#basque:practice

[guillemelgat]

Egin zaitez artzain, ez ertzain // “Become a shepherd, not a policeman”

Ernai taldeko eranskailuatik, postera nahi nuen eta hau egin dut. Jesus Maria Arzuagakoa da argazkia, Oñatiko artzaina, bere txakurra eta ardiak. Mesedez erabili eta banatu ezazu irudi hau!

From a sticker by Ernai (Basque leftist group), I wanted a poster and I made this. The photo is by Jesus Maria Arzuaga, of a shepherd, his dog, and sheep in Oñati. Please use and share this picture!

[guillemelgat]

Basque Text - Week 1

Okay so here’s the text I wrote, based on the following prompt from the language server I’m in:

The last person on Earth sat alone in a room. There was a knock on the door.

Obviously because I have to always try to be super clever, I put a very unoriginal twist on it :’) Anyway, please feel free to give corrections! I’d especially appreciate help rephrasing sentences so that I don’t repeat izan/ukan a million times.

Nire logelan negoen, bakar-bakarrik. Hormak begiratu nituen, eta dardaratzen zirela iruditzen zitzaidan. Mundua bukatzen zen. Familia, lagunak pentsatzen nituen. Ez zeuden nirekin, eta falta botatzen nituen. Baina ausarta izan behar nintzen. Oso zailea zen, gizaki azkena izatea. Guztia nahiz eta, bizirik atera behar nintzen. Munduko janari guztiarekin, ez nuen gose edukiko. Arma bat behar nuen, animalia basatiekin borrokatzeko. Eta gero barazkiak landatuko nuen, janari gehiago edukitzeko. Plan osoa imajinatzen nuen orain. Zailea, baina ez zen ezinezkoa. Gizaki besteak hil zituzten, hori bai, baina ni ez. Indaregi nintzen, haiek baino indarrago. Irabaziko nuen. Nire planekin hasteko abain ninzten, norbaitek atea jo zuenean. –Afaltzeko etorri!– esan zuen nire amak. –Banoa! Ongi pasatzen nuela, hain justu irten behar nintzen. Ze pena!

[guillemelgat]

Basque Text - Week 2

Here’s the prompt for week 2, courtesy of this prompt by @writing-prompt-s:

When you entered cryogenic sleep, you expected to wake up in a futuristic world. Instead, you wake up in a dusty cave, a man wearing dark robes staring at you in horror.

I tried to use imperatives but I have literally zero clue how to use them outside of knowing how the verb chart works so let me know. Also this story just sort of went places, idk I’m not really in charge here.

–Non nago?– galdetzen dut. Oso iluna da. 

Gizona ni begiratzen ari da. Harritua iruditzen zait. Harrituta, edo agian beldurra du ere, segundu bat ondoren oihu ozena egiten duelako. 

–Nor zara? Non gaude? Zer gertatzen da?

Ez dit erantzuten. Gero, hiru gizon beste agertzen dira koban.

–Jainko esnatu da.– murmurikatzen die lehengo gizonak. –Kontseilua prestatu ezazue!

Hiru gizonak arin desagertzen dira.

–Nire Jaun, ez haserretzea eskatzen zaitut. Hilko gaituzu laster, mesedez? Sufrimendutik askatu gaitzazu!– Belaunikatzen da, dardatzen.

–Ez gaitut hil nahi. Ez dakit zer gertatzen dela, zergaitik Jainko naiz? Gizon bat bakarrik naiz.

–Baina, nola esaten ari zara hori! Heresia da! Ez zara kontseilukoa? Kartzelara joango zara oraintxe!

Eta horrela, kartzelatu dute Jainko.

[guillemelgat]

Basque Text - Week 3

I didn’t really use a prompt for this, I just had an idea and kind of went with it. (This is 100% fictional btw, it’s written in first person but the entire thing is completely made up.)

Udarako arratsalde bat, eta ibiltzen ginen basuatik.

–Altxorra bilatzen ari gara.– esan zenuen, barre egitean.

–Zein altxorra?– galdetu nuen, baina ez zenidan erantzun, bakarrik eskutik hartu zenidan eta jarraitzen aurrera.

Sartzen zen eguzkia eta zuhaitzak margotzen zituen. Lurrako usaina zegoen, bizi-bizirik zegoen mundu osoa.

Azkenean, koba bat aurkitu zenuen, eta sartzen ginen. Orain oso ilun zegoen, ez nuen ezer begiratu ahal. Sabai bxua zen, eta topo egiten nuen behin eta berriro, baina ez nintzen kezkatu. Hau abentura bat zen, ez nuen kezkatu ahal.

Irtetzen ginen kobatik, eta aran osoa ikusi ahal genuen, justu eguzkia sartzen zen unean. Sinestezina zen. Benetan altxorra zen, une hura.

Ez dugu hitz egiten, orain. Ez dakit non bizi zaren, zer egiten duzun. Baina momentua, gure altxorra, oroituko dut beti.

[guillemelgat]

Euskal Herrian nago!

[guillemelgat]

August Writing Challenge - Basque - Day 6

Link to challenge here!

6. Name some of your favorite blogs and why you love them!

Bakarrik euskarazko/euskal blog gustokoenak jarriko ditut, blog gustokoen gehiegi ditudalako. Euskaraz/euskarari buruz idazten blog gustokoenak @goazen eta @beautiful-basque-country dira. Itzaiak guztia azaltzen dit, eta nire testuak zuzentzen ditu, zentzua ez badute ere. Oso hitzetako lista erabilgarriak egiten ditu ere, maite dut! beautiful-basque-country oso blog polita da, oso irudi ederrak jarritzen dituzte, eta euskal kultura ondo azaltzen dira. Oso erabilgarria da. Blog biak asko atsegin ditut, jarraitu itzazue euskara ikasten ari bazara!

Hitz berriak:

zentzu - sense

erabilgarri - useful

[guillemelgat]

August Writing Challenge - Basque - Day 1

(Link to challenge here!)

1. What traits make someone attractive to you?

Jende gehiena atsegin dut, baina pixka bat bitxia dena asko gustatzen zait bitxia naizelako. Bikotekidea bilatzean, jende azkarra kausitzen zait. Dibertigarria dela garrantzitsua da ere. Eta noski, ederra izan beharko daiteken bai, baina edertasuna desberdina da jende ezberdina artean, horrengatik ez da garrantzitsuegia.

Hitz berriak:

gehien - most

bitxi - weird, eccentric

bikotekide - partner

kausitu - to like/please

edertasun - beauty

ezberdin - distinct/different (did I use this right?)

[guillemelgat]

August Writing Challenge - Basque - Day 5

Link to challenge here!

5. How is your life better now than it was a year ago?

Lehen-lehenik, Katalunian nago, ta oso pozik nago hemen egotzean. Pasa den urtean zailea zen, lagun denok arazo asko genituzten eta nire buruzko osasuna oso gaizka zegoen askotan. Baina orain gauza asko ikasi ditut eta gogoriagoa naiz. Eskertzen dut esperientzia, oso garrantzitsua zen nirentzat. Plana asko ditut datorren urtetzat, eta hunkitata nago; zailea izan arren, azkenean ondo egongo dela dakit.

Hitz berriak:

lehen-lehenik - first of all

buruzko osasun - mental health (is this correct?)

eskertu - to thank / to be thankful for

[guillemelgat]

August Writing Challenge - Basque - Day 4

Link to challenge here!

4. Describe your favorite scent and why.

Bi usain gustokoen ditut, soto/liburu zaharretako usaina eta detergenteko usaina. Zaharrak eta pixka bat lizunduak diren sotoetako usaina maite dut, ez dakit zergaitik, baina konsolatzen nauen usaina. Liburu zaharetako usaina gustatzen zait ere, batzuetan nire uniberstitateko liburutegian, apaltegietako artean nabila liburu zaharetako usaina dutelako. Azkenean, detergenteko usaina asko atsegin dut. Hau arropa maiz garbitzen dudan arrazoia da. Arropa tiraderatik ateratzen dudanean eta detergenteko usaina du, pozik nago, beraz arropa garbitzen dut askotan.

Hitz berriak:

usain - smell (n.)

soto - basement

detergente - detergent

lizundu - moldy (can this be used to describe a basement with that musty smell?)

konsolatu - to comfort

tiradera - drawer

[guillemelgat]

August Writing Challenge - Basque - Day 3

(Link to challenge here!)

3. Name a weird habit of yours and a common habit of yours.

Ez dakit? Ezpainak jaten ditut, eta problema da. Begiak igurzten ditut ere, batez ere nekatuta nagoenean. Daukadan hitura arraro bat praketako mahungan edo galtzerdian eskua sartzen dut hitz egiten bitartean. Oso hunkituta banago, nire gorputzarekin zer egin behar dudan ez dakit, horrengatik egiten dut hau. Oso arraroa da.

Hitz berriak:

ezpain jan - to chew on one's lip

igurtzi - to rub

batez ere - especially

ohitura - habit

mahunga - sleeve

sartu - to put inside

[guillemelgat]

Huntzak disko berria atera du ta oso ona da, maite badut!

