#'mag ik meer mag ik meer mag ik meer mag ik nog een keer?'

[ochtendstorm]

Werden jullie ooit al vastgehouden terwijl jullie weenden en er terwijl tegen u gezegd wordt dat het oke is, dat het niet uw schuld is en dat je lang genoeg hebt moeten werken om het weg te stoppen en het nu gezien en gedragen mag worden?

[zoueriemandzijnopmars]

Wat de NOS zegt over de geplande uitbreiding van de NS dienstregeling: “Daarnaast gaat de frequentie van de meeste Sprinterritten omhoog.”

Wat ze bedoelen: “De frequentie van de Sprinterritten in de randstad gaat omhoog.”

Ik bedoel. Kijk naar het plaatje:

[magheteenonsjeminderzijn]

Zondag uitslaapdag dus dat doen we dan ook 😅 Althans ik, want Marcel heeft er al 2 uur fietsen op zitten als ik wakker word. Verkleumd tot op het bot maar hij heeft wel lekker gefietst.

Ik start de zondag met een kom yoghurt met muesli en lijnzaad. Daarna ga ik boodschappen doen bij AH voor het avondeten van vanavond en morgenavond.

Weer thuis ga ik ook meteen koken. Voor Marcel maak ik een ovenschotel tortelloni carbonara en een schotel lasagnette. Daar kan hij vandaag en morgen van eten en de rest kan in de diepvries zodat hij niet hoeft te koken volgende week. En voor de moeders doe ik wat lasagnette in een bakje.

Tijd voor een late lunch met 3 crackers Philadelphia Light. Na de lunch ga ik met een koffer en thuisblijvers informatie naar Mike en Natasja om de Paasei kaarsjes op te halen die mam heeft besteld. In de koffer heb ik een cadeautje gestopt met een kaart. In het pakje zit een lucky shirt dat Mike kan dragen als hij gaat gokken en op de kaart heb ik geschreven hoe leuk ik het vind om deze trip met hem te maken.

Ik blijf maar heel even en ga dan weer naar huis om de kaarsjes leuk in te pakken zodat mam ze als bedankje aan de dames van de wijkverpleging kan geven.

Als dat klaar is pak ik alles voor mam in (de hemdjes die ik gisteren heb gekocht, een kaart en 5 bakjes eten) en rij naar Amstelveen. Ik laat mezelf binnen en schrik een klein beetje als ik mam met open mond in pap zijn stoel zie liggen. Maar ze opent haar ogen. Gelukkig, ze sliep gewoon! 😅

Ik pak alles uit, we kletsen wat en drinken een kopje thee en na een uur ga ik weer huiswaarts. Rond 16.30 kom ik thuis. Ik heb nog 2 kaarten meegekregen van mam om op de post te doen. Ik vergeet ze natuurlijk te posten dus dat doet Marcel nog even. Ik neem een mandarijn als tussendoortje en daarna ga ik beneden nog een beetje stoffen en maak ik de wc’s schoon. Als ik daar klaar mee ben ga ik even op mijn gat zitten.

Ik krijg trek dus ik ga mijn eten voor de komende 2 avonden maken. Ik maak weer de champignons met biefstuk. Dat vind ik zo lekker. Dit keer eet ik het met volkoren basmati rijst. En dan komt er weer even een Yvonnetje voorbij. Ik weeg 80 gram rijst af voor 2 dagen en gooi de rijst terug in de rijstkoker. Ik was even vergeten dat de binnenpan er nog niet in zit. Oeps een deel van de rijst zakt weg naar de bodem. 74 gram krijg ik er uit de rest blijft zitten. Ik roep Marcel en onder ‘ hoe krijg je dit soort dingen toch elke keer weer voorelkaar’ probeert hij de rijstkoker aan de onderkant te openen. Dit lukt niet en uiteindelijk krijgt hij een schroef ook niet meer terug in de pan. De rijstkoker mag niet meer gebruikt worden en wordt weggegooid dus ik moet weer eens op de ouderwetse manier de rijst koken.

Marcel kiest voor de tortelloni vanavond en ik ga lekker aan de biefstuk met champignons.

Als we aan de cappuccino gaan komt Nynke nog even langs om mij een fijne vakantie te wensen. Zo lief en attent! Ook nodigt ze Marcel uit om een avond te komen eten. Dat wordt 1e Paasdag. Leuk voor Mars! Dinsdagavond is hij al uitgenodigd door zijn moeder, dan halen ze wat eten en woensdagavond eet hij bij Koen en Hannah. Hij heeft het nog druk en geen eens tijd om alles wat ik nu van tevoren heb gemaakt op te eten 😅 Hij gaat ook nog 2 avonden schaken dus die avonden kan hij wat eten uit de diepvries halen.

Ik ga mijn benen insmeren met zelfbruinende crème en ga dan met blote benen en voeten een halfuurtje lopen op de loopband. Daarna babbel ik online nog een halfuurtje met Susan die inmiddels zijn aangekomen in Las Vegas. Ik stel voor aan Marcel om nog een film te kijken op Netflix. We komen uit op Equalizer 3 met mijn favoriete acteur Denzel Washington. Ik zie hem liever in een andere rol, maar op zich een lekkere afsluiter van deze zondag.

[geletterderotzooi]

alles is terug. de pijn van vroeger.

en als ik vroeger zeg, gaat me eerder om een pijn die vroeger is begonnen, maar eerlijk gezegd nooit is gestopt.

maar het is intenser.

ik had zo hard gewerkt. het was er, maar sluimerend. een beetje dof.

nu snijdt het weer. de pijn is helemaal terug.

alsof gister ik elke seconde van de dag, vieze blikken en berichtjes krijg. alsof ze gister nog zeiden dat ik mezelf iets moest aandoen.

het voelt alsof hij gister nog tussen mijn benen zat.

alsof gister ik mijn kindje heb moeten doorspoelen tussen de koele muren van de school toilettes.

het is hier en ik kan niet meer. ik kan dit niet nog eens.

het is anders en dat weet ik. ik ben ouder, ik ben wijzer, ik heb betere en diepere connecties. ik heb de liefde van mijn leven elke dag naast me.

het is anders en toch voel ik me hetzelfde,

en daardoor voel ik me verdomme zo schuldig.

Ik kan niet opgeven. ik mag niet en ik wil niet.

maar het vechten doet zo veel pijn.

want de pijn is terug…. en dit keer intenser.

[bramsnor]

Hondenweer.

Wat nu weer, het is al ruim over tijd en nog niemand te zien. Oké gisteravond was het ook later dat we naar buiten gingen, maar dan nog…..

Uiteindelijk komt mijn bazinnetje naar me toe en kleed ons aan, alhoewel ik krijg alleen de riem om natuurlijk. En hup naar buiten, en nu snap ik het, het is zijkweer, lekker zeg. Heel mijn bontjas wordt nat. Gelukkig neemt ze de korte route en gaan we weer snel naar binnen, ben gelukkig wel lading plas kwijt.

Na nog een half uurtje komt die snor ook eindelijk naar beneden. Na het bakkie en ontbijt gaat hij naar boven, dus ik mee, moet hem toch controleren……niet? Hij gaat een boek lijmen en dan een stinkbus open maken.

Begint met een soort staart die rommel uit dat blik op een gezaagde tak te smeren. Stinken die zooi, gelukkig staat het raam open dus is het te doen. Anders was ik naar beneden gevlucht. Maar ik moet zo langzamerhand poepen dus laat dat maar even merken.

Al gauw stopt die Snor met die stinkbus en neemt me mee naar buiten. Deur open en daar beginnen gelijk een paar vreemden te kletsen tegen ons. Ben ik niet blij mee want we worden zijknat en ik moet!

Even snel door het strontpark in de stromende regen en na mijn lozing weer naar huis. Wat een stemmen zeg, vertrouw het niet…… er is ook nog een minimensje bij, die heb ik toch al eens gezien? Weet niet meer waar of wanneer, toch maar even afstand houden.

Na een tijdje hoorde ik ze zeggen dat ze alweer naar buiten willen. Zijn ze helemaal gek mijn bontjas is net droog. Doe gewoon net of ik slaapt, ik ga met dat hondenweer echt niet meer naar buiten. Gelukkig laten ze me met rust en mag ik thuisblijven samen met mijn bazinnetje.

Na verloop komt die Snor weer terug samen met dat minimensje helemaal verzopen, maar wel opgewonden over een of andere hoge Piet met zijn baas Klaas. Zal wel, zie het straks wel op dat schilderij aan de muur.

Na wat geneuzel en gedoe krijg ik het te zien. Die kleine heeft handen vol koekjes gekregen van een beetje viezige maar gekleurde figuren die een vent met een baard en een pruik vergezellen in de stromende regen. Ik blij dat ik thuis kon blijven.

Inmiddels ben ik met het bazinnetje een keer buiten tussen de druppels door mijn behoefte kunnen doen en heb ik een keer moeten kotsen van dat minimensje en die nepjankkat. Kreeg toch mijn eten nadat de bazen zelf een paar stukjes vlees hadden zitten kanen. De rest van de avond geslapen, rust…. Heerlijk🫠

Nu is het weer tijd voor de avondronde, moet toch kijken of iedereen zich gedraagt in de wijk en gelijk even pissen. Hopelijk is het niet opnieuw van dat hondenweer. Je leest het een volgende keer.

Groeten Kato 🐕

[keesdp]

HET VERTREK

Een reis zoals we nu gaan beleven is heel anders dan onze vorige reizen. Of toch niet? Het enige verschil is de boottocht. Naar het noorden gingen we ook al eerder. Maar toch is deze op een of andere manier spannender. Het lijkt wel of er meer op het spel staat. Ik heb een heel schooljaar gewerkt om deze reis mogelijk te maken zonder in de problemen te komen. Misschien daarom wel. Vrijdag 7 juli is mijn laatste werkdag. De kinderen die ik normaal naar huis breng in Maasland zijn om 12 uur vrij voor de grote vakantie. Ik rijd voor de laatste keer richting Iepenburg naar SO Het Avontuur. Op de Wippolderlaan krijg ik de melding op mijn scherm dat de kinderen door de moeder worden opgehaald. Dat is jammer, ik had nog wel even afscheid willen nemen van ze. Ik rijd toch door naar de school om van de leraren afscheid te nemen, kan ik daarna de auto inleveren in het Forepark. Ik schud de leraar de hand en rijd weg. Mijn telefoon gaat en de moeder belt in paniek; Nu rijd U weg en de meisjes hebben wat voor U, komt u nog terug? Natuurlijk doe ik dat. Als ik terug kom rijden staan de meiden van 7 en 12 te springen als ze me zien. De oudste heeft een tasje voor me Er zit een plak chocolade in en een kaart door de jongste geschreven, waarin ze me bedanken voor het rijden met de taxi. Er zit ook een mooi doosje in met een strik erom. In het doosje zit een lederen sleutelhanger met een stalen bandje waarop BEDANKT KEES staat gegraveerd. Ik krijg het er warm van. Met een dikke knuffel van beide meisjes ga ik heerlijk op vakantie.

We zijn op weg. Voor de boottocht heb ik de bullbar aan de voorkant, de achtertreeplank en de trekhaak verwijderd van de auto om onder de zes meter lengte te komen. Een absolute grens voor de Smyril-line. Langer dan zes meter is flink meer betalen.

Het is net als de dagen er voor prachtig zomer weer. We hebben niets te klagen. Als we op de grens van Duitsland en Denemarken willen overnachten, worden we door een parkwachter verteld dat het een natuurgebied is geworden en dat het overnachten niet meer mag, omdat voorgangers er een zooitje van hebben gemaakt. Jammer dat camperaars het voor zichzelf en anderen verpesten. Er komen er steeds meer en de tolerantie wordt steeds minder. Ook in Denemarken staat nu op elke parkeerplaats dat overnachten verboden is en de maximale parkeertijd een paar uur. We zijn genoodzaakt om op campings te overnachten, wat niet goedkoop is in Denemarken.

Hoe meer we naar het noorden komen, hoe slechter het weer wordt. Regen en wind zijn we al maanden niet gewend, maar we zullen wel moeten, op de Faroer eilanden en op IJsland zal het niet beter zijn, maar we zijn er op voorbereid. We hebben er kleding voor bij ons en een lekker kacheltje in de auto gebouwd.

[liefsjojo]

Visuele stoornissen: meer dan alleen je ogen

Dit keer wil ik het graag hebben over visuele stoornissen. Nu denk je misschien gelijk aan problemen met je ogen, maar wist je dat visuele stoornissen ook kunnen optreden door schade in je brein? Dit komt vaak voor bij mensen met Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH). Helaas hebben veel artsen hier weinig kennis over, waardoor mensen vaak worden weggestuurd omdat de oogarts niets kan vinden. Gelukkig bestaan er gespecialiseerde centra zoals Koninklijke Visio die wel begrijpen wat er aan de hand is.

Laat me je eerst iets over mezelf vertellen. Als je mij persoonlijk kent, weet je dat ik altijd met een camera in mijn hand rondliep, op zoek naar prachtige plekken in de natuur om te fotograferen. Fotografie was mijn grote passie, totdat ik in 2019 een terugval kreeg.

In 2017 kreeg ik de diagnose Multiple Sclerose (MS), een chronische ziekte die ontstekingen veroorzaakt in het centrale zenuwstelsel, met name in de hersenen en het ruggenmerg. In 2019 kreeg ik een heftige terugval die mijn visuele vermogen opnieuw aantastte, maar dit keer in ernstige mate. Ik moest afscheid nemen van mijn leven als fotograaf.

Deze terugval veroorzaakte verschillende visuele stoornissen die helaas niet omkeerbaar zijn. Om je een idee te geven, hier zijn enkele van mijn visuele beperkingen:

Vonken/sterren Ruis Swirls Schaduwbeeld Nabeelden Vertraagd beeld Verminderde contrastgevoeligheid Gezichtsveldstoornis Stoornis in visuele verwerking Verminderde visuele aandacht Stoornis in visuele selectie Visuele ruimtelijke stoornis Stoornis in visuele waarneming Stoornis in visuele vormherkenning Stoornis in visueel schakelen Exoforie in oogstand Verstoorde volgbewegingen van de ogen (zowel horizontaal als verticaal)

Je ziet dus dat mijn problemen niet worden veroorzaakt door mijn ogen zelf, maar door mijn beschadigde brein. In de wereld van MS is hier nog weinig over bekend, maar het kan zeker iedereen overkomen die een terugval krijgt.

Wanneer je visuele wereld verandert, komt er een rouwproces bij kijken. Je moet afscheid nemen van het oude vertrouwde en tegelijkertijd de nieuwe "jij" verwelkomen en omarmen. Telkens wanneer ik moet toegeven dat ik iets niet kan zien, voel ik een vlaag van verdriet in mijn achterhoofd opkomen. Het is iets onverdraaglijks dat ik meestal voor mezelf houd, omdat ik anderen er niet mee wil belasten.

Opeens is mijn gezichtsvermogen onvoorspelbaar geworden. Ik moet leren leven met blijvende schade en niemand kan me garanderen dat de MS niet nog een keer toeslaat op visueel gebied.

Gelukkig ben ik terechtgekomen bij Koninklijke Visio, een gespecialiseerd centrum dat zich richt op visuele stoornissen. Wat een wereld van verschil! De expertise die zij hebben, zul je niet snel vinden in het ziekenhuis.

Mijn eigen neurologe zei zelfs: "Wat zij doen is ongelooflijk werk, dat gaat me boven de pet. Het is zoiets unieks en tegelijkertijd heel complex."

Ik heb bij Visio een Licht Verrichtingsonderzoek (LVO) laten doen, ook wel bekend als een "Lichtlab-onderzoek". Het doel van dit onderzoek is om een veiliger en fijner thuis te creëren met behulp van de juiste verlichting en contrast. Dit onderzoek vond plaats in een "Lichtbeleving Ruimte", die was ingericht als een thuisomgeving. Daar heb ik verschillende soorten verlichting uitgeprobeerd.

Het verlichtingsonderzoek was intens en duurde twee uur, maar het was de moeite waard. Tijdens het onderzoek moest ik aangeven welke objecten ik kon zien, of ik me prettig voelde, of ik veilig kon rondlopen en hoe het licht op mij van invloed was. Er zijn zoveel verschillende soorten verlichting en belichtingsmogelijkheden dat het onderzoek lang duurt. Dus als je eraan begint, moet je goed uitgerust zijn. Het is namelijk belangrijk dat je de test voltooit. Als dat niet lukt, mag je de test niet nog een keer in dezelfde ruimte doen en moet je het op een andere locatie proberen. Na afloop van het onderzoek krijg je advies over wat er nodig is om jouw huis zo prettig mogelijk te maken.

Uit mijn testresultaten bleek dat ik een soort "Maankind" ben (ik ben geboren bij volle maan, misschien heeft dat er iets mee te maken). Ik voel me namelijk het prettigst bij maanlicht, dat ongeveer 5 lux is. Ter vergelijking: daglicht is ongeveer 15.000 lux, zonlicht is 100.000 lux en een bewolkte dag is ongeveer 1.000 lux. Ik kan dus heel weinig licht verdragen, wat het lastig maakt om naar buiten te gaan. Hoe meer licht, hoe meer problemen ik ervaar.

Mijn appartement is echter heel licht, met een woonkamer en dakterras op het zuiden. In de zomer kan het hier binnen wel 34 graden worden en op mijn dakterras zelfs tot 50 graden. Het advies voor mij was om multifilms op de ramen aan de binnenkant te plaatsen en screens aan de buitenkant. De multifilms filteren het daglicht en verminderen de scherpte, speciaal afgestemd op mijn persoonlijke situatie. Dit zorgt voor meer rust. De screens aan de buitenkant helpen vooral omde warmte buiten te houden.

Met de resultaten van beide onderzoeken krijg ik een verslag waarmee ik naar de WMO (Wet maatschappelijke ondersteuning) kan stappen. Ik moet er wel eerlijk bij zeggen dat niet alle gemeenten even flexibel zijn als het gaat om het verstrekken van de benodigde aanpassingen. Het kan soms een uitdaging zijn om de juiste ondersteuning te krijgen.

Als ik één advies zou kunnen geven aan mensen die visuele klachten hebben maar waarbij de oogarts niets kan vinden, is het om niet op te geven. Vraag je neuroloog, huisarts of revalidatiearts om een doorverwijzing naar een expertisecentrum zoals Koninklijke Visio of Bartiméus. Deze centra zijn gespecialiseerd in visuele stoornissen en hebben de kennis en ervaring om jou verder te helpen.

Visuele stoornissen kunnen een grote impact hebben op je leven, maar het is belangrijk om te blijven zoeken naar oplossingen en ondersteuning. Het is een proces van acceptatie en aanpassing, waarbij je afscheid neemt van het oude en leert om de nieuwe "jij" te omarmen. Het is niet altijd makkelijk, maar met de juiste hulp en steun kun je jouw weg vinden in deze nieuwe realiteit.

Dus, mocht je ooit te maken krijgen met visuele stoornissen, onthoud dan dat je niet alleen bent en dat er experts zijn die je kunnen helpen. Blijf positief en geef niet op. Samen kunnen we leren omgaan met onze visuele uitdagingen en genieten van het leven, zelfs als de wereld er soms wat anders uitziet dan voorheen.

Liefs Jojo,

[fransopdefiets]

5-7 Hunmanby

Om te eten opnieuw naar de brouwerij gegaan, je kunt daar goed binnen zitten aan grote tafels gemaakt van pallets. Op het moment dat je je pint tussen in plaats van op de planken zet, wordt het tijd om te vertrekken.

Dit keer een pizza ham genomen. Ik had alleen wat gelopen, dus dat was genoeg.

Voor het eten zat ik wat te somberen over de zwaarte van de route, het echte werk moet namelijk nog komen, maar uiteindelijk besloot ik dat als ik maar 20 kilometer op een dag zou afleggen, dat dat ook goed is. En dat als ik het redt, dat ik volgend jaar de Andes ga proberen. Gewoon om te zien waar mijn limiet ligt, voordat ik ingehaald wordt door het verval van de ouderdom. Want dat was wel mijn constatering gisteren, toen ik spontaan bejaardenkorting kreeg aangeboden. Anderen hebben het altijd eerder door dan jijzelf. Je wordt oud en op een dag kom je de berg niet meer op. Maar dat moment ligt nog voor me.

Het regent een beetje als ik opsta, niet hard maar ik pak natuurlijk wel een natte tent in. Half acht weg, de route gaat weer over een oude spoorlijn, the Cinder Trail. Eerst klimmen naar Ravenscar, dan dalen naar Scarborough, het wegdek bestaat afwisselend uit gravel, asfalt, keien en modder. Toch schiet het best lekker op en je hebt prachtige uitzichten over zee. In Scarborough is het tijd voor een korte koffiepauze. Ik kom ergens terecht waar je alleen buiten kunt zitten, wat prima is, maar pal voor het terras staat een koelwagen met generator te loeien. Dan neem ik later nog wel een tweede koffie.

Het is nog maar een dikke 20 kilometer naar de camping van Hunmanby en die bestaat, is open en accepteert tenten, dat heb ik gisteren telefonisch allemaal gecontroleerd.

Ik heb het maar koud vandaag, ondanks drie lagen kleding. Om me heen lopen mensen in korte broeken te wandelen, ik snap niet hoe ze dat doen. Volgens mij hebben ze gewoon een ongeschreven regel, tussen 21 juni en 21 september loop je in zomerkleding.

Een tweede stop in het Clock Café aan de noordkant van Scarborough, leidt tot thee met een zalmsandwich. Dat is pal voordat ik aan de getijderoute begin. Dat is een pad dat bij vloed onderloopt, het is nu laag en eind van de middag pas hoog, dus dat komt goed. Die route wordt met veel bombarie aangekondigd, maar is in tien minuten gefietst en dan mag je als beloning je fiets over een gravelpad letterlijk tegen de klippen op duwen. Maar goed, bij het Clock Café spreek ik een Engels echtpaar uit de omgeving en ook enthousiaste fietsers. Die raden me een andere route naar Hunmanby aan, omdat mijn route over een hele drukke en steile weg met inhaalverbod leidt. Dat advies volg ik graag op en zo sta ik een uur later bij een bordje “public footpath, no bikes please” . Nu kan ik Hunmanby al zien liggen dus ik denk, niemand die me ziet, ik ga ervoor. Toen minuten later haal ik twee wandelaars in en ik hou me van de domme. “I am a bit lost, is this the right direction to Hunmanby?”. Jazeker, maar verderop is een hek en daar moet je overheen klimmen. Maar we helpen u wel. Inderdaad, een groot hek en op slot. Alle tassen eraf en er overheen, daarna tillen we samen de fiets erover. O ja, zeggen ze daar is nog een hek, ziet u wel? Dat zijn kissing gates dus dat zal u wel lukken. Maar die kissing gates zien er van bovenaf zo uit <-. Een heel klein deurtje, dat tussen de poten van de V beweegt. Met daarboven, op circa 2 meter, een dwarsbalk. Daar kan die fiets niet door, zelfs niet rechtop op zijn achterwiel. Dus weer alle bagage eraf en met zijn drieën wurmen we de fiets over het deurtje en onder de balk door. Als ze dan ook nog de weg naar de camping voor me gaan vragen, kan mijn middag niet meer stuk.

De camping, met de bloemrijke naam Orchard Farm staat als rustig beschreven. Dat klopt in die zin, dat er nauwelijks kampeerders zijn. Maar het trekkersveld ligt naast de doorgaande weg en de spoorlijn. En die leveren een hoop lawaai op.

Afstand: 60 kilometer

Tijd: 5 uur

[paardencoach]

Heb jij de moed om je te laten coachen?

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: Een enkele keer coach ik iemand die niet zo tevreden is over het resultaat. Laat ik maar eerlijk zijn! Heel vervelend voor alle partijen. Ik doe altijd mijn uiterste best om al mijn coachees te helpen om sterker, blijer en vrijer in hun leven te staan. Dus als het die enkele keer niet lukt, ben ik van slag, twijfel ik aan mezelf en zoek ik uiteraard de fout bij mezelf. (Want mijn coachpaarden zijn natuurlijk perfect!) Waarom was coachee niet tevreden? Zijn de verwachtingen niet uitgekomen? Heb ik coachee niet begrepen? Was ik toch niet de juiste coach? Heb ik de verkeerde activiteit gevraagd? Was het proces niet duidelijk? Was ik te optimistisch over mijn eigen kennis en kunde, of was ik niet duidelijk genoeg over wat er kan gebeuren? Heb ik de verwachtingen niet goed gemanaged? En ik kan nog wel een paar vragen bedenken, maar je snapt mijn proces wel, denk ik!

Ik heb er over na lopen denken en wat misschien een belangrijke reden is, is dat verwachtingen inderdaad soms te hoog gespannen zijn. Als je al vele jaren met een ernstig probleem rondloopt, hoe realistisch is het dan om te verwachten dat één, twee of drie uurtjes werken met mijn paarden en mij, je probleem oplost? En toch … soms werkt het zo. Maar soms dus ook niet! Leerproces voor mij om daar nog duidelijker in te zijn. 

Mijn ervaring is dat als iemand een traject doet bij mij (dat is minimaal 3 sessies), het verloop altijd is dat de eerste sessie het aha-moment oplevert en mijn coachee zich opgelucht voelt, begrijpt wat er aan de hand is en verbeteringen ziet in zijn of haar situatie. 

De tweede sessie is altijd het zwaarste. Alle pijn, verdriet, problemen enz. komen aan de oppervlakte, alsof je rugzakje wordt omgekeerd. Coachees kunnen daar behoorlijk van ondersteboven zijn. Het leek zo goed te gaan en ineens lijkt het eerder erger dan beter te worden! Maar eigenlijk is dit dus een goed teken! Je mag de diepte in en aan de wortel je probleem oplossen. Wat moeilijk is, is dat er veel van coachee gevraagd wordt. Je wordt uitgenodigd om flink buiten je comfortzone te gaan, dingen onder ogen te zien die je heel diep hebt weggestopt en liever niet wil weten, ervaren of voelen. Dat vraagt moed! Maar als je voor dit traject kiest, kan je het aan is de bemoediging die ik je kan geven. Meestal is het dus op dit punt dat mensen dan afhaken: onbegrip voor het proces, angst om de situatie echt onder ogen te zien? Ik weet het niet, maar misschien is het wel een beetje zonde van de investering in jezelf om die niet ten volle te benutten? 

In de volgende sessie(s) gaan we opbouwen, dingen vallen op hun plek, je krijgt meer over- en inzicht en de oplossingen dienen zich vaak vanzelf aan. En mijn coachees merken dat het meteen resultaat oplevert in hun dagelijkse leven.

Wat heb je dus nodig om een traject aan te gaan? Moed! Moed om te durven kijken, ervaren en voelen. Moed om buiten je veilige comfortzone te stappen, zelfs als die eigenlijk helemaal niet meer zo comfortabel is. Of juist als die niet meer zo comfortabel is?

Voor meer informatie: www.loriaux-efficiency.nl

[veselinasboekenkast]

Deel 3- Hoofdstukken 10-13 van De Avond is ongemak

Hoofdstuk 10

De volgende dag begonnen Jas en haar vader met het mollenklemmen. Dat is de gaten in de grond die door de mollen kwamen dicht te vullen zodat ze niet verder konden groeien. Ze merkt op aan haar vader al een paar dagen niet geschoren heeft. Wat hij normaal gezien elke dag doet. Ietsjes verder kan je lezen dat Jas een normale conversatie voert met haar vader over de toekomst. Jas vraagt of haar moeder ooit voor god zal trouwen. De vader antwoordde niet direct. Direct daarna zegt Jas: 'Ik ga nooit trouwen, ik ga naar de overkant', de vader vond dat natuurlijk niet zo leuk om dat horen. En zegt dat goede gelovigen altijd trouwen. Jas weet niet wat ze erop moet antwoorden. De vader blijft verder praten en zegt:' je weet hoe het met je broer is afgelopen, wil jij dat ook?, ik denk dat Jas een beetje bang werd. Ze wou zeker en vast niet sterven voor die redenen. De vader is daar ook nog niet gestopt hij zei ook dat ze die stomme jas van haar moet uitdoen en dat dan moeder weer normaal zal doen. Hij dreigde Jas daarmee. Eenmaal binnen scheiden ze hun wegen en gaat ze naar boven.

Hoofdstuk 11

Jas hoort haar ouders ruzie maken over hun melk klanten en dat die er niet meer zijn. Ze geven beide elkaar de schuld. Jas begint al te stressen over wie hun voor het eerst zal verlaten en waarom. Ik snap haar wel. Het is niet aangenaam om je ouders te horen ruzie maken. Dan komt Hanna in de buurt en Jas zegt dat ze weesjes zullen worden. Kinderen zonder ouders. Dan voelt ze ineens dat haar zus heel warm en koud tegelijk is. Ze weet niet of ze hulp moet vragen aan haar ouders die nu op dit moment aan het schreeuwen zijn tegen elkaar of dat ze het zelf moet oplossen. Ineens valt Hanna naar beneden en vraagt Jas of ze oke is. Jas begint te denken over hoe Hanna zo een grote koorts kon krijgen. Misschien doordat ze haar in het water heeft gegooid? Direct daarna begint ze haar excuses aan te bieden en brengt ze haar naar haar bed. En zegt ze dat ze voor haar zal bidden. Hanna dankt haar.

Hoofdstuk 12

'Vandaag zullen ze naar de overkant gaan'. Dat is de eerste zin die ik lees. Het is aan het sneeuwen en obbe staat al buiten in de tuin iets te doen. Ze gaat naar Obbe en vraagt wat hij aan het doen is. Hij is een offer aan het brengen antwoord hij. Hij gaat blijkbaar een haan doden. Dan komt vader naar buiten. Obbe heeft net de haan dood gedaan en vlucht ermee weg. Jas blijft daar verbaasd staan. Jas gaat effe in de sneeuw liggen, maar na een tijdje kan ze er niet meer uit komen. Haar lichaam is al zijn energie verloren. Dan aait ineens de vader haar wang. En tilt haar op. Voor een paar seconden dacht ze dat ze aan het dromen was. Pas daarna realiseert ze dat haar vader haar heeft geholpen. Hij zegt: 'Ga naar binnen, ik kom zo je jas uitdoen'. Ze gaan samen naar binnen en de vader doet inderdaad haar jas uit. Dit was best een symbolisch moment voor iedereen. Daarna ziet ze Hanna die een sneeuwman aan het bouwen is, ze krijgt allemaal oude herinneringen toen ze dat nog allemaal samen deden.

Hoodstuk 13

Dit is de laatste hoofdstuk van het boek. Jas wordt wakker en gaat naar beneden. Ze komt de keuken binnen en ziet een briefje liggen op het aanrecht. De moeder heeft geschreven dat er een huisbezoek aan de gang is en dat ze niet mogen storen. Meestal moeten ze ook mee zitten aan tafel, maar deze keer niet. Jas is daar zeer blij mee, nu mag ze doen wat ze wilt voor het komend uur. Ze besluit om naar de kelder te gaan om te zien wat er daar gebeurd. Ze ziet van alles liggen. Brood, vlees, oliebollen nog veel meer. Ze weet ook dat er een vriezer aanwezig waar ze niet in mag kijken. Hij is ook heel moeilijk te openen. Ze besluit om het toch te openen. Ziet niks speciaal. Ze voelt de kou van de vriezer en denkt direct aan Matthies. Hoe hij zich moest voelen. Dan besluit ze dat ze ernaast zal gaan zitten. Uiteindelijk heeft Jas het gevoel dat het hier voor haar opzit en dat ze niet verder kan leven zonder Matthies. Ze zegt: Ik kom eraan, lieve Matthies. Een harde klap volgt, het vriezerlichtje floept uit. Het wordt pikkedonker en stil. Ijzig stil. Dit is de laatste zin die in het boek staat. Het is zeer triest. De ijzig stil verwijst opnieuw naar Matthies en dat vond ik best mooi. Uiteindelijk is dit niet de einde die ik wou voor haar, maar het kan misschien wel de beste zijn voor haar. Ze was een zeer fragiel meisje en wist niet hoe ze zelf verder moest leven. Ze moest haar ouders erbij hebben, maar spijtig genoeg waren die er niet voor haar en voor hun andere kinderen.

Zo dit is het einde. Er komen nog dingen over dit boek later online.

Tot dan!

Veselina☺︎

[stefselfslagh]

Drie dagen in het spoor van Arnon Grunberg: “In New York kan ik vergeten wie ik ben.”

Dit stuk verscheen op 24 december in Zeno, de weekendbijlage van De Morgen.

Arnon Grunberg was al vaak de auteur, maar nog nooit het onderwerp van een embedded reportage. Stef Selfslagh trok naar New York en liep drie dagen mee met de winnaar van de P.C. Hooftprijs. "Voel je je ongemakkelijk? Dat hoort bij het onderduiken."

Arnon Grunberg is al meer dan een decennium een bewonderd schrijver wanneer hij in 2005 beslist om kamermeisje te worden. Drie weken lang jongleert hij in een Beiers hotel met luchtverfrissers, dweilen en microvezeldoekjes en laat hij zich door hotelgasten vriendelijk glimlachend vernederen. 'Het klinkt onbescheiden, maar ik heb talent om slaaf te zijn', schrijft hij later in NRC Handelsblad.

Grunbergs hotelproject kadert in zijn voornemen om nooit een schrijver te worden die enkel de zolderkamerversie van het leven kent. Ook na zijn carrière in het Beierse hotelwezen begeeft hij zich met metronomische regelmaat in onbekende werelden. Hij duikt onder in brandweerkazernes, slachthuizen en woonzorgcentra. Hij loopt embedded mee met Amerikaanse soldaten in Irak en treedt toe tot het dansgezelschap van de Duitse choreografe Nicole Beutler. Telkens puurt hij uit zijn participerende studiereizen reportages waarin de literatuur de journalistiek aftroeft. 

'Ik wil weten hoe mensen dat doen, leven', verklaart Grunberg zijn aandrang om in andermans bestaan te infiltreren. En ook: 'Ik zie de dingen graag met eigen ogen. Daarin verschilt de schrijver niet van de journalist, hij hanteert alleen een ruimere definitie van het woord 'nieuws'.' Omdat ook ik geneigd ben om nieuws een rekbaar begrip te noemen, doe ik Arnon Grunberg deze zomer een ongewoon voorstel. Ik vraag hem of hij het ziet zitten om voor één keer niet de auteur, maar het onderwerp van een embedded reportage te zijn. Of ik, als het niet stoort tenminste, eens een dag of drie in zijn leven mag onderduiken. 

Ik ga er van uit dat op mijn verzoek hetzij een galant geformuleerde afwijzing hetzij een bestraffende stilte zal volgen. Maar voor ik het goed en wel besef, hebben we de datum geprikt waarop ik me met bandopnemer en notitieboekje in zijn leven zal aanmelden. Dat dat leven zich op dat moment in New York zal afspelen, maakt het feest in mijn hoofd compleet: je debuteert als onderduiker liever in Manhattan dan in Amsterdam. 

Er worden mij als observator in spe slechts twee beperkingen opgelegd: als hij straks aan het schrijven is, mag ik niet over zijn schouders meelezen, en ik ben overal welkom, behalve in zijn appartement in West 37th Street. Op de eerste restrictie reageer ik met begripvol geknik, op de tweede met een pruillip. Is hét kenmerk van de embedded reportage niet dat ze ook achter de gordijnen kijkt? Dat ze de muur tussen schijn en zijn neerhaalt? Dat ze de haren in het doucheputje telt? Maar Arnon Grunberg houdt me liefdevol op afstand. "Thuis is te intiem. Ik sluit niet uit dat je er nog briefjes van voormalige geliefden kan vinden. Die zie ik liever niet in de krant verschijnen." 

Ik denk aan wat er in de briefjes van mijn eigen voormalige geliefden staat en berg mijn pruillip weer op. Ook herinner ik me dat Grunberg ooit schreef dat er in zijn New Yorkse appartement maar twee soorten mensen over de vloer komen: mensen met wie hij seks heeft en mensen die hij betaalt om schoon te maken. Ik hoef bij nader inzien tot geen van beide categorieën te behoren.

Minestronecrisis Drie maanden later ontmoeten we elkaar opnieuw, dit keer in Via Quadronno, een Italiaans restaurant op slenterafstand van Central Park. Zijn behalve Arnon Grunberg eveneens op de lunchafspraak: Marianne Koeman, de Nederlandse met wie hij in 1995 in New York neerstreek en met wie hij nog steeds intercontinentaal bevriend is; Mayu, zijn achttienjarige petekind aka de zoon van Marianne; en Alyosha, de anderhalf jaar oude krullenbol die hij samen met de Nederlandse schrijfster Niña Weijers op de wereld zette. 

Marianne en Mayu wonen in Amsterdam, maar zijn op verzoek van Grunberg naar New York gevlogen om hem een weekje te assisteren. "Niña verblijft in een schrijvers-residentie upstate", vertelt hij. "Alyosha en ik zijn voor het eerst met z'n tweeën. Dat is leuk, maar van werken is er vorige week niet veel in huis gekomen. En als ik niet tot schrijven kom, lonkt de crisis. Nu Marianne en Mayu hier zijn, hoop ik wat werk in te halen."

Ik ben nog maar net ondergedoken en de omstandigheden smeken al om een existentiële vraag: wie is Arnon Grunberg als hij niet kan schrijven? "Dat is een ingewikkelde kwestie", geeft hij toe. "Schrijven is een belangrijk deel van mijn identiteit. Ontneem me de mogelijkheid om te werken en ik voel me verlaten. Vorige week had ik het echt moeilijk. Ik besefte plots dat ik totaal nieuwe schrijfroutines zal moeten ontwikkelen. Want als Alyosha bij me is, krijg ik nauwelijks een e-mail geschreven, zelfs niet als de babysit komt helpen."  

Via Quadranno zit afgeladen vol. Twintig jaar geleden stelden de eigenaars van het restaurant Arnon Grunberg voor om mee in hun zaak te investeren. Voor twintigduizend dollar mocht hij zich mede-eigenaar noemen. Hij overwoog het aanbod, maar sloeg het af. "Ik wilde dat mijn dividenden uitbetaald werden in gratis pasta. Dat zagen de eigenaars niet zitten."  

"Mama", noemt Alyosha me nadat hij me wat beter in zich heeft opgenomen. Het misverstand wordt rechtgezet, Grunberg verzekert me dat ik er niet overdreven vrouwelijk uitzie. "Alyosha noemt iedereen die hij leuk vindt mama." "En iedereen die hij niét leuk vindt papa", grijnst Mayu. Een stelling die weerlegd wordt wanneer Alyosha zich uit de armen van Marianne losrukt om bij zijn vader een zoen te gaan vorderen.

Vorige week at Grunberg hier samen met zijn zoon minestrone. Dat ging prima, tot Alyosha zijn bord van zich wegduwde. De soep belandde eerst op de grond en nadien op de trui van de vrouw naast hem. "Ik had Alyosha net verteld dat hij zijn moeder pas over vier weken terug zou zien", zegt Grunberg. "Misschien werd hij daarom zo boos."

"Ook toen we weer thuis waren, bleef hij maar krijsen. Alles heb ik geprobeerd om hem te kalmeren: voorlezen, zingen, zelfs samen in bad gaan. Niks hielp. Ik dacht: 'Zo meteen bellen de buren de politie en moet ik naakt de deur opendoen. Dat krijg ik nooit uitgelegd.'"

"Toch heb ik Niña nergens mee lastig gevallen. Het is mijn taak om ervoor te zorgen dat ze deze maand in alle rust kan schrijven. Al heb ik de indruk dat ze liever had gehad dat ik haar al na twee dagen in totale wanhoop had opgebeld met de mededeling: 'We redden het niet zonder jou.'" (lacht)

Het is de eerste keer dat Arnon Grunberg een relatie heeft met een schrijfster. Ik vraag of ze behalve geliefden ook concurrenten zijn. "Nee, en gelukkig maar. Er ligt in een relatie al zoveel competitie op de loer. Zelfs in het samen grootbrengen van een kind kan wedijver sluipen. Want: van wie houdt het kind het meest? Ik vermijd die strijd door duidelijk te maken dat Niña voor Alyosha de nummer één is. Mijn moeder kwam voor mij ook op de eerste plaats. Ik zou mezelf verraden, mocht ik het erg vinden dat dat ook voor Alyosha zo is."

Diane Keaton-lookalike De carpaccio's zijn verorberd, de namiddag kan ontzegeld worden. Marianne en Mayu gaan met Alyosha naar Bryant Park, Arnon Grunberg en ik trekken naar de New York Public Library. Het plan van de schrijver: twee uur in stilte werken. Het plan van de journalist: twee uur doen alsof hij werkt.

Je zou denken dat in een gebouw met een gewichtige naam gewichtige activiteiten plaatsvinden. Maar aan de tafel waaraan we plaatsnemen, wordt vooral tijd gedood. Een vrouw met een morsig voorkomen doet een dutje. Een jongen trekt steeds opnieuw de capuchon van zijn hoodie over zijn hoofd. Een Diane Keaton-lookalike maakt met naald, draad en geduld een borduurwerkje. De man naast me wisselt driftig scrollen af met uitdrukkingsloos staren. De stilte die over de aanwezigen hangt, geeft hun handelingen iets sacraals. Ik vraag me af of ik niet per ongeluk in het werk van een Brooklynse performancekunstenaar ben beland. I Am Not Me: a metaphor for the unknowable connections between random human organisms. Of iets van die strekking.

Arnon Grunberg gaat naast de slapende en vermoedelijk dakloze vrouw zitten en haalt zijn laptop en notitieboekje boven: hij heeft zich voorgenomen om een aantal aantekeningen in volwaardige zinnen te transformeren. Zoals beloofd sluip ik niet achter hem heen om mee te lezen. Wel noteer ik in mijn logboek: 'Donderdag. Geobserveerde creëert literatuur. Vingers vliegen vaardig over het toetsenbord, tijd en ruimte lijken te vervagen.' 

Wanneer Diane Keaton het borduren na anderhalf uur voor bekeken houdt, klapt ook Grunberg zijn laptop dicht. "Vlotte het een beetje?", vraag ik. Het is niet omdat ik mensen bespied dat ik niet met ze meeleef.  

Grunberg knikt. "Ik vreesde eventjes dat de duttende dame zou stinken. Maar dat was gelukkig niet het geval en ook door de andere aanwezigen heb ik me geen moment gestoord gevoeld."

Is hij een literaire scherpslijper? Iemand die een heleboel woorden op auditie laat komen en pas na veel wikken en wegen de meest geschikte kiest? "Ik probeer van het schrijven een gracieus proces te maken. Als een zin nog niet helemaal is wat hij moet zijn, laat ik hem nog wat sudderen. Het juiste woord komt wel. En als het een goed woord is, gebruik ik het desnoods drie keer na elkaar. Ik hang niet voortdurend met mijn neus in synoniemenwoordenboeken." 

Probeert hij weleens te ontsnappen aan het schrijven? Denkt hij soms: 'Ik wou dat ik het vandaag bij mijmeren kon laten? Dat ik mijn gedachten niet in onwankelbare woorden hoefde te gieten?' "Soms zou ik liever een dutje doen dan te schrijven. Maar discipline is voor mij een automatisme geworden. Het komt niet meer in me op om een dag niet te werken."

We arriveren in Bryant Park, waar Mayu met Alyosha aan het spelen is. "Hebben mensen je weer gevraagd of je de au pair van Alyosha bent?", vraagt Grunberg aan Mayu. "Nee. Maar wel of hij mijn zoon is." "En, wat heb je geantwoord? Nee hoor, ik heb deze jongen gestolen?" 

Vader en zoon gaan een ritje maken op de carrousel in het park. Er zijn twee paarden en een hert beschikbaar, maar Alyosha kiest voor een konijn met oren zo groot als Papoease peniskokers en een staart die meer weg heeft van een prehistorische slagtand. Een voorliefde voor de ongerijmdheden van het leven is vast erfelijk.

Dagen vol afslagen "Het gaat goed, Stef, niemand van ons heeft een hekel aan je", laat Arnon Grunberg me de volgende ochtend bij het ontbijt in café Delectica weten. Marianne en Mayu glimlachen, Alyosha kauwt op een stukje bagel. "Ik probeer dan ook zo onzichtbaar mogelijk te zijn", zeg ik, en ter verantwoording van mijn onzichtbaarheid lees ik een fragment voor uit de Grunberg-compilatie Thuis ben je: 'De schrijver doet er goed aan zich op de vlakte te houden. Geen meningen, vooral geen meningen. De observatie is al mening genoeg.' 

"Die woorden lijken me nog steeds accuraat", zegt Grunberg. "Mensen vragen me na een embedded verblijf weleens: heb je gevonden wat je zocht? Maar als ik ergens onderduik, weet ik niet op voorhand wat ik wil vinden. Ik wil me vooral laten verrassen."

"In september liep ik mee met de ambtenaren van de Dienst Terugkeer & Vertrek in Rotterdam. Die mensen zetten elke dag geweigerde asielzoekers uit het land: een behoorlijk meedogenloze daad. En toch had ik de indruk dat ze hun job naar eer en geweten verrichten. Als je écht met mensen praat, krijg je altijd meer begrip voor hun positie." 

Je denken scherpen aan het leven, noemt hij het. Hij heeft weinig ontzag voor schrijvers die in een mentaal vacuüm vertoeven. "Ook al kom je niet achter je bureau vandaan, dan nog moet je je gedachten toetsen aan de werkelijkheid, vind ik. Je wil als schrijver toch iets zeggen over de tijd waarin je leeft? Anders maak je jezelf wel héél ongevaarlijk." 

De zon glipt tussen de wolkenkrabbers door, we besluiten een ochtendlijke wandeling te maken. 

Voor de ingang van warenhuis Macy's zien we een bedelaar zonder benen: de man heeft zijn romp op het deck van een skateboard gemanoeuvreerd. Ik ga ervan uit dat het skateboard de helaasheid van zijn lot moet aandikken en voorbijgangers tot gullere giften moet verleiden. Maar dan begrijp ik dat het gewoon zijn vervoermiddel is: als hij straks naar huis wil, kan hij het board met behulp van zijn armen in beweging brengen. 

Marianne deelt mijn ontzetting over de situatie van de bedelaar. Maar ze zegt ook: "Sommige bedelaars verdienen zoveel geld dat ze er in blijven hangen, in dat bedelen."

Als psychologe werkte Marianne negen jaar met New Yorkse psychiatrische patiënten. Een heftige tijd, vertelt ze, waarin ze leerde om niet te snel conclusies te trekken. "Ooit zei een cliënt tegen me: 'Er ligt een lijk in de koffer van mijn auto.' Ik dacht: die man heeft een psychose. Maar er lag écht een lijk in zijn koffer."

We kuieren voorbij de Chrysler Building, al lang niet meer het hoogste, maar wel nog altijd het mooiste gebouw van New York. Toen Marianne Koeman en Arnon Grunberg hier zevenentwintig jaar geleden voor het eerst rondliepen, waren ze beiden nog prille twintigers. De dagen lagen voor hen als een eindeloze woestijn.

"Elke dag zat vol afslagen die we overtuigd namen", vertelt Grunberg terwijl hij de kinderwagen voortduwt. "Ik had net Blauwe Maandagen geschreven, moest maar om de twee weken een column naar NRC Handelsblad sturen, ons leven was één grote improvisatie. Vandaag zijn mijn dagen veel strakker ingedeeld. Als ik toevallig iemand leer kennen, moet ik zeggen: 'Leuk gesprek, maar laten we het over drie weken verder zetten, bij voorkeur op woensdag, tussen drie uur dertig en vier uur vijftig.'" (lacht)

Toch ervaart hij New York ook na zevenentwintig jaar nog altijd als een bevrijding. "In Nederland word ik zo snel in de hoedanigheid van schrijver gedwongen. Dat is geen ramp - ik kijk niet neer op ontmoetingen met lezers - maar ik wil ook nog andere rollen vervullen. En dat lukt me in New York beter dan in Amsterdam. Ik kan hier makkelijker vergeten wie ik ben." 

Dan, mijmerend: "Als alles ooit mis gaat, kan ik in deze stad zo een ander leven beginnen. Er is hier altijd een tweede en zelfs derde akte mogelijk. Dat onbeslotene, daar hou ik van. Ik denk niet dat ik New York ooit zal verlaten. Behalve wanneer ik negentig ben. Dan trek ik naar Zwitserland. Ik wil mijn laatste adem tussen de bergen uitblazen."

Twee ambulances met brullende sirenes rijden voorbij. Wat verderop boort een bouwvakker gaten in onze oren. Telkens verwacht ik dat het lawaai Alyosha zal doen schrikken. Maar de New Yorkse drukte doet hem niks. Een cursus Mediteren Voor Peuters is voorlopig nergens voor nodig.

Trust women Next stop: het kruispunt gevormd door Columbus Avenue en West 106th Street, waar de Upper West Side onwennig tegen Harlem aanschurkt. Hier woont Michel, de Fransman bij wie Arnon Grunberg twee keer in de week Franse les volgt. 

"Michel is een oude trotskist", vertelt hij. "Ik ben het niet altijd met hem eens, maar hij is wel een vriend. In het begin leerde hij me de Franse spelling en grammatica. Nu voeren we gewoon lange gesprekken en geeft hij me af en toe aanwijzingen. Ik ben zeer gehecht aan onze bijeenkomsten." 

Het appartement van Michel is een one size fits all-flat: bureau, bed, boekenkast, kookfornuis en koelkast delen dezelfde ruimte. Op het prikbord boven de werktafel hangt een briefje met de woorden Trust Women. Ik wil Michel vragen of dat een zelf bedacht geheugensteuntje dan wel een oude feministische slogan is, maar de les is al begonnen: hij ondervraagt Grunberg in het Frans over de groentenaversie van Alyosha.

Andere gespreksonderwerpen die in de loop van de les de revue passeren, zijn: de gelijkenissen tussen de Oekraïense vluchtelingen van vandaag en de Vietnamese asielzoekers van vroeger ('Zij die voor de slechten moeten vluchten, zijn automatisch de goeien'), het noodlot ('Het is niet omdat je in Nederland geboren bent dat de geschiedenis je wel zal overslaan') en terrorisme ('Terreur loont op korte termijn, maar op lange termijn heb je de steun van het volk nodig'). Er is geen wet die zegt dat Franse lessen over monsieur et madame Dupont moeten gaan.

Het Frans van Grunberg is uitstekend, maar niet foutloos: vrouwelijke lidwoorden staan af en toe ten onrechte hun plaats af aan mannelijke en 'de schemering' is niet 'le coucher du soleil' maar 'le crépuscule'.  

Op het einde van de les leest Grunberg nog een stukje voor uit La Vie Devant Soi van de Franse schrijver Romain Gary. Als hij het boek weer dichtslaat, vertelt hij me dat Gary op zesenzestigjarige leeftijd zelfmoord pleegde. Op zijn afscheidsbriefje stonden vijf woorden: 'Je me suis bien amusé.'

Ook ik vermaak me, en toch neem ik na de Franse les afscheid van Arnon Grunberg. Hij gaat zo meteen vergaderen met zijn accountant, en wanneer het woord accountant valt, heb ik principieel nog vanalles te doen.

A grand slam career 's Avonds zien we elkaar terug in Grand Central Terminal, het iconische treinstation van New York. Hier liet Al Pacino op magistrale wijze het leven in Carlito's Way. Hier voeren elke dag meer dan vijfhonderdduizend passagiers een enerverende get-the-fuck-out-of-my-way-choreografie op.

De art deco-klok in de stationshal loopt, net zoals alle andere klokken in Grand Central, één minuut voor. Zo hebben de passagiers altijd zestig seconden extra om hun trein te halen. Ook de Amerikaanse spoorwegmaatschappij doet wat ze kan om de ratrace zo aangenaam mogelijk te maken. 

Arnon Grunberg heeft een tafel voor vijf gereserveerd in Cipriani Dolci, een restaurant op het westelijke balkon. Het is ons vijfde restaurantbezoek in twee dagen. Ik schrijf op: Arnon Grunberg schrijft tussen het betalen van restaurantrekeningen door.  

"In New York is er veel begrip voor mensen die elke dag uit eten gaan", zegt Mayu. "Er wordt in deze stad hard gewerkt: iedereen snapt dat je geen tijd hebt om te koken. Sommige appartementen worden hier zelfs zonder keuken verkocht."  

Alyosha krijgt eend, frietjes en een ijsje. Tijdens een bezoek aan het Consultatie-bureau - de Nederlandse tegenhanger van Kind & Gezin - werd geconstateerd dat hij wat te licht is voor zijn leeftijd. En dus staat hij op een dieet van frietvet, vleessaus en koolhydraten.

Grunberg: "De mensen van het Consultatiebureau zeiden: 'Zorg ervoor dat hij aankomt. Het maakt niet uit hoé.' Dat Alyosha na deze maand nog steeds geen groenten zal lusten, is een probleem dat zijn moeder mag oplossen." (lacht) 

Wanneer we aan de praat raken met de twee mannen naast ons, stelt Grunberg Alyosha aan hen voor als zijn jongste zoon en Mayu als zijn oudste. 

"Ik heb Mayu lange tijd mijn petekind genoemd", legt hij wat later uit. "Ook al was ik door de afwezigheid van zijn biologische vader al lang zijn feitelijke vader. Maar toen Alyosha geboren werd, vroeg Mayu me of ik wel van hem zou blijven houden. Sindsdien noem ik hem mijn oudste zoon. Mayu moet weten dat hij in mijn leven dezelfde plaats inneemt als Alyosha."

Voor zijn achttiende verjaardag kreeg Mayu van zijn feitelijke vader een brief cadeau: het inmiddels ook te boek gestelde Loslaten. Ik vraag hem of hij blij was met zijn coming of age-geschenk. "Zeker", zegt hij. "Al heb ik de brief wel moeten vervolledigen. Op het einde herhaalt Arnon de woorden die hij ook al bij mijn geboorte schreef: 'Welkom in mijn oeuvre, Mayu.' Toen ik dat las, heb ik gezegd: 'Vanaf nu ben jij ook welkom in míj́n oeuvre, Arnon.'"  

Ik neem een slok wijn en bid dat mijn veertienjarige zoon zich binnen een paar jaar met even mooie woorden van mij losweekt.  

Hoewel ook de huisgemaakte tortellini en de risotto met verse erwten verdedigbare gespreksonderwerpen waren geweest, praten we over de parasitaire relatie tussen het leven en de literatuur. Ik vraag Arnon Grunberg of hij ooit niet-levensbedreigende catastrofes heeft veroorzaakt, met als enige doel om er nadien een handvol mooie zinnen over te schrijven.

"Soms heb ik wel behoefte aan een beetje spanning", zegt hij. "De wereld is zo chaotisch en verraderlijk. Daar wil je in je eigen leven toch iets van meekrijgen? Maar het drama komt vanzelf wel op je af, je hoeft het niet uit te nodigen om de literatuur ter wille te zijn. Als je dat wél doet, wordt het schrijven een soort van afgod. En een afgod eist altijd offers." 

"Los daarvan is het een enorme troost dat ik occasionele narigheden in woorden kan omzetten. Eigenlijk speel ik een beetje vals met het leven: ik hang al schrijvend min of meer boven mijn eigen bestaan. Ook tijdens ruzies heb ik de neiging om het conflict meteen te analyseren. Dat schijnt niet zo prettig te zijn voor de persoon die ruzie met je wil maken. Soms willen mensen gewoon uitgescholden worden." (lacht)  

Staat het leven weleens in de weg van de literatuur? Kunnen gebeurtenissen té pijnlijk zijn om over te schrijven? "Ik heb dat zelf nog niet meegemaakt. Maar ik kan me voorstellen dat je van de dood van een kind geen literatuur kan maken. Tenzij op een heel indirecte manier." 

Alyosha maakt aanstalten om stukjes eend op de grond te gooien. "Niet met de eend gooien", zegt Grunberg. "Daar wordt papa diep ongelukkig van." Even later belandt de eend alsnog op de grond, doemen in het hoofd van Arnon Grunberg minestrone-scenario's op en besluiten we met een ontroerende eendracht om naar huis te gaan.

In Park Avenue lopen we voorbij een opgewonden zakenman. 'I did it!', roept hij in zijn telefoon. 'I have a grand slam career!" We beginnen noch te monkellachen noch met onze ogen te rollen. Verlossing vinden in het werk is niet per definitie slechter dan geluk halen uit een moestuintje.

Het is al nacht wanneer ik terug naar mijn hotel in West 32nd Street ben gewandeld. In een bar in de buurt drink ik een Catskill Ball Lightning Pilsner - sommige merknamen maken reclamecampagnes overbodig - en stel ik mezelf twee vragen. 

Eén: is Arnon Grunberg, zoals De Standaard onlangs schreef, 'een raadselachtig figuur voor wie openhartigheid de beste vermomming is'? (Antwoord: raadselachtigheid is niet het tegendeel van authenticiteit. Als je je kan verbergen achter openheid, kan je je ook openbaren in geheimzinnigheid.) En twee: moet ik mijn stuk straks 'een onbeschroomde inkijk in het leven van Arnon Grunberg' noemen of hou ik het voorzichtigheidsheidshalve bij 'een waarheidsgetrouwe leugen'? (Antwoord: álle reportages zijn waarheidsgetrouwe leugens.)

Voor ik in bed kruip, krijg ik nog een berichtje: 'Het waren mooie dagen. Ook al ben je niet in mijn appartement geweest: je hebt veel intieme momenten meegemaakt. Maak je geen zorgen als je je af en toe wat ongemakkelijk hebt gevoeld. Dat hoort bij het onderduiken. Slaap lekker.'

De volgende dag sluiten we ons embedded onderonsje af met een fotosessie op het dakterras van de Niarchos Foundation Library. De weergoden zijn ons genadig, de schrijver kan onder een staalblauwe hemel gefotografeerd worden.

Arnon Grunberg gaat op een stoel zitten, haalt zijn laptop uit zijn tas en denkt: als ik dan toch als schrijver moet poseren, kan ik tijdens het poseren net zo goed schrijven. Hij begint geconcentreerd te tikken, de Bank of America Tower speelt met sublieme onverschilligheid voor decor. Geestelijke arbeid tegen de achtergrond van stedelijke grandeur: het filmische schrijversleven van Arnon Yasha Yves Grunberg in één beeld samengevat.

Met een onjournalistieke omhelzing stappen we uit onze rollen van observator en geobserveerde. Arnon Grunberg duikt in een taxi en gaat naar huis. Ik duik de stad in en vergeet wie ik ben.

[alleswatmijblijmaakt]

Gezien

Classical Musicians React: Ateez 'Guerilla'

Strange Tales of Tang Dynasty

Episode 01

Okay, dat was veel in 1 keer. En wat is het met de zwarte thee. Waarom die heftige reactie van Lu Lingfeng als hij hoort dat die thee gekocht kan worden in zijn stad???

Het was wel aardig, maar niet iets waarvan ik zeg: daar wil ik snel meer van zien.

We gaan het zien.

Reunion: the Sound of the Providence

Episode 27

Pot Jan dikke me. Niet Wang Meng ook nog. Was Jia Kezi niet genoeg?

De mol zette de aanval in en nu weet het support systeem van Wu Xie wie het is. Bai Haotian zette een slimme zet, wat ik graag zag en de confrontatie zal niet lang op zich laten wachten lijkt me. Dat mag ook wel, want er zijn nog maar 4 episodes te gaan en dan is de serie klaar 😞

About Youth

Episode 05

Guang's ouders halen het bloed onder mn nagels vandaan. Verschrikkelijk. Streng zijn is 1 ding, maar dit is meer dan dat. Hij wordt duidelijk niet als zijn eigen persoon gezien en dat is niet oké.

Guang had een les gemist, omdat hij met Qizhang was gaan eten en zijn ouders hadden een gesprek met zijn tutor. De vrouw kon merken dat de ouders niet blij waren, dus zei ze dat het geen probleem was. Ze vertelde hen dat zijn cijfers nog goed waren, en dat hij weliswaar wat meer afgeleid was, maar dat hij ook levendiger en blijer uitzag. De reactie van zijn moeder toen de vrouw weg was? 'Ik zei toch dat hij zich raar gedroeg?' 😑🤨 das niet de reactie die je moet hebben. Afgeleid? Okay, iets begrijpelijker. Maar er wordt ook in dezelfde zin levendiger en blijer genoemd..... Teruggetrokken en down/niet blij is niet een toestand die je kind moet hebben!!!!

Ray en Jian hebben hun eerste zoen en eerlijk gezegd was het best wel in karakter dat zij van de twee couples de eerste zouden zijn. Al bracht dat natuurlijk wat complicaties met zich mee. 1 was er duidelijk niet helemaal klaar voor.

[magheteenonsjeminderzijn]

Vandaag werk ik vanuit huis waardoor het klaarmaken van de maaltijden toch wat makkelijker gaat. Ik heb nog spinazie in de koelkast dus ik probeer toch nog een keer een smoothie uit het New Fysic receptenboekje. Dit keer met oa frambozen, alfalfa en nog wat zaden en pitjes en magere yoghurt. Dit keer denk ik slim te zijn door de meng beker van de keukenmachine te gebruiken.

Het ging net zo beroerd als met de andere blender. In de tussentijd ging ook de werk telefoon al rinkelen dus ik werd meteen chagrijnig. Nog een beetje water erbij gedaan. Weer geprobeerd, nog geen succes. Pollepel erbij en doorduwen en ik wilde de beker eraf halen om te schudden. Kreeg ik de mengbeker er niet meer af 🤬 Ondertussen al de eerste telefoontjes van werk behandeld en gelukkig kwam toen mijn ridder in de nood weer thuis. Met zijn geduld kwam er een heerlijke dikke groene smurrie tevoorschijn. Het was te dik om te drinken dus maar wat water bij gedaan, nog een keer mengen en voila daar is mijn groene smoothie.

Alleen al van de lucht word ik niet vrolijk. Het ziet eruit als dunne poep. Ik drink het weg maar het is wel de laatste keer dat ik dit doe. Het blijft vies 🤢

Om half 11 tijd voor mijn gekoookt eitje, dat gaat er altijd prima in.

Om 12.35 heb ik mijn lunchpauze en op het menu staat weer salade. Deze zit vol met komkommer, wat nootjes, zaadjes etc. Deze vind ik erg lekker. Alleen iets te laat gedacht aan de supplementen dus ik moet 20 min wachten met eten. In de tussentijd maar wat nieuwe artikelen toegevoegd aan de webshop.

Na de 20 min kijk ik nogmaals op de klok en zie dat het 12 uur is en niet 13 uur! Een uurtje vergist dus. Stom zeg! Meteen maar weer in de telefoon gegaan en tussen de gesprekken door een hap van de salade genomen. Het heeft een uur geduurd voordat ik mijn salade op had😅

Om 15.15 weer 200 ml zuivel naar binnen gewerkt. Ik moet wel blijven opletten dat ik voldoende water blijf drinken. Misschien ook nog maar een mooie drink fles kopen dan is het ook duidelijker wat ik drink. Marcel nog een kopje thee gezet en voor de rest hou ik het bij water. Ik mag 2 glazen Pepsi Max maar ik wil zelf deze week toch zoveel mogelijk detoxen dus even geen Pepsi Max.

Om 17.30 gaan koken. Marcel heeft nog van gisteravond dus dat is makkelijk. Ik eet vanavond 400 gr groenten en een biefstuk tartaartje (vergeten foto te maken). Marcel zijn hap nog even aangebakken in de jus van mijn tartaartje waardoor we allebei lekker hebben gegeten. Ik kwam er wel achter dat mijn supplementen niet bij het avondeten worden vermeld in mijn agenda op de telefoon dus dat is nu allemaal aangepast. Na het eten weer een cappuccino waar ik het schuim van laat staan en dan ben ik wel klaar met eten voor vandaag.

Vandaag zijn bovenstaande kaarsen binnengekomen en ik heb er al 3 verkocht dus ik ga nog even een paar bestellingen inpakken en dan naar ‘Over mijn lijk’ bij NPO 1 kijken. Geen vrolijke kost maar het is goed hoe deze jongen mensen nog iets van hun leven maken ook al gaan ze binnenkort dood. Het helpt mij altijd weer om te relativeren.

Tussendoor heb ik ook nog het mama-zoon uitje Las Vegas geboekt. Mike heeft ook akkoord gekregen op zijn vakantie dus van 26 maart tot 1 april zitten wij in het Strat hotel in Las Vegas. Op 16 jarige leeftijd heb ik Mike de belofte gedaan dat ik hem mee zou nemen naar Vegas en nu, 17 jaar later, gaat het eindelijk gebeuren.

Morgen nog 1 dagje de reset fase doen en dan ga ik donderdag naar mijn coach voor het eerste meetmoment. Spannend! Hopelijk mag ik door naar de Regular fase zodat ik vooral ‘s avonds meer afwisseling aan kan brengen in wat ik eet.

[overwijs]

𝕎𝕖𝕖𝕤 (𝕠𝕡𝕣)𝕖𝕔𝕙𝕥, 𝔹𝕖ℝ𝕖𝕒𝕝

Als docent vind ik het belangrijk om met mijn tijd mee te gaan, naast mijn persoonlijke aangeboren en aangeleerde interesse in tech, innovatie, gadgets en social media. Zo ben ik op Snapchat, Instagram, TikTok, YouTube en nu ook BeReal gekomen. Het meeste hiervan hou ik ook echt vol, omdat de interesse gemeend en oprecht is.

Door deze echte interesse in iets wat ook speelt in het leven van de pubers in mijn lokaal, heb je nog iets extra’s wat je bindt. Leerlingen vinden het cool als je mee kan praten en je soms zelfs kan helpen. Daarnaast is het voor mezelf ook prettig om het een en ander te begrijpen, ken ik gevaren en kansen die social media soms brengen en is het vaak ook nog leuk voor mezelf buiten mijn bestaan als docent om (ja, echt, naast docent ben ik ook soms mens).

De laatste ontwikkeling op dit gebied is BeReal, misschien heb je er wel van gehoord. Een aantal jaar geleden was ik zelf een ‘project’ aangegaan, op Facebook, waar ik elke dag een foto plaatste waarbij een shot van beide camera’s was. Je zag dus mij, maar ook het gene wat ik zag. Dat leek mij toen al heel interessant, een soort fotodagboek. En nu is daar BeReal gekomen, bijna alsof ik het zelf bedacht had. Gemiste kans ;-).

BeReal is de tegenbeweging van de fake foto’s op Instagram. Mensen die hun leven opfluffen, een foto maken en dan vervolgens ook nog diverse filter overheen gooien. Niets is echt op Instagram (behalve natuurlijk mijn profiel, Haha), zo lijkt het. Bij BeReal dus wel. Alle leden in Nederland krijgen op hetzelfde moment een melding en het is de bedoeling dat je binnen twee minuten een foto maakt, van jezelf en van wat je ziet. Hij maakt automatisch een foto met beide camera’s op je telefoon. Niet de tijd maken om dingen mooier te maken, ook de foto maken als je saai op de bank zit met je “bankhoodie” en alleen foto’s van vrienden kunnen bekijken als je er zelf ook eentje plaatst.

Toen ik hoorde van het bestaan was ik meteen enthousiast, dat zal je niet verrassen, en een paar weken later begon ik er ook daadwerkelijk mee. Het hield me nog een tijdje tegen dat ik daar niemand kende, want “zonder” vrienden is social media opeens helemaal niet zo sociaal. Toen ik over die drempel was kon het ontdekken beginnen. Elke dag een nieuwe foto en elke keer wat verder kijken naar de mogelijkheden, wat kan er allemaal, hoe kan je er creatief mee aan de slag gaan en hoe zorg je dat je onderkin zo min mogelijk op de foto staat. Want tja… real hoeft niet meteen lelijk te betekenen toch? Dat mag overigens ook, en ook daar probeer ik aan te wennen.

Het moment waar je op kon wachten was daar. Er kwam een melding tijdens schooltijd. “Time to BeReal”. Ik wist op dat moment dat er meerdere telefoons in mijn lokaal de melding kregen en zonder er al te lang over na te denken zei ik: “Als je BeReal hebt, kan je nu even een foto maken. Maar alleen met mensen er op die dat oké vinden”. Zelf maakte ik ook een foto, zonder leerlingen in beeld. Een minuut later was het klaar en konden we door met de les.

Na afloop twijfelde ik even, heb ik hier nou goed aan gedaan, werd de vraag van de zelfreflectie van die les. Sommigen zullen misschien vinden van wel, en dat snap ik. Toch heb ik in de weken daarna exact hetzelfde gehandeld. Leerlingen krijgen de melding en weten dat vast wel, door er even aandacht aan te geven, is het daarna ook uit de lucht en biedt dat geen extra afleiding meer. Ook krijgen we er leuke gesprekken door, heb je even anders contact en is het goed voor het gevoel in de groep. Zo zijn er vast nog meer voordelen en vast ook wat nadelen.

Mijn besluit was in dit geval om mee te bewegen, want dat is als ik real ben, ook wat bij mij past. Ik zeg ook zeker niet dat ik vind dat alle docenten dit moeten doen. Doe wat bij jou past, zorg alleen wel dat het binnen de regels van fatsoen en bekende normen en waarden valt.

Doordat we wisten wat BeReal was schrokken we ook niet toen de tassen op de gang tijdens een schoolexamen allemaal tegelijkertijd piepte. We wisten wat het was en dat het niet af zou blijven gaan. En kon ik dankzij BeReal bijna een leerling in de maling nemen. Hij legde zijn telefoon op mijn bureau zodat hij ongestoord door dat schermpje even naar het toilet kon. Ik zag de melding van BeReal staan en wilde zelf een foto maken voor zijn BeReal als hij weg was. Helaas zat er een pincode op zijn telefoon. Maar het leverde wel veel leuke BeReals van zijn klasgenoten op want zij wilden allemaal dat ik hun BeReal zou nemen.

Een leerling zei: “deze BeReal gaat echt heet worden”, wat er op neer kwam dat er veel mensen op zouden reageren. Een ander noemde zijn BeReal “echt dik”, waarop ik het niet kon laten om te vragen wie hij hier nou dik noemde, aangezien ik op die foto stond. Ja, het koste even twee minuten van de les om met zeven telefoons steeds een foto te maken. Maar ook ja: het was even een echt moment. En daar gaat het voor mij om, durf ook real te zijn als docent. Wees de docent die past bij wie jij bent, met nog steeds als disclaimer: binnen de fatsoensregels, dan ben je de beste docent die je kan zijn voor leerlingen, daar ben ik van overtuigd. Be Real!

[euroadventure]

Waardevolle ontmoetingen (2)

De tijd vliegt sinds ik weer terug ben in Nederland en zoals ik vorige keer al had aangegeven kijk ik af en toe terug op mijn waardevolle ontmoetingen onderweg. Een paar weken terug was ik behoorlijk geveld door corona en merkte ik dat ik alle tijd had om terug te kijken op de mooie ontmoetingen en herinneringen van afgelopen anderhalf jaar. De ontmoetingen met mensen zijn voor mij, dan ook naast de mooie natuur, een van de belangrijkste redenen om te reizen.

Na mijn fietsavontuur langs de Zweedse kust, keer ik kort terug in Kopenhagen in Denemarken om mijn campertje weer op te pikken en mijzelf te laten vaccineren. Vanuit Kopenhagen vertrek ik vervolgens naar midden Zweden.

Ik rij naar prachtige natuurgebieden en geniet onderweg volop van de omgeving. Uiteindelijk beland ik na een twee dagen op een grote camping. Ik ben tot dan toe nog niet zo gewend om wild te kamperen en vind het nog wat onwennig. Ik besluit daarom ook deze nacht nog op een camping te verblijven. Wanneer ik naar het naastgelegen dorpje wandel, zie ik naast de camping een aparte camperplaats voor grote (witte) campers. Ik vraag aan een Nederlands stel, Bram en Ali uit Urk, die ik daar naast hun camper zie zitten, hoe dit principe van camperplaatsen nou eigenlijk werkt. Ik ben op dat moment nog een echte leek op dat gebied. Ik word gelijk uitgenodigd voor een bakje koffie, later een wijntje en we spelen nog een spelletje Uno samen met hun vrienden uit Hattem.

We kletsen honderduit waarbij Bram en Ali vooral bewondering uitspreken over mijn reis alleen terwijl hun vrienden voornamelijk sceptisch zijn. Bram en Ali veroordelen mij niet, maar zijn juist nieuwsgierig en enthousiast. Bram geeft mij nog enkele tips van plekjes die ik absoluut niet mag overslaan in Zweden. Het was erg gezellig, ik voelde mij zo enorm welkom!

Na deze waardevolle en mooie ontmoeting rijd ik verder door Zweden. Ik heb veel gesprekken met mensen onderweg, soms kort, soms lang. Ik leer niet alleen nieuwe mensen kennen, maar ook andere culturen. Een van de mooie dingen in de Scandinavische cultuur vind ik het buitenleven. Het gevoel van altijd in de natuur (kunnen) zijn.  Zo ontmoette ik na een kleine week rondtoeren, in Nationaal Park Tiveden echte Zweedse outdoorliefhebbers. Na een dag wandelen besluit ik om voor het eerst echt wild te gaan kamperen en wel in een Nationaal Park wat bekend staat om haar beren. Overigens geen beer gezien, maar het had gekund haha!

In Zweden heb je in de bossen vaak kampeerplekken waar je je tentje kunt opzetten en een vuurtje kunt stoken. Vlakbij zo een plek vind ik een plekje voor mijn campertje. Ik loop vanaf mijn campertje naar de vuurplek om daar te gaan koken vanavond, na een duik in het hiernaast gelegen meer. Na mijn duik in het meer, wil ik mijn eten gaan klaarmaken wanneer Saga uit Stockholm en Sophie uit Göteborg arriveren.

Zij hebben net hun tentje opgezet en wandelen het gehele weekend samen in het Nationaal Park. Niet veel later schuiven ook Stef en Phil (oorspronkelijk een Engelsman) uit Stockholm aan bij het kampvuur. Een onverwacht gezellige avond volgt waarin we lang met elkaar blijven kletsen rond een knisperend kampvuur. Het lijkt of ik hen al jaren ken. De volgende dag gaat iedereen weer zijn eigen weg, maar wat een fijn en warm welkom zo op mijn eerste nachtje wildkamperen.

Na deze leuke ontmoeting rijd ik weer dagen verder waarin ik de ene na de andere ontmoeting heb. Zo kom ik onder andere Rob en Hanneke tegen in hun brandweerauto. Hele aardige mensen en geweldig om te zien hoe zij door Scandinavië aan het rondtrekken zijn. Ze vallen op met hun camper, ik kom ze dan ook geregeld tegen.

Na inmiddels enkele dagen in het wild gekampeerd te hebben kom ik uiteindelijk toch uit op een camping in Gallivare net boven de poolcirkel. Het weer is slecht geworden en ik blijf hier dan ook enkele nachten staan. Er is een sauna op de camping dus dat is natuurlijk absoluut luxe! Op deze camping kom ik voor het eerst in contact met Fanny en Onne. Fanny gaat net als ik een paar dagen later de georganiseerde Fjallraven Classic wandelen van Nikkoluokta naar Abisko (ongeveer 125 kilometer).  Na een eerste kennismaking vertrekken zij, net als ik toevalligerwijs ook naar dezelfde camping iets ten zuiden van Kiruna. Zij in een huisje, ik natuurlijk in mijn campertje. De dag voor de Fjallraven Classic hebben we uitgebreid contact, net als met Guido uit Duitsland die zijn camper naast de mijne heeft geparkeerd en met Ria die een paar meter verderop staat en aan het wachten is tot haar man en zoon over een paar dagen terugkomen van hun trektocht in de bergen. Met hun allemaal klikt het goed! Guido helpt Fanny en mij om onze rugtas nog lichter in te pakken zodat we nog relaxter op pad kunnen 😉.

En relaxed wordt het zoiezo want ook hier is op de camping een sauna, zelfs eens sauna drijvend op het water. Guido komt hier elk jaar een paar keer en is goed bevriend met de eigenaren. Hij zorgt ervoor dat de kachel goed is opgestookt en dat we gebruik kunnen maken van de sauna. Na afloop van een sessie is het afkoelen in het koude meer waar de sauna op drijft. Een onvergetelijke ervaring! 

Na deze ontspannen dagen ga ik vijf dagen bepakt met een rugzak, tent en eten en drinken voor de komende drie dagen op pad. Ik loop de georganiseerde Fjallraven Classic, waar ongeveer 500 mensen aan deelnemen. Het valt mij op dat er veel Nederlanders meedoen. Enerzijds jammer, anderzijds ook weer gemakkelijk in de communicatie 😉. Ik loop eerst een tijdje op met Henk uit Alkmaar om na vijf kilometer elkaar weer gedag te zeggen omdat we ieder een andere tempo wandelen. Dan ontmoet ik Gijs en Jan. Het is gezellig met deze mannen. Gijs en ik lopen hetzelfde tempo, Jan haakt halverwege af, maar komen we onderweg nog diverse malen tegen.

Halverwege de eerste etappe ontmoeten we een groep politieagenten uit Den Haag en omstreken. Een aantal hebben ptss gehad of nog steeds en deze wandeltocht is een onderdeel van het verwerkingsproces. Ook deze groep kom ik regelmatig tegen, soms omdat Gijs en ik vooruitlopen, soms omdat zij ons weer passeren. Elke keer maken we wel even een kort praatje met elkaar en aan het einde van de dag drinken we met z'n allen een biertje bij een hut.

De tweede avond ontmoeten we Maaike en Tim en Marjolein. Zij hebben hun tentje vlakbij Gijs en mij opgezet. Het klikt ook met hen goed en de volgende dag lopen we een deel gezamenlijk op. Soms splitsen we weer en soms haken we weer halverwege bij elkaar aan. Ook nu is het weer gezellig en ook met hen drinken we 's avonds gemoedelijk een biertje waarbij we onze prestatie van de dag weer doornemen.

Tussendoor heb ik ook al contact met Marciano, na afloop wisselen we gegevens uit om foto's en filmmateriaal met elkaar te delen. Gedurende de volgende 10 maanden heb ik met zowel Gijs, Maaike als Marciano nog regelmatig contact, wat er uiteindelijk toe leidt dat Marciano mij nog komt opzoeken in Kroatië.  

Ik zag een beetje op tegen de Fjallraven Classic, niet vanwege de kilometers die we moesten lopen, maar ik dacht dat er heel veel mensen in groepjes meededen en dat ik er eenzaam tussen zou lopen. Dit was absoluut niet het geval, het was een geweldige vijf dagen waarin ik fantastische mensen heb ontmoet. Met sommigen heb ik nog steeds een goed contact en is een mooie vriendschap uit ontstaan.

De volgende keer sta ik stil bij mijn ontmoetingen in Noorwegen en na een pitstop in Nederland, bij de ontmoetingen in Midden-Europa .  

[easyhaaretipps]

De Shag-kapseltrend krijgt een speelse en onderhoudsarme update voor de herfst

mijn vrienden noemen me de haarkameleon van de groep, en ze hebben geen ongelijk. Noem het verveling of nieuwsgierigheid om verschillende krultechnieken uit te proberen, maar ik verander mijn haar drie tot vier keer per jaar. Soms heb ik doosvlechten, een buzz-cut, een rechte bob, een ingestikte, getextureerde pixie of iets anders dat mijn hartje begeert. Door de grote spelers op Instagram goed in de gaten te houden, houdt de inspiratie nooit op en blijft de behoefte aan nieuw in mij branden. En na een gesprek met Raven Hurtado, stylist bij Maxine Salon in Chicago, die me vertelde dat er geen grenzen zijn aan de kapseltrends van 2022, moet ik naar een salon gaan om opnieuw te experimenteren.

"Alles mag dit seizoen", vertelde de pro TZR over de meest gevraagde stijlen van de herfst. "Dit is een tijd om te krijgen wat je altijd al wilde proberen", voegt Leysa Carrillo, oprichter van Forever Curls Academy, toe. Dat gezegd hebbende, het is altijd een goed startpunt om alle populaire kapseltrends voor het nieuwe seizoen te kennen, of het nu gaat om sociale media, de rode loper of je lokale streetstyle-sterren. De experts zien dat lange gezichtskaderlagen en ingeleefde franjes hun weg vinden naar het laatste trimester van het jaar. Niet alleen dat, maar slanke Franse bobs en grote karbonades zijn verleidelijke opties om het allemaal af te snijden voor de herfst.

Verderop sprak TZR met een aantal beroemde kappers voor hun kijk op de beste kapseltrends voor de herfst van 2022. De experts delen zelfs hun favoriete producten voor elke snit om het uiterlijk als een professional te behouden.

We kunnen een deel van de omzet ontvangen als je een product koopt via een link in dit artikel.

Extra lange pony

View this post on Instagram

A post shared by Leysa Carrillo Curly EDUCATOR (@leysahairandmakeup)

Franjes die net boven je ogen grazen zijn helemaal hot dit najaar. "De lange knal met een ruige snit is veelzijdig en groeit prachtig uit", vertelt Carillo aan TZR. "Voor krullen is het vooral gunstig omdat het helpt bij de overgang naar een langere ronde vorm." Voor eenvoudig onderhoud beveelt de expert Mizani 25 Miracle Leave-In Cream aan om de kruldefinitie te helpen en tegelijkertijd kroezen tegen te gaan.

Gedrapeerde lagen

View this post on Instagram

A post shared by Raven (@styledbyraviee)

Gezichtskaderlagen, ook wel gedrapeerde lagen genoemd, zijn geïnspireerd op de jaren '90 en vroege jaren '00. Hurtado zegt dat de lagen op verschillende lengtes rond je gezicht moeten worden gesneden om je gelaatstrekken te accentueren voor een opvallende look. De expert beveelt styling aan met een ronde borstel en Kérastase L'incroyable Blow-Dry Reshapable Lotion. "De lichtgewicht stylingcrème geeft stevigheid en glans en is ook een hittebeschermer", deelt de pro. De ronde borstel (die naar binnen moet worden geborsteld om alle lagen rond het gezicht te versterken) is wat je zal helpen om de veerkrachtige beweging aan de voorkant te bereiken.

Scheer het

View this post on Instagram

A post shared by Megan (@_bellemeg)

Ja, lang haar is synoniem met vallen, maar er zit zoveel kracht in om het allemaal af te scheren. "Geschoren hoofden zullen in de mode blijven nu vrouwen tondeuses op hun hoofd zetten", zegt Larry Sims, beroemdheidshaarstylist en mede-oprichter van Flawless by Gabrielle Union. "Vrouwen voegen gedetailleerde grafische lijnontwerpen en gedurfde kleuren toe voor persoonlijke stijl en expressie." Bovendien is het een geweldig onderhoudsarm kapsel, omdat je je haar 's avonds nog steeds kunt omwikkelen voor bescherming, maar 's ochtends is alles wat je nodig hebt een SPF-spray (omdat je hoofdhuid nu meer wordt blootgesteld aan zon en omgevingselementen).

Gesneden Bob

View this post on Instagram

A post shared by Kourtney Kardashian Barker ❤️‍🔥 (@kourtneykardash)

Hurtado beschrijft de gesneden bob, populair bij beroemdheden, als een kort tot halflang kapsel dat in een stompe lengte is geknipt om er zowel klassiek als stijlvol uit te zien. Het wordt gedaan door met een schaar door de uiteinden van het haar te snijden, waardoor vorm wordt gecreëerd in plaats van lagen - de algehele omtrek blijft stomp. Voor een salonachtige afwerking beveelt Carrillo SH-RD Nutra Therapy Shine Serum aan, een haarolie en -serum die het haar laten knallen, het gehydrateerd houden en ervoor zorgen dat het haar niet splijt aan de randen.

Gordijn Bang Shag

Voor dit najaar zullen ruige kapsels nog steeds een hete trend zijn. Maar niet alleen een normale shag - een update van een gordijnknal zorgt voor een meer speelse maar gepolijste look. Voor een geweldige shag sprays Sims in Flawless by Gabrielle Union Curl Refresher Spray voor textuur en de Flawless by Gabrielle Restoring Exotic Oil Treatment voor een glanzende finish.

Ongedaan gemaakt Bob

View this post on Instagram

A post shared by Taylor LaShae (@taylorlashae)

Deze chique bob kan met of zonder pony worden gedaan. Hurtado zegt dat dit kapsel geen lagen bevat en met behulp van een texturerende spray zoals Oribe Dry Texturizing Spray, zal het weinig pluisjes en luchtige textuur hebben die niet te kostbaar is.

Taps toelopende grote snit

View this post on Instagram

A post shared by H2 (@h2salonbrooklyn)

Erinn Courtney StyleSeat-haarstylist en natuurlijk haarexpert ziet grote karbonades trending voor zowel mannen als vrouwen voor de gemakkelijker te onderhouden energie. Ze beveelt Beauty Beez Hollywood Beauty Avocado-olie aan voor een zoemend hoofd (zelfs maar een deel) omdat het helpt je haar en hoofdhuid gehydrateerd te houden, wat super belangrijk is voor de herfst als het weer kouder en droger wordt. Carrillo stelt ook Mizani Scalp Care Calming Lotion voor met korter haar, omdat je hoofdhuid beter toegang heeft tot de omgeving en een voedend product nodig heeft om gehydrateerd te blijven en roos te bestrijden.