten tot spijkers en van muizenval tot hakmes. Deze tafel verwijst naar Rythm 0, een performance waarbij de kunstenaar haar lichaam tot object maakt. De instructie aan het publiek luidt: “Er liggen 72 objecten op de tafel die naar believen op en tegen mij kunnen worden gebruikt.” Na afloop beschreef Abramović de gebeurtenissen: "Wat ik leerde was dat als je het aan het publiek overlaat, ze je kunnen vermoorden. Ik voelde me echt geschonden: ze sneden mijn kleren in stukken, staken rozendoornen in mijn maag, een persoon richtte het pistool op mijn hoofd en een ander nam het weg. Na precies zes uur stond ik, zoals gepland, op en liep naar het publiek toe. Iedereen rende weg om aan een daadwerkelijke confrontatie te ontsnappen.”

Misschien wel de bekendste performance van Marina Abramović is The artis is present, een aanzienlijk vreedzamere confrontatie tussen kunstenaar en publiek dan Rythm 0. Van 14 maart tot 31 mei 2010 vond in het MoMA in New York een aan Abramović gewijd retrospectief plaats. Tijdens de duur van de tentoonstelling zat de kunstenaar tijdens de openingstijden van het museum op een stoel in het atrium. Bezoekers konden zolang ze wilden op een stoel tegenover haar gaan zitten om haar in stilte recht in de ogen te kijken. Er is op de tentoonstelling in het Stedelijk een filmopname van het gebeuren te zien. Daarnaast zijn er twee videowanden met portretopnamen van aan de ene kant de kunstenaar, aan de andere kant bezoekers. Deze opstelling maakt het mogelijk om zelf als bezoeker de kunstenaar een tijdlang in de ogen te zien. Misschien nog wel interessanter is het om jezelf in de kunstenaar te verplaatsen en juist een bezoeker een tijdlang aan te kijken. De videowanden tonen een veelheid aan expressies en emoties..

Eén zaal bevat grote videoschermen waar je tussendoor kunt lopen en waarop verschillende performances worden getoond. Hiervan vond ik met name Light Dark fascinerend om naar te kijken. Abramović en haar toenmalige partner Ulay zitten tegenover elkaar. Om de beurt slaan ze elkaar, eerst zacht en teder, maar gedurende de 8 minuten en 15 seconden die de film duurt wordt de afwisseling van slagen sneller en harder en daarmee agressiever.

Lichamelijkheid is een hoofdthema in het werk van de kunstenaar. Dit speelt ook een rol in één van de twee performances die tijdens mijn bezoek live worden gereconstrueerd. In de doorgang tussen twee zalen, staan twee naakte mensen, een man en een vrouw. Er is een relatief enge ruimte tussen de twee, waar doorheen de bezoekers naar de volgende zaal kunnen komen. Ik kende deze performance en dacht vooraf dat het tamelijk ongemakkelijk zou voelen om tussen het paar door te gaan. Op het moment zelf voelt het echter heel natuurlijk. Dat dat niet voor iedereen geldt, wordt duidelijk als je een tijdje toekijkt hoe anderen de zaal inkomen.

Naast lichamelijkheid vormt ook het bewustzijn van sterfelijkheid een interessant thema. De video Nude with Skeleton toont de kunstenaar naakt, terwijl op haar lichaam een menselijk skelet ligt. Cleaning the mirror I bestaat uit vijf op elkaar gestapelde monitoren. De beelden tonen hoe de kunstenaar een met vuil bedekt menselijk skelet op haar schoot schrobt. De actie refereert onder meer aan Tibetaanse doodsrituelen die discipelen voorbereiden één te worden met hun eigen sterfelijkheid.

Wat blijft me, na het zien van deze expositie, het meest bij? Over die vraag hoef ik niet lang na te denken. De presentatie van The artist is present maakte op mij diepe indruk. De bijzondere ervaring om één persoon (zelfs al was het in de vorm van een video-opname) een tijdlang stil in de ogen te kijken, was bijzonder. Wellicht zouden we dat allemaal wat vaker moeten doen in plaats van elkaar verbaal te lijf te gaan. De wereld zou er misschien een stukje vreedzamer door worden.

[autimind]

Je bent niet stuk.

Als eerste bericht op mijn inmiddels Nederlandstalige tumblr plaats ik een kopie van een ouder stukje dat ik ooit schreef op LinkedIn. Het is inmiddels een heel eigen leven gaan leiden en is herplaatst door een zorgorganisatie en wordt gebruikt bij psycho-educatie en trainingen. (Ja, ik ben trots.)

Tijdens de komende Autisme Week zal ik elke dag plaatsen.

Autismediagnose? Je bent niet stuk!  

Wat mij het meeste opvalt aan nieuwe deelnemers aan mijn gespreksgroep voor volwassenen met autisme, is dat ze vaak zo vol wrok en verdriet zitten. Vaak genoeg hebben ze een gloeiende hekel gekregen aan psychiaters. Bijna altijd komt dat voort uit de boodschap die ze gekregen hebben bij hun diagnose: Autisme Spectrum Stoornis. Dat impliceert: u bent stuk, u bent kapot.

Vaak genoeg wordt die boodschap herhaald door latere hulpverleners. Methodes als Geef me de 5 en Ik ben Speciaal – ook in de nieuwere versie – geven allemaal keurig lijstjes met ‘kenmerken’ van autisme en presenteren die als een lijst van wat er allemaal mis met je is. Door alleen maar te spreken in termen van stoornis en gebrek – en de rest van de maatschappij zonder verdere toelichting als normaal te beschouwen – pathologiseren ze de ervaring van de cliënt. Als je het stempel autisme krijgt dan krijg je maar al te vaak het idee dat je belevingswereld inherent ziek is.

In de handen van een kundige hulpverlener kan er overigens heel veel goeds worden bereikt met genoemde en andere methodes. Ik ken er minimaal één die echt z’n cliënten verder helpt. Helaas wordt er in de opleidingen niet of nauwelijks aandacht besteedt aan een andere, betere, gezonde manier van kijken.

Autisme is een neuro-motorische verandering, stoornis zo je wilt, die een sociale handicap oplevert. Waarom ontstaat die handicap? Doordat de maatschappij geen afwijking accepteert in sociaal gedrag, iemand die net wat anders is onverbiddelijk afwijst. En dan wordt ons verweten dat we ‘star’ zijn?

Star gedrag? Ik noem het in de meeste gevallen rechtlijnig.

Dingen letterlijk nemen? En waarom niet? Hou je dan ook aan je woord.

Ziet niet of moeilijk grote verbanden? Dat kan maar die verbanden zijn lang niet altijd juist en iemand die de details kan zien is goud waard.

Waar vind je nog werknemers die zich volautomatisch diep verdiepen in hun werk, binnen de kortste keren alles weten van hun onderwerp en niet stoppen als het gaat om de klus geklaard krijgen? Akkoord, ‘sociaal onhandig’ zal vast een terecht label zijn maar zoals ik ernaar kijk wordt er voor hem/haar/hen domweg geen ruimte gemaakt bij de koffie-hoek.

Ik heb niks hoeven doen om autistisch te zijn, maar ik schaam me niet. Mijn manier van kijken naar het leven is een valide manier, een variant die er ook mag zijn. Mijn ervaringswereld is niet minder geldig en in sommige gevallen zelfs meer geldig. In andere gevallen weer niet.

Daarom wil ik mijn nek uitsteken hier. Voor al die anderen, speciaal voor die mensen met  neurodiversiteit en auti-mensen die net hun diagnose gekregen hebben. Tegen hen zou ik heel graag even kort en zachtjes maar toch duidelijk willen zeggen…

Je bent niet stuk.

Je bent gewoon okay zoals je nu bent.

Je bent welkom en mag er zijn.

Je bent niet stuk. Je hoeft niet non-autistisch te worden. Dat lukt toch niet. Wat je moet doen is de beste autist worden die je maar kan zijn.

Je bent niet stuk.

Tegen alle overige mensen zou ik willen zeggen: autistische (en andere neurodivergente) mensen hebben een stem, ook als ze die niet hoorbaar kunnen gebruiken. Zonder uitzondering. Wil je helpen en een bondgenoot zijn of heb je gewoon even wat sympathie… luister. Luister naar mensen en help hun beleving van de wereld te verspreiden. Zo doe je goed.

[jurjenkvanderhoek]

ZIJN WIJ NIET ALLEN VERZAMELAARS?

Verzamelen zit de mens in het bloed. Een passie die niet weg te denken is uit onze wereld. Het is van alle tijden en iedereen heeft er een handje van. In prehistorische tijden was de mens jager-verzamelaar. Uit noodzaak jaagde men een prooi na om eten te verzamelen, om te overleven. Graan werd verzameld om brood van te bakken, later. En nog steeds zit die drang in onze genen. We jagen macht en aanzien na om geld te verzamelen, om te kunnen overleven. De verzamelaar is altijd op jacht, eeuwig speurder. Om net dat element aan het bezit toe te voegen dat nog ontbreekt. Men kan stad en land afreizen om juist dit kopje aan het servies toe te voegen. Of die postzegel te bemachtigen om een straatje compleet te maken.

Verzamelingen kunnen geruild worden, althans delen daarvan. Er worden tal van ruilbeurzen georganiseerd, voor ieder attribuut dat maar verzameld wordt en kan worden. Goed beschouwd is een winkel ook een ruilbeurs, echter is dan het verzamelde geld inzet om een nieuw kledingstuk aan de garderobe toe te voegen. En wie op reis gaat verzameld herinneringen, maakt foto's, brengt souvenirs mee. Alles wat los en vast zit valt te verzamelen.

Blijf ik bij mezelf als verzamelaar, dan schreef ik op welke biermerken ik ooit dronk - ooit begon ik aan het afweken van de etiketten en het bewaren van de doppen. Ook ben ik eens begonnen aan een verzameling elpees en cd's. Een collectie kaarsen deed ik de deur uit, ze namen teveel plaats in en moesten voortdurend worden afgestoft. Dat is een bijkomstigheid van het verzamelen, het moet ergens geordend worden opgeslagen of attractief uitgestald zijn. Maar dient het zichtbaar te zijn of zit het geluk enkel in het bezit. Vraag het de kunstverzamelaar, die niet voor alle kunstwerken plek in huis heeft en het onderbrengt in een kluis. Of het uiteindelijk verkoopt of schenkt aan een museum. Of er zelf een museum om laat bouwen en doet inrichten.

Kunsthistorica en archivaris Inge Misschaert schreef een interessant boekje over verzamelen. Als verzamelaar van boeken die ik ben ligt het nu aan mij voor. In "Verzameld!" beschrijft zij gepassioneerde verzamelaars door de eeuwen heen. Een must-have voor de echte verzamelaar. Niet enkel om de bibliotheek uit te breiden, maar zeker om inzage te krijgen over het wat en hoe, het waarom en waartoe. Wat kan verzameld worden, hoe bouw je een verzameling op en op welke manier breid je deze uit. Waarom zou je gaan verzamelen, bijvoorbeeld boeken of platen. Waartoe dient een verzameling. Postzegels en schilderijen vermeerderen in waarde, in de loop van de tijd. Maar voetbalplaatjes en suikerzakjes raken uit de tijd, verliezen waarde.

Een verzameling heeft voor de verzamelaar waarde, maar ieder ander kan dat bezit verwaarlozen. Het is maar net wat het is en hoe het in de smaak valt. Die oermensen bewaarden hun jachttrofeeën door ze op grotwanden te schilderen. Zo hielden ze de herinnering aan wat ze voor wild gezien hadden levend. Wij kijken nu bewonderend naar die verzameling. Het is een best bewaarde collectie. Maar met andere verzamelingen is minder omzichtig omgesprongen. Zo zijn de collecties in de piramiden en grafheuvels door schatgravers bij roof teniet gedaan. Hoewel deze dieven ook weer op jacht waren om hun bezit te vergroten. Zo is een verzameling een levend geheel, toch heel dikwijls zit er beweging in. Wordt het groter of krimpt het. Gaat het over op een andere eigenaar of verdwijnt in de vergetelheid.

Inge Misschaert is in de archieven gedoken om verzamelaars boven water te halen. Een archief is natuurlijk ook een verzameling, een collectie aan kennis en feiten. Zo heeft het aantal samenraapsels dat verzameling genoemd kan worden een eindeloze reeks mogelijkheden. Misschaert is met opzienbarende documenten en voorwerpen uit de kast gekomen, waarmee zij sappige anekdotes kon noteren in haar boek. Als kind legde zij zelf een verzameling vondsten aan en bewaarde deze in een sigarenkistje onder haar bed. Schelpen, stenen en scherven, takjes, knikkers, stickers en later postzegels. Veel dingen waren mooi en waardevol genoeg om ze niet weg te gooien. En heb je eenmaal de smaak te pakken dan is er geen houden meer aan. Dan is er zoveel materie voorhanden om te bewaren. Ga ik nogmaals op mijzelf af, dan zocht ik eieren, blies deze uit en stopte ze tussen houtsnippers in dozen. Vond ik een compleet leeg nest, dan werd mijn verzameling eieren in mijn ogen van groter waarde.

De thema's die Misschaert in haar boek aan bod laat komen zijn even divers als de collecties zelf: literatuur, geschiedenis, kunst, natuur, architectuur, filosofie en nog veel meer. Ze beschrijft verschillende intrigerende verzamelaars. Als student kunstgeschiedenis liep Inge vier jaar tussen allerlei verzamelingen rond. Niet alleen de collecties bestudeerde zij, ook de evolutie van het verzamelen. Want door de tijd veranderden de verzamelaars en werd er verschillend naar het samenstellen van een collectie gekeken. Een verzameling is nooit af, vindt Inge Misschaert, haar boek is dan ook even oneindig. Het is een legering van bontgekleurde en gepassioneerde verhalen zonder volledig te willen zijn.

De uitgave is een verzameling verzamelaars en verzamelingen, een collectie om inzage te krijgen in deze bijzondere menselijke eigenschap. Maar is niet compleet, zoals veelal elke verzameling niet compleet is. Altijd zijn er weer andere inzichten, nieuwe verhalen, verschillende samenstellingen. Zo zoals er altijd uitbreiding is van een verzameling, de verzamelaar op zoek blijft naar een zo compleet mogelijk bezit. Op jacht gaat op beurzen, speurt op markten, doolt in kasten en dozen. Op zoek naar precies die kop en schotel. Mogelijk is daar net dat nog ontbrekende schilderij van die kunstenaar te vinden.

Misschaert citeert in haar boek de Nederlandse dichter en acteur Ramsey Nasr: “Reizen zonder te hoeven bewegen is de drijfveer van veel verzamelaars.” Nasr is een verzamelaar pur sang, zoals er vele in het boek genoemd worden. En hij heeft het bij het rechte eind, want met jou verzameling kun jij onderweg zijn in je hoofd. Je hoeft er je stoel niet voor uit te komen en toch beleef je de meest indringende avonturen. Want ieder onderdeel, elk element in die verzameling heeft een eigen verhaal. Het verhaal van zichzelf, maar ook de herinnering aan waar de vindplaats was en hoe het in de verzameling terecht is gekomen. De meeste verzamelaars zijn geen fijnproevers maar veelvraten, ze willen alles bezitten in het thema of van de maker zonder daarbij kieskeurig te zijn. Want schrijft Misschaert “diep menselijke gevoelens zijn met het verzamelen verbonden: trots, hebberigheid, bezitsdrang, aantrekkingskracht, liefde, verliefdheid, drift, jaloezie, afgunst, koesterdrang. (…) De collectie is voor hen sterk levend en neem een belangrijk deel van hun leven in beslag, of is minstens sluimerend op de achtergrond aanwezig.”

De uitgave “Verzameld!” is een onmisbaar naslagwerk voor de verzamelaar. Om hun passie bevestigt te zien door die andere verzamelaars genoemd in het boek. Verwantschap te voelen met die verzamelaars. Zich te herkennen in de verhalen van Misschaert. In de hoop en in de wanhoop, die op het gebied van verzamelen universeel is. Voortdurend is de verzamelaar alert op een nieuwe vondst, het veroorzaakt stress en geeft problemen bij het behouden en beheren. Ik zie mezelf terug in de teksten, begrijp de achtergronden. Ieder ander zal dat naar mijn menig ook doen, want zijn wij niet allen verzamelaars?

VERZAMELD! Gepassioneerde verzamelaars door de eeuwen heen. Inge Misschaert. Uitgeversmaatschappij Walburg Pers, 2023.

[bramsnor]

Hoi….. hier is Kato weer,

Ja ik beleef dagelijks iets maar ga niet alles aan jullie vertellen. Het moet wel nieuw of interessant zijn om te lezen anders haakt straks iedereen af. Ik vraag me toch wel eens af of ik het niet voor "de kat zn viool" zit te doen, van een enkeling krijg ik wel reacties gelukkig, bedankt daarvoor.

Vandaag dus zo'n dag dat de moeite waard is om te (laten) schrijven. Vanmorgen bij de 2e wandel (de 1e doet het vrouwtje altijd) vond ik het al zo kort dus dacht er komt weer iets. Wel dat klopte, we gingen eerst in de auto, altijd leuk, boodschapjes halen/brengen. Daarna een eind rijden langs een rivier, toen een smal weggetje over en mocht ik er uit en kreeg gelijk de lange lijn aan.

Na een kort loopje stond ik oog in oog met een verre nicht van me denk ik. De baas begon een heel gesprek met haar baas, maar "mijn nicht" mocht niet van haar baas met mij spelen. Iets over ziektes of zo, jammer! Maar zal wel ergens goed voor zijn. Even later bleek er nog een "flinke neef" zich gedeisd op commando, zich achter een bosje te zijn.

Bleken dus beiden van een schapenhouder te zijn en mijn twee familieleden zijn opgeleid om echte schapen te drijven. Je kent ze wel van die hondsoorten die met een hele dikke gekrulde jas bijna wit in groepen in het land zomer en winter rond struinen. Uiteindelijk moest mijn neef een korte demonstratie geven hoe dat in zijn werk gaat. Ik vond het razend interessant (die neef trouwens ook). Dat zou ik ook wel willen leren.

Na een lang lang gesprek gingen we eindelijk verder een leuk land weggetje af, heerlijk wat een nieuwe geuren daar, geweldig. We hebben samen heel wat afgestruind, kwam zelfs een "slapende" haas tegen, had geen ogen meer dus denk een hele diepe slaap. Ik mocht er nauwelijks aan ruiken van de baas, dus weer door.

Op de terugweg moest ik ineens op een boomstam gaan zitten, nou ja, ik moest dus "poseren", snapte er geen reet van. En dat heeft hij wel een paar keer herhaald, snapte er niets van natuurlijk, nu wel kijk maar hier boven. Na deze ervaring zijn we na zo'n drie uur stekkeren weer naar huis gereden, kon ik eindelijk een beetje bij "maffen". Als er weer iets nieuws gebeurt laat ik het weer vermelden. Groetjes,

Kato 🐕

[jogjadays]

Het is nu zondag 2 april half 7 's avonds lokale tijd en we zijn nu al een aantal uurtjes in het huis waar we de komende tijd gaan besteden. Het huis heet Rumah Mangga, oftewel Mango House. En de naam is gelijk ook het enige wat we wisten over onze verblijfplaats voordat we hier aankwamen. Het precieze adres van Rumah Mangga hadden we namelijk nooit doorgekregen. We zijn dus bijna 24 uur onderweg geweest naar een onbekende plek. Gelukkig heeft het goed uitgepakt. Rumah Mangga is een prachtige plek midden in de creatieve wijk van Yogyakarta. Het huis heeft een klein binnenplaatsje met een keuken, een mooie badkamer inclusief bad, een veranda en twee ruime slaapkamers. Ik denk eerlijk gezegd niet dat we iets mooiers hadden kunnen uitkiezen. De reis zelf verliep voorspoedig. De vlucht van Amsterdam naar Yogyakarta kostte zo'n 13 uur, waarbij de grootste uitdaging was om ons niet gek te laten maken door zowel Belgen voor ons, Duits/Nederlanders naast ons en nog meer Duitsers(?) achter ons. Bij aankomst in Jakarta namen we gelukkig afscheid van elkaar (niet letterlijk): zij naar Bali, wij naar Yogyakarta. We moesten echter wel nog een uur of 4 wachten tot onze vlucht zou vertrekken. Inmiddels was het ochtend in Jakarta en bleek de nieuwe terminal vol met eettentjes te zitten. Vanwege ramadan waren voor alle eettentjes schermen gezet zodat niet iedereen met eten geconfronteerd hoefden te worden. Niemand heeft ons dus ook gezien bij de KFC om 10 uur 's ochtends. De vlucht van Jakarta naar Yogyakarta duurde maar een uurtje en was zo voorbij. Op de nieuwe luchthaven van Yogakarta werden we opgehaald door twee mensen van het Cemeti-team (de kunstorganisatie waarbij Sam haar residency doet). Omdat we nog even op de trein van het vliegveld naar Yogyakarta zelf moesten wachten, stonden ze erop dat we nog even wat zouden eten met z'n allen. Sam en ik aten zo een vroege lunch met Nasi Kucing (kattenrijst). Dus niet Nasi Kuning. Nasi Kucing betekent eigenlijk dat je een klein bolletje rijst/bami in een bananenblad krijgt. Het kucing-gedeelte staat dus meer voor dat het een kleine (katten)-portie is(?). Misschien zit ik er naast hoor. Vervolgens pakten we de trein die zich door jungle, rijstvelden en dorpjes richting Yogyakarta zelf slingerde. De reis duurde zo'n 40 minuten en was het eerlijk gezegd alleen voor het uitzicht al waard. Je krijgt echt een mooi overzicht van het gebied tussen Yogyakarta zelf en de zuidkust van Java. Bij aankomst op het treinstation van Yogyakarta had Team Cemeti een taxi voor ons geregeld die ons dus naar ons surprise-huis bracht. Het eerste wat de taxi-chaffeur deed was wat zo'n beetje wat elke taxi-chaffeur in Indonesië doet: Westlife opzetten. En eerlijk gezegd is Westlife ook niet verkeerd. Na Westlife volgde Mariah Carey, die ik jaren geleden op Ambon ook al non-stop in de auto heb kunnen luisteren Verder hadden we het met de taxi-chaffeur nog over Yogyakarta zelf, Gunung Merapi (de nu actieve vulkaan) en Gudeg (het lokale zoete gerecht wat ik nog niet op heb). En zo stonden we voordat we het wisten dus voor het infameuze Rumah Mangga. En zoals ik al had verklapt. Het is prachtig. Nu gaan we misschien nog een klein rondje lopen en daarna lekker uitrusten.

[monthly07nl]

Moeder dochter sieraden

Schitterend Statement: Ontdek Hypoallergene en Verkleuringsbestendige Gold Plated Oorbellen van Monthly Gold

In de schijnwerpers van de mode-industrie staan de gold plated oorbellen van Monthly Gold, een ware viering van elegantie en duurzaamheid. Met aandacht voor detail en een oog voor verfijning, biedt Monthly Gold een prachtige collectie oorbellen die niet alleen visueel aantrekkelijk zijn, maar ook hypoallergeen en bestand tegen verkleuring. Deze oorbellen zijn ontworpen voor degenen die streven naar een onberispelijke stijl zonder concessies te doen aan comfort en kwaliteit.

Hypoallergene Verfijning

Eén van de meest voorkomende zorgen bij het dragen van oorbellen is het risico op allergische reacties, vooral voor mensen met een gevoelige huid. Dit is waar de gold plated oorbellen van Monthly Gold uitblinken. Met de belofte van hypoallergene sieraden, kunnen mensen met gevoelige oren nu genieten van het dragen van prachtige oorbellen zonder de vrees voor irritatie. De gebruikte hoogwaardige materialen en het zorgvuldige productieproces zijn erop gericht om comfort te bieden zonder afbreuk te doen aan de esthetische waarde.

De Glans van Duurzaamheid

Een veelvoorkomend nadeel van gold plated sieraden is dat ze na verloop van tijd hun glans kunnen verliezen. Monthly Gold heeft echter het antwoord gevonden op dit dilemma. Door geavanceerde platingtechnieken te benutten, zijn hun oorbellen bestand tegen verkleuring. Met de juiste zorg behouden deze oorbellen hun schitterende uitstraling, waardoor ze een duurzame toevoeging zijn aan uw sieradencollectie. De combinatie van duurzame materialen en hoogwaardig vakmanschap staat garant voor oorbellen die net zo stralen als op de dag dat u ze kocht.

Wat betekent “gold plated” en waarom wil je dat je gouden oorbellen over deze beplating beschikt?

Gold plated, of verguld, is een proces waarbij een dunne laag echt goud wordt aangebracht op het oppervlak van een ander metaal. Voor de oorbellen van Monthly Gold wordt een hoogwaardige goudlaag zorgvuldig gebonden aan een basis van ander metaal. Dit creëert de schittering en uitstraling van massief gouden sieraden, zonder de hoge kosten.

Hoe kan ik mijn gold plated oorbellen het beste onderhouden?

Om de levensduur en glans van uw Monthly Gold gold plated oorbellen te behouden, is voorzichtig onderhoud essentieel. Vermijd contact met chemische stoffen zoals parfum en haarlak, die de goudlaag kunnen aantasten. Verwijder uw oorbellen bij activiteiten die schuren of stoten kunnen veroorzaken. Maak ze voorzichtig schoon met een zachte doek om vingerafdrukken en vuil te verwijderen. Bewaar ze tenslotte in een sieradendoosje of zakje om krassen te voorkomen.

Kortom, de gold plated oorbellen van Monthly Gold zijn niet alleen een visueel statement, maar beloven ook hypoallergene eigenschappen en verkleuringsbestendigheid. Hiermee kunt u vol vertrouwen schitteren met oorbellen die uw persoonlijke stijl weerspiegelen, terwijl u geniet van het comfort en de duurzaamheid die Monthly Gold te bieden heeft.

[dejufuniverse]

Aaahhhhhh dit is even PRECIES wat ik nodig had op dit moment.....mooi teken!💜💜

Zo waar dit!!❤️🙏Anthony Hopkins schreef......

Laat de mensen gaan die niet klaar zijn om van je te houden.

Dat is het moeilijkste dat je in je leven zult moeten doen en dat zal ook het belangrijkste zijn.

Stop met moeilijke gesprekken met mensen die niet willen veranderen.

Stop met verschijnen voor mensen die je niet interesseren.

Ik weet dat je instinct alles in het werk stelt om de waardering te winnen van degenen om je heen, maar het is een impuls die je tijd, energie, je geestelijke en fysieke gezondheid steelt.

Wanneer je begint te vechten voor een leven met plezier, interesse en inzet, zal niet iedereen klaar zijn om je te volgen op deze plek.

Dat betekent niet dat je moet veranderen wie je bent, het betekent dat je mensen moet laten gaan die niet klaar zijn om mee te gaan.

Als je wordt uitgesloten, beledigd, vergeten of genegeerd door de mensen aan wie je je tijd schenkt, doe je jezelf geen plezier door hen je energie en je leven te blijven aanbieden.

De waarheid is dat jij er niet voor iedereen bent en niet iedereen is er voor jou.

Dat maakt het zo bijzonder als je mensen vindt met wie je vriendschap of liefde hebt.

Je zult weten hoe waardevol dat is omdat je hebt ervaren wat 'niet' is.

Er zijn miljarden mensen op deze planeet en velen van hen zullen je vinden op jouw niveau van belangstelling en betrokkenheid.

Misschien als je stopt met verschijnen, zoeken ze je niet.

Misschien als je stopt met proberen, stopt de relatie.

Misschien als je stopt met berichten te sturen, blijft je telefoon wekenlang donker of stil

Dat betekent niet dat je de relatie hebt verpest, maar dat betekent dat het enige wat haar ondersteunt is de energie die je gaf om het te onderhouden.

Het is geen liefde maar hechting.

Het is een kans geven aan degenen die het niet verdienen!

Je verdient veel meer.

Het meest waardevolle dat je in je leven hebt is je tijd en energie, aangezien ze allebei beperkt zijn.

Aan de mensen en de dingen die je je tijd en energie geeft, dat zal je bestaan definiëren.

Als je dit beseft, begin je te begrijpen waarom je zo ongeduldig bent als je tijd doorbrengt met mensen, activiteiten of ruimtes die niet bij je passen en niet dicht bij je mogen staan.

Je zal beseffen dat het belangrijkste dat je voor jezelf en iedereen om je heen kunt doen, is je energie harder beschermen dan wie dan ook.

Maak van je leven een veilige opvang, waar alleen ′′ compatibele ′′ mensen samen met je mogen zijn.

Jij bent niet verantwoordelijk voor het redden van anderen..

Je bent niet verantwoordelijk om ze te overtuigen om beter te worden.

Het is niet jouw taak om voor mensen te bestaan en hen je leven te geven!

Je verdient echte vriendschappen, echte verbintenissen en volledige liefde met gezonde en welvarende mensen.

De beslissing om afstand te nemen van schadelijke mensen zal je de liefde, de waarde, het geluk en de bescherming geven die je verdient.

~ Anthony Hopkins ~

[keesdp]

Faroer eilanden.

Na 30 uur op de boot zijn we blij land te zien. Het is al 23:30 uur, maar het is hier nog licht genoeg om de eilanden te zien als we allemaal op het dek staan te kouwkleumen. Eindelijk weer land. We gaan de trapjes af van dek 9 tot waar onze auto staat op cardeck 3. Net als alle passagiers trouwens wat een enorme drukte geeft in de stalen trappenhuizen. Als we eindelijk onze auto betreden zien we de campers om ons heen al gaan rijden. Snel starten en later de spullen opruimen dus. Het is verboden om niet op campings te overnachten, zegt de lokale overheid. Maar de camping in Tórshavn is alleen toegankelijk als je gereserveerd hebt zegt de man met de kabouterbaard bij de ingang. 50 km verderop in Vestmanna is altijd plaats zegt hij. Wij hebben geen zin om zo ver te rijden in de nacht, al is het best nog licht, en vinden een plekje bij het atletiekveld, waar mensen een wandelingetje maken op de mooie rode baan, om zo met elkaar te praten of om gezellig te keuvelen naast elkaar. 3 ronden op de baan is toch 3 x 400m vlakke weg. Zelfs mannen met een rollator doen het, alleen niet snachts. Een prima plekje zo aan de rand van de stad. We zullen hier nog 3 overnachtingen maken in deze 10 dagen. Vlak bij ons is het Nordichús, een cultureel centrum waar iedereen welkom is. Er is ook een park in Tórshavn met een mooi kunstmuseum. We genieten van beiden. We zijn van plan om alle eilanden te bezoeken die niet alleen met boot of helikopter te bereiken zijn, maar wel met tunnel of brug. Prachtige natuur vinden we op de stille wegen en weggetjes, waar altijd schapen lopen. Overal hebben we zicht op de zee en kunnen we kilometers ver kijken. De dorpjes liggen zonder uitzondering in een baai aan de zee en zijn via een weggetje langs de kust te bereiken. Meestal moet je dan hetzelfde weggetje weer terug om naar de volgende nederzetting of eiland te gaan. Er zijn een paar uitzonderingen, waar een tunnel door de berg een verbinding maakt met de andere kant van het eiland. 1 uitzondering is Eidi (waar het kunstgras voetbalveld een camping is, Wij staan in de 16), daar kan je een weggetje over de bergen nemen naar de andere kant van het eiland. Door alle wegen te nemen die er zijn, zien we heel veel van Faroer. We hebben 10 dagen, dus rijden we ze allemaal af. In Hvannasund vinden we een plekje in de haven naast de sleephelling. We gaan wat wandelen en zien een boot met mensen de trossen los gooien. Yvonne roept naar de schipper of we meekunnen. De man knikt en Yvonne zegt: maar dan moet ik eerst m'n jas halen. No, zegt de man, NOW. De treeplank is al weg en een bemanningslid wijst ons naar de achterkant van de boot waar hij een railinghek open maakt zodat wij aan boord kunnen komen. Benedendeks zit een man die kaartjes verkoopt. Je kan er ook koffie krijgen uit de automaat die ook creditcards accepteerd. Ik vraag aan de schipper waar we heen gaan. Hij noemt de eilanden die in het Noorden liggen. En gaat u daarna dan ook weer terug? Ja hoor na 2,5 uur zijn we terug. Wat een mazzel, voor het zelfde geld moesten we overnachten op één van die eilanden. Het zijn vriendelijke mensen. Als we de volgende dag de boot weer zien varen, zwaaien we naar de bemanning. Zij herkennen ons en zwaaien terug. De stuurman komt zelfs even naar buiten om te zwaaien. Het land ziet er vanaf zee heel anders uit. We besluiten meer eilanden te bezoeken die ook per ferrie te bereiken zijn, zoals Sandur in het zuiden. De ferrie gaat om de 1,5 uur en zit meestal stampvol. Op de terugweg moest er zelfs 1 auto op de kade achterblijven en konden wij als laatste mee. Het is een prachtig eiland en binnenkort per tunnel te bereiken. Het enige eiland met zandstrand, vandaar de naam. We zijn 10 dagen hier geweest en dat was prachtig. Langer hoeft echt niet, we hebben volgens mij alles gezien wat de moeite waard is. Alleen de Faroers vinden dat we ook de slachting van de grienden hadden moeten zien, Wij zijn blij deze gemist te hebben. Over cultuurshock gesproken.

[walhella]

Ik denk dat iedereen me kan gestolen worden op dit moment. Echt, als zelfs je 'beste' vrienden geen gesprek meer met je willen hebben, als je zelfs geen woorden meer waard bent, als zelfs luisteren naar elkaar geen waarde meer inhoudt, dan stopt het. Ik merk dat ik niemand meer vertrouw. En misschien ben ik ergens wel dankbaar. Want ja, mijn slechtste kanten zijn boven water gekomen, maar zonder dat ze het beseffen, die van hen ook. En ik kan mezelf erkennen, ik heb de gesprekken gevoerd die ik moest voeren en heb de gevolgen aanvaard. En nu zal ik dat weer doen. Maar ik geef niet enkel mezelf de schuld meer.

Er zijn deuren gesloten, deuren die ik zo lang open wilde breken met al m'n macht, maar nu laat ik het gevecht varen en keer de deur de rug toe. Genoeg is genoeg. Wat niet werkt, werkt niet. Wie me graag ziet zal willen, of tenminste proberen. Wie niet meer probeert, tja, wat is echt geweest?

[dagbladdijkenwaard]

Er zijn veel voordelen van een online nieuws

Voordelen van een online nieuws zijn talrijk. Als er een lijst is om mee te werken, kun je op volle kracht beginnen. Als u echter geen lijst heeft, wordt het moeilijker om het nieuws van de grond te krijgen. Je hebt een lijst nodig om mee te beginnen; anders naar wie ga je het mailen? Dagblad Dijk en Waard

Adverteren zal nodig zijn, maar online is het anders. Sociale mediasites zijn een goede manier om mensen op de hoogte te stellen van uw nieuws. Het vinden van een sociale site die geschikt is voor uw onderwerp is de sleutel. Als uw nieuws op online zaken wijst, zijn er een aantal sites die bij u passen. Als u echter over dieren in het wild schrijft, zult u minder sites vinden die gespecialiseerd zijn in dat onderwerp. Het goede nieuws is dat ze meer gericht zijn op uw onderwerp.

U kunt ook op verschillende manieren adverteren met advertenties als u daar een budget voor heeft. U hebt een bestemmingspagina nodig, een site waar mensen naartoe gaan om zich aan te melden. Het kan worden gecombineerd met de informatie over uw onderneming en een aanmeldingspagina. U kunt het adverteren via Google of op een aantal andere manieren. Om de links naar dat soort sites te vinden, geeft een woordzoeker u genoeg om uit te kiezen, zoek gewoon op het trefwoord adverteren.

Als je geen budget hebt om mee te werken, zul je echt moeten werken om je werk te promoten. Het gebruik van sociale sites zoals Twitter is goed, maar je hebt mensen nodig die lezen wat je plaatst en de keerzijde van sociale media is dat je volgers moet opbouwen. U kunt ook bloggen om uw lijst op te bouwen. Blogs lijken gemakkelijker te worden opgepikt als je originele inhoud hebt, waardoor de informatie sneller wordt verspreid dan wanneer je alleen een bestemmingspagina opzet.

Het promoten van uw werk is een doorlopend iets, omdat u wilt dat het voortdurend groeit. Het internet biedt een onbeperkt aantal mogelijke klanten voor uw werk. Het omvat de hele wereld en is niet beperkt door tijd of locatie. Je kunt het schrijven in New York en het kan gelezen worden in China. U kunt uw werk laden om 15.00 uur. M. Eastern Standard Time, en het kan in een minuut of in uren over de hele wereld worden gelezen. Het maakt ook niet uit wanneer u uw site start, als uw artikelen tijdloos zijn, blijven ze voor altijd online en kunnen ze over jaren worden gelezen.

De productiekosten zijn minimaal voor een online product. U moet uw website draaiende houden op een domein. Meestal zijn dat uw belangrijkste kosten zodra u uw lijst heeft opgesteld. Als u een lijst moet samenstellen, moet u mogelijk advertentiekosten toevoegen. Desalniettemin, wanneer die twee worden opgeteld, is het peanuts in vergelijking met wat het zou kosten voor hetzelfde item offline. Alleen al de printkosten zouden fenomenaal zijn.

Het inhuren van schrijvers is een ander gebied waar u geld kunt besparen. U kunt een schrijver inhuren door hem een naamregel te geven met een link naar zijn website. Dat geeft de schrijver de bekendheid die hij nodig heeft om zijn producten of diensten bij een nieuw publiek te promoten. Offline moet u misschien een hoge prijs betalen voor een schrijver, terwijl u dit online kunt besparen.

Zoals u kunt zien, zijn er een aantal manieren om geld te besparen wanneer u online produceert. Een offline nieuws kan honderden tot duizenden dollars kosten om elke maand af te drukken, afhankelijk van de grootte van het stuk. Online kan het in vergelijking voor centen worden geproduceerd. Dus bouw je aanhang op en veel plezier met het vervullen van je droom.

Referenties Dijk en Waard https://nl.wikipedia.org/wiki/Dijk_en_Waard

[mollidays]

PUNTA ARENAS (03.02-06.02)

Nabij de straat van Magelaan vormt Punta Arenas de zuidelijkste stad van Chili. Door haar ligging is ze de ideale uitvalsbasis voor excursies naar zuidelijk Patagonië en Tierra del Fuego. Bij aankomst boeken we meteen één van elk: walvissen spotten vanop een catamaran en koningspinguïns bewonderen in Vuurland.

Wie graag beestjes wil zien, moet er wat voorover hebben en dat zullen we geweten hebben. We zijn om 4u ‘s ochtends op post om onze trip te starten. Een korte busreis brengt ons tot aan een strand ter hoogte van Fort Bulnes, waar we bij schemer aan boord gaan van onze catamaran. We hebben een lange dag en vele kilometers voor de boeg, maar het is het waard. Een groepje walvissen voedt zich in de buurt van onze boot waardoor we ze meermaals zien ondergaan met het gekende fotogenieke tafereel waarbij ze hun staart sierlijk in de lucht gooien. Hoe vaak dit spektakel zich ook herhaalt, we zijn telkens onder de indruk en voelen ons koning te rijk. Als kers op de taart vangen we zelfs eenmalig een glimp op van een walvishoofd dat plots boven het water uitspringt.

Tussen de verschillende walvisshows door entertainen de vele zeeleeuwen ons met hun kinderlijk gerol en vrolijke sprongetjes. Je weet niet waar eerst te kijken. Ook pinguïns, albatrossen en aalschovers passeren de revue. We sluiten onze excursie af met een glaasje pisco sour, gekoeld door gletsjerijs, met zicht op de Seno Helado. Een topdag waar we nog vaak op zullen terugblikken. Jullie zullen het helaas moeten stellen met wat matige foto’s die de sfeer en beleving amper benaderen. ‘s Avonds hangen we als echte locals aan de bar van Kiosco Roca voor een choripan (een broodje chorizo). Deze lekkernij werd verkozen tot beste snack van Chili.

Wat ons opvalt in Punta Arenas is de hevige wind. Petjes vliegen in het rond, alsook een gekoesterde brownie en koekjes. Jammer genoeg valt ook ons bezoek aan de zwart-witte vriendjes hierdoor in het water. De zee is zo ruig dat de ferry’s niet uitvaren, waardoor de broedplaats van de koningspinguïns onbereikbaar blijft. We zijn licht teleurgesteld vanwege de gemiste kans, maar voelen ons nog steeds verrijkt door de ervaringen van de vorige dag. We trekken richting Puerto Natales nabij het beroemde nationale park Torres Del Paine.

[jurjenkvanderhoek]

WAT ALS… NIET ARTISTIEKE KWALITEIT MAAR NAAM EN REPUTATIE DE WAARDE VAN KUNST BEPAALD

Wat als de Nachtwacht niet van Rembrandt blijkt te zijn, maar van één van zijn onbekende leerlingen. Wat als Van Gogh een Belg was, dat zijn wieg niet in Zundert stond maar in het enkele kilometers zuidelijker gelegen Wuustwezel. Deze hypothetische vraagstukken legt Ruurd Mulder mij voor in zijn boek "Kunst marcheert altijd". En geeft daar als docent cultuur- en mediamarketing meteen het antwoord op. Hij schrijft over de marktwerking van kunst. Kunst als branding. Over dat kunst voor het grote geld niet gaat over artistieke kwaliteit, maar dat de naam en reputatie van de maker de doorslag geeft bij de waardebepaling.

Dus wanneer Rembrandt de Nachtwacht niet heeft gemaakt daalt de waarde van het schilderij als sneeuw voor de zon. Het Rijksmuseum zal het wereldberoemde werk schielijk verplaatsen naar een zaal achteraf of opslaan in het depot om er eerloos te laten verstoffen. De naam van de maker is belangrijk, niet dat het een briljant schilderij is: het hoogtepunt van 17e eeuwse Hollandse schilderkunst waarin het vernuft van de Nederlandse school samenkomt. De echte koolzuurhoudende frisdrank met bruine kleur is pas cola wanneer er Coca-Cola op de wikkel staat. Het merk bepaalt de waarde en vermeende kwaliteit van het artikel. De kunstenaar is het merk, zijn werk de waar. Heeft deze een goede naam en wordt het werk alom de hemel in geprezen door veronderstelde kunstkenners, dan neemt het voetvolk aan dat het werk kwaliteit heeft zonder de eigen smaak te vertrouwen. De emotie wordt gestuurd, het kijken bestuurd. "Wanneer zij zeggen dat het goed is zal dat wel zo zijn'.

Mulder legt in zijn boek mij uit hoe het kan dat de praktijk zo werkt. Dat de markt zo in elkaar steekt. Met diverse voorbeelden uit de kunstwereld onderstreept hij de uitkomst van de hypothese. Wat als Vincent Vlaming is, dan loopt België weg met zijn roem en glorie. Want rond de schilder is een bloeiende industrie ontstaan. De naam Vincent is een wereldmerk, zelfs zonder toenaam. Zo zoals Rembrandt dat is. Met een werk van deze kunstenaars boven de bank kun je voor de dag komen in de betere kringen. Een vaandeldrager of sterrennacht van ieder ander schilder krijgt deze waarde nimmer nooit niet toegemeten, hoe correct de compositie dan ook mag zijn. Het bekende merk bepaald de waarde. Rembrandt en Vincent zijn A-merken, de onbekende leerling is het eigen merk dat onderin de schappen  staat.

De originele schilderijen dragen uiteraard het keurmerk, de signering van de meester. Deze staan model voor een reeks van producten met eenzelfde beeltenis. Vincent's zonnebloemen worden tot de nerf uitgemolken en op ieder mogelijke drager afgebeeld. Mulder volgt in zijn boek dat spoor van mythe naar merk. Het trieste figuur wordt op het schild gehesen en als een held door de tijd gedragen. Eigenlijk stierf Vincent van Gogh domweg te vroeg om nog tijdens zijn leven uit te groeien tot beroemd kunstenaar, merkt Mulder op. Vooral dat verhaal is doorslaggevend. Een oninteressant figuur is slecht voor de storytelling. Een leven kan nog dramatisch worden aangedikt om het werk in waarde te laten stijgen. Mulder weet de fijne kneepjes van het vak. Rembrandt en Vincent krijgen de hoed en de rand commercieel aangemeten. Maar ook vat hij Mondriaan bij de horens en neemt Christo op de korrel. En de vrouwen in de kunst laat deze marketing deskundige niet ongemoeid.

Eigenlijk is het boek een volledig college over hoe de werking van marketing en communicatie werkt in de kunstwereld. Op een duidelijke manier legt Ruurd Mulder de Ideële en commerciële motieven uit die ten grondslag liggen aan de miljoenen die voor een hoopje modder op doek opbrengen. Want dat is het, niets meer en weinig minder. Een laag gekleurde materie dat een voorstelling op een linnen doek geeft. Hoeveel zal dat gekost hebben indertijd. Enige tubes verf, wat penselen voor het fijne werk en kwasten voor de grote gebaren, een opgemeten doek op een viertal spielatten. Dat materiaal valt in geld uit te drukken. Maar de tijd die de schilder in het werken steekt is meer abstract. Tegenwoordig verkoopt een werk zich naar de afmeting, naar de aantallen vierkante centimeters. En naar de naam die de schilder in de kunstwereld heeft. Waar het werk te zien is geweest en welke prijs de verzamelaar voor ander werk van dezelfde maker geeft. Dat is allemaal nog overzichtelijk, maar zodra de markt de prijs gaat opdrijven en dat stukje beschilderde doek qua prijs de hemel in wordt gedreven is het hek van de dam. Dan is niet meer dit stilleven, dat landschap of het portret als compositie doorslaggevend. Dan bepaalt het naamkaartje het prijskaartje.

Ruurd Mulder haalt bij zijn uitleg de schoonzus van Vincent aan. Zij zag de waarde van haar zwager bij en kort na zijn dood als vrijwel onbekende schilder. Door de manier waarop Jo Bongers dat werk in de markt heeft gezet droeg bij aan de roem van Vincent. Ze beïnvloedde het koopgedrag op een uitgekiende manier en dreef daarmee de prijs van de schilderijen op. Ze wist dat bij een stijgende prijs de vraag naar een schilderij toeneemt. Want vooral bij schilderwerken, waarvan de koper de kwaliteit slecht kan beoordelen, is de prijs misschien wel onterecht een indicatie voor het niveau.

Maar valt kunst in geld uit te drukken. Het heeft een onschatbare waarde, die moeilijk valt te kwantificeren. De artistieke dimensie van kunst is de intrinsieke waarde die eraan wordt toegekend. Maar waarom zal een schilder het belang van zijn schilderij moeten verdedigen, waar de bakker zijn brood naar waarde van de marktprijs kan schatten. Heeft kunst geen bestaansrecht wanneer het economisch niet rendeert? Bezoekersaantallen tellen in het museum, daarom worden er blockbuster tentoonstellingen georganiseerd die veel mensen trekken en een kassucces worden. Daarmee kan het museum bij de politiek voor de dag komen. Drijft het de subsidies op. Maar is de waarde van kunst af te meten aan hoe populair het werk is. Mulder gaat op deze problematiek dieper in en komt met een waardevolle zienswijze op de proppen. Het boek is dan ook niet alleen een interessante uitleg van de marktwerking voor de kunstwereld, maar tevens een creatieve beschouwing voor de marketeer.

Een apart hoofdstuk benoemt de vrouw in de kunst. Niet de vrouw als model op het schilderij, maar de vrouw achter de ezel met palet en penseel als gereedschap. Lange tijd stonden ze in de schaduw van de mannelijke kunstenaars. Zoals tegenwoordig vele schrijvers in menige publicatie de rol van de vrouw in de kunst voor het daglicht halen en gelijkschakelen aan die van de man, zo haalt Ruurd Mulder haar ook uit de schemer in het volle licht. Hij labelt de waarde aan de naam en noteert het op de prijskaart, althans filosofeert over marktwerking zoals hij dat bij de mannen eerder deed. En dan is er het merk Christo, dat zorgvuldig door het kunstenaarsechtpaar is uitgezet en opgebouwd. Kunst is van niets iets maken, dat is hier bewezen. Door bouwwerken in te pakken bereikte het paar een miljoenen publiek en een miljoenen omzet. De verpakking van een artikel wordt altijd weggegooid, zo was de kunst van Christo ook van voorbijgaande aard. Na de periode dat het zichtbaar was bleven alleen de ontwerpen, schetsen en foto’s van het kunstwerk over. Door deze te vermarkten konden volgende concepten werkelijkheid worden.

Tot slot buigt Mulder zich nog over het origineel van een kunstwerk. In de geschiedenis keken kunstkenners vaak op hun neus wanneer bleek dat het origineel een kopie bleek te zijn. Dan kom ik terug op de eerste hypothese in het boek. Namelijk dat de Nachtwacht geen Rembrandt is, het is dan nog steeds een origineel maar met een foute signering. Originelen worden gekopieerd om een breder publiek te bereiken. Of nagemaakt om er als beginnende kunstenaar de knepen van het vak mee te leren. Of iets echt is of namaak maakt voor de marketing zoveel uit als dag en nacht. Het origineel is altijd nog het hoogste goed, maar wordt duur betaald. De belastingbetaler is namelijk vaak de verliezer. Die belastingbetaler zanikt dan ook wat af over de rekening die hij uiteindelijk betaald voor bijvoorbeeld De Vaandeldrager. De miljoenen aankoop werd verdedigt als een sleutelwerk in het oeuvre van Rembrandt. Maar daar heeft Jan met de Pet nauwelijks een boodschap aan. “Daar staat tegenover dat met miljoenen belastingplichtigen ieders aandeel in de kosten van een eenmalige uitgave misschien iets van 15 euro bedraagt”, schrijft Mulder. “In het licht der eeuwigheid lijkt dat een overkomelijk bedrag.”

Kunst marcheert altijd. Over Rembrandt, Van Gogh en de waarde van artistieke roem. Ruurd Mulder. Uitgeversmaatschappij Walburg Pers, 2023.

[budgethome]

© Foto van @tryfenah ♡ Weekend! 🥳 Al voelt het hier eigenlijk al de hele week als weekend, want we hebben echt genoten van deze vakantie. Leuke uitjes, veel gefietst en logeren met Jeppe bij mijn moeder. Hopelijk hebben jullie ook een fijn(e) vakantie/weekend. Bij Kwantum krijg je trouwens vandaag en morgen 10% korting op alles. Ook op reeds afgeprijsde artikelen! Deze spiegel kost normaal gesproken €10 en is nu dus €1 goedkoper. Mocht je een duurder item op het oog hebben dan is deze actie zeker de moeite waard. De spiegel kan ik online helaas niet vinden, maar is wel in de winkel verkrijgbaar. https://ds1.nl/c/?si=7762&li=1360074&wi=288874&ws=&dl= https://www.instagram.com/p/CkSnr3MIftU/?igshid=NGJjMDIxMWI=