[guillemelgat]

Advent Calendar Day 11: Olentzero

Euskal tradizio garrantzitsu bat da Olentzero. Olentzero Santaren bezala Eguberrian etortzen da, baina oso pertsona desberdina da. Histori baten arabera jentila omen da, eta kristautasuna Euskal Herrira heldu zenean, hura izan ezik jentil guztia ihesi ziren. Histori bestiak umeentzat jolastuak egiten zituen ikazkin jatorra zela esaten du, eta sutik umeek salbatu ondoren, maitagarriek hilezkortu zutela. Gaur egun, umeei opariak ekartzen ditu. Herri askotan, jendeak Olentzero panpina egiten du eta gero eramaten du herriko leku guztietan, Olentzero kantak abesten; azkenean, panpina erretzen du. Olentzero oso tradizio interesgarria da paganotasuna eta kristautasunaren artean trantsizioa irudikatzen delako.

Olentzero is an important Basque tradition. Olentzero comes on Christmas like Santa, but he’s a very different person. According to one story, he is said to be a jentil (Basque giant), and when Christianity arrived in the Basque Country, all the jentilak fled, except him. Another story says that he was a kind charcoal burner who would make toys for the children, and after saving children from a fire, the fairies made him immortal. Today, he brings children presents. In many towns, people make Olentzero effigies and carry them throughout the town, singing Olentzero carols; at the end, they burn the effigy. Olentzero is a really interesting because he represents a transition between Paganism and Christianity.

[guillemelgat]

Advanced Learner Challenge (Basque): Day 15

[ original post with full list of challenges / other posts by me for this challenge ]

Today’s Challenge: Read a fictional story. Take note of what kind of speech is used (like poetic or writing techniques specific to the language) when telling the story.

Here is the story I read for today, which I think is intended as a kid’s story, but I still didn’t understand half of it. Because of that, and also the fact that I’m not advanced enough to analyze the story on a higher level, I decided to switch stuff up for today and translate the words I didn’t understand and to try to write a short summary of the story. Here’s the result:

Unknown Vocab:

alargun - widow

bizkor - smart/clever

inozo - lazy/idiot

senar - husband

puska - piece/portion

alegia - indeed/in other words

zaindu - to look after/care for

banatu - to split up/divide

bizkar - back (body part)

izutu - to scare/frighten

zaldi - horse

lera - sled/sleigh

ipini - to put/place/lay

zalgurdi - carriage

dotore - elegant

azaldu - to explain/show/appear

baztertu - to move out of the way

ozarkeria - insolence

sumindu - to anger/enrage

zigorrada - lashing/punishment

eztanda - explosion

gurdi - cart

pope - Orthodox priest

apaiz - priest

ezti - honey

poto - can/pot/vessel

koilara - spoon

upel - barrel

ezkutatu - to hide

esnegain - cream

eskailera - stairs

lasterka - running/rushing

irten - to go/come out

tori - here you go!

lurperatu - to bury

konformatu - to conform/be satisfied with

emazte - wife

nekazari - peasant/farmer

salatu - to confess

epaitu - to sentence

Ipuin hau hiru anai errusoei buruzkoa da. Biak bizkorrak dira, baina haien anaia inozoa da. Haien ama hiltzen da, eta orduan anai bizkorrek herentzia banatzen dute, baina hirugarrena ahazten zaie. Hau bere anaiek dirua eraman badute azaltzen duenean oso haserre dago, eta haien ama hil zutela oihuka esaten du. Hura isiltzeko diru asko ematen diote. Orduan, anaia Moskura joaten da eta jaun batekin topo egiten du. Sumintzen du jauna eta hark anaiari zigorrada egiten saiatu da, baina amari jo egiten du eta berriro anaia oihuka egiten hasi da. Jauna diru ematen dio isiltzeko. Azkenean, anaia pope bateko etxera sartzen da, eta berdina egiten du, baina popeak bakarrik ehun rublo ematen dio. Gehiago eskatzen dio, baina ama lurperatzeko eskaintzen dio popeak, eta anaiak konformatzen du. Bere etxera itzultzen da, eta bere anaiei ama saldu duela esaten die. Horregatik, bere emazteak hil dituzte eta merkatura ekartzen dituzte. Han, guardiek atxilotzen dituzte eta Siberiara bidaltzen dituzte.

Corrections welcome, as always!

[guillemelgat]

Advanced Learner Challenge (Basque): Day 12

[ original post with full list of challenges / other posts by me for this challenge ]

Today’s Challenge: Sit down somewhere (a place with a lot of people would probably be easiest to write about) and observe. Describe what you see as detailed as you can. Take the time to find the right words (make use of adjectives and adverbs!) to describe what you see.

Here’s a random thing about life that was supposed to be a description of people on the quad, except then (as you will see), it got really cold suddenly, so that didn’t work out after all. I hate spring (the past three days were supposed to be relatively warm, but it keeps getting cold at around 3 o’clock and then staying that way until the next morning, and these are the only warm days we’re getting for a while so why does it have to do that!!! I have class in the morning I can’t be outside to enjoy the weather!!!!! sorry I’m just bitter).

Orain ni uniberstitatearen erdian nago. Jende asko dago oso eguraldi ona da. Lau mutil joko bat jolasten ari dira. Mutil bat sokaren gainean dabila. Bere lagunak hamakan lo egiten ari dira. Benetan, hamaka asko daude zuhaitzetan. Nik hamaka nahi dut.

Orain haizea dago, haize hotza, eta nik eta nire lagunek hitz egiten ari dira eguraldiari buruz.

Orain etxera joatea erabaki dugu, horretagik leku desberdinan nago. Eguraldia hotziagoa da, eta ez dago jende asko. Jendea nire etxetik datoz. Txakur txikia paseatzen ari da bere gizakiekin. Nire laguna ikasten ari da, eta beste laguna dator orain. Bere ahizpa lagundu behar dugu ikasle berriak aurkitzen eta gidatzen. Ikasle berri asko daude. Gehiegi daude. Nire aurrean dabiltza behin eta berriro. Bi mutil daude orain, pilotarekin jolasten ari dira. Pilota botatzen eta harrapatzen ari dira. Uste dut beisbola jolasten direla. Nire laguna ikusi dut, baina klasera joan behar zuen eta joan da orain.

As always, corrections are welcome!! (pls)

[guillemelgat]

Advanced Learner Challenge (Basque): Day 29

[ original post with full list of challenges / other posts by me for this challenge ]

Today’s Challenge: Try to describe people you know. Include appearance, personality, habits, etc. Look up any words you do not know.

Hiru lagun dauzkat unibertsitatean (beno, hiru ez, baina ez dut nahi idatzi gehiegi). Bere taldeak “ardiak eta ahatea” izena du nik eta bi lagun ardiak gara eta hirugarren laguna ahatea. Nire lagun bat esan zuen bezala, “Ez dut uste ardiak eta ahateak abildade sozialarekin lagun talde bat denik.” Berdinak gara baina desberdinak ere. Lagun bat fisika ikasten ari da, eta asko gustatzen zaio matematikak eta zientzia. Arte eta historia gustatzen zaio ere. Asko hitz egiten du eta ipuinak azaltzen du behin eta berriro, baina oso pertsona interesgarria da. Beste lagunak bikiak dira, biki “berdintsuak” The Hindu zehar (hau da txistea gure artean). Hizkuntzalaritza ikasten ari dira, nik bezala, eta idazketa edo ingelesa ere (ez daude ziur, ez dugu nola ikasten nahi duguen erabaki behar oraindik). Ahizpa bat oso lagunkoia da. Dantza-areto egiten du eta asko gustatzen zaio. Bere ahizpa lasaiagoa da baina asmamen handiko da. Abesten du koru batekin eta asko idazten du. Ahizparen biok asko irakurtzen dute, eta beste lagunak ere, baina hark errusieraz ingelesez baino irakurtzen du (bere familia errusoa da). Elkarrekin abentura asko dauzkagu eraikinetan lo egiten edo sabaiak esploratzen. Oso lagun erraroak ditut baina maite ditut eta elkarrekin oso ondo pasatzen dugu.

[guillemelgat]

Advanced Learner Challenge (Basque): Day 27

[ original post with full list of challenges / other posts by me for this challenge ]

Today’s Challenge: Time to focus a bit on culture! Look into popular entertainment or businesses in your target culture that are of interest to you. Do as much of the reading in your target language as you can.

Kaixo lagunak! Bakarrik euskaraz erabiltzen duen posta bat!

Gaur pixka EiTBri buruz irakurri dut Euskal kultura ezagutzen dudan talde bakarra delako. Interesgarria da zeren eta Frankoren erregimenean bakarrik kanal bat dago Espainia guztiarentzat, baina Euskadik autonomia lortu zuenean euskara kanala sortu zuen eta 1982an EiTB hasi zen. Ramon Labayen kultura kontseilaria zuzentzen ari zen bitartean eskolak sortu ziren kazetelariak behar zituzten kanalarentzat. Pausoz-pauso taldea hazten zen, eta gaur egun sei telebista kanal eta bost irrati dauzka. Orain guztia ez da euskaraz, baina euskaraz den saioak diren bai. Egitate interesgarri bat: lehen emisioa EiTBan 1982ko gabonetan, eta lehendakariaren mezua zen